چکیده
اعتیاد به اینترنت موضوع تازه و جالبی است که در سال های اخیر به عنوان اعتیاد رفتار محور مورد توجه قرار گرفته است . هدف از انجام این پژوهش بررسی مشکل اعتیاد به اینترنت و ویژگی های رفتاری، شخصیتی و جمعیتی کاربران بر حسب درجه اعتیاد آنهاست. این مطالعه به روش مقطعی بر روی 364 نفر از کاربران اینترنت در سنین 45-15 درشهر اصفهان انجام شده است. در این مطالعه ٣ پرسشنامه اندازه گیری درجه اعتیاد، نوع شخصیت کاربران و مقیاس احساس بیگانگی مورد استفاده قرار گرفته است. است. پس از ثبت داده ها در نرم افزار SPSS برای تحلیل داده ها از روش نحلیل همبستگی استفاده گردید. در این بررسی 8/34 درصد کاربران، به اینترنت اعتیاد داشتند و همه آنها درجات مختلفی از رفتارهای روانی اجتماعی مانند احساس بیگانگی با خود، احساس ضعف و ناتوانی در انجام امور، رفتار ناهنجار اجتماعی، اجتماع گریزی، درون گرایی و رفتار احساسی را از خود نشان دادند. همچنین تمایل نوجوانان، مورد افراد مجرد و دانش آموزان به اینترنت بسیار شدیدتر از سایر گروه ها بود. بین اعتیاد به اینترنت در کاربران ، با احساس بیگانگی از خود و ابعاد آن و همچنین با ویژگ ی های شخصیتی درون گرا و دارای رفتار احساسی ارتباط معناداری دیده می شود. در کاربران معتاد شدید نیز بهره جویی از گفتگوی اینترنتی سه برابر کاربران است و هر چه از حالت طبیعی به اعتیاد در کاربران پیش می رویم بهره جویی از فیلم، موسیقی، بازی و گفتگوی اینترنتی بیشتر می شود. با توجه به نتایج به دست آمده شایسته است دست اندرکاران بهداشتی اطلاعات درست در مورد استفاده بهتر از اینترنت و برنامه های پیشگیری برای این نوع اعتیاد را فراهم آورند.
کلید واژه ها: اعتیاد، اینترنت، کاربر .
** کارشناس ارشد مدیریت امور فرهنگی [email protected] -
** کارشناس ارشد مدیریت آموزشی
مقدمه
اعتیاد به اینترنت پدیده جدیدی است که بسیاری از پزشکان عمومی از آن بی اطلاع هستند. به نظر می رسد ریشه این عمل فرار از مشکلات شخصی است. متنوع بودن قسمت های مختلف اینترنت ، فرصتی برای فرار از مشکلات عاطفی مانند افسردگی، استرس، اضطراب یا مشکلات ارتباط با دیگران فراهم می آورد(1). طی تحقیقی که کمپانی نئو در سال 2000 انجام داد در سراسر جهان حدود 1/407 میلیون کاربر اینترنت وجود دارد.
عادات مختلف وقتی به شکل اعتیاد در می آیند که بر روی اجزاء مختلف زندگی اثر سوء بگذارند اعتیاد به اینترنت به واسطه نادیده گرفتن مسئولیت های اقتصادی، اجتماعی و فیزیکی باعث آسیب رسیدن به فرد می شود. بسیاری از معتادین به اینترنت سلامتی خود را به مخاطره می اندازند ، به طور میانگین 38 ساعت در هفته را صرف تماس با اینترنت می کنند در حالی که این استفاده مربوط به عملکرد های اقتصادی و یا علمی نیست. معتادین به اینترنت مکررا خواب خود را فدای برقراری ارتباط می کنند و خوردن و ورزش را فراموش می کنند ،گزارشاتی در مورد مرگ در حین استفاده از اینترنت ، بر اثر حمله قلبی داده شده که می تواند به دلیل اختلالات فیزیکی مانند خواب، کم تحرکی و خودکشی در اثر اعتیاد به اینترنت در اثر استرس وارده باشد. متاسفانه اعتیاد باعث نادیده گرفتن روابط خانوادگی، از هم گسیختگی روابط اجتماعی، افت تحصیلی، مشکلات شغلی و صرف مخارج بالا جهت استفاده از آن می گردد که از نظر اقتصادی می تواند مشکلاتی را به بارآورد.(2)
رویارویی با اعتیاد به اینترنت مانند هر اعتیاد دیگر مشکل است . اعتیاد به اینترنت، هرویین، سیگار، الکل و همه انواع اعتیاد دارای اجزاء اساسی شبیه به هم می باشند و ترک هیچ اعتیادی راحت و بدون درد نیست. درمرحله اول فرد معتاد موضوع را انکار می نماید و اعتقاد دارد این مشکل قابل حل بوده و تاثیری بر زندگی من ندارد و در واقع مشکلی وجود ندارد، بدون انکار معتاد از مرحله اول وابستگی به طرف مراحل پیشرفته نمی رود . در مرحله بعد معتادین فکر می کنند خودشان از عهده مشکل برآمده و نسبت به کمک گرفتن از دیگران بی میل می باشند . متاسفانه افراد معتاد به دلیل آن که منبع رضایتمندی در لذت از زندگی ندارند، بیش از پیش به سمت وابستگی کشیده می شوند .مشکل اساسی دیگر معتادین ، نداشتن یا نقص در مهارت های تدابیر زندگی و روش های سازگاری با مشکلات است و برای فراموشی مشکلات به اعتیاد روی می آورند و هرگونه تلاش برای ترک وابستگی با وسوسه مصرف روبرو و اغلب شکست می خورد. (3)