به گفته «هردوت» مورخ یونانی، ایرانیان دارای سه صفت ممتاز جوانمردی بودند؛ راست می گفتند، راست بر اسب می نشستند و راست تیر می انداختند. ویژگی هایی که یک ایرانی را از مردمان سایر ملل جهان تمیز می د اد.
در کتاب حماسی ملی شاهنامه فردوسی، اشعاری وجود دارد که حاکی از نقش تیراندازی در بین ایرانیان قدیم و جنگهای آنان بوده است و بارها از حاکمان، دلیران و رزم آورانی نام می برد که در هنگام بزم و شکار، برای سرگرمی خود و مشاهده قدرت و مهارت شاهزادگان و دیگر نام آوران مسابقات تیراندازی را تشکیل داده و برندگان آن را به دریافت جوایز مفتخر می نمودند.
نخستین باشگاه تیراندازی در قرن سیزدهم و چهاردهم میلادی توسط آلمانیها راه اندازی شد که عضویت در آن فقط به مردان محدود می شد. اولین مسابقات تیراندازی قهرمانی جهان در سال ۱۸۹۷ میلادی توسط باشگاه تیراندازی لیون فرانسه به مناسبت جشن بیست و پنجمین سال تأسیس باشگاه در مسافت۳۰۰ متر برگزار گردید. مسابقات قهرمانی زنان در رشته تیراندازی نیز در سال ۱۹۵۸ میلادی برگزار شد.
ظهور فدراسیون های ملی و اتحادیه های بین المللی تیراندازی (UIT)
«union international Tir sport» به عنوان پیشگامان تیراندازی باعث شد، در بسیاری از کشورها، در اواسط قرن نوزدهم فدراسیون های ملی بنا نهاده شوند. در سال ۱۹۰۷ میلادی اتحادیه بین المللی تیراندازی (UIT) توسط هشت کشور پایه گذاری شد، که امروز با عنوان «ISSF» (فدراسیون جهانی تیراندازی) شناخته می شود. این سازمان هم اکنون در مونیخ آلمان قرار دارد و یکصد و چهل و هشت عضو دارد.
در ایران اولین فدراسیون تیراندازی در سال ۱۹۵۸ میلادی (۱۳۳۷ شمسی) تأسیس شد. از آن زمان تاکنون سالهای بسیاری می گذرد و این فدراسیون در طول عمر چهل وشش ساله، ۱۴ رئیس فدراسیون را به خود دیده است.
همانطور که عنوان شد، تیراندازی یکی از رشته های اصیل ایرانی است که در دین مقدس اسلام نیز تأکیدات بسیاری بر روی آن شده است. ورزشی مفرح و جذاب که متأسفانه علی رغم تأکیدات و سفارشات بسیار همچنان در کشور ما محجور مانده و آن طور که باید و شاید به این رشته ورزشی پرداخته نشده است.
به راستی کدام عامل و کدام اتفاق باید باعث شود تا مسئولین ورزشی کشور بیشتر از گذشته با گسترش این رشته در بین مردم راغب شوند. آیا در ابتدای راه باید در این رشته قهرمانان بدون کوچکترین توجهی مدال بگیرند تا این رشته نیز در لیست ورزش های نورچشمی ما قرار گیرد؟! براساس آماری که علی کفاشیان، معاون ورزشی سازمان تربیت بدنی و دبیر کل کمیته ملی المپیک نیز به آن اعتراف داشته و دارد، بیش از ۶۰ مدال در مهمترین تورنمنت ورزشی جهان که هر چهار سال یک بار تکرار می شود متعلق به رشته تیراندازی است. حال با این آمار، آیا می توان باز هم نسبت به جایگاه ورزش تیراندازی در کشور بی اعتنا بود؟!
تیر اندازی ورزشی متعلق به عصر حجر
راندازی یکی از قدیمی ترین ورزشهایی است که هنوز هم انجام میشود. در اینجا نمیخواهیم شما را به زمانی ببریم که انقلاب تیر اندازی انجام شده، بلکه می خواهیم از تاریخ بشر و انسان بگوییم.
شاهدان قدیمی که تیراندازی را از زمانهای بسیار دور در انجام میدادند شاید بتوان تاریخ انجام آنرا به "عصر سنگی" نسبت دادند (در حدود 20000 سال قبل از میلاد مسیح). مردمان اولیه زمانی که در مصر باستان زندگی میکردند از تیر و کمانهای ابتدایی استفاده می کردند که قدمت استفاده از این ابزار به چیزی حدود 5 هزار سال پیش از شروع اولین نشانه های جنگاوری در روی کره زمین بر میگردد.
تیراندازی حتی برای کودکان نیز جذلب است
در چین قدمت تیر اندازی به زمان حکومت سلسله شانگ (Shang - در حدود سالهای1027 تا 1766) بر می گردد. در زمان جنگ ارابه ای هر تیمی از سه مرد تشکیل می شد، یک راننده ارابه، یک نیزه دار، و یک تیر انداز. در زمان حکومت ژوZhou از 256 تا 1027 قبل از میلاد، خاندان سلطنتی در مسابقات تیر اندازی شرکت میکردند که با مراسم جشن و موسیقی و ... همراه بود.
گسترش در آسیا
هنگامی که چینی ها در قرن 6 میلادی ژاپنیها را با تیر اندازی آشنا کردند، این مساله تاثیر برجسته و شگرفی روی رسوم و سنن مردم آسیای شرقی گذاشت. یکی از هنرهای رزمی ژاپنیها به نام Kyujutsu (کمان و نیزه) که امروزه در این کشور با نام کیودو (Kyudo)یکی از روشهای کمان داری است، از ورود تیر اندازی در همان دوران سرچشمه گرفته است. کیدوی مدرن و پیشرفته یکی از متدهای پیشرفت و بهبود فیزیکی، ذهنی و روحی است.
تیراندازی زنان - دهه 40 میلادی
در دوران Greco-Roman، کمان و نیزه بیشتر برای شکار و کارهایی از این قبیل مورد استفاده قرار می گرفت تا جنگ و ستیز و خونریزی! تیراندازان در مواقع دیگر سال در کار گاه های کوزه گری و سفالگری دیده میشدند. البته این شاخه ورزشی به سرعت در آسیای شرقی و کشورهای مجاور آن توسعه یافت. آشوریها و پارتها جزو کسانی بودند که در توسعه این ورزش رزمی گامهای بلندی برداشتند. از آتیلا اسطوره تیر و کمان در سده های پیشین، هنوز به نیکی یاد می شود.
اساطیر تیر اندازی
در قرنهای پیشین محبوبیت تیر اندازی به قدری بود که حتی تاثیر آن را در ادبیات قومی و شعر سرایی هم میتوان دید. حتی در تصویر سازیهایی مانند رابین هود که از معروفترین و مطرحترین چهره های این عرصه به شمار میرفت.
مراجع مختلف و متعدد در خصوص تیر اندازی حاکی از وجود داستانها و افسانه های گوناگونی در ادبیات کهن یونان است. اولیسز (Ulysses) قهرمان حماسه اودیسه منسوب به هومر (Homer) شاعر نابینای یونانی در کتاب بیستم یکی از بهترین نمونه های این افسانه ها است. اولیسز به واقع یکی از قهرمانان تیر اندازی در اساطیر است. پنه لوپه (زوجه اودیسوس) فکر میکرد که همسرش بعد از 20 سال غیبت پس از جنگ بزرگ تروا (Troy) هرگز باز نمی گردد. خواستگاران فراوانی او را احاطه کرده بودند، اما بالاخره اولیسز از جنگ تروا بازگشت و در قالب یک چوپان به زندگی اش ادامه داد و با استفاده از تیر و کمان و مهارتش در این رشته توانست به همسرش خبر دهد که چه کسی است!! ادبیات انگلیس همچنان به اسطوره های خود در این رشته و تاثیر آن در ادبیات کهن کشور افتخار می کند.
هدف یا سیبل تیراندازی
تاسیس فدراسیون جهانی
اولین رقابتهای رسمی و سازمان دهی شده تیراندازی در فینسبری (Finsbury) انگلستان در سال 1583 برگزار شد که حدود 3000 شرکت کننده داشت. در طول جنگ 30ساله سالهای 1618 تا 1648 که استفاده از سلاح های آتش زا باب شده بود، تیر و کمان دیگر کاربرد چندانی نداشت و کم کم به یک ورزش و رقابت هیجان انگیز و سرگرم کننده تبدیل شد.
بدنه اصلی سازمان تیر اندازی بین المللی با نام فدراسیون تیر اندازی (FITA) در تاریخ 4 سپتامبر 1931 در لهستان با حضور 7 کشور (فرانسه، چک، سوئد، لهستان، مجارستان، ایتالیا و ایالات متحده آمریکا) تاسیس شد. پس از آن با انجام مسابقات زیر نظر اتحادیه رسمی پس از مدتی این رشته به بازیهای المپیک هم راه پیدا کرد. به طوریکه به سرعت برایش قوانین جهان وضع کردند و رقابتهای قهرمانی آن هم شهرت جهانی پیدا کرد.
تیر اندازی یک ورزش یک مهارت
مسلم است که توانایی های تیم را قهرمانان تعیین می کنند. اغلب چنین تصور می شود که توانایی های فزیکی مهم ترین عامل موفقیت در ورزش تیراندازی است اما واقعیت اینگونه نیست.
تیراندازی مهارتی است اکتسابی که به کمک توانایی های فزیکی وفکری پیشرفت می کند، علاقه شخصی، فداکاری وپشتکاری تیرانداز تعیین کننده میزان موفقیت او در مسابقات است، نه قدرت بدنی وتوانایی فزیکی.
تیراندازی
در رشته تیراندازی با تفنگ و تپانچه بادی درفاصله ده متری انجام می شود که برای مردان تعداد 60 تیر وبرای زنان 40 تیر می باشد. زمان 60 تیر مردان 105 دقیقه است، تیرهای قلق نیز در این زمان زده می شود، برای زنان زمان 40 تیر 75 دقیقه می باشد. تنها یک تیر در هر کارت قابل قبول است وهیچ محدودیتی در تعداد تیرهای قلق وجود ندارد اما بعد از زدن اولین تیر نمره، تیرانداز دیگر مجاز به تیراندازی قلق نمی باشد.
(عکس ها درفایل اصلی موجود است)