چکیده
ورزش باستانی یا زورخانه ای یکی از قدیمی ترین و در عین حال کامل ترین ورزشهای جهان است که با فرهنگ قومی ، ملی ، اساطیری و دینی ایرانیان عجین شده است و شامل حرکات متنوعی است که هر یک با ابزاری شبیه به یکی از ادوات جنگی عهد باستان اجرا می شوند . انجام دقیق و تنظیم شده حرکات مختلف ورزش باستانی می تواند موجب تقویت عمومی بدن شود ، ضمن آنکه انجام حرکات ساده و در عین حال مهمی مثل میل گرفتن ، شنا رفتن و یا چرخ و یا پازدن و . . . نیازی به ابزار گران قیمت و مکان بخصوصی نداشته و هر کس می تواند با حداقل امکانات به این ورزش بپردازد .
از دیر باز اجرای حرکات ورزش باستانی با نواختن ضرب و زنگ و قرائت اشعار حماسی ، دینی و عرفانی که توسط (مرشد ) اجرا می شود تؤام بوده و اثبات شده است که آهنگ ضرب مرشد ، ریتم ، سرعت ، شدت و توالی حرکات را تعیین نموده و موجب هماهنگی حرکتی بین ورزشکاران خواهد شد، اما در این مورد که موسیقی زورخانه ای در میزان قدرت و استقامت عضلانی ورزشکاران چه تأثیری دارد تحقیقی صورت نگرفته است.
لذا این پژوهش بمنظور بررسی تأثیر موسیقی زورخانه ای بر سطح عملکرد ورزشکاران در رده های سنی جوانان و بزرگسالان طراحی و بصورت مقدماتی ( Pilot ) اجرا شد.
نمونه های آماری شامل 12 نفر باستانی کار میانسال و پر سابقه با میانگین سنی 4/6±2/47 و سابقه ورزش 2/8 ±3/27 سال و 15 نفر باستانی کار جوان با میانگین سنی 6/2 ±2/17 و سابقه ورزشی 2/1 ±1/3 سال بودند که به دلایل مختلف 2 نفر از گروه اول و 3 نفر از گروه دوم از مطالعه خارج شدند. هر دو گروه در شرایط یکسال و بطور جداگانه مورد آزمون قرار گرفتند . بمنظور یکسان شدن شرایط آزمودنیها ، آزمون در عصر روز تعطیل و بمنظور اطمینان از داشتن خواب و استراحت کافی برگزار گردید. تمام نمونه ها از صبحانه و نهار یکسانی که تحت نظر محقق تهیه شده بود استفاده کردند. هر نمونه 3 بار و با فاصله زمانی کافی حرکت صحیح میل گرفتن را تحت نظارت 2 نفر داور و بدون استفاده از موسیقی زورخانه ای و ضرب تا سرحد خستگی انجام داده و تعداد حرکات صحیح ثبت شد. میانگین حرکات هر نمونه و میانگین حرکات انجام شده توسط هر گروه محاسبه گردید. در گروه بزرگسالان 49 جفت و در گروه جوانان 41 جفت میل میانگین عملکرد بدون استفاده از موسیقی بود. آزمون در روز جمعه بعد با استفاده از نوار موسیقی زورخانه ای و با همان شرایط تکرار شد که گروه بزرگسالان به میانگین 68 جفت و گروه جوانان به میانگین 62 جفت میل گرفتن صحیح دست یافتند.
نتایج با آزمون ویل کاکس و t تست جفت مورد ارزیابی قرار گرفت و نشان داد که موسیقی زورخانه ای به طور معنی داری در افزایش عملکرد هر دو گروه ورزشکاران تاثیر مثبت داشته است. (01/0 P<)
مقایسه بین دو گروه نشان داد که موسیقی زورخانه ای بر افزایش عملکرد گروه جوانان بیش از بزرگسالان تاثیر داشت ، اگرچه این تاثیر معنی داری نیست. پیشنهاد می شود که این پژوهش در گروه های بزرگتر و با انجام کلیه حرکات ورزش باستانی و تحت شرایط یکسان از لحاظ زیستی تکرار شود.