توجه به نکات زیر در شروع مهم می باشد.
نکته مهمی که باید قبل دست گرفتن قطعات کامپیوتر در نظر گرفت باید الکتریسیته ساکن دست و بدن ما با دست زدن به یک فلز از بین برد و بار الکتریکی را تخلیه نمود. از جمله قطعات حساس (برد، هارد، RAM , CPU ).
نکته: 1- هنگام در دست گرفتن قطعات پین ها را نگیریم.
2- تیپ قطعه یا conector های قطعه را لمس نکنیم.
3- اکثر قطعات به راحتی در جای خود قرار میگیرند و از فشار دادن قطعه خودداری نمایید.
4- پس از مونتاژ سیستم آن را به برق وصل نمی کنیم. چنانچه پیچی روی مادربرد جا مانده باشد موجب سوختن مادبورد می گردد. پس سیستم را کمی تکان دهیم تا پیچی جا نماند.
انواع سیستم ها
1- سیستم های AT
2- سیستم های ATX
سیستم های AT : در پشت کیس دکمه صفر و یک قرار دارد ورود سیگنال ورود الکتریکی را آماده می کند سیگنال ممکن است از طریق مودم یا پس از ورود رمز از طریق صفحه کلید وارد شود که در این نوع سیستم امکان ورود سیگنال از راه دور وجود ندارد. زیرا برق کاملاً قطع است.
2- سیستم های ATX : با وصل به برق ، جریان روی مادربورد قرار می گیرد که در اینجا از راه دور میتوان سیگنال به سیستم ارسال نمود.
اجزای آهن ربای قوی روی مادربورد اثر می گذارد، پس آنها را دور نگه می داریم.
برد که قطعات مغناطیسی را شامل می گردد در صورت فشار دادن و رها شدن آسیب می‌بیند. هنگام روشن بودن کامپیوتر، در صورت تکان خوردن کامپیوتر، هارد آسیب می بیند و قطعات دیگر خراب می شود.
هنگام زدن کانکتورها پورتها سعی شود سیستم خاموش باشد احتمال جرقه زدن دارد که باعث آسیب دیدن مادربورد گردد (پورت مانیتور، چاپگر ، مودم و پورتهای موازی دقت بیشتر گردد).
چنانچه بخواهیم سیستم 1 یا 2 ساعت متوالی استفاده نماییم از خاموش کردن سیستم خودداری کنیم. یا در حالت standby قرار دهیم.
جهت Reset کردن سیستم ازکلیدهای ctrl+Alt+delet استفاده نماییم. در صورت قفل کردن سیستم تا آنجا که میشود از راه بوت نرم استفاده شود.
با استفاده از دفترچه راهنمای مادربورد میتوان سیستم را مونتاژ کرد.
:CPU واحد پردازش مرکزی Central Processing unit
مغز کامپیوتر است. عمل پردازش مرکزی را انجام می دهد. قطعه مربع شکل است که مربع فلزی وسط شامل چندمیلیون هزار تا ترانزیستور و سرامیک اطراف جهت محافظت را دارد بعضی از پین ها حالت گذرگاه داده (Data Bus) را دارند.
بعضی از پین ها حالت گذرگاه آدرس (Address Bus) دارند که آدرس هنگام دادن یا گرفتن اطلاعات لازم است.
سوکت: عمل اتصال قطعه به سیستم است که slot یا socket نامیده می شوند.
1- slot حالت شکاف دارند که کارتهای توسعه در آنها قرار می گیرد.
2- پورتهای سوراخ دار socket می نامند.
پین یک cpu باید روی پین یک مادربودر (socket) قرار گیرد.
در واقع DB و AB روی مادربورد است و با قراردادن صحیح cpu این ارتباط برقرار می گردد در بالای گوشه cpu یک شکستگی و یا دایره وجود دارد که همان پیک یک است و رویک سوکت هم به همین شکل است که باید cpu و سوکت به همین ترتیب منطق گردد.
سوکت cpuیک اهرم دارد که قبل از قراردادن cpu اهرم را باز کرده و بعد از قراردادن cpu اهرم را بسته (اهرم به راحتی بسته می شود) و نباید فشار داد.
در سیستم های on board , cpu , Desk top نیست در lap top ها on board , cpu است.
Intel یکی از شرکتهای سازنده cpu است که در پنتیوم 2 و بعضی مدلهای پنتیوم 3 مادربوردهای خود را با ساختن slot های cpu از دیگر مادربوردها را جدا ساخت.
یک پایه cpu ، پایه clock است که ضربان یا زمان اجزای سیستم را هماهنگ می کند.
لبه بالارونده، لبه پایین رونده 1 پالس را تشکیل می دهد.
هر چقدر پالس ها فشرده تر باشد سرعت cpu که با این پالس کار می کند بیشتر است.
اجزاء CPU :
1- Cu 2- PTU 3- PU 4- Mmu 5- Alu
6- Decod unit 7- The pefeth unit 8- register 9- BIU
ارزیابی cpu با توجه به خصوصیات زیر صورت می گیرد:
1- سرعت پردازنده 2- مسیر داده (گذرگاه خارجی) 3- گذرگاه داخلی (مسیر داده داخلی) 4- تعداد خطوط آدرس 5- میزان حافظه نهان داخلی 6- میزان حافظه نهان خارجی 7- توانایی چند پردازشی 8- عملکردهای خاص
نکته: هر چقدر مسیر داده ای بین cpu و RAM بیشتر باشد. پردازش داده های cpu در هر ثانیه بالاتر می رود.
یکی از خصوصیات cpu تعداد خطوط آدرس است که هر چه تعداد خطوط آدرس بیشتر باشد cpu تعداد بیشتری از حافظه را آدرس دهی می کند.
Cache حافظه ای سریعتر از RAM است که بین RAM و CPU قرار دارد که حافظه موقتی سریعتر از RAM است که اطلاعات ابتدا از cpu به cache و بالعکس و سپس به RAM منتقل می شود. حافظه cache L2 با حافظه نهان خارجی نامیده می شود.
Cache L1 یا حافظه نهان داخلی یکی از اجزای cpu است. برای ذخیره موقت داخلی cpu از این حافظه استفاده می شود.
Cpu های قدیمی فاقد cache بودند. Cpu های اولیه شرکت Intel که بدون cache عرضه شدند سیستم های celeron نامیده شدند.
پس از مدتی به سیستم های celeron حافظه کش اضافه گردید که از حافظه کش kbyt128 half cache (کش خارجی) استفاده می نمایند.
حافظه:
طبقه بندی براساس ساختمان داخلی
1- حافظه اصلی (موقت – اولیه) 2- جانبی (دائمی – ثانویه)
حافظه های جانبی دائمی مثل flapy – cd – Hard
حافظه اصلی : 1- ROM 2- RAM
حافظه RAM : 1- DRAM 2- SRAM
حافظه DRAM : 1- معمولی 2- FPM 3- EDO 4- SDRAM 5- DDR یا (RAM BUS)
(ثابت ، ایستا، پایدار)
نوعی DRAM است DRAM همزمان
حافظه ROM : 1- D ROM 2- EPROM 3- EEPROM 4- Flash Memory
انواع حافظه از نظر ساختمان داخلی
اصطلاحی که رایج است بعنوان RAM حافظه سیستم منظور، DRAM سیستم است که ماژول حافظه توانی از 2 است 256 64 * 400 *300
خانه های حافظه توانی از 2 است که به خاطر نحوه آدرس دهی خانه های حافظه به صورت توانی 2 است.
داینامیک: هر چیزی که ثانیه به ثانیه تغییر پیدا می کند و ثابت نیست.
DRAM از خازن ساخته شده است که دو حالت(صفر و یک ) شارژ را دارد
صفر شارژ و یک دشارژ
مدیریت از حافظه از یک خازن تشکیل شده است.
خازن: دو صفحه مغزی رو به روی یکدیگر دارند به خاطر خاصیت الکتریکی هر چند ثانیه بارهای الکتریکی خالی می گردد بنابراین باید هر چند ثانیه یک بار حافظه های نوع DRAM را Refresh نماییم تا اطلاعات باقی بماند. RAM که نیاز به تازه شدن دارند به خاطر این ساختار فیزیکی باید هر چند لحظه یکبار تازه سازی شوند.
RAM نیاز به تغذیه دارد.
DRAM احتیاج به Refresh دارد SRAM نیاز به Refresh ندارد. زمانیکه خانه های حافظه Refresh می شوند cpu به آنها نمی تواند دستیابی داشته باشد (بخواند) بنابراین بازدهی سرعت RAM پایین می آید که موجب ایجاد وقفه هایی گردند. DRAM ها کندتر از SRAM می باشند.
SRAM ها از ترانزیستور ساخته شده اند ترانزیستور همانند الکتریسیته بسته و باز می شود. ترانزیستور سریعتر می باشد باز بودن صفر بسته بودن 1
نیاز به Refresh نیست. ساختاری سریعتر برای ذخیره و بازیابی اطلاعات می باشد.
که قیمت بالاتری هم دارند. به خاطر ساختمان داخلی حجم بیشتری اشغال می کنند از جمله SRAM ها 1- cache و 2- ram cmos
به خاطر ساختار فیزیکی DRAM : سرعت پایین تری دارند بین cpu و RAM از حافظه cache استفاده می شود که محدودتر از حافظه های RAM هستند. که سرعت بالایی دارند و رابط بین cpu و RAM می باشند.
Cpu خود دارای cache داخلی جهت پردازش دستورالعمل ها می باشند که اکنون cache خارجی را در داخل cpu قرار داده اند اما خارج از اجزای cpu می باشند.
حافظه اصلی از لحاظ سخت افزاری
1- Dip 2- Sip 3- SIMM 4- SODIM 5- DIMM
نوع های 1 و 2 و 3 برای سیستم های قدیمی استفاده می شده اند و از رده خارج شده اند. حافظه های Dip به صورت شکاف هایی که RAM IC به صورت IC در آنجا قرار می گیرد از نظر سرعت هم کمتر می باشند.
نحوه قرار گرفتن حافظه Dip باید بین 1 روی (منطق) بر socket قرار گیرد.
بعد از مدتی این حافظه های Dip (Ic) روی صفحه ای قرار داده اند و به صورت ماژول مورد استفاده قرار داده اند که Sip نامیده اند.
بعد از مدتی این ماژول ها پیشرفت کرده اند و اندازه آنها بیشتر شد و پشت برد حالت لحیم شده نداشته اند که SIMM نامیده شده اند که خود دو نوع اند.
1- IMM 30 پایه 2- SIMM 72 پایه
حافظه نوع SIMM در طرف خودش با زاویه 45 درجه درون شیار قرار دارد بعد آن را صاف می کنیم که SIMM یک طرفه تنها در یک طرف آن Ic است و SIMM دو طرفه در دو طرف آن Ic می باشد.
بررسی انواع RAM از لحاظ ساختمان سخت افزاری : یا slot
1- Dip : به صورت Ic های مجزا روی مادربورد قرار دارد و تمام Ic ها باید از یک نوع باشد تراشه های حافظه Ic بسیار محدود بوده است و استفاده از این Ic ها مشکلات زیادی را بوجود می آورد.
2- Dip : Ic ها روی بوردی قرار گرفته اند که باز سرعت محدود و حافظه های محدودی داشته اند.
3- SIMM : RAM های Dip پیشرفت کردند که هم ساختار داخلی و ساختار خارجی RAM پیدا کرده و سرعت و میزان حافظه افزایش پیدا نمود.
4- DIMM : نوع این شکاف بزرگتر از SIMM می باشد و سیاهرنگ است که RAM های DDR یا SDR روی آن قرار می گیرد.
بررسی انواع DRAM از لحاظ ساختمان داخلی:
1- معمولی 2- Fpm 3- EDO 4- SDRAM 5- DDR
سیستم از نوع AT پس از shot down کردن باید دکمه power را بزنیم ولی سیستم ATX دیگر نیازی به زدن دکمه power نیست.
اگر منبع تغذیه از نوع AT باشد باید روی کانکتور یک سیاهرنگ متصل گردد و اگر منبع تغذیه از نوع ATX باشد باید روی کانکتور دو ردیف خاکستری رنگ متصل گردد. اگر مادربوردی دارای هر دو نوع کانکتور باشد، آن مادربورد با AT و ATX و هر دو نوع است و بسته به منبع تغذیه به سیستم می باشند.
حافظه فقط خواندنی حافظه‌ای دائمی
حافظه ای دائمی روی مادربورد است که دارای برنامه راه اندازی است که ابتدا سخت افزار را چک کرده و بعد سیستم بوت می گردد، و با توجه به نوع مادربورد برنامه ریزی شده اند.
تراشه Rom بصورت Ic می باشد و روی مادربورد قرار می گیرد.
پورت PS/2 دارای 6 پین می باشد.
انواع Rom
1- PROM Programable Rom ( Romقابل برنامه ریزی)
یک بار قابل نوشتن
2-
برنامه Bios (محل ذخیره سازی برنامه) در Rom قرار دارد.
چنانچه بخواهیم برنامه ارتقاء یافته Bios را عوض کنیم چنانچه Eprom باشد امکان این کار وجود دارد Rom) قابل دوباره برنامه ریزی یا قابل پاک شدن) در غیر اینصورت باید Ic را عوض نماییم. معمولاً روی تراشه Rom یک برچسب براق وجود دارد این برنامه ریزی توسط کارخانه یا شرکت خاص انجام می گردد.
3-
برنامه نوشته شده پاک نمی گردد بلکه می توان آن را ارتقاء داد در مواقعی که تمایل داشته باشیم در اینگونه Rom ها می توان توسط جریان الکتریکی (که از طریق مادربورد به Rom ارتقاء می گردد آن را پاک کرد و برنامه ریزی نمود کهتوسط کاربران معمولی قابل برنامه ریزی می باشد که یکی از مشکلات این تراشه (قابلیت برنامه ریزی داشته باشد).
نکته: هر ویروس نویسی می تواند ویروس را به روی Rom منتقل کرد.
Flash Memory : ساختاری مشابه Eeprom دارند ولی پیشرفته تر می باشند که در سیستم های جدید مورد استفاده قرار می گیرند on board می باشد و سریعتر از مدلهای قبلی می باشند اما عیبی که داشتند این بود که اگر ویروسی می شد خراب می شد و قابل تعویض نبود.