چکیده
یکی از نیاز های بشر از ابتدا تا کنون بر قراری ارتباط با همدیگر بوده است . از ابتدا بوسیله ی ابزار هایی این ارتباطات انجام می شد از جمله با نوشتن نامه و حمل آن بوسیله کبوتران و یا انتقال آن بوسیله اسب سواران .
با پیشرفت علم انسان احتیاج به ارتباط سریع تر و ارزان تر را احساس کرد .
در این گزارش چکیده ای از تاریخچه ی یکی از وسایل ارتباطی به نام تلفن توضیح داده شده و امکانات ارائه شده در داخل کشور را به صورت شفاف توضیح داده است .
فصل اول :
آشنایی با محل کارآموزی
تاریخچه ی مخابرات
یک گرایش از مهندسی برق است که خود به دو زیر مجموعه میدان و امواج و سیستم تقسیم می شود.در گرایش سیستم هدف فرستادن اطلاعات از یک نقطه به نقطه ای دیگر است.
اطلاعات معمولاً به صورت سیگنال های الکترونیکی وارد"فرستنده"می شوند، با روش های مختلف به "گیرنده" انتقال پیدا می کنند ، و سپس دوباره به سیگنال های الکترونیکی حامل اطلاعات فرستاده شده تبدیل می گردند.مدیوم های (محیط های،کانال های،رسانه های)انتقال سیگنال ها از فرستنده به گیرنده شامل سیم مسی ( زوج سیم ، کابل هم محور ) ، امواج رادیویی ( بی سیم ) ، موجبرها و فیبر نوری می شوند.
سیگنال ها و سیستم های مخابراتی به دو نوع تقسیم می شوند : آنالوگ و دیجیتال . سیگنال های آنالوگ دارای مقادیر پیوسته در زمان های پیوسته هستند ، در حالی که سیگنال های دیجیتال دارای مقادیر گسسته (مثلاً 0 یا 1) هستند . رادیو های ( samples ) فقط در زمان های معینی و تلفن های شهری نمونه هایی از سیستم های مخابراتی آنالوگ هستند. مودم های FM و AMکامپیوتر، تلفن های همراه جدید ،و بسیاری از دستگاه های جدید دیگر مخابراتی با سیگنال های دیجیتال کار می کنند.
اهداف اصلی مهندسی مخابرات عبارت اند از فرستادن اطلاعات با بالاترین سرعت ممکن ( برای سیستم های دیجیتال )، پایین ترین آمار خطا، و کمترین میزان مصرف از منابع(انرژی و پهنای باند). برای دستیابی به این اهداف و تجزیه و تحلیل عملکرد سیستم های مخابراتی ،این رشته مهندسی از آمار و احتمالات بهره فراوانی می گیرد.
در سال 1265 شمسی مصادف مصادف با 1886 میلادی، برای اولین بار در ایران، یک رشته سیم تلفن بین تهران و شاهزاده عبدالعظیم به طول 7/8 کیلومتر توسط بوآتال بلژیکی که امتیاز راه آهن ری را داشت کشیده شد.مرحله دوم فناوری مخابرات در تهران از سال 1268 شمسی یعنی 13 سال پس از اختراع تلفن با برقراری ارتباط تلفنی بین دو ایستگاه ماشین دودی تهران و شهر ری آغاز شد.پس از آن بین کامرانیه در منطقه شمیران و عمارت وزارت جنگ در تهران و سپس بین مقر ییلاقی شاه قاجار در سلطنت آباد سابق و عمارت سلطنتی تهران ارتباط تلفنی دایر شد.
وزارت تلگراف در سال 1287 شمسی با وزارت پست ادغام و به نام وزارت پست و تلگراف نامگذاری شد.در سال 1302 شمسی قراردادی برای احداث خطوط تلفنی زیرزمینی با شرکت زیمنس و هالسکه منعقد شد و سه سال بعد در آبان ماه 1305 شمسی تلفن خودکار جدید بر روی 2300 رشته کابل در مرکز اکباتان آماده بهره برداری شد.در سال 1308 شمسی امور تلفن نیز تحت نظر وزارت پست و تلگراف قرار گرفت و به نام وزارت پست و تلگراف و تلفن نامگذاری شد.مرکز تلفن اکباتان در سال 1316 شمسی به 600 شماره تلفن رسید و دو سال بعد بهره برداری شد و درسال 1337 به 13 هزار شماره توسعه یافت. خطوط تلفن جدید یا کاریر نیز پس از شهریور 1320 مورد بهره برداری قرار گرفت و ارتباط تلفنی بین تهران و سایر شهرها گسترش یافت و مراکز تلفنی تهران یکی پس از دیگری تأسیس شد.وزارت پست و تلگراف و تلفن در سال 1383 به نام وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تغییر نام یافت.
مخابرات در خوزستان
در سال 1303 اولین ارتباط مخابراتی استان بوسیله ی چند خط تلگراف آغاز به کار نمود.و در سال 1317 با نصب و راه اندازی یک مرکز 300 شماره ای مغناطیسی در اهواز ارتباط تلفنی این استان آغاز گردید که در سال های بعد با توسعه مرکز به 930 شماره افزایش یافت.اولین مرکز تلفن خودکار با ظرفیت 3000 شماره در سال 1337 در اهواز مورد بهره برداری قرار گرفت و در سال های 1345 با توسعه ی 2000 شماره دیگر، تعداد شماره های منصوبه در اهواز به 5000 شماره رسید.در سال 1355 با احداث مرکز دوم در شهر اهواز به نام انوشیروان ( مدرس فعلی ) توسعه تلفن ادامه یافت بطوری که در سال 1357، آغاز انقلاب شکوهمند ملت ایران، تعداد تلفن های منصوبه در استان خوزستان به 65000 شماره رسید و با شدت گرفتن روند تلفن بعد از انقلاب و تلاش همکاران مؤمن باعث شد که هم اکنون (3/10/1380) ما شاهد 570000 شماره تلفن های نصب شده ی ثابت در سطح استان باشیم.
مخابرات در ایذه
مخابرات ایذه در سال 1355 با 400 شماره تلفن مغناطیسی راه اندازی شد و در سال های بعد به 700 و تا 1000 شماره و به طور مداوم تا سال 1362 به 2000 شماره خودکار رسید و اکنون با 22000 شماره دیجیتال 13 مرکز روستایی مشغول به کار است.و خطوط انتقال نیز فیبر نوری است. این مرکز به دو مرکز راه دور که یکی به شهرستان رامهرمز و دیگری به شهرکرد متصل می باشد.در حال حاضر، سیستم GSM- تلفنی که شبیه به سیستم موبایل است - در چندین مرکز شهرستان ایذه( دهدز، هلایجان ، نوترگی و چهارتنگ ) وجود دارد.
همچنین دکت که نوعی مرکز تلفن بی سیم است در روستای میانگران و اطراف وصل شده است.
تاریخچه تلفن همراه در جهان
از دهه 1960 فکر آزاد کردن تلفن از حالت ثابت و بکارگیری آن در مکان های مختلف در کشورهای اسکاندیناوی پا گرفت.کشورهای سوئد،دانمارک و نیز فنلاند از پیشگامان تلفن های اتومبیل در جهان بودند که در اواخر دهه 1960 به بازار جهانی عرضه شد و در پی این موفقیت کشورهای اسکاندیناوی در صدد برآمدند این سیستم را تکمیل نمایند.
تلفن سیار این سیستم بصورت لامپی و آنالوگ(غیرهوشمند)بود که پاسخگوی متقاضیان نبود.این سیستم با یک مرکز اصلی مرتبط بود و این مرکز محور ارتباط متقابل تلفن هایی بود که هر یک جداگانه با همان مرکز و فرکانس توان مبادله داشتند و امکان وصل این سیستم به شبکه خودکاردر سطح کل جامعه وجود نداشت.در پی تبدیل این سیستم به خودکار،اولین شبکه تلفن متحرک به نام(NMT) بوسیله این چهار کشور،آمریکا سیستم(AMPS) خود را وارد بازار کرد و ژاپن سومین کشور در جهان بود که سیستم سیار خود را با ویژگی های دو نوع اسکاندیناوی وآمریکایی به نام(HCMTC) وارد بازار نمود.سیستم ژاپنی قابلیت اتصال به شبکه را داشت و انگلستان هم با عرضه سیستم(TACS)به گروه دارندگان تلفن سیار پیوست که این سیستم ها در آغاز با فرکانس 450 مگاهرتز کار می کردند و بعداً به 800 مگاهرتز تغییر یافت.
در اوایل سال 1985 گروهی متشکل از 17 کشور اروپایی به نام(GMS)بوجود آمد تا بصورت هماهنگ طرح تلفن سیار دیجیتالی را اجرا نمایند هرچند طبق انتظاراتی که از آنان می رفت موفق نشدند اما در نهایت موفق به ابداع سیستمی شدند که در نوع و زمان خود بی عیب و نقص بود.در ابتدا قصد بر این بود که این سیستم جدید در اختیار کشورهای دیگر قرار نگیرد اما هزینه های سنگین این طرح آنان را واداشت که برای جلب رضایت مشتری تلاش نمایند تا از این طریق هفته ها سرشکن شود.
به دلیل نیازمندی سایر کشورها به فناوری جدید و بسیار کارآمد،تلفن همراه از سوی تمامی کشورها مورد استقبال قرار گرفت و در ظرف مدت کوتاهی این فناوری در سراسر جهان مورد بهره برداری قرار گرفت.
سیستم های مخابراتی
سیستم های مخابراتی اطلاعات را از مبدا به مقصدی آن طرف تر می فرستند . کاربرد سیستم های مخابراتی چنان متعدد است که نمی توانیم تمام انواع آن را ذکر کنیم. یک سیستم نوعی اجزای متعددی دارد که تمام رشته های برق را می پوشاند - مدار , الکترونیک , الکترومغناطیس , پردازش سیگنال , میکروپروسسور , و شبکه های مخابراتی تنها تعدادی از رشته های مربوط به این زمینه است به همین خاطر موضوع را از دیدگاه کلی تر بررسی می کنیم . کار اصلی تمام سیستم های مخابراتی انتقال اطلاعات است .
اولین پیام مخابراتی فرستاده شده در سال 1838میلادی از طریق یک خط 16 کیلومتری توسط مورس فرستاده شد . متن این پیام از این قرار بود "Attention , the Universe! By kingdoms,right wheel!" اکنون پس از یک قرن نیم مهندسین مخابرات تا آنجا پیش رفته اند که بینندگان تلویزیونی فضانوردان مشغول کار در فضا را می بینند .تلفن , رادیو و تلویزیون بخش های جدا نشدنی از زندگی امروزی هستند . مدارهای دوربردی در جهان به وجود آمده است که نوشته , داده , تصویر منتقل می کنند . کامپیوترها از طریق شبکه های بین قاره ای با هم صحبت می کنند , و می توانند تقریبا تمام وسایل برقی منزل را کنترل کنند . دستگاه های مخابرات بی سیم شخصی هرجا برویم ارتباط مان را حفظ می کنند . مسلما نسبت به دوران مورس گام های بزرگی برداشته شده است . باز هم مسلما در دهه های آینده پیشرفته های بسیاری در زمینه ی مهندسی مخابرات صورت خواهد گرفت .
اجزای سیستم مخابراتی
هر سیستم مخابراتی چند جز اصلی دارد , فرستنده , کانال مخابراتی و گیرنده
فرستنده
سیگنال ورودی را پردازش می کند تا یک سیگنال مخابراتی مناسب با مشخصات کانال انتقال ایجاد کند. پردازش سیگنال برای انتقال تقریبا همیشه با مدولاسیون همراه است و می تواند شامل کدگذاری هم بشود .
کانال مخابراتی
محیطی الکتریکی است که پلی بین منبع و مقصد است . این کانال می تواند یک زوج سیم , یک کابل هم محور , یک منبع رادیویی , یا پرتو لیزر باشد . هر کانالی مقداری تلفات و تضعیفانتقال دارد , پس با افزایش فاصله توان سیگنال به تدریج کم می شود.
گیرنده
گیرنده روی سیگنال خروجی کانال عمل کرده , سیگنال مناسب را برای مبدل واقع در مقصد فراهم می کند . در عمل گیرنده شامل تقویت برای جبران تلفات انتقال و دمدولاسیون و کدگشایی برای معکوس کردن پردازش سیگنال انجام شده در فرستنده می باشد . فیلترکردن نیز عمل مهم دیکری است که در گیرنده انجام می شود .
ارسال پیام
ارسال پیام به دو صورت دیجیتال و آنالوگ صورت می پذیرد .
پیام آنالوگ کمیتی فیزیکی است که با زمان تغییر می کند و این تغییر معمولا به صورتی هموار و پیوسته صورت می گیرد . فشار اکوستیکی حاصل از صحبت کردن , موقعیت زاویه ای ژیروسکوب هواپیما , یا شدت نور در نقطه ای از تصویر تلویزیونی نمونه هایی از پیام های آنالوگ هستند . چون اطلاعات در شکل موج متغیر با زمان نهفته است .