مقدمه:
در این گزارش، نگاهی جامع به فیبر نوری و کاربردهای آن خواهیم داشت. در حال حاضر تار نوری بدلیل خصوصیات انتقال مناسب(عرض باند زیاد، افت کم و ...) جایگاه مهمی در شبکه های انتقال مخابراتی پیدا کرده و پیش بینی می شود که در آینده مهمترین و بهترین محیط انتقال، جهت کاربرد در فواصل دور و نزدیک باشد. هدف این گزارش بررسی و معرفی این محیط انتقال از جنبه های ساختمان و مزایا و معایب میباشد. و همچنین گزارشی حاکی از گذراندن دورهی کارآموزی در شرکت مخابرات استان خراسان شمالی واحد توسعه و مهندسی می باشد.
- دریچه ای به سوی دنیای تلگراف
تلگراف به صورت ابتدایی در سال 1832 میلادی برابر با سال 1211 شمسی توسط مورس آمریکایی اختراع شد، مورس 12 سال بعد بوسیله دستگاهش این جمله را مخابره کرد: اوه که پروردگار چه کارهای شگفتی دارد! این اولین جمله ای بود که بوسیله تلگراف مخابره شد.
1-2- اختراع تلفن
بعد از ظهر روز دوم ژوئن سال 1875 میلادی مصادف با 11 خرداد 1254 شمسی الکساندر گراهام بل انگلیسی با همکاری دوستش واتسن موفق به اختراع تلفن شد و در ژانویه 1876 میلادی دستگاه تلفن به کار افتاد. دهم مارس 1876 میلادی برابر 1255 شمسی، بل از اتاق خودبوسیله این دستگاه به دستیارش در اتاق دیگر گفت: آقای واتسن بیائید با شما کار دارم چهارده سال بعد از آن یعنی در سال 1890 میلادی استروجر سیستم تلفن خودکار را بنا نهاد.
1-3- مخابرات در ایران و تهران
تلگراف
خبر اختراع جدید(تلگراف) توسط آقاخان نوری، صدر اعظم وقت ایران به ناصرالدین شاه رسید و توجه وی را جلب نمود و مقرر شد که این دستگاه در ایران مورد استفاده قرار گیرد.
در اسفند ماه سال 1236 شمسی یعنی 14 سال پس از مخابره اولین پیام تلگرافی ساموئل مورس، سیستم تلگرافی زیر نظر علی میرزا اعتضاد السلطنه (وابسته دربار قاجار) و با همکای رضاقلی خان الله باشی طبرستانی(رئیس وقت مدرسه دارالفنون) بوسیله «کرشش» (یکی از معلمین ارتیشی) با موفقیت آزمایش و این جمله مخابره شد: « منت خدای را عزوجل که طاعتش موجب قربت است و بشکر اندرش مزید نعمت...»
بلافاصله کارسیم کشی بین کاخ ارک تا باغ لاله زار در تهران شروع شد و این خط تلگرافی نیز در سال 1237 شمسی آغاز به کار کرد.
نخستین خط نسبتا طولانی تلگراف در ایران به فاصله 300 کیلومتر در تیرماه سال 1238 شمسی بین تهران و چمن سلطانیه (اردوگاه تابستانی ناصر الدین شاه واقع در نزدیکی زنجان) دایر شد و شروع به کار کرد.
ارتباط تلگرافی تهران- تبریز در سال 1240 برقرار شد و سال بعد نیز خط تلگراف تهران- گیلان شروع به کار کرد. برای نخستین بار ارتباط تلگرافی ایران با روسیه از طریق اتصال خط تهران- تبریز با شبکه تلگرافی روسیه در سال 1342 برقرار شد و امپراطور روسیه و پادشاه ایران، تلگرافهای شادباشی مبادله کردند.
در سال 1253 اداره تلگراف پس از جداشدن از وزارت علوم به وزارت تلگراف تبدیل شد.
تلفن
در سال 1265 شمسی مصادف با 1886 میلادی، برای اولین بار در ایران، یک رشته سیم تلفن بین تهران و شاهزاده عبدالعظیم به طول 7/8 کیلومتر توسط بوآتال بلژیکی که امتیاز راه اهن ری را داشت کشیده شد ولی در واقع مرحله دوم فن آوری مخابرات در تهران از سال 1268 شمسی یعنی 13 سال پس از اختراع تلفن برقراری بین دو ایستگاه ماشین دودی تهران و شهر ری آغاز شد.
پس از آن بین کامرانیه (شمیران) و عمارت وزارت جنگ در تهران و سپس بین مقر ییلاقی شاه قاجار(سلطنت آباد سابق) وعمارت سلطنتی تهران ارتباط تلفنی دایر شد.
وزارت تلگراف در سال 1287 شمسی با وزارت پست ادغام و به نام وزارت پست و تلگراف نامگذاری شد.
در سال 1302 شمسی قراردادی برای احداث خطوط تلفنی زیر زمینی با شرکت زیمنس و هالسکه منعقد شد و سه سال بعد در ابانماه 1305 شمسی تلفن خودکار جدید بر روی 2300 رشته کابل در مرکز اکباتان آماده بهره برداری شد.
در سال 1308 شمسی امور تلفن نیز تحت نظر وزارت پست و تلگراف قرار گرفت و به نام وزارت پست و تلگراف و تلفن نامگذاری شد.
مرکز تلفن اکباتان در سال 1316 شمسی به 6000 شماره تلفن رسید و دو سال بعد بهره برداری شد و در سال 1337 به 13 هزار شماره توسعه یافت.
خطوط تلفن جدید(کاریر) نیز پس از شهریور 1320 مورد بهره برداری قرار گرفت و ارتباط تلفنی بین تهران و سایر شهرها گسترش یافت و مراکز تلفنی تهران یکی پس از دیگری تاسیس شد.
1-4- وضعیت تلفن ثابت کشور ایران
در پایان سال 2001، تعداد مشترکین تلفن ثابت کشور به 10.384.293 شماره رسید که در مقایسه با سال 2000 افزایشی معادل 1.199.616 شماره و درصد رشدی معادل 06/13 درصد را داشته است.
و در مقایسه با سایر کشورهای جهان، ایران رتبه 20 را از لحاظ تعداد تلفن ثابت و رتبه پنجم را از لحاظ درصد رشد تلفن دار گردیده است. ضریب نفوذ تلفن ثابت کشور در پایان سال 2001 معادل 12/16 بوده که در مقایسه با سال قبل 15/1 واحد افزایش داشته است و از نظر شاخص ضریب نفوذ تلفن رتبه 51 را بین کشورهای جهان به خود اختصاص دادهاست.
(نمودار و جداول در فایل اصلی موجود است)
-2- نگاهی گذرا بر موفقیتهای شرکت مخابرات استان خراسان شمالی
استان خراسان شمالی از نظر رشد ضریب نفوذ تلفن ثابت با بیش از 5 درصد رشد در سال 1384 مقام اول کشوری را به خود اختصاص داد. معاون مدیر عامل شرکت مخابرات شمالی در تشریح عملکرد یک ساله این شرکت گفت: شرکت مخابرات استان در یکسال گذشته از نظر رشد ضریب نفوذ تلفن ثابت با 51/5 درصد رشد مقام اول کشوری را کسب کرد. مهندس علی قدرتی فرد: با اشاره به این مطلب افزود: در سال گذشته به رغم مشکلات عدیده ای که پیش روی استان تازه تاسیس خراسان شمالی قرار داشت همکاران ما در شرکت مخابرات استان با تلاش بی وقفه و صادقانه خود موفق به کسب توضیحات فراوانی در زمینه ارائه خدمات ارتباطی به هم استانیها شدند. مهندس قدرتی فرد، به روز رسانی ارائه خدمات 152 مرکز تلفن ثابت استان را از جمله اقدامات انجام شده در شرکت مخابرات استان طی سال 84 بر شمرد. وی همچنین از ارتباط دهی به منازل 300 روستا در سطح استان خبر داد و تصریح کرد: تعداد روستاهای دارای تلفن منازل در پایان سال 1383 از 150 روستا تجاوز نمی کرد ولی اکنون خوشبختانه با توفیقات الهی این رقم نشان از رشد 200 درصدی نسبت به 27 سال گذشته دارد. همچنین معاون مدیر عامل شرکت مخابرات خراسان شمالی اظهار داشت: در سال 1384 تعداد 46 هزار 262 شماره دفاتر ارتباط روستایی استان را از دیگر افتخارات این شرکت عنوان کرد. وی در ادامه یاداور شده در حال حاضر بسترهای لازم در خصوص خرید سوئیچ کابل، سیستم های ACCESS و .... در شرکت مخابرات استان فراهم می باشد. که امیدوارم با برنامه ریزی های در نظر گرفته شده در سال 1385 به موفقیتهای بیشتری در زمینه ارائه خدمات ارتباطی لازم به مشترکین محترم دست یابیم.
2-3- رایانه و مخابرات
از بدو ظهور، رایانه ها می توانند از فاصله دور با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. قبل از عصر ریزرایانه ها، لازمه ارتباط دور، از یک سو داشتن یک رایانه بزرگ میزبان(یا مرکزی) و از سوی دیگر یک واحد ورودی – خروجی متشکل از یک صفحه کلید و احتمالا یک صفحه نمایش بود که به آن پایانه (یا ترمینال) می گویند. نظر به اینکه در آن زمان، رایانه ها، بسیار گران بودند. چندین مصرف کننده در وقت تعیین شده به صورت تسهیمزمانی از یک رایانه استفاده میکردند و پرس و جواز طریق پایانه صورتمیگرفت.
امروزه قیمت رایانه های کوچک نسبتا مناسب است و ریز رایانه ها که جانشین ترمینال های بزرگ شده اند با رفتاری هوشمندانه قادرند اطلاعات دریافتی را مستقیما پردازش کنند.اکنون مخابرات و ارتباطات رایانه ای از رشد خارق العاده ای برخوردار است و رایانه های کوچک می توانند به کمک مودم، از طریق خطوط تلفن به یکدیگر و یا به بانک های اطلاعاتی متصل شوند. بر قراری ارتباط که پیش از این مستلزم هزینه سنگینی بود. از زمان بر قرار شدن شبکه های بین المللی که از سوئیچینگ بسته ای استفاده می کنند، در حال تعدیل می باشد.
در برخی موارد رایانه های کوچک از طریق شرکت های خصوصی ارتباطات راه دور به صورت شبکه به هم متصل می شوند. انتقال اطلاعات با سرعت متغیر صورت میگیرد که به صورت هم زمان و یا غیر هم زمان با واحدی به نام بد Boud بیان میشود. در هر صورت ضروری است که دو رایانه با سیستم انتقال هم ساز باشند را از مواد ارتباط با سرعت بالا داشتن خطوط صاف و بدون نوفه(پارازیت) است.
توضیح آنکه همساز بودن یک رایانه با قطعات جانبی و محیط خارج خود بستگی به کدهایی دارد که برای ارتباط و دریافت داده ها به کار می برد. به همین دلیل توصیه میشود که قبل از خرید هر قطعه جانبی(به ویژه چاپگر) از هم ساز بودن آن مطمئن شد.
این مساله به ویژه برای چاپگرهای سری که عموما از یک فرآیند ارتباطی استفاده می کنند بیشتر باید رعایت شود. به علاوه به دو رایانه در صورتی هم ساز می گویند که مجموعه نرم افزارهایی که بر روی یکیاز آنها به خوبی کار می کند بتواند بدون کوچکترین تغییر بر روی دیگری هم کار کند.
یک رایانه هم ساز با IBM رایانه ای است که بر اساس مدل یکی از ماشین هایی که توسط IBM طراحی و تولید شده (مانند Pentium ، AT ،«PC-XT») ساخته شود. تمامی این رایانه ها بر محوریت BUS-ISA ساخته شده و با سیستم عامل MS-DOS و WINDOWS کار می کنند.BUS ، وضعیت مسیر دهی شبکه ارتباطی داخل سیستم است و به مجموع خطوط حمل و نقل سیگنالها گفته می شود که به پردازشگر اجازه می دهد تا با حافظه های داخلی و قطعات جانبی ارتباط بر قرار کند. سیستم عامل فوق الذکر میتواند انتقال و اجرای نرم افزار ها را از یک رایانه به رایانه دیگر که در اصطلاح Portability گفته می شود) تضمین نماید.
واژه Portability به نرم افزارهایی که به آسانی از یک رایانه به رایانه دیگر قابل استفاده باشد اشاره می کند.
چنین قابلیتی برای یک نرم افزار از اهمیت بالایی بر خوردار می باشد زیرا تضمینی است برای انتشار آن به مقیاس وسیع. بر اساس همین قابلیت می توان برنامه هایی که برای دیسکت های عامل نوشته می شود را به راحتی از یک رایانه به رایانه دیگر منتقل نمود .برای آنکه یک رایانه بتواند با استاندارد IBM هم ساز باشد ضروری است که حداقل ویژگی های زیر را در اختیار داشته باشد. 1- پردازشگر 8088 یا 8086 برای مدلهای XT که دیگر کاربرد ندارد. 2- پردازشگر 80286 یا 80386 برای مدل های AT که عملا از بازار حذف شده اند. 3- پردازشگر مدل های Pentium که مرتباً در حال تحول اند 4- سیستم عامل MS-DOS و Windows شایان ذکر است که 386 Windows توسط مایکروسافت برای کاربر روی 386 PC-AT تهیه و منتشر شد.
Architecture Data BVS ISA (Industry standard)