پروژه کارآموزی ساختمان بتنی در کارگاه ساختمانی

موضوع :گزارش کارآموزی

محل کار آموزی ایجانب در شرکت بهینه سازان شرق بوده است.

که این شرکت کارهای عمرانی متنوعی انجام می داد و من به دلخواه به یک خانه در حال تخریب کردن رفتم که می خواستند بجای آن خانه قدیمی یک ساختمان 4 طبقه بسازند.

ساختمان بتونی:

منظور از ساختمان های بتنی ساختمانی است که کلیه اجزای اصلی آن (ستون های تیرهای اصلی و پی) از بتن و میله گرد ساخته شده باشد سقف اینگونه ساختمانها با انواع مختلف ساخته می شود از قبیل دال های بتونی پیش ساخته –دال های بتونی ریخته شده در محل-تیرچه بلوک وغیره

مزایای ساختمانهای بتونی:

ساختمان های بتونی بعلل زیر مورد توجه مهندسین و شهرسازان قرار گرفته وروز به روز رو به توسعه است.

1- ماده اصلی بتن که شن وماسه میباشد تقریبا در تمام نقاط کره زمین بحد وفور یافت می شود روی این اصل امکان ساختن ساختمانهای بتونی را میسر می سازد.

2- ساختمانهای بتونی در مقابل عوامل جوی از ساختمانهای فلزی مقاوم تر بوده و در نتیجه نسبت به ساختمانهای فلزی دارای عمر طولانی می باشد.

3- در مقابل آتش سوزی ساختمانهای بتونی نسبت به ساختمانهای فلزی مقاوم تر می باشند.

4- بعلت شکل پذیری بتن که می تواند بهر شکلی که قالب آن تهیه می شود ساخته شود ساختن ستون وپل به اشکال مختلف را میسر می سازد بهمین علت مهندسین معمار به این نوع ساختمانها توجه بیشتری می نمایند.

قسمتهای مختلف ساختمانهای بتونی:

اجزاء تشکیل دهنده یک ساختمان بتونی بشرح زیر می باشد.

 پی

 ستون

 تیرهای اصلی

 سقف

 دیوار

تخریب:  

 تخریب ساختمان کلنگی از خر پشته آن اغاز میشود.

معمولأ در ساختمانهای قدیمی از سقف طاق ضربی استفاده شده است که معمولأ ازIPE 14,16,18 استفاده شده است و به فواصل 1متری که این تیرها بر روی پل های اصلی  قرار گرفته اند.

 بعضی ازساختمانهای قدیمی دارای اسکلت و ستون است که بار اصلی و فرعی بر روی ستونها وارد می شود و از ستون به فونداسیون که برای هر ستون ابعادی را جهت پی ان   که منفرد است در نظر گرفته اند.

ولی بعضی ساختمان های قدیمی ستون ندارند.

در اکثر ساختمانهای قدیمی ستون نمیباشد و بنابراین بار از تیرهای فرعی به دیوارهای باربر انتقال داده میشود که دیوارهای باربر معمولأ دارای قطر 40 سانتیمتر به بالا است که توسط اجرهای فشاری ساخته شده است.

بنابر این در تخریب ساختمان های قدیمی باید دیوارهای باربر را شناسایی کرد.

ولی در محل کار آموزی من ساختمان دارای اسکلت و ستون بود .

در ابتدا شرکت اقدام به قطع گاز ساختمان کرده وبعد از انجام این کار اقدام به برچیدن شوفاژ خانه ساختمان کرده است و وسایلی که می توانست از ان استفاده کند از ساختمان خارج کرد وسپس ساختمان مورد نظر را تخریب کرد که تخریب ساختمان ابتدا از خر پشته وپارتیشن های داخلی طبقه اخر ساختمان شروع به تخریب ساختمان با کلنگ و تیشه کردند و با احتیاط با تیشه ملاط اجرها را میکندند و در گوشه حیاط جمع اوری کردند که بعدأ قابل مصرف برای ساختمان جدید باشد.

و بعد دیوارهای داخلی، درها وبیرون آوردن چارچوب درهای داخلی شروع شد وسپس آسفالت پشت بام ساختمان از پشت بام کنده شده نکته مهم این است که قبل از تخریب پشت بام حتما آسفالت باید به صورت جداگانه برداشته شود چون در صورت انجام نشدن این کار تخریب پشت بام با  آسفالت کاری بسیاری دشوار میشود بعداز جمع شدن آسفالت پشته بام وتخلیه آن از پشت بام به داخل کامیون وحمل وخارج کردن آن از پروژه سقف ساختمان که طاق ضربی بودتخریب شد عوامل تخریب موظف به تخریب وجمع آوری آجرهای موجود وچیدن آجرها در یک گوشه حیاط شده بودند و به ترتیب تخریب را از طبقه بالا به پایین ادامه دادند. تیر آهن های ساختمان بود که ستون ها از ساختمان قدیمی به جای مانده بود و تیرآهن در یک روز توسط عوامل تخریب بوسیله هوا برش بریده و به همراه تمام چهارچوب ها و درها وپنجره ها که قبلا از دیوارها خارج شده بود و بار کامیون شدهو از پروژه خارج شدند و خاک بسیاری بود که بر جای مانده بود تمام عملیات تخریب ساختمان یک هفته ای انجام شد.

گود برداری:

بعد از تمام شدن عملیات تخریب مرحله خاک برداری پروژه بود که توسط یک لودر و چند کامیون در مدت 2 روزی کاری به انجام رسید.

یعنی از تراز صفر – صفر به اندازه 40/1 سانتی متر توسط لودر گودبرداری شد.

در حین انجام عملیات خاک برداری به چند فنداسیون تکی که در زمان قدیم برای مقاوم کردن زیر ستون انجام شده بود برخوردیم که مصالح موجود برای ساخت این فنداسیون ها شفته آهک بود که بسیار سنگین و مقاوم بودند که لودر با خالی کردن اطراف این فنداسیون وزیر آن موفق به خارج کردن فنداسیون های مذکور شد که دوتای آن را در یک کامیون بارزده شده به دلیل سنگین بودن آن از پروژه خارج شد. البته شرکت قبلا ساختمان همسایه را بیمه کرده بود تا در صورت بروز حادثه بیمه خسارت وارده را پرداخت نماید وبرای اطمینان از همسایه شرقی خواسته شده بود که در زمان خاک برداری ساختمان را تخلیه کنند که کار بسیار پسندیده ای بود.

ولی برای جلوگیری از ریزش دیوارهای محل گودبرداری به حالت نزدیک دیوار همسایه کمی شیب دادند. و مقداری شمع زده شد و همچنین مقداری شیب به خاک جلوی ساختمان دادند تا لودر بتواند به راحتی در داخل گودال رفت و آمد کند.

در روز بعد چند کارگر مشغول کندن خاکهای کنار دیوارهای همسایه شدند که به دلیل آسیب نرساندن به ساختمانهای مجاور آن خاکها را جابجا نکرده بودند آن ساختمانی کهنه در همسایگی شرقی زمین وجود داشت یک ساختمان                    

چهار طبقه بود اما وقتی که کارگر ها کمی از خاکها را خالی کردند دیده شد ساختمان دارای پی وکرسه چینی است وبا خیال راحت خاکها را از کنار ساختمان خارج کردیم .

نکته مهمی که من در آنجا مشاهده کردم حضور نداشتن مهندس ناظر در زمان خاکبرداری بود که خوشبختانه اتفاق خاصی هم پیش نیامد.

و در پایان روز دوم گودبرداری ساختمان با حمل خاکهای اضافه بوسیله کامیون به خارج از پروژه خاکبرداری به اتمام رسید.

اجرای دیوار فونداسیون:

بعد از انجام کارهای قبلی نوبت به تسطیح درکلاژ کف ساختمان بود که

بوسیله شلنگ تراز انجام شد.

من در این قسمت مقداری توضیح درباره شلنگ تراز میدهم:

شلنگ ترازلوله ای پلاستیکی شفافی است که دارای طول زیاد می باشد و2سر لوله بازمی باشد واساس کارآن براساس قانون   ظروف مرتبطه است . طرزکارآن به این صورت است که ابتدا آن راپرازآب می کنیم وآن قدرصبرمی کنیم تاتمامی هوای داخل لوله خارج شود آن گاه آب را می بندیم و2 سرلوله شلنگ تراز را درست مقابل هم در1سطح قرارمی دهیم وباید توجه کنیم که انگشت هایمان برروی سرلوله هانباشد ، دراین صورت اگرارتفاع آب در2لوله یکی بود ، آنگاه می توان گفت که هیچ هوایی داخل ان شلنگ ترازوجودندارد .

دراین زمان باید 1نفریک سرشلنگ ترازرا درترازصفرصفرخیابان بگیرد وارتفاع 40/1 سانتی متررا با آن درتمامی محیط ساختمان علامت بزند .

و بعد از این کار با توجه به نقشه اجرایی ساختمان پس ساختمان نقطه ای بود در محل هایی که شناسایی و پی نبود احتیاج به دیوار چینی بود و ارتفاع آن دیوارها باید به اندازه ای باشد که بتن مگر و فوندانسیون داخل آن نشود. یعنی فاصله میلگردهای بالایی پی و فوندانسیون تا لبه دیوار چینی ما باید 20 سانتی متر باشد. در جاهایی که دیوار فونداسیون اجرا می کنیم هیچ گونه باری از ساختمان به آن وارد نمی شود. باید توجه کرد که بعد از اجرای دیوار فونداسیون و قبل ار بتن ریزی دور دیوار فونداسیون را با نایلون پیچید تا اینکه هم اجر اب بتن را نمکد و همچنین برای جلوگیری از چسبیدن بتن مگر و فونداسیون بکار میرود تا بتوان ان اجرها را بعد از خشک شدن بتن در اورد.

اثر ناخالصیهای آب به روی بتن:

نمکهای سدیم و پتاسیم ومنیزیم محلول در آب در فعل وانفعالات شیمیایی سیمان موجود در بتن شرکت کرده و در اثر انبساط حجمی موجب خرد شدن الیاف قطعه بتنی می گردند. این خرابی در قطعاتی که درجریان آب سولفاته قرار دارند بیشتر میباشد اثر این نمکها به روی بتن ابتدا به صورت شوره ظاهر گشته وبعداز مدتی موجب خرد شدن قطعه می شود. در این نوع قطعات که درجریان متوالی یا متناوب آب های سولفاته قرار دارند حتما می باید از سیمان ضد سولفات که درایران به سیمان نوع 5 معروف است استفاده نمود.

آبهای اسیددار نیز مقاومت بتن را کاهش داده وموجب خرابی قطعه می گردند کانالهای هدایت فاضلابهای کارخانجات وهمچنین کانالهای هدایت فاضلاب آزمایشگاهها در مقابل چنین خطری قرار دارند.

اصولا در مواقعی که قطعه بتن در معرض جریان آبهای سولفاته یا اسیدی می باشد بهتر است قطعه را متراکم تر ساخته وحتی المقدور از نفوذ آب  به داخل قطعه جلوگیری نمائیم ودر موردآبهای اسیدی بهتر است قطعه را بوسیله قیر ایزوله کنیم.

دیگر از مواد مخلوط در آب مضر برای بتن مورد روغنی ونفتی می باشد و همچنین انواع ذرات گیاهی مانند جلبک موجوددر آب وقطعات ریز چوب وغیره اگر چه ممکن است این مواد درفعل وانفعالات شیمیایی سیمان شرکت نکند ولی این ذرات در بتون باقی مانده و در آن حفره هایی ایجاد کرده که این خود موجب ضعف قطعه بتونی میگردد.

مواد روغنی ونفتی دراثر تماس با دانه ها وفولاد موجود در بتون سطح آنها را چرب نموده ومانع چسبیدن دوغاب سیمان به دانه ودرنتیجه مانع چسبیدن دانه ها بیکدیگر می گردند.

اجرای بتن مگر: 

قبل از اقدام به پی سازی باید از استحکام خاک محل مطمئن باشیم وبدانیم که آیا زمین محل ساختمان می تواند بار ساختمان راتحمل نماید یا خیر در ساختمانهای بزرگ این کر بوسیله ازمایشگاههای مکانیک خاک انجام می شود ومقاومت مجاز زمین تعیین می گردد ولی در ساختمانهای کوچک باید طبق آنچه گفته شد با ازمایشات محلی مقاومت مجاز تقریبی زمین را تعیین کنیم.

 بتن سنگی است که مصنوعی که از مواد سنگی (شن –ماسه)    آب و سیمان تشکیل شده و به علت روانی قالب خود را  پر کرده وبشکل قالب خود در میاید.

بتون مگر که به آن بتن لاغر هم می گویند بتونی است که سیمان آن نسبت به سایر بتونها کم بوده و در حدود 100 الی 150 کیلوگرم سیمان در متر مکعب شن وماسه می باشند از این بتون برای زیر پی های اصلی استفاده می نمایند و به دو دلیل این بتون زیر پی مورد  استفاده قرار می گیرد.اول آنکه حد فاصلی بین بتون اصلی وخاک باشد دوم آنکه سطح پی را با این بتن رگلاژ می نمایند تا بتون اصلی پی روی سطح صافی قرار گیرد.

 بعد از اجرای دیوار چینی در فردای آن روز با میکسر بتن با عیار 150 را برای بتن مگر کف ساختمان آوردند، البته این کار به علت دمای زیاد هوا در شب انجام شهر چون خود بتن هنگام هیدراناسیون حرارت زیاد تولید می کند. بوسیله پمپ روی میکسر بتن داخل میکسر بوسیله لوله به کف پی (یعنی روی خاک کف ساختمان به ارتفاع 10 ریخته شد و یک نفر کار هدایت لوله را انجام می داد و یک نفر هم با ماله همزمان بتن کف را صاف می کرد. ولی به دلیل اینکه این بتن ریزی از ارتفاع نسبتا زیادی انجام شد، احتمال جدا شدن دانه ها بسیار وجود داشت و همچنین میکسر هم 1ساعت و 20 دقیقه به علت خرابی ماشین بعد از ساخت بتن به محل رسید.

با انجام دادن این کار یک سطح صاف بر کف فنداسیون بوجود آمد با اینکار بتن مگر به پایان رسید.

و بعد از اجرای بتن مگر نوبت به محاسبات میلگردهای مورد مصرف در ساختمان رسید محاسبات میلگردهای ساختمان از روی جدول ونقشه های ساختمان انجام شد و بعد از خریداری میلگرد ها وتخلیه آن د رپروژه آرماتور بند انتخاب شده وبعد از نوشتن قرارداد آرماتوربندی ساختمان شروع شد.

آرماتور بندی پی: 

آرماتوبندی از حساس ترین وبا دقت ترین قسمتهای ساختمانی بتونی میباشد.

زیرا همانطور که قبلا گفته شد کلیه نیروهای کششی در ساختمان بوسیله میله گردها تحمل می شود بدین لحاظ در اجرا آرماتوربندی ساختمانهای بتونی باید نهایت دقت بعمل آید. برای تعیین قطر و تعداد میله گردهای هر قطعه بتونی دو منبع تعیین کننده وجوددارد اول محاسبه –دوم آئین نامه در مورد اول مهندس محاسب با توجه به مشخصات قطعه بتونی قطرمیله گرد را تعیین نموده و در نقشه های مربوطه مشخص می نماید آنچه که در این تحقیق در مورد آرماتور مشخص شده فقط  مربوط به ایین نامه هایی می باشد که توسط موسسه استاندارد وتحقیقات صنعتی ایران پیشنهاد شده است. کارگاه آرماتوربندی بایددر قسمتی جدا از کارگاه اصلی تشکیل گردد. در کارگاههای کوچک آرماتورها را با دست (آچار گوساله وکارگاه) خم می نمایند ولی در کارگاههای بزرگ خم کردن آرماتور بوسیله ماشین انجام می شود مسئول کارگاه آرماتوربندی باید از روی نقشه تعدادوشکل هر آرماتور را تعیین نموده وبه کارگران مربوطه داده وخم کردن هر سری را دقیقا زیر نظر داشته باشد تا طول آرماتور  ومحل خم کردن وزاویه خم کردن وطول قلابها طبق نقشه انجام شود.

فونداسیون ساختمان کار آموزی من دارای ابعاد 80*1145*950 میباشد.

برای شبکه ارماتور بندی فونداسیون از ارماتورهای طولی و عرضی برای بالا و پایین فونداسیون استفاده شده بود.

یعنی ارماتورهای طولی بالایی و پایینی به قطر 20 میلیمتر ودر فواصل 20 سانتیمتر هم اجرا شده بودند.( f20@20)

و ارماتورهای عرضی بالایی و پایینی به قطر 14 میلیمتر و در فواصل 20 میلیمتر اجرا شده بودند.( f14@20)

خم ارماتورهای طولی و عرضی 30 سانتیمتر بود.

ابتدای آرماتوربندی با اندازه زدن میلگردهای کف فنداسیون (مش) شروع شد ومش های فنداسیون انجام شد و آرماتورهای کف فونداسیون  با خم 30 سانتی بود وبعد از بستن مش ها نوبت به میلگردهای شناژ رسید که هم در کف و هم در بالای شناژ شد وبعد نوبت به اجرای خاموتهای فنداسیون شد که بعد از اندازه زدن وقطع کردن وخم کردن میلگردها خاموتهای فنداسیون درست شد و آنها را در داخل میلگردهای طولی موجود در فنداسیون انداخته شد آرماتور بند در زمان بستن خاموتها  گره های خاموتها را در یک طرف انداخته بود که به او گفتم که گره های خاموتها باید در دوطرف به صورت یکی در میان اجرا شود.

بعد از تمام شدن خاموتها وبستن آنها میلگردهای انتظار برای اجرای ستون ها انجام شد که طول میلگردهای انتظار از بالای فنداسیون 80سانتی متر بود و با 2 یا 3خاموت میلگرد انتظار بسته شد وقبل از بتن ریزی به مهندس اطلاع داده شد تا از پروژه بازدید نماید تا در صورت تایید کردن اجرای آرماتوربندی پیمان کار اقدام به بتن ریزی فنداسیون کند.