گزارش کارآموزی داروسازی در شرکت داروسازی ثامن

شرکت داروسازی ثامن، در سال 63 به منظور تولید 12 میلیون انواع فرآورده های تزریقی در شهر مشهد، با عنوان شرکت سرم سازی ثامن، تاسیس شد و سپس به دلیل گسترش فعالیت شرکت و تولید تعدادی از انواع محلول های تزریقی، علاوه بر تولید انواع سرم به پیشنهاد شرکت ثامن و تایید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در اسفند ماه سال 79 به شرکت داروسازی ثامن تغییر نام یافت.

بر طبق مفاد اساس نامه شرکت داروسازی ثامن، ایجاد یا مشارکت در تاسیس کارخانه ها، به منظور تهیه و تولید محلول های تزریقی، دیالیز خونی و صفاقی، شست و شوی استریل و فرآورده های لیوفلیزه و غیرلیوفلیزه، تجهیزات دارویی و پزشکی و تولید مواد اولیه و ماشین آلات صنعتی، قطعات یدکی مورد نیاز، فروش و صادرات محصولات کارخانه موضوع فعالیت اصلی این شرکت است.

تنوع محصولات شرکت داروسازی ثامن بالغ بر 62 نوع محصول است. تولید انواع فرآورده‌های دارویی و شست و شو در حجم 500 تا 5 هزار میلی لیتر، انواع داروها و آنتی بیوتیک های تزریقی، انواع آمپول و همچنین انواع محلول های همودیالیز و دیالیز صفاقی و انواع پپتیدهای نوترکیب با انواع بسته بندی شیشه ای و پلاستیکی، بطری و کیسه، با حجم های متفاوت از مهم ترین تولیدات این شرکت است. کلایسین، شست و شوی سه لیتری، دولیتری، مودیفاید ژلاتین، بوسرلین، دیالیز صفاقی، منیزیم سولفات 10 درصد، 20 درصد، 50 درصد در حجم 10 سی سی و سدیم کلراید 5 درصد، از جمله محصولات تولید شده انحصاری شرکت داروسازی ثامن است.

در سال گذشته، بزرگ زرینی در کارخانه درخشان شرکت داروسازی ثامن ورق خورد، به طوری که در بخش فرآورده های تزریقی، انواعی از آمپول منیزیوم سولفات 10 درصدی، 20 درصدی، 50 درصدی و 10 میلی لیتری تهیه شده است که اولین سری ساخت آن به آزمایشگاه کنترل وزارت بهداشت ارسال شده است.

همچنین تهیه محلول سدیم کلراید9/0 درصد شست و شوی دو لیتری، محلول همودیالیز اسیدی 920 میلی لیتری و نیز سدیم کلراید 5 درصد 50 میلی لیتری و سدیم کلراید 45/0 درصد 500 میلی لیتری که پروانه تولید آن صادر شده، در مرحله برنامه ریزی تولید شرکت داروسازی ثامن است.

از آن جایی که استراتژی شرکت داروسازی ثامن، بر پایه تولید محصولات جدید با ارزش افزوده قابل قبول و حفظ و توسعه بازار محصولات باری در داخل و خارج کشور، استوار شده ، تغییرات قابل توجهی در ترکیب و تعداد خطوط تولیدی صورت پذیرفته و با سرمایه گذاری جدید، سعی شده این مهم تحقق یابد. کسب رتبه برتر در زمینه به سازی مصرف انرژی، دارنده لوح صنعت سبز و همچنین اخذ عنوان صادر کننده نمونه در سه سال متوالی در استان خراسان رضوی، از جمله افتخارات شرکت داروسازی ثامن است.

مجموعه کارخانه شامل ساختمان هایی از جمله:آبسازی- ساخت آب مقطر- ساخت محلول- محلول پرکنی- استریلیزاسیون- بسته بندی- انبار مواد اولیه و محصولات و قرنطینه- آزمایشگاه های شیمی- فارماکولوژی و میکروبیولوژی- واحد بیوتکنوژی و نیروگاه میباشد.

بررسی داروهای تولیدی شرکت داروسازی ثامن:

بی‌کربنات سدیم (Sodium Bicarbonate):

گروه داروئی درمانی: قلیائی‌کننده قلیائی‌کننده سیستمیک و اداری، بافر سیستمیک

موارد مصرف:

درمان اسیدوز متابولیک، احیاء سیستم قلبی ریوی بعضی مسمومیت‌ها. افزایش pH ادراری، واکنش‌های همولیتیک اسهال شدید، افزایش جذب پتاسیم، درمان اسیدوز متابولیک شدید ناشی از علل مختلف (نظیر الیست قلبی، شوک) کتواسیدوز دیابتی، کاهش آب شدید.

مکانیسم اثر:

بی‌کربنات سدیم در بدن تبدیل به یون بیکربنات می‌شود و در اثر ترکیب با یون هیدروژن pH خون را قلیائی می‌کند. دفع یون‌های بیکربنات از ادرار باعث قلیائی شدن pH ادرار می‌شود. این محلول توسط کلیه فیلتر و بازجذب می‌شود و کمتر از 1% آن از راه دفع ادرار می‌شود و Co2 حاصل از بی‌کربنات از راه ریه دفع می‌گردد.

کلرید پتاسیم (Potossium chloride) :

گروه داروئی درمانی: جانشین پتاسیم اصلاح تعادل الکترولیت‌ ها

مکانیسم اثر:

در درمان کاهش پتاسیم به کار می‌رود. همچنین یک جانشین الکترولیت است. پتاسیم کاتیون غالب درون سلولی است (تقریباً 160 150 میلی اکی‌والان در لیتر)

گرادیان پتاسیم درون سلولی به خارج سلولی برای هدایت پیام‌های عصبی در بافت‌های تخصصی نظیر قلب، مغز و عضلات اسکلت ضروری است.

ژلاتین: (Gelatin Modified)

گروه داروئی درمانی پلی‌پپتید و الکترولیت و افزایش‌دهنده حجم پلاسما.

مکانیسم اثر:

این فرآورده مثل دکستران یک حجم‌دهنده پلاسماست و در شوک‌های ناشی از کاهش حجم خون بکار می‌رود.

مترونیدازول (Metronidazole):

گروه داروئی درمانی: مشتق صناعی، ایمیدازول ضدباکتری، ضد پروتوزآ

موارد مصرف: پیشگیری از عفونت قبل، حین و بعد از جراحی و کاهش عفونت در جراحی روده بزرگ و شکم.

مکانیسم اثر: به نظر می‌رسد مترونیدازول برعلیه اکثر باکتری‌های بی‌هوازی اجباری و پروتوزآها مؤثر باشد. این دارو باید در داخل سلول تحت احیاء شیمیائی قرار گیرد تا فعال گردد. احیاء شیمیائی مختص متابولیسم بی‌هوازی می‌باشد و نهایتاً این دارو سبب مهار سنتز اسید نوکلئیک و مرگ سلول می‌شود.

رینگر (Ringer’s ):

گروه داروئی درمانی: محلول حاوی الکترولیت، جانشین مایع و الکترولیت‌ها.

موارد مصرف: به عنوان محلول همگن جهت جایگزین کردن آب و املاح خصوصاً مواردی که پتاسیم بین سلولی هم کاهش یافته باشد و به منظور افزایش حجم داخل عروقی مصرف می‌شود.

دکستروز (Dextrose):

گروه داروئی درمانی: کربوهیدرات، جانشین مایعات تأمین‌کننده کالری.

موارد مصرف:

تأمین کالری موردنیاز بدن

کاهش فشار خون مغزی نخاعی و ادم مغزی.

درمان علامتی کاهش قند خون حاد.

درمان کاهش قند خون شدید مخصوصاً پس از مصرف بیش از حد انسولین.

سولفات منیزم (Magnesium sultate.7H2o)

گروه داروئی درمانی: سولفات منیزیم ضدتشنج

موارد مصرف: نمک‌های منیزیم در درمان کمی منیزیم خون و حالات کمبود منیزیم به کار می‌رود. این دارو با مهار آزادسازی استیل کولین در محل اتصال عصب عضله، انقباضاات عضلات مخطط را کاهش می‌دهد. نمک‌های منیزیم اساساً از طریق ادرار دفع می‌شوند. بیش از %90 مقداری که توسط کلیه‌ها فیلتره می‌شود مجدداً بازجذب می‌شود.

منیزیم برای عملکرد بسیاری از آنزیم‌های مهم بدن از جمله آنزیم‌هائی که در انتقال گروه‌های فسفات و تولید ATP نقش دارند و نیز جهت واکنش‌های فسفاتاز مختلف، در سنتز پروتئین واسیدهای نوکلئیک ضروری می‌باشد. همچنین در هدایت عضلانی فعالیت کانال‌های کلسیم، انتقال آهن، عملکرد هورمون پاراتیروئید معدنی شدن استخوان‌ها نقش مهمی را ایفا می‌کند همچنین اثرات گشادکنندگی عروق سیستمیک و عروق کرونر و نیز اثرات ضدتشنج دارو به علت بلوک انتقال عصبی، عضلانی از طریق کاهش آزادسازی استیل کولین می‌باشد.

سیپروفلوکساسین (Ciprofloxacin):

مکانیسم اثر دارو:

سیپروفلوکساسین دارای اثر کشندگی روی بعضی باکتری‌های گرم‌منفی وگرم‌مثبت است و این اثر به دلیل اثر دارو از طریق مهار آنزیم‌های توپوایزومراز II و I است که آنزیم‌های ضروری جهت تکثیر باکتری‌ها هستند.

موارد مصرف: در هریک از عفونت‌های مجاری ادراری، عفونت‌های مجاری تحتانی تنفسی، عفونت باکتریال ریه، عفونت‌های بیمارستانی، عفونت‌های پوست، استخوان و مفصل، سینوزیت حاد، پروستاتیت‌ حاد باکتریائی و سیاه‌زخم تنفسی.

واحد نیروگاه:

Mechanical room شامل تأسیسات موتورخانه، حرارتی، برودتی، کمپرسورهای هوای فشرده و ژنراتورهای تأمین برق اضطراری می‌باشد. در نگاه اجمالی دستگاه‌های نیروگاه عبارتند از:

1) چلیرهای جذبی و تراکمی

2) دیزل ژنراتورهای برق اضطراری که در زمان قطع شدن برق شهری، برق شرکت را تأمین می‌کنند.

3) کمپرسورهای هوای فشرده

4) سیستم‌های تبرید

5) بویلرهای تولید بخار اشباع (دیگ‌های بخار) که به دو صورت فایرتیوب و واترتیوب موجوداند.

در نیروگاه ابتدا آب از چاه‌های با عمق m150 استخراج می‌شود. سپس از  فیلتر شنی عبور داده می‌شود و کلرزنی انجام می‌شود. آب کلر زده شده با وارد قسمت تولید می‌شود و برای تولید دارو در محلول‌سازی و… استفاده می‌شود و یا برای مصارف 3نعتی (آب چیلد، کولینگ، هیتینگ) و بهداشتی در شرکت به مصرف می‌رسد. آبی که برای مصارف صنعتی استفاده می‌شود، بایستی حتماً سختی‌گیری شود.

قسمت تصفیه خانه به منظور برآورده شدن اهداف سازمان محیط زیست مبنی بر اینکه آب آلوده شده در هر مکان حتماً بایستی تصفیه گردد تا از آلودگی سفره‌های آب زیرزمینی جلوگیری انجام شود. در فضای کارخانه قرار گرفته است. پساب‌های صنعتی از جمله آب CIP، آب ناشی از شستشوی سالن‌ها و… همچنین فاضلاب سبک (سپتیک انسانی) به این قسمت وارد شده و بازیافت فاضلاب صورت می‌گیرد. این قسمت شامل چند حوضچه به قرار زیر می‌باشد:

حوضچه اول:حوضچه آشغال‌گیر است.

حوضچه دوم: حوضچه متعادل‌سازی یا حوضچه ورودی است.

حوضچه سوم: در این حوضچه آب و روغن دوفازی می‌شوند و روغن از محیط خارج می‌شود.

حوضچه چهارم: حوضچه هوادهی است که میکروارگانیسم‌ها در آن نگهداری می‌شوند، برای نگهداری این موجودات زند بایستی هوادهی توسط دهنده‌های هوا انجام گیرد که اگر کم باشد، این میکروارگانیسم‌ها سیاه می‌شود و مواد مغذی این میکروارگانیسم سپتیک انسانی می‌باشد.

حوضچه پنجم: حوضچه ته‌نشینی دارای قیف استیل می‌باشد که باعث ایجاد دوفازی بین آب و میکروارگانیسم می‌شود آب تولیدی این حوضچه، نیازی به کلرزنی ندارد و شفاف می‌باشد و به حوضچه پایانی از طریق یک کانال باریک انتقال می‌یابد.

طبق استاندارد سازمان محیط زیست، میزان COD (اکسیژن موردنیاز برای واکنش‌های شیمیائی در آب و فاضلاب) این آب باید زیر 100 و میزان BOD (مقدار اکسیژن یک لیتر از نمونه آب یا فاضلاب که در مدت 50 روز از محیطی غنی از اکسیژن در حرارت 25 درجه مصرف نماید) این آب بایستی زیر 100 باشد.

آبی که از منابع استخراج شده و کلرزنی می‌شود، چنانچه برای مصارف صنعتی مورد استفاده گیرد، بایستی سختی‌گیری شود. آبی که تولید رسوب می‌کند در اصطلاح آب سخت نامیده می‌شود. این سختی موقتی یا دائم و یا از هر دوی آنهاست. سختی موقت ممکن است با حرارت دادن آب تغذیه تا 212 درجه فارنهاست در یک گرمکن حذف شود.

در این موارد نمک‌هائی که باعث سختی موقت بوده ته‌نشین می‌گردند. سختی دائم بایستی با تصفیه آب توسط سختی‌گیرها و یا با تصفیه آب کنترل شوند. در زمینه رسوب بستن سطوح حرارتی دیگ بخار دو ایراد مشخص به شکل زیر ظاهر می‌گردد:

الف) رسوب یک عایق مؤثر حرارتی است و درجه هادی نبودن آن تا مقداری با وزن مخصوص آن متغیر است.

ب) به علت این حقیقت که رسوب از لحاظ هدایت حرارتی ناتوان است. سطوح حرارتی که از یک طرف بدین صورت عایق شده‌اند و از طرف دیگر در معرض گازهای داغ قرار دارند ممکن است سریعاً به درجه بالای خطرآوری برسند که در اینحالت شکافتگی لوله‌ها و حتی پوسته دیگ‌ها اجتنا‌ب‌ناپذیر است.

وجود رسوبات سنگین معمولاً نمایانگر بی‌توجهی می‌باشند، چون این رسوبات می‌توانند در اکثر موارد با تصفیه کامل آب از بین بروند.

آبی که از استخر کولینگ وارد سیستم می‌شود، %3 %2 کلر دارد، برای جلوگیری از ایجاد خزه در استخر، در هنگام عدم تولید، ایجاد شوک توسط کلر می‌شود و غلظت کلر آب ناگهانی بالا می‌رود، همچنین سیرکوله کردن آب باعث انهدام جلبک‌ها می‌گردد.

عمل نرم کردن آب تغذیه معمولاً در سختی‌گیرها انجام می‌گیرد که به دستگاه‌های تعویض یونی معروفند. در این دستگاه‌هامعمولاً کاتیون نمکی که در آب ایجاد مزاحمت می‌کند (Ca2+,Mg2+) با کاتیون نمک موجود در سختی‌گیرها (مثلاً Na+) که مزاحمتی ندارد و تعویض می‌شود. پس از مدتی که تمام یون‌های مفید موجود در نمک سختی‌گیر به مصرف رسید می‌بایستی با عمل شستشو یون‌های جذب شده مضر را با یون‌های مفید مثل Na+ تعویض نمود. ذیلاً مثالی از واکنش‌های یونی در یک سختی‌گیر صورت می‌گیرد، ملاحظه می‌گردد