بسمه تعالی
پیشگفتار
استاندارد نگاهداری هویج در سردخانه که بوسیله کمیسیون فنی بررسی و کنترل روشهای نگهداری تهیه و تدوین شده در بیست و سومین جلسه کمیته ملی مواد خوراکی و فرآوردههای کشاورزی مورخ 35/9/27 تصویب گردید . پس از تائید شورای عالی استاندارد و باستناد ماده یک ( قانون مواد الحاقی به قانون تاسیس موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مصوب آذرماه 1349) بعنوان استاندارد رسمی ایران منتشر میگردد .
برای حفظ همگامی و هماهنگی با پیشرفتهای ملی و جهانی صنایع و علوم استانداردهای ایران در مواقع لزوم و یا در فواصل معین مورد تجدیدنظر قرار خواهند گرفت و هر گونه پیشنهادی که برای اصلاح یا تکمیل این استانداردها برسد در هنگام تجدیدنظر در کمیسیون فنی مربوط مورد توجه واقع خواهد شد .
بنابراین برای مراجعه به استانداردهای ایران باید همواره از آخرین چاپ و تجدیدنظر آنها استفاده نمود .
در تهیه این استاندارد سعی بر آن بوده است که با توجه به نیازمندیهای خاص ایران حتیالمقدور میان روشهای معمول در این کشور و استاندارد و روشهای متداول در کشورهای دیگر همآهنگی ایجاد شود .
لذا با بررسی امکانات و مهارتهای موجود و اجرای آزمایشهای لازم استاندارد حاضر با استفاده از منابع زیر تهیه گردید .
International standard (ISO) 166-1974
Commodity storage manual. 1975 the refrigeration research foundation. Washington D.C. U.S.A
American society of heating, refrigeration and air –conditioning engineers. Applications 1971
نگاهداری هویج در سردخانه
مقدمه
بطور کلی کیفیت سبزیجات را پس از برداشت از مزرعه نمیتوان بهبود بخشید و هدف از نگاهداری حفظ کیفیت اولیه است .
سبزیجات کیفیت خود را به چند طریق از دست میدهند و فهرست ذیل نمایانگر زیانهائی است که ممکن است در فاصله برداشت از مزرعه و هنگام مصرف به کیفیت آنها وارد آید :
- تغییرات متابولیک که با تنفس گیاه و یا رسیدن آن ارتباط دارد .
- کم شدن رطوبت که در نتیجه آن گیاه پیر و پلاسیده میشود .
- زخمی شدن و آسیبهای مکانیکی
- آفت زدگی
- آسیبهای فیزیولوژیکی
- آسیبهای مربوط به سرما و انجماد
- تغییرات عطر و طعم
- روئیدن و ریشه کردن
بنابراین حفظ کیفیت هویج در فاصله بین برداشت تا مصرف , زمانی میسر است که محصول در شرایط صحیح از مزرعه برداشت شده و بطریق مناسب بستهبندی و حمل و نقل شود و به ترتیبی که در زیر آمده است آنرا نگهداری نمایند .
1 هدف و دامنه کاربرد
هدف از تدوین این استاندارد ارائه نحوه چیدن , بستهبندی , حمل و نقل و نگاهداری هویج میباشد .
این استاندارد در مورد هویج نوع Daucus carota Linnaeus که در فصل زمستان برای نگهداری تولید میشود بکار میرود .
2 شرایط چیدن و درجهبندی
2 1 هویجهائی باید برای نگهداری انتخاب شوند که دیرتر کشت شدهاند هویج باید موقع جمعآوری زیاده از حد رسیده نباشد پس از برداشت برگهای بالای هویج باید چیده شود بدون آنکه آسیبی به ریشه وارد گردد .
2 2 در مواقعیکه هویج در هوای بارانی جمعآوری میشود خشک کردن رطوبت حاصله از باران ضروری است لیکن باید دقت شود تا رطوبت خود ریشه کاهش نیابد زیرا این امر اثر نامطلوب در نگاهداری آن خواهد داشت .
2 3 محصول هویج زمینهائی که از لحاظ ازت قابل جذب بسیار غنی هستند برای مدت طولانی قابل نگاهداری نخواهند بود .
2 4 هویجی که بمنظور نگاهداری انتخاب میشود باید کامل , سفت , سالم بوده و شروع به تولید تخم نکرده باشد ضمنا منجمد نبوده و اثری از رطوبت روی آن دیده نشود .
2 5 هر گاه هویج را از مزرعهای که دارای گل عمیق است برداشت نمایند نباید گل را از آن جدا نمود شستن هویج قبل از انبار نمودن در امر نگاهداری اثر معکوس خواهد داشت لیکن شستن پس از خاتمه مدت نگاهداری اشکالی ندارد .
3 بستهبندی هویج
3 1 هویج را میتوان در جعبه یا کیسه بستهبندی نمود و یا بطور غله در انبار نگاهداری کرد . هویج هر گاه بطور غله انبار شود ارتفاع انبوه هویج تابع رقم , سفتی هویج , کیفیت محموله و شرایط تهویه انبار محل نگهداری خواهد بود . حداکثر ارتفاع در مورد کیسه 3 متر و در مورد غله 1/75 متر میباشد .
3 2 هویج نباید با میوه و سبزیجاتیکه از خود اتیلن پس میدهند در یک جا بستهبندی شود .
4 پائین آوردن درجه حرارت
هویج در اسرع وقت پس از برداشت باید سرد شود و تا درجه حرارتی که قرار است در آن درجه نگاهداری شود پائین آورده شود .
5 درجه حرارت مطلوب
درجه حرارت مناسب نگاهداری هویج صفر تا حداکثر 5+ درجه سانتیگراد میباشد بهترین درجه حرارت صفر تا 1+ درجه سانتیگراد میباشد .
6 رطوبت نسبی
هویج از سبزیهائی است که به رطوبت نسبی بالا نیازمند است و بخصوص در درجات حرارت صفر تا 1+ درجه سانتیگراد رطوبت نسبی هویج باید 95 درصد و بالاتر باشد در پارهای موارد برای حفظ درجه حرارت از هوای سرد خارج (1+ تا 5+ درجه سانتیگراد ) استفاده میشود . و در این صورت رطوبت نسبی 90 تا 95 درصد مناسب خواهد بود .
7 گردش هوا
7 1 گردش هوای محل نگاهداری باید به ترتیبی باشد که درجات حرارت و رطوبت نسبی توصیه شده در این استاندارد در تمامی قسمتهای انبار بطور یکنواخت حفظ و رعایت شود .
7 2 در انبارهائیکه هویج بصورت غله نگاهداری میشود گردش هوا باید شدید باشد .
8 مدت نگاهداری
چنانچه تمام شرایط بالا مورد عمل قرار گیرد از تلف شدن محصول در موقع نگهداری جلوگیری بعمل آمده و زمان نگهداری بین 4 تا 6 ماه خواهد بود .