هماتوم های مغزی
سکته های مغزی به دو دسته ی: خونریزی داخل ججمه ای (هماتوم اینتراسربرال) و خونریزی زیر عنکبوتیه (هماتوم ساب آراکنوئید) تقسیم می شوند.
- خونریزی زیر عنکبوتیه : SAH
شایع ترین علت آن سوراخ شدن آنوریسم در حلقه ویلیس می باشد و ممکن است به علت شکستگی استخوان با زیلار جمجه ای نیز به وجود آید و باعث می شود که خون در مایع CHF پخش شود و ما در اینجا بیشتر هموراژی داریم.
تظاهرات بالینی:
پارگی آنورسم باعث بروز سردرد ناگهانی همراه با فقدان هوشیاری، درد و سفتی پشت گردن و ستون فقرات، اختلالات بینایی، وزوز گوش، سرگیجه و همی پارزی، خونریزی شدید باعث کما و مرگ فرد می شود.
یافته های تشخیصی:
1- جهت تعیین اندازه و محل هماتوم CT اسکن و آنژیوگرافی مغزی انجام می شود. در CT خون مانند رگه های برگ دیده می شود.
درمان:
1- در صورت مشخص نبودن جای خونریزی برای کاهش ICP از داروهایی که CSF را کاهش می دهند مانیتول و گلیسرول استفاده می شود و اگر ICP افزایش نداشته باشد Lp انجام می شود.
2- استراحت در بستر. 3- مصرف آرام بخش ها
عوارض: 1- هیپوکسی مغزی 2- اسپاسم عروقی طی 14-4 روز بعد از خونریزی اولیه درمان جراحی واستفاده ازca بلاکرها مثل وراپامیل، نیفیدیپین 3- افزایش Icp 4- افزایش فشارخون سیستمیک: حفظ فشارخون در حد mmHg 15
مراقبت پرستاری:
1- ایجاد محیط غیر محرک 2- پیشگیری از افزایش ICP و خونریزی بیشتر 3- استراحت مطلق 4- بالابردن سرتخت 30-15 درجه یا کاملاً صاف
5- جلوگیری از افزایش فشارخون (مانع بروز مانور و السالوا، عطسه شدید، فشار وارد آوردن بر تخت) 6- نور کم اتاق و محدویت ملاقاتی ها 7- بررسی پاها از نظر ورم، حساسیت و تغییر رنگ.
- خونریزی داخل مغزی: ICH
در واقع وارد شدن خون به داخل بافت مغز است
درمان دو نوع است: 1- اگر عارضه تدریجی باش تدابیر پرستاری شامل کنترل ICP، دقت در مصرف مایعات، الکترولیت ها و داروهای ضد فشارخون و عدم دستکاری جمجمه می باشد چون این نوع خونریزی خود به خود محدود شونده است و بررسی از لحاظ GCS.
2- اگر ICP به حد غیر قابل کنترلی بالا برود از طریق کرانیوتومی لخته برداشته و خونریزی کنترل می شود.
تدابیر تشخیص: CT اسکن و MRI .
نکته 1: جلوگیری از آسیب دیدگی های ثانویه که عبارتند از ادم مغزی، افت فشارخون و دپرسیون تنفسی ضروری می باشد.
نکته 2: در صورت افزایش ICP باید: O2 رسانید در حد کافی، بالا بردن سر تخت و حفظ حجم خون در حد عادی و استفاده از ضد تشنج ها را انجام داد.