اگر از آن دسته از خانمهایی هستید که دایم در داروخانه ها و فروشگاههای لوازم آرایشی و بهداشتی سیر می کنند،حتما" هر روز انواع و اقسام لوازم آرایشی و بهداشتی از کرم ضد آفتاب گرفته تا انواع ماسکها را می بینید که به تازگی به بازار عرضه شده اند.متاسفانه بیشتر خانمها از این مواد انتظار معجزه دارند ،در حالی که این مسئله همیشه مصداق ندارد و حتی در بعضی مواقع این مواد باعث بروز واکنشهای آلرژیک در فرد می شوندوحساسیت ایجاد میکنند و ضرب المثل آمد ابرویش را درست کند چشمش را هم کور کرد را به یاد می آورند.ادمه این مطلب را که ترجمه ای است از خانم فرشته آل علی در دو یا سه نوبت می نویسم که امیدوارم مورد استفاده قرار گیرد.
شما درباره حساسیت به این مواد تا چه اندازه آگاهی دارید؟
متاسفانه بعضی لوازم آرایشی،ضدآفتابها،موادآرایشی و بهداشتی ناخن و مو و ... باعث بروز حساسیت در پوست افراد میشوند که به آن درماتیت تماسی می گویند. گاهی از اوقات اثرات ناشی از این حساسیت درست در ناحیه ای که ماده مورد نظر مصرف شده بروز نمی کند و به این دلیل تشخیص آن را با مشکل مواجه می کند. شاید این روزها شما هم با برخی از این محصولات مواجه شده باشید که روی آن برچسب هیپوآلرژن (محصولات با حساسیت کم) به چشم می خورد ولی متاسفانه بررسیها نشان میدهند مصرف مواد حاوی این برچسبها هیچ تضمینی برای عدم حساسیت به ماده نیست ،البته معمولا" موادی که روی آنها نوشته شده است تماما طبیعی ،کمتر مشکل ساز می شوندو احتمالا استفاده از آنها مناسب تر است.
مشکل کجاست؟
مشکل درست در نقطه مصرف این مواد است. با مصرف این مواد،بعضی افراد دچار درماتیت تماسی می شوند که در اصل یک نوع واکنش آلرژیک است. مثلا" استفاده از این مواد ممکن است باعث خشکی و قرمزی پوست شود و حتی گاهی اثرات وزیکولی(ضایعاتی شبیه جوشهای کوچک)روی پوست او ظاهر می شود که درنهایت حالت پوسته پوسته یا پینه ای پیدا می کند. گاهی این وزیکولها به نواحی دیگر بدن هم گسترش می یابد.مثلا"ممکن است تمام دست ،کل صورت و پلکها را درگیر کنند.اثرات خارش دار یا اگزما نادر نیستند و بسته به قدرت ماده حساسیت زا ممکن است این اثرات به صورت خفیف تا شدید بروز کنند. واکنش حساسیتی به این مواد تا زمانی که از آنها استفاده می شود ادامه داشته و روز به روز بدترهم می شود.
چه موادی مقصرند؟
هر نوع ماده آرایشی و بهداشتی که فکرش را بکنید از لوسیونها ،کرمها،مرطوب کننده ها،ضد آفتاب و انواع شامپوها گرفته تا مواد آرایشی مو و ناخن،همه و همه میتوانندباعث واکنش حساسیتی شوند.در بیشتر موارد مقصر اصلی ،مواد نگهدارنده ای است که در این لوازم آرایشی و بهداشتی وجود دارد.هر ماده آرایشی و بهداشتی که حاوی آب باشد برای اینکه از رشد باکتری و قارچ در آن جلوگیری شود به ماده نگهدارنده نیاز دارد.ازمیان موادنگهدارنده فرمالئید ماده ای است که بیشتر از همه باعث حساسیت می شود.ماده کاترنیوم 15 و متیل دی پروموکلوتارونیتریل ،نگهدارنده های حساسیت زای دیگری هستند که در کرمها ، لوسیونها و مرطوب کننده ها استفاده می شوند. مواد معطری که در این محصولات استفاده می شوند هم چندان بی تقصیر نیستند و حتی اگر این مواد معطر ،گیاهی باشند باز هم احتمال بروز حساسیت وجود دارد. لوازم آرایشی و بهداشتی قدیمی و کهنه هم باعث ایجاد مشکل می شوند ، ولی چون معمولا" مصرف کننده بلافاصله از کهنه بودن آن مطلع می شود آن را مصرف نمی کند و مشکلی پیش نمی آید.
موها
معمولا" موها بدلیل اهمیتی که در زیبایی دارند زیاد دستکاری می شوند. شایع ترین علت حساسیت در مصرف مواد آرایشی مو ، رنگ موست. معمولا" رنگ موهایی که حاوی ماده شیمیایی پارافنلین دی آمین هستند بیشتر حساسیت می دهند.
رنگ موهای نیمه دایم یا موقت نیز به رنگ موهایی دایمی ترجیح دارند، زیرا این ماده شیمیایی در آنها وجود ندارد. فر زدن مو هم گاهی مشکل ساز است. در فرهای طولانی مدت از موادی استفاده می شود که در آنها ماده شیمیایی گلیسیریل تیو گلیکو لات وجود دارد که حساسیت زاست.مواد فر که حاوی آمونیوم تیو گلیکولات هستند به دیگر مواد مخصوص فر ارجحیت دارند و کمتر مشکل ساز می شوند.
ناخن
متاسفانه مواد شیمیایی موجود در لاک،برق لاک و ناخن مصنوعی بسیار حساسیت زا هستند. در ناخنهای مصنوعی ماده ای شیمیایی به نام آکریلات وجود دارد که دردسر ساز است. این ماده شیمیایی در چسب مربوط به ناخنهای مصنوعی وجود دارد.جالب اینجاست که شما انتظلر دارید این حساسیت را در ناخنهای خود ببینید در حالی که این حساسیت در پلک، دور دهان و نواحی گردن شما پیدا می شودو شما را غافلگیر می کند، در حالی که پوست اطراف ناخن و انگشتان کاملا" سالم است. یعنی این مواد شیمیایی هنگام تماس ناخن با پلک، دور دهان و گردن ، این نواحی را مبتلا می کنند.
درمان
هترین درمان در این مواقع ، قطع مصرف ماده مورد نظر است. اگر نمی دانید به کدامیک از این مواد حساسیت دارید با آزمایش مقداری کمی از آنها روی پوست متوجه می شوید.در ضمن فراموش نکنید که کلمات بدون حساسیت،ضد حساسیت،یا با حساسیت کم کاملا" بی معنی است و هیچ شرکتی در دنیا نتوانسته چنین محصولاتی را تضمین کند.
چه باید کرد؟
اگر به ماده ای حساسیت نشان دادید حتما" مواد شیمیایی و سازنده آن را بشناسید. ممکن است این مواد در دیگر لوازم آرایشی و بهداشتی هم وجود داشته باشد و همان واکنش را ایجاد کند.از مصرف لوازمی که در آنها مواد نگهدارنده ای مثل فرمالئید یا متیل دی برومو گلوتارنیتریل وجود دارد، پرهیز کنید. لوازمی که در آنها مواد شیمیایی با نام پارابنر وجود داشته باشد یا لوازمی که فاقد مواد معطر هستند نسبت به دیگر مواد برتری دارند و توصیه می شود آنها را استفاده کنید.
نکته :
از این به بعد هر وقت یک ماده آرایشی و بهداشتی جدید مثل یک کرم جدید را خریدید پیش از اینکه آن را در دست و صورت خودتان استفاده کنید مقدارکمی از آن را روی بازوی خود بمالید.اگر تا 24 ساعت پوست ناحیه بازوی شما به این ماده حساسیت نشان نداد یعنی اینکه احتمالا" شما به آن حساسیت ندارید