مقدمه :
رشد روزافزون جمعیت در اکثر کشورهای جهان نیاز به مواد غذایی را افزایش میدهد. در بین مواد غذایی پروتئین دامی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. که بایستی جهت تامین و تغذیه جمعیت رو به تزاید جهان و کشورمان به فکر چاره جویی بود . جمعیت جهان و در حال رشد در حال حاضر 7.5 میلیارد نفر می باشد و با توجه به نرخ رشد جمعیت پیش بینی میگردد این جمعیت در قرن جاری از 7.5 میلیارد نفر تجاوز نماید . این جمعیت متاسفانه از پراکنش نا متعادلی برخوردار بوده و فقط یک سوم این جمعیت در کشور های پیشرفته مستقر میباشند و از طرفی کشور های پیشرفته تولید هشتاد درصد پروتئین دامی جهان را دارا میباشند . از این نسبت ها در مییابیم بایستی فکری جدی در این خصوص بر داشته شود تا این نسبت معکوس غذا و جمعیت به یک تعادل نسبی برسد .در آینده ما کمتر جنگهای نظامی را شاهد نخواهیم بود . بلکه جنگهای آینده در خصوص غذا و تأمین مایحتاج مورد نیاز هر جامعه خواهد بود و در این میان کشورهایی میتوانند روی پای خود بایستند که از تولیدات بالای محصولات کشاورزی و دامی برخوردار باشند و بتوانند علاوه بر تولید غذای مورد نیاز کشور خود ، زمینه صادرات این مواد و فراورده ها را فراهم آورند . یکی از راهکارهای عملی جهت رفع این نتیجه توجه جدی به امر دامپروری و از جمله تأ مین گوشت در جامعه می باشد .
که از اهمیت ویژه ای برخوردار است . زمانی که در کشور بحران کمبود گوشت مطرح می گردد و این موضوع نمایان تر و روشن تر جلوه گر خواهد شد . بطور کلی در گذشته و حال مواد غذایی پروتئینی حیوانی نقش بسیار بالای خود را در معرض عموم قرار داده و در جوامعی که از مقدار متنابهی مواد پروتئینی حیوانی استفاده نموده اند هوش ، استعداد ، و بروز آن به وضوح از اختلاف بالاتری برخوردار بوده است .
امروز در کشور ما ، علیرغم واردات مواد غذایی ، مصرف سرانه پروتئین دامی دارای متوسط 19 گرم در روز می باشد و این در حالی است که متوسط مصرف سرانه این ماده غذایی 24 گرم در روز باید باشد و در کشور های پیشرفته و توسعه یافته میانگین سرانه 57.3 گرم در روز میباشد .
(از FAO نقل شده است ) .
بر اساس استاندارد های جهانی مصرف سالیانه گوشت قرمز سرانه 35.5 کیلو گرم بایستی باشد و در کشور ما این رغم حدود 20 کیلو گرم در سال است و کاهش جدی را از توصیه های کارشناسان تغذیه ای جهان نشان می دهد . پس با توجه به این کاهش ها جا دارد در این خصوص سرمایه گذاری انجام پذیرد تا انشاالله در آینده نه چندان دور شاهد قطع وابستگی و حتی صادرات در این زمینه باشیم .
اهمیت اقتصادی :
پرواربندی یکی از روشهای اساسی برای جلو گیری از کاهش تولیدات گوشت قرمز محسوب میشود و در این حرفه علاوه بر جلو گیری از ضایعات پنهانی و صرف علوفه نا متعادل ، با زمانی کوتاه دام بنا به استعداد به وزن مطلوب و قابل قبول رسیده و ضمن جلو گیری از کشتار زود هنگام دام ما مقادیر قابل توجهی گوشت قرمز استحصال خواهیم نمود و علاوه بر گوشت قرمز ، سایر محصولات جانبی نیز بدست خواهد آمد که هر کدام دارای ارزش قابل توجهی خواهند بود و همچنین از استخوانهای این دامها علاوه بر تهیه پودر استخوان جهت خوراک دام مواد مغذی و معدنی جهت خاک و بالا بردن باروری آن بازیافت خواهد گردید .
اهداف :
اهداف طرح با توجه به شرحی که در مقدمه گذشت بسیار فراگیر بوده و در ذیل به مواردی از آن اشاره میشود :
1 - تأمین بخشی از نیاز جامعه به پروتئین حیوانی در راستای تحقق نسبی استقلال غذایی دامی
2 - افرایش تولیدات ظرفیت دامی
3 - جلو گیری از کشتار دامها قبل از وزن مطلوب و استفاده بهینه از منابع موجود
4 - فر آیند نمودن تولیدات زراعی و افزایش ارزش افزوده محصولات زراعی
5 - ایجاد اشتغال و بوجود آوردن در آمد صحیح برای جامعه
6 - حفظ مراتع کشور با جلوگیری و کم نمودن فشار چرای دام
خلاصه طرح :
این طرح جهت امر پروار بندی گوسفند در نظر گرفته شده است و ظرفیت آن می تواند از مقدار حداقل 250 راس جهت متقاضیان پروانه تاسیس و یا متقاضیان دریافت تسهیلات بانکی میباشد .
تشریح طرح :
عملیات طرح شامل تکمیل و احداث ساختمانها و تأسیسات مورد نظر و خرید دام و ماشین آلات و تأمین سرمایه در گردش و هزینه های جاری طرح و تأمین هزینه های مقدماتی پروژه میباشد . مقدار زمین مورد نیاز جهت ساختمان و تأسیسات بستگی به شکل زمین و ظرفیت طرح دارد ، چرا که باید جهت احداث بنا در زمین بتوان سالنی مناسب پرورش در آن احداث نمود . میزان سالن مورد نیاز جهت بره پرواری به ازای هر رأس 0.8 متر مربع می باشد که مشخصات فنی آن متعاقبأ ذکر خواهد گردید . انبار و هانگار جهت نگهداری مواد غذایی مورد نیاز تعلیف دام بصورت فشرده جمعأ بمیزان 0.51 متر مربع میباشد که در مناطقی که نگهداری علوفه بر روی سکوی علوفه ویا هانگار مشکل است می تواند این متراژ تمامأ به انبار تبدیل شود . میزان بهاربند جهت نگهداری دامها در خارج از سالن با توجه به شرایط منطقه از نظر دما و رطوبت ونور قابل تغییر بوده و حد اقل مقدار آن که لازم است رعایت گردد 1.6 متر مربع میباشد . تأمین آب و برق در طرح ضروری بوده و لازم است مجریان طرح به گونه ای پیش بینی تأمین آن را با حد اقل هزینه های ممکنه داشته باشند و در قسمت مشخصات فنی طرح توضیحاتی در این خصوص خواهد آمد . منزل مسکونی و دفتر مدیر طرح نیز از موارد مورد نیاز بوده که بسته به شرایط و توانایی دامدار تعیین میگردد و می تواند از یک اطاق کوچک جهت کارگران تا یک ساختمان کامل مسکونی جهت کارگران و مدیر اجرای طرح باشد .در هر صورت نکته اساسی رعایت اصول اقتصادی در اجرای پروژه می باشد که در محاسبات اقتصادی آینده ، حداقل مقدار قابل پیش بینی در نظر گرفته شده بر مبنای آن محاسبه خواهد شد . در اثر اجرای طرح ما سالیانه سه دوره پرواربنده بره خواهیم داشت و دامها در وزن 25 تا 30 کیلو خریداری و بعد از آماده سازی اولیه دامها از نظر حمام ضد کنه و خورانیدن داروهای ضد انگلی و آماده سازی آنها پرواربندی انجام بمدت یکصد و ده روزانجام خواهد گردید و در یک دوره به ازای یک رأس دام مقدار 25 تا 30 کیلو گرم گوشت و 150 کیلو گرم کود دامی و یک جلد پوست به همراه روده و مقداری امعاء و احشاء جهت تبدیل به خوراک دام و قدری خون که میتواند دراین راستا به کار رود بدست خواهیم آورد و با توجه به ظرفیت واحد باید میزان تولیدات آن محاسبه گردد . این طرح میتواند با استفاده از منابع اعتباری بخش دولتی و یا بخش خصوصی باشد .
مشخصات فنی طرح :
الف - زمین : زمین محل اجرای طرح واقع در کیلومتری شهر که جهت دامداری تهیه گردیده و اولیه به منظور ایجاد پرواربندی بره در آن صورت گرفته و مورد تائید واقع شده است.
ب - ساختمان :ساختمان میتواند مطابق با شرایط صدور پروانه و بر اساس نوع مصالح موجود در منطقه صورت پذیرد . در هر صورت دیوارها بر روی پی ریزی مناسب که میتواند بتن مسلح - بتن - سنگ و شفته ویا ... باشد بنا گردد . دیوارها بسته به شرایط منطقه میتواند بلوکه - آجر - سنگ و سیمان - و تمامأ با آستر و رویه سیمان بنا شود .و این در حالتیکه آجر سفال استفاده شود با بند کشی کفایت خواهد نمود . و سقف نیز با توجه به دمای محیط از ایرانیت نصب شده بر روی خرپا - ویا تیرچه بلوک و بتن می تواند احداث گردد . در هر صورت نکته اساسی در این است که باید زمان ساخت و ساز حداکثر رعایت مسائل اقتصادی مد نظر باشد تا امکان بهره برداری از طرح میسر گردد و سود آوری مناسب عاید شود .
ج - تأسیسات : تأسیسات شامل تأمین آب و برق می باشد و سایر اداوات مورد نیاز در این میان قابل ذکر است . آب واحد می تواند از طریق چاه دستی - چاه حفر شده با دستگاه و یا ... تأمین گردد . و همچنین تانکر هوایی متناسب با ظرفیت طرح صورت بپذیرد . مقدار آب متوسط جهت پروار بندی اعم از آب شرب - آب جهت نظافت و شستشو و آب مورد نیاز کارگران در صورت ظرفیت 250 راس معادل5 متر مکعب در روز خواهد بود و برق مورد نیاز واحد با توجه به فاصله با شبکه فشار متوسط برق سراسری تصمیم گیری خواهد شد . در این طرح ما طول شبکه برق رسانی را 50 متر و ترانس مورد نیاز را 50 آمپر در نظر خواهیم گرفت .
مجوز های طرح :
جهت اجرای طرح لازم است یکسری مجوزها اخذ گردیده و اینها عبارتند از استعلام از : اداره ثبت اسناد و املاک - اداره منابع طبیعی - شهرداری - اداره محیط زیست - بخشداری - شرکت سهامی آب منطقه ای - اداره برق - شرکت گاز و ...... و مجموع این استعلامها در صورت مثبت بودن بعد از تایید مدیریت جهاد سازندگی شهرستان و تأیید کمیسیون صدور پروانه استان منجر به صدور پروانه تأسیس خواهد شد و جهت اقدام به ساخت وساز مجوز از دفتر فنی استانداری و مجوز مجدد جهت حفر چاه لازم است تهیه گردد و پس از اتمام ساخت و سازها پروانه ت؟سیس اخذ و بر اساس گزارش مراجع ذیربط و تأیید کمیسیون صدور پروانه استان پروانه بهره برداری صادر خواهد شد و به همراه آن مجوز های بهداشتی از اداره ( شبکه ) دامپزشکی لازم است اخذ گردد . مدت اعتبار پروانه تأسیس دو سال از زمان صدور بوده و لازم است متقاضی در طول این دو سال اقدام به ساخت و ساز نماید . قابل ذکر است چنانچه در طول این مدت اقدامی جهت احداث بنا صورت نپذیرد امکان تمدید مجدد پروانه نخواهد بود و مجوزهای صادره باطل خواهد گردید .
تأمین هزینه های طرح :
تأمین هزینه طرح ممکن است از طریق مجری طرح انجام پذیرد و یا از منابع اعتباری دولتی و یا بانکها استفاده گردد . در صورتیکه مجری طرح امکان سرمایه گذاری از محل منابع شخصی را داشته باشد بهره برداری رسیدن پروژه به سهولت میسر بوده و زمان آن بسیار مطلوب خواهد بود و چنانچه مجری طرح دارای حساب مطلوب در بانکهای تجاری یا کشاورزی باشد ،می تواند بسته به کارکرد حساب از منابع داخلی اعتباری بانکها تسهیلات بنگاههای زودبازده استفاده نماید و در صورتیکه هیچکدام از صور مذکور میسر نباشد و مجری بخواهد از منابع اعتباری دولتی دیگر استفاده نماید لازم است درخواست خود را تسلیم مدیریت جهاد سازندگی شهرستان بنمایید و بر اساس آئین نامه تسهیلات هر سال امتیاز بندی متقاضیان انجام خواهد پذیرفت و ایثارگری شامل آزادگی - جانبازی - رزمندگی - خانواده شهید و مدارک دامپروری و دامپزشکی و فاصله اخذ پروانه تا تأسیس تا زمان در خواست تسهیلات بانکی ، امتیازاتی را جهت اولویت بندیها بوجود خواهد آورد