مقدمه:
شالوده ثروت هر سازمانی ، کارکنان آن می باشد که مجموعه ای از دانش ، مهارت و انگیزه های متفاوت را شکل داده اند و موثرترین راه بدست آوردن مزیت رقابتی در شرایط فعلی هستند . طبیعی است که اتخاذ تدابیری موثر در جذب و نگه داری ، بهسازی و کاربرد مطلوب منابع انسانی ، انسان های توانا با شخصیت و خلق و خوی متناسب با فرهنگ و ما موریت سازمان به وجود می آورد که به جای نیاز به کارگیری ابزار کنترل و نظارت مستمر ، خود آن ها از وجدان و فرهنگ کاری عمیقی برخوردار هستند .
در حقیقت ، حیات و پویایی سازمان در گرو رشد و تعالی نیروی انسانی و رشد این نیرو منوط به شناخت و درک صحیح وی از محیط به عنوان یک کل و دریافت جایگاهش در این کل خواهد بود . در این میان نیروی انسانی جوان به عنوان پر انرژی ترین و مستعد ترین نیروی کار نقش و جایگاه حساس را داراست . شناخت این نیروی ارزشمند نسبت به سازمان ، قوانین حاکم و امکانات موجود در آن علاوه بر تسهیل در انجام امور و افزایش بهره وری در سازمان ، زمینه ساز پویایی او خواهد بود .
تاریخچه تاسیس:
گروه بهمن در سال 1331 تحت عنوان ((شرکت سهامی ایران خلیج کو))با سرمایه اولیه 600 هزار ریال به منظور انجام عملیات حمل و نقل از جمله حمل و نقل دریایی و حق العمل کاری نمایندگی های تجاری تاسیس و شروع به کار نمود .
این شرکت از سال 1338 با اخذ مجوز ساخت از سوی وزارت صنایع و معادن اقدام به مونتاژ وانت سه چرخ مزدا با ظرفیت 200کیلوگرم نمود و سپس در سال 1350 با افزایش سرمایه ، ُموضوع فعالیت خود را به ساخت و مونتاژ انواع وانت های مزدا تبدیل کرد و وانت مزدا با cc 1000 با ظرفیت 500 کیلوگرم را به مرحله تولید رسانید . ُدر این سال نام شرکت به کارخانجات اتومبیل سازی مزدا تغییر یافت . بعد از آن در سال 1363 وانت مزدا 1600 cc نیز به انواع تولیدات شرکت اضافه و نام شرکت به ایران وانت تبدیل گردید . در سال های 66-65 ، شرکت به مونتاژ وانت مزدا cc 1800 پرداخت و از اواخر سال 1372 در پی واگذاری سهام به بخش خصوصی ، دگرگونی قابل ملاحظه ای در روند فعالیت شرکت به وجود آمد ، به طوری که موضوع فعالیت شرکت به تولید و بهره برداری ، طراحی و ساخت خودروی وانت دو کابین cc 2000 و آمبولانس cc 1600 تغییر داده شد .
در تاریخ 28/4/1378 و بر اساس مصوبه مجمع عمومی فوق العاده صاحبان سهام و با تغییر اساسنامه ، نقطه عطف حیات شرکت در زمینه های مختلف از جمله تولید انواع سواری مزدا 323F ، 323GLX ، 323FL ، تولید خودرونده اتوماتیک ، تولید انواع شاسی و شاسی قابل حرکت ، تولید قطعات ریخته گری ، تولید انواع موتور سیکلت و انواع دوچرخه در دستور کار قرار گرفت .
اهداف و راهبردهای کلان گروه بهمن :
1- ایجاد ارزش افزوده اقتصادی
1-1- افزایش مستمر بهره وری سرمایه های موجود
2-1- توسعه فضا های جدید فعالیت
3-1- دگرگونی مستمر فعالیت های اقتصادی گروه
4-1- شکار فرصت ها
5-1- توسعه تفکر مدیریت بر سرمایه
2- ایجاد یک قدرت اقتصادی
1-2- پیش تازی در فعالیت ها
2-2- ارتباط قوی با مر اکز اقتصادی ایران و جهان
3-2- ارتباط مستحکم با طرف های تجاری
4-2- ایجاد ارتباط با بازارهای جدید
5-2- ارتباط مستمر با اتحادیه های صنفی
3- کادر سازی
1-3- نهادینه سازی ارزش ها و کرامات انسانی
2-3- تربیت مدیران شایسته
3-3- توسعه فعالیت های گروهی
4-3- توسعه شایسته سالاری
4- رشد شاخص کلان جامعه ایران
1-4- فعالیت مثبت اقتصادی
2-4- تلاش برای اصلاح مقررات اقتصادی شرکت
5- مدیریت ریسک دارائیها
1-5- تنوع دارائیها با توجه به اصل مزیت یا بلدیت
2-5- انجام سرمایه گذاری های مالی
گروه بهمن بطور کلی در سه سطح به شرح زیرTop chart طراحی گریده است:
سطح اول :
راس کاربردی (راس هرم) می باشد که مدیران عالی و ارشد گروه شامل هئیت مدیره و مدیران عامل در این سطح قرار می گیرند .
سطح دوم :
ستادهای تخصصی و عمومی ، شامل مدیران میانی گروه با عنوان های معاونت و مدیریت مستقل ، قسمت های مختلف ستاد گروه را تشکیل می دهند و عبارتند از : معاونت اقتصادی و برنامه ریزی ، معاونت اداری و منابع انسانی ، معاونت مالی و معاونت طرح و توسعه و مدیریت مستقل امور حقوقی و مدیریت مستقل حسابرسی داخلی و مدیریت مستقل فناوری اطلاعات
سطح سوم :
شامل مرکز بهمن واحدهای کسب و کار استراتژیک در فضاهای مختلف فعالیت گروه ((SBU
استاندارد و همچنین شرکت های تابع و وابسته .
درصد مالکیت گروه
|
نوع فعالیت
|
واحد
|
100
|
تولید انواع خودرو وانت و سواری مزدا
|
مرکز بهمن موتور
|
79
|
تولید قطعات ریخته گری خودرو
|
شرکت صنایع ریخته گری
|
82
|
تولید انواع موتور سیکلت و دوچرخه
|
شرکت ایران دوچرخ
|
100
|
تولید انحصاری شاسی قابل حرکت
|
شرکت شاسی ساز ایران
|
100
|
ارائه خدمات پس از فروش خودرو
|
شرکت مزدا یدک
|
100
|
فعالیت های بازرگانی بین المللی
|
شرکت بازرگانی عصر بهمن
|
49
|
فعالیت بازرگانی خارجی
|
شرکت بازرگانی ریسپکت
|
100
|
فعالیت های بازرگانی
|
شرکت بازرگانی سروش بهمن
|
100
|
فروش اقساط انواع خودرو از طریق قراردادهای اجاره به شرط تملیک
|
شرکت بهمن لیزینگ
|
24
|
انواع سرمایه گذاری های مالی
|
شرکت سرمایه گذاری بهمن
|
16
|
تولید انواع خودرو سواری
|
شرکت سایپا
|
12
|
تولید قندو شکر
|
شرکت قند پارس
|
17
|
ارائه خدمات بیمه ای
|
شرکت بیمه ملت
|
100
|
تولید و ساخت خودروهای سنگین
|
مرکز بهمن دیزل
|
15
|
فعالیت در زمینه IT
|
شرکت فن آوا
|
5S نحوه پیدایش:
در دنیا سازمان های بسیار زیادی وجود دارند که در زمینه های متفاوتی فعالیت می نمایند . این سازمان ها کاملا متفاوتی دارند و نظام های سیاسی و فرهنگی گوناگونی بر محیط آن ها حاکم است . اما با وجود این تمایزهای آشکار ، نقاط مشترک زیادی در بین آن ها وجود دارد . برخی از این نقاط مشترک مربوط به عوامل برون سازمانی است . مانند جهانی شدن اقتصاد و شدت یافتن رقابت و افزایش سرعت تغییرات و مشتری سالاری و برخی دیگر مربوط به عوامل درون سازمانی است مانند :تغییر ترکیب نیروی کار ، تلاش سازمان ها برای بقا و رشد ، تغییر در روش های انجام کار ، تغییر در روش های جذب و نگه داری ، افزایش بهره وری و... . برای تحقق این نیازها و اهداف مشترک نیز از روش ها ، سیستم ها و ابزارهای نسبتا مشابهی استفاده می شود . تعداد قابل توجهی از سازمان ها نیز مدلی را به و TQM ترکیبی از این روش ها و ابزارها در خود دارد . متداولترین این مدل ها ، مدل. Business Excellence می باشد.
پیاده سازی این مدل ها نیز مستلزم رعایت تقدم و تاخر خاصی در به کار گیری این ابزارها و روش ها می باشد .5S از جمله سیستم های می باشد که پایه اولیه و سنگ بنای سایر سیستم های کیفیتی و بهره وری می باشد .
برای اولین بار بعد از جنگ جهانی دوم ، در ژاپن شکل گرفت . ولی ایده اولیه این سیستم 5S ژاپنی نمی باشد . ژاپنی ها با الگو برداری از برخی صنایع آمریکایی و اروپایی ، و پس از توسعه و سیستماتیک نمودن آن ، این سیستم را ارائه نمودند. الگوهای اولیه ای که مورد استفاده ژاپنی ها قرار گرفت شامل سه دسته از صنایع آمریکایی و اروپایی می باشد . دسته اول صنایعی می باشد که رعایت بهداشت ، تمیزی و نظم از زیر ساخت های اساسی آن می باشد . مانند صنایع بهداشتی و دارویی که عموما نیازمند محیطی تحت عنوان ((اتاق تمیز))یا clean room می باشند .
دسته دوم سازمان های خدماتی مانند هتل ها می باشد که مشتری با محیط سازمان تماس مستقیم و نزدیک دارد . حساسیت بالای مشتریان اینگونه از سازمان ها به تمیزی ، نظم و سرعت باعث شده که رعایت اینگونه اصول را در ((خانه داری خوب))یا Good Hous Keeping نامیده می شود .
دسته سوم شامل سازمان های پیشروی می باشد که به اهمیت مباحثی مانند انسان – ماشین ، انسان – کار ، انسان – محیط توجه خاصی نموده و تلاش نموده اند که ارتباط منطقی و سالم بین ((انسان – ماشین –کار ))پدید آورند .
5S از پنج کلمه ژاپنی ، Seiri به معنای تفکیک ، seiton به معنای ترتیب ، seiso به معنای تمیزی ، seiketsu به معنای تداوم و shitsuke به معنای تعلیم گرفته شده است .
برای توسعه مفهومی و اجرایی بهره وری در ژاپن از شش برنامه استفده شد :
1- 5s (تفکیک ، ترتیب ، تمیزی ، تداوم ، تعلیم )
2- KSS (سیستم پیشنهادات کایزن )
3- QCC ( حلقه های کنترل کیفیت )
4- TQC (کنترل کیفیت فراگیر )
5- TPM (نگه داری بهره ور فراگیر )
6- JIT (تولید به موقع )
در واقع می توان گفت 5S نقطه شروع دیگر برنامه ها می باشد و اجرای 5S نسبت به بقیه سیستم ها تا حدودی آسان تر است و باعث افزایش طول عمر ماشن آلات ، کاهش هزینه ها ، سرعت دست یابی و ... می شود .