متأسفانه حاکم بودن جو مرد سالاری در برخی از خانواده باعث شده تا پدر بدون هیچگونه دلیلی حق تنبیه دخترانش را داشته باشد و این مشکل باعث می شود تا دختران نیازهای عاطفی خود را بیرون از خانواده جستجو کنند.
در گروه کوچک اجتماعی که خانواده می باشد درست مثل یک جامعه تک رأیی یا به اصطلاح دیکتاتوری قابل قبول نیست همان طورکه مردم یک جامعه باید در مورد هر تصمیمی که به آینده آن ها مرتبط است رأی موافق دهند اگر مخالف هستند می توانند علنی عدم رضایت خویش را اعلام نمایند، پدر نیز باید از ایجاد جو حاکم بر خانواده طوری عمل کند که تک تک اعضاء بتوانند آزادانه به نظرات خود بپردازند و بتوانند نقش یک دوست و همراه مهربان را ابقاء کند در حالی که همه را عملاً راهنمایی می کند بنا به جو اختناق و ترس و رعب را به خصوص برای فرزندان نوجوان خود بوجود آورد.
بچه که در کودکی به وسیله ی پدرش از ارضاء کوچکترین خواسته های خود محروم بوده تا سن بلوغ با یأس و نا امیدی دنیا را با نظری زشت و نازیبا می بیند و وقتی بزرگ شود در جاده ی فساد می افتد زیرا همیشه از محرومیت های زیادی رنج برده و هیچ چیزی را در دنیا برای خودش ندیده، هر کاری را محال یا مشکل می داند. کودکی که از حمایت پدر محروم است و محبت ندیده دنیای حقیقی را منفی می بیند چون احساس او برای زندگی تغییر شکل یافته همیشه حالت دفاعی به خود می گیرد و خود را تنها می بیند به همین دلیل تقویت حس کوچک بینی در او بوجود می آید
معضل اعتیاد در خانواده و جامعه :
معضل اعتیاد در جامعه ی ما به صورت نگران کننده ای درآمده است زمانی که به شیوع اعتیاد بین جوانان توجه می شود اعتیاد نوعی فرار از واقعیات زندگی است جوانانی که در جو خانوادگی نامناسب رشد یافته اند و هر روز با فاجعه ای تکان دهنده روبرو بودند که می توان به اختلاف پدر و مادر، عدم توجه به فرزندان، نیاز فرزند به آرامش، پناه بردن نوجوان به گروه های دوستی، بی مسئولیتی پدر و مادر در وظایف خویش و نیاز به جلب توجه دیگران و تسلی و رهایی موقت از حالتی که او اصلاً رضایت ندارد. نداشتن هیچ گونه سرگرمی و هدف در زندگی ، احساس پوچی و سرباری همه و همه مکن است زمینه ی لازم را در جهت اعتیاد جوانان فراهم کنند، متأسفانه برخورد با شخ معتاد که نوعی مریض روحی است در خانواده و اجتماع اشتباه می باشد وقتی جوانی آلوده شد به جای شماتت او و دوری جمع از وی می توان با صحبت زیاد و پیدا کردن مشکلی که از او رنج می بدر را از بین برد و شغل یا حرفه ی دلخواه جوان برای او به وجود آورند و یا کاری کنند تا او بتواند یکی از استعدادهای نهفته هنری خود را کشف دکند و به کمک بازگشت روحیه دوباره خویش را محبوب ببیند و گذشته ی خویش را فراموشکند و فردایی روشن همراه با امید را به وجود آورند.
نقش تحصیلات در تربیت و ایجاد رابطه با فرزندان :
بعضی از والدین تمایل به ادامه ی تحصیل بچه هایشان ندارند یا در فرهنگ بعضی از روستاها بی سوادی یک عامل مهم و یک ناهنجاری اجتماعی است. سواد که یک شاخص مهم بخش توسعه جامعه است بنابراین می توان انتظار داشت در جوامع بی سوادی یا کم سوادی جزء تکفیف ناپذیر جزائم و گاهی منجر به استفاده مواد مخذر نیز می شود.
جوان با توجه و انتخاب الگو از افراد خانواده پدر و مادر و بزرگترهای فامیل به تقلید از رفارهای آن ها از جمله طرز گفتار و برخورد با دیگران به دلیل سن کم مخاطرپذیر است و نیاز عاطفی و روانی شدید و بالا رفتن اضطراب، اعتماد به نفس آن ها پایین می آید. بررسی حاکی از تأثیر دوستان ناباب در سنین جوانی است که با توجه به ساختار جمعیتی جوان ما اهمیت بیشتری پیدا کرده است. ارتباط با دوستان ناباب، یافتن محلی برای ابراز وجود که پذیرش هنجارهای محفل دوستانه بسیار است، عدم اطلاع والدین از خصوصیات دوران نوجوانی و جوانی، عدم ایجاد ارتباط منطقی با فرزندان، تأمین نکردن نیازهای عاطفی جزء عواملی هستند که در آینده ی فرزندان مؤثر است.
پس تحصیل پدر و مادر می تواند فکر و ذهن کودک را روشن نمایند، راه حل های عمیق و مؤثری در پیش روی او گذارند به طور یکه به سن نوجوانی فهم و قوه ی تمیز او از بسیاری از راهها و تصمیمات غلط جلوگیری می کند و اشتیاق را به تحصیل و مدارج عالیه در وی تقویت می کند.
الگو پذیری در خانواده :
دختران مهمترین درس های زندگی را از زنانی یاد می گیرند که به طور روزمره با آن ها در تماس اند و رابطه نزدیک و صمیمانه ای با آن ها دارند. هرچه تعداد الگوهای زنانه که دختران پیش رو دارند (مانند مادر) موفق تر باشند چشم انداز وسیع تری از آینده خواهند داشت و هرچه راه ها وهدایت هایی که به آنان می شود واقع بینانه تر و انعطاف پذیر باشد شانس آن ها در انتخاب شیوه های زندگی شایسته و کارآمد بیشتر می شود. در واقع خانواده برای ارتقاء توانمندی و اعتماد به نفس دخترن کوشش می کنند چون آنها الگو را از خانواده و محیط خود می گیرند.
پژوهش ها نشان داده دختران 10 – 12 ساله اعتماد به نفس بیشتری برخورداند ولی بعد از دوران بلوغ تحت تأثیر هیجانات روحی – القائات محیطی وتغییرت فیزیکی بدن قرار می گیرند و دچار ضعف و کاهش حس ارزشمندی وجود می شوند همین امر یعنی نداشتن اعتماد به نفس منجر به کارکرد ضعیف درسی و سستی روابط اجتماعی و ناتوانی در حل بحران های زندگی آنها می گردد به حدی که افکار منفی و روحیه افسرده و پژمرده در برقراری مناسبات دوستانه در آنها پدیدار می شود. این دختران مدعی اند پدر و مادر که مسئولیت پرورش آنها را داشته اند موجب این گونه افکار شده اند و این خود منشأ مهمی از اختلافات را آشکار می سازد.
مدیریت در خانواده :
والدین باید به فرزندان معارت هایی بیاموزند که بتوانند به وسیله ی آنها روی پای خود بایستند و نظراتشان را به راحتی ابراز کنند، بچه هایشان را در تصمیم گیری های خانه و فعالیت های خانوادگی پس از مدرسه شرکت دهند. دخترها اطمینان حاصل کنند که برای موقعیت های اجتماعی شرایط عادلانه ای در اختیار دارند. فرصت هایی برای دختران پیش آورند که استعدادهای آنها و همچنین شایستگی هایشان دیده و شنیده شود.
والدین نباید دختران خود را فقط زیبا بخواهند بلکه باید آنها را باهوش قوی و شجاع بخواهند. فرزندان انتظار دارند مهارت هایشان مورد تحسین واقع شود نه زیبایی و ظاهر آن ها فقط مدح نظر اطرافیان باشد.
باید به بچه ها روش مقابله با استرس و فشارهای روانی توصیه شود نه این که با ایجاد آشوب و دعوا جو نامساعد در منزل ایجاد نمایند. والدین باید به فرزندان خود اطمینان بدهند که در مکانهایی که احساس آرامش نمی کنند همراه و پشتیبان آنها خواهند بود تا فرزندان از جامعه و محیط بیرون گریزان نشوند. دختران باید طوری با مسائل زندگی روبرو شوند که افسانه شاهزاده سوار بر اسب سفید را فراموش کنند باید بدانند که زنان امروز برای داشتن زندگی آینده یشان باید کار و تلاش نمایند و رویایی به بار نیایند. والدین لازم است که درباره ی مسائل مالی خانواده به صراحت با دختران و پسران صحبت کنند و به آنها یاد دهند که تصمیم گیری صحیح مالی بخشی از زندگی روزانه ی هر انسانی است درباره ی درآمدها مخارج و بودجه با آنها صحبت نمایند زیرا می بینیم که امروزه نیمی از اختلافات والدین و فرزندان بر سر مسائل مادی است زیرا که نسل جدید کمتر پی به مشکلات مالی پدر و مادر خود می برند و از آنها انتظار دارند که آرزوهای بلند آنها را عملی نمایند.
نقش کلیدی پدران در تربیت فرزندان :
گذاشتن تمامی بار تربیتی بچه ها به دوش مادر و خالی کردن میدان توسط پدر فرزندان را معمولاً با مشکلات و اختلافات رفتاری غیر قابل جبران مواجه می سازد. صاحب نظرات معتقدند با این که مادران در تربیت مهارت بیشتری دارند ولی پدران هم در آن مؤثرند بنابراین پدران باید در شکوفایی بچه ها مشارکت داشته باشند زیرا فرزندان معمولاً تصوری اغراق آمیز از پدر دارند او را بزرگسالتر قوی تر و دارای نیرو مضاف می پندارند که اطلاعات کافی و توانایی حل مشکلات را دارد او را کانون قوت و ارضای نیازهای مادی و امنیتی خانواده می دانند. این تصورات مسئولیت های بزرگ و تعیین کننده ای بر عهده پدران می گذارد و آنان را وا می دارد تا در تربیت و رشد اجتماعی فرزندان نقش وی‍‍ژه ای داشته باشند/
تعریف پدر : از نظر زیستی پدر یکی از دو عامل مهم تولد موجود است در حالیکه از نظر تربیتی به منزله ی راهنما معلم و مرشد فکری و الگو رفتاری است چنانچه پیغمبر اسلام (ص) خطاب به حضرت علی (ع) می فرماید : ای علی من و تو پدران (مرشدان فکری و عملی) این امت هستیم.
کودکانی که از تربیت و همراهی پدر در بازی تفریح و سرگرمی برخوردار بوده اند ضمن داشتن روابط عمیق با دوستان کنترل و مهارت بیشتر در بیان حالات هیجانی خود و تشخیص احساسات و عواطف دیگران بوده اند.
پدرانی که در خانواده در تربیت فرزندان دخالت دارد علاوه بر داشتن رفتار مسئولانه حس مسئولیت پذیری بالاتنر در مورد رفتار خودشان داشته کمتر دیگران و شانس و اقبال بد را برای مشکلات رفتاری خود مطرح می کنند. فرزندان این گونه پدران دارای توانمندی در حل مسائل مهارت های کلاسی و پیشرفت تحصیلی دارند.
55% زندانیان 70% اخراج شدگان مدارس 82% دختران فراری از خانواده هایی بوده اند که از وجود پدر محروم بوده اند. دختران خانواده هایی که در آن ها مادر مسلط و پدر منفعل بوده است در دوره ی نوجوانی و بزرگسالای در ارتباط با مردان و تشکیل خانواده دچار مشکل شده اند و سعی می کنند نیاز توجه مردانه را در بیرون از محیط خانوادگی ارضاء کنند.
از طریق جفت به جنین می رسد. به این ترتیب به آسانی می توان علائم اضطراب را در جنین چند ساعته و چند روزه مشاهده کرد.
کودکی که دوران جنینی با اضطرابی را گذرانده باشد رنگ چهره غیرطبیعی دارد در خواب می پرد ریسه می رود به طور ممتد گریه می کند دستش مشت است و در بازکردن آن مقاومت می کند. نتیجه ای که از این بحث گرفته می شود آن است که باید به صورت عمیق به آموزش خانواده ها توجه شود و در این فعالیت ایجاد هماهنگی در کلیه سازمانها و ارگانها لازم است. رمز و راز موفقیت در هر زمینه و موضعی برقراری ارتباط انسانی است . باید در قلب ها رسوخ کرد. یک رهبر یک رئیس جمهور یک معلم و یک پدر زمانی موفق است که بتواند ارتباط عاطفی و مثبت برقرار کند.
1 – جنبه ارشادی
رهبری نسل نوجوان وجوان و هدایت آنها به راه و رسم درست و پای بند کردن آنان به اصول و مبانی حیات باید در سر فصل همه برنامه های آنهائی باشد که خواستار وقع اصلاحاتی در جامعه انسانی بوده و علاقه دارند که جامعه آینده جامعه ای سالم و دور از هر گونه خطا و لغزش باشد. سهل انگاری در امر هدایت و رهبری نسل، به حقیقت نوعی نادیده گرفتن سرنوشت انسانها وحیات جامعه است.
این امر مستلزم شناخت دنیای نوجوان و جوان ودر نظر داشتن واقعیت های مربوط به آنهاست. باید بدانیم و دریابیم آنها در چه دنیائی زندگی می کنند و چه فکر و اندیشه ای دارند. خواسته های شان چیست و تمنیات آنها کدام است و نیز با استفاده از چه فنون و تکنیکی بهتر و بیشتر می شود در آنها سازندگی ایجاد کرد.
می دانید او در سن و مرحله ای است که می خواهد با دیگران الفت داشته و مانوس باشد. به گونه ای احساسات و فشارهای وارده برخود را تخلیه کرده و به درک احترام متقابل و داشتن زندگی آرام و مطمئن برسد. با استفاده از این زمینه موجود می توان در او سازندگی ایجاد کرد و او را هدایت نمود.