چکیده
در این پژوهش ابتدا به نوعی اختلال رفتاری کودکان و نوجوانان به نام میزان منبع کنترل درونی و بیرونی پرداخته می شود که چون آمار قابل توجهی از کودکان و نوجوانان مبتلا به این اختلال روان شناختی، توانایی کنترل رفتارهای خود در محیط های سازمان یافته ای چون مدرسه را ندارند و این اختلال روز به روز افزایش یافته و به دلایل عدیده ای باعث کاهش فرآیند یاددهی و یادگیری در کلاس درس می شود، لذا از اهمیت ویژه ای جهت بررسی و اقدام، برخوردار است. که متأسفانه بعضی از اولیاء آموزش و پرورش که به غیر از انگیزه های آموزشی در گود آموزش و پرورش قرار گرفته اند در این زمینه نه تنها تلاشی ندارند بلکه اگر کسانی بنا به ضرورتِ کار عملی ناگزیر باشند به ادارات آموزش و پرورش مراجعه کنند، با استقبال خیلی خوب و دلگرم کننده ای روبرو نمی شوند که در این خصوص در قسمت محدودیتهای تحقیق اشاره ای خواهد شد.
در این تحقیق با استفاده از فرمول و جدول (T-Test) در مقایسه ای که نمرات پسران بین سال 85 و 86 انجام گردید Sig به دست آمده 194/0 می باشد که مشخص گردید نکات معنی دار نمی باشد.
در مقایسه ای که بین نمرات کسب شده ی دختران و پسران سال 86 انجام شد Sig به دست آمده 516/0 می باشد که نشان می دهد تفاوت معنادار نیست.
در مقایسه ی نمرات دختران و پسران در سال 85 Sig به دست آمده 1333/0 چون از 05/0= آلفا که 05/0 است بزرگتر است تفاوت معنادار است.
امید است در آینده علت معنادار بودن این قسمت توسط محققین مشخص و اعلام گردد.
مقدمه
موضوع تحقیق: بررسی و مقایسه میزان منبع کنترل درونی و بیرونی در سال تحصیلی 85 و 86 دانش آموزان دبیرستانی شهرستان چناران با اجرای آزمون و تست راتر می باشد.
این موضوع به لحاظ این که تاکنون در مراکز آموزشی کمتر مورد توجه قرار گرفته دارای ویژگی های خاصی می باشد که یکی از این ویژگی ها در مدارس، جالب بودن نتیجه اجرای تست راتر برای دست اندرکاران آموزشی می باشد که در فرایند تعلیم و تربیت خیلی مؤثر می باشد و لازم است آموزش و پرورش به عنوان متولی این امر در جهت بسط و گسترش و کمک به مراکز تحقیقاتی همت بیشتری از خود نشان داده و در جهت شفاف نمودن توانمندی های بالقوه معلمان و دانش آموزان قدم های بلندتری بردارد.
بی شک در دنیای کنونی با فراهم بودن امکانات سمعی و بصری، محققین و پژوهشگران و حتی اولیاء دانش آموزان درخواهند یافت که چه تفاوت فاحشی بین آموزش و پرورش کشور ما و کشورهای پیشرفته وجود دارد. و لازم است مسئولین آموزش و پرورش از روزمرّگی درآمده و افقهای دورتری را رصد نموده و زمینه ی ایجاد انگیزش در معلمان جهت ورود به دنیای جدید تعلیم و تربیت فراهم نمایند.
بیان مسئله
از آن جائی که عوامل مختلفی در جریان یادگیری دخیل می باشند لازم است در حوزه ی آموزش و پرورش در جهت شناسایی آنها توسط اساتید فن اقدام و نسبت به رفع یا کاهش عوارض آن تلاش نمود.
آزمون یا تست استاندارد راتر در حال حاضر جزء آزمون هایی است که غیر از متخصصین علم روانشناسی و کارشناسان این امر کمتر با آن آشنایی دارند به همین خاطر در مراحل مختلف تحقیق می بایستی نسبت به کاربرد آن در حوزه ی تعلیم و تربیت برای افراد متعددی توضیح داده و آنها را توجیه نمود. لذا در این خصوص نیاز به آگاه سازی مجموعه ی عواملی که در جریان اجرا با آنها سروکار داریم می باشد. از مهمترین عوامل مؤثر در یادگیری، اختلالات ناشناخته ای است که در دانش آموزان مشاهده می شود و تأثیر زیادی در افت آموزشی و تحصیلی آنها دارد.
در این تحقیق یکی از اختلالات غیرمحسوس که تأثیر زیادی در افزایش و کاهش منبع کنترل درونی و بیرونی دارد و در حالت طبیعی و عادی قابل مشاهده نیست و فقط از طریق تست و آزمون قابل مشاهده است می پردازیم.
آزمون با تست استاندارد راتر در این پژوهش به کار گرفته شده و در بین 15 دانش آموز دختر دبیرستان شاهد کوثر و 15 دانش آموز پسر سال اول دبیرستان شهید مطهری شهرستان چناران در سال تحصیلی 86 85 اجرا گردید. بعد از یک سال در سال تحصیلی 87 86 همان آزمون در بین دانش آموزان ذکر شده مجدداً تکرار گردید.
نتایج به دست آمده قابل توجه و دارای تغییرات معنی داری می باشد. این عملیات در چهار نمودار مقایسه ای میزان افزایش یا کاهش منبع کنترل درونی و بیرونی هر یک از دانش آموزان در صفحات 18 و 19 و 20 و 21 به تصویر کشیده شده است که با یک نگاه می توان تغییرات ذکر شده را مشاهده نمود و نسبت به موارد مورد نظر تجزیه و تحلیل کرد.
ابزار به کار گرفته شده در این تحقیق تست استاندارد راتر می باشد که دستورالعمل و
نمونه ی آزمون آن در صفحه ی 30 و 29 آورده شده است.
تست ذکرشده میزان منبع کنترل درونی و بیرونی افراد را مشخص می کند و اختلالات مشخص شده معمولاً ناشی از نگرش و اعتقادات رفتاری فرد نسبت به انجام امور می باشد و در صورت نیاز به درمان با عمل به توصیه های مشاوران و کارشناسان مربوطه قابل علاج و پیشگیری است. انتظار می رود در عصر دانایی هر چه زودتر نسبت به توانمند کردن نسل جدید و آینده سازان جامعه اقدام گردد.
اهمیت مسئله
با توجه به گستره ی بی حد و حصر اختلالات رفتاری و روانی و تلاش جمعی و همت همه ی دلسوزان جوامع بشری به منظور شناسائی عوامل و عناصر مداخله گر در این امر، ما هم بنا به وظیفه بر آن شدیم تا با اجرای تست منبع کنترل بیرونی و درونی راتر در بین دانش آموزان دبیرستان های پسرانه و دخترانه شهرستان چناران بتوانیم قدم هر چند کوچکی در جهت روشن شدن نکات مبهم و رسیدن به مفاهیم علمی برای توسعه روزافزون یادگیری برداشته و در زمینه ی ترویج و رشد آن تلاش نموده و این حرکت انگشت اشاره ای برای پژوهشگران و اندیشمندان در آینده باشد.
بی شک همه ی ما در حد توان موظفیم در میادین علمی وارد شویم و با بضاعت علمی و عملی خود هر چند اندک، در پیشرفت مباحث تخصصی آموزشی دخالت نمائیم. امید است با استعانت گرفتن از درگاه خداوند منان در حوزه ی کاری مؤثر باشیم. انشاءا...
ضرورت و اهمیت موضوع
میزان پراکندگی و شیوع کاهش فرم میزان منبع کنترل درونی و بیرونی از اختلالات رایج روان شناختی کودکان و نوجوانان است که هم اکنون آمار قابل توجهی را به خود اختصاص داده و شامل طیفی از پرحرفی تا ناتوانی در یک جا نشستن است. این افراد اگر در قالب منحنی استاندارد در نظر بگیریم 27% درصد اکتیو و خیلی پرتحرک و دایم در حال
فعالیت اند، بیش از حد شلوغ کرده و مزاحم همه از جمله: معلم و هم کلاسی هایشان هستند و چون در جریان تدریس و فرایند یادگیری، اختلال زیادی ایجاد می کنند بنابراین میزان توجه دانش آموزان نسبت به فراگیری مطالب که یکی از مهم ترین عوامل انگیزه در فرآیند یادگیری می باشد، کاهش می یابد و 27% ناتوان، بدون تحرک و 46 درصد میانه منحنی هم از دو گروه ذکر شد متأثر خواهند شد.
لذا روش صحیح کنترل رفتار این مجموعه در کلاس درس، به جهت رسیدن معلم به اهداف آموزشی، از اهمیت زیادی برخوردار بوده و ضرورت چاره اندیشیدن در این زمینه به طور کامل احساس می شود.
هدف از انجام این تحقیق
هدف کلی : این تحقیق عبارت است از: مشخص کردن میزان منبع کنترل درونی و بیرونی دانش آموزان پایه ی اول دخترانه ی دبیرستان شاهد و پایه ی اول پسرانه دبیرستان شهید مطهری شهرستان چناران و مقایسه ی هر یک از آنها به تفکیک جنسیت با خودشان و در ادامه مقایسه دختران و پسران با یکدیگر به لحاظ اهمیت موضوع از ضروریات می باشد.
اهداف جزئی :
1- علت اصلی بروز اختلالات رفتاری در کودکان و نوجوانان چیست؟
2- چه روش مناسبی را می توان برای کنترل چنین رفتارهایی در کلاس درس ارایه نمود؟
3- نقش راهنمایی و مشاوره در سازگاری این نوع دانش آموزان با محیط پیرامونشان چیست؟
فرضیه ها
پیش فرض های منتخب در خصوص دانش آموزان که دچار کاهش منبع کنترل درونی و بیرونی هستند.
1- بین کاهش منبع کنترل و داشتن هم بازی رابطه وجود دارد.
2- بین کاهش منبع کنترل و داشتن هم سن و سال رابطه وجود دارد.
3- بین کاهش منبع کنترل و داشتن فضای مناسب بازی رابطه وجود دارد.
4- بین کاهش منبع کنترل و وراثت رابطه وجود دارد.
5- بین کاهش منبع کنترل و محیط زندگی رابطه وجود دارد.
6- بین کاهش منبع کنترل و روابط پدر و مادر رابطه وجود دارد.
7- بین کاهش منبع کنترل و فضای حاکم بر خانواده رابطه وجود دارد.
8- بین کاهش منبع کنترل و تغذیه ی کودک رابطه وجود دارد.
9- بین کاهش منبع کنترل و تنبیه رابطه وجود دارد.
10- بین کاهش منبع کنترل و درآمد خانواده رابطه وجود دارد.
11- بین کاهش منبع کنترل و کم توجهی اعضاء خانواده رابطه وجود دارد.
12- بین کاهش منبع کنترل و مراقبتهای ویژه ی دوران بارداری رابطه وجود دارد.
13- بین کاهش منبع کنترل و جریان زایمان رابطه وجود دارد.
14- بین کاهش منبع کنترل و صدمات مغزی رابطه وجود دارد.
تعاریف مفهومی و عملیاتی
مفهومی :
منبع کنترل : مفهوم کنترل دارای دو بعد درونی وبیرونی است . بنابر بر فرضیات راتر افرادی که دارای منبع کنترل درونی هستند معتقد ند که اعمالشان نقش عمده ای در به حداکثر رساندن برون دادهای بد یا خوب دارد . (199 آزاد 1373 )
منبع کنترل بیرونی : افرادی که دارای منبع کنترل بیرونی هستند فکر میکنند برون دادهای بد یا خوب ارتباطی با رفتار خود آنها ندارد و از کنترل آنها خارج است .
مقطع دبیرستان : دانش آموزان اول و دوم دبیرستان (16 و 17 ساله )
تعریف عملیاتی :
منبع کنترل : توسط نتایج تست راتر با 29 سوال مورد بررسی قرار میگیرد .
مقدمه و پیشینه ی تحقیق
با توجه به بررسی هایی که صورت گرفت در زمینه بررسی میزان منبع کنترل درونی و بیرونی راتر در کتابخانه تربیت معلم و بعضی مراکز دیگر مورد مشابهی مشاهده نگردید. فقط در کتابخانه مرکز شهید کامیاب یک تحقیق توسط سرکارخانم شریفیان در سال 74 به آدرس کتابخانه ای (72 11 76) انجام شده بود که جامعه آماری آن تحقیق، مسئولین و مدیران بهزیستی بودند که مورد آزمون و تست قرار گرفته بودند و آمار و ارقامی در زمینه مشخص نمودن نتیجه ی آزمون اعلام گردیده بود ولی مشابه این تحقیق (بررسی و مقایسه میزان افزایش و یا کاهش منبع کنترل درونی و بیرونی دانش آموزان دبیرستانی شهرستان چناران در سال تحصیلی 86 و 85 و 86 و 86) تاکنون مشاهده نگردید. و غیر از مورد فوق پیشینه ای در این راستا مشاهده و پیدا نشد. ولی با مراجعه به اینترنت تعدادی تحقیق درباره ی منبع کنترل رویت شد که در اینجا به آنها اشاره میکنیم .
عنوان فارسی: بررسی و مقایسه منبع کنترل و رضایت زناشویی بین زنان شاغل (معلم)و خانه دار شهر تهران