استان پهناور خراسان با موقعیتی ممتاز بدلیل همجواری با کشورهای آسیای میانه و نیز غنی بودن از نظر تولیدات کشاوری و صنعتی از جایگاه ویژه ای در زمینه صادرات کالاهای غیرنفتی و نیز ترانزیت کالا برخوردار می باشد .
گمرکات استان خراسان قبل از فروپاشی شوروی سابق با وجود سابقه ای 50 ساله و به رغم داشتن مرزهای طولانی و برخوردار از تولیدات کشاورزی و صنعتی بدلیل واقع شدن پشت مرزهای آهنین شوروی سابق از داشتن سهمی عادلانه در تجارت خارجی کشور با توجه به استعدادها و پتانسیل و ظرفیتهای بالقوه محروم بود که در حال حاضر با توجه به استقلال کشورهای مشترک المنافع ، استان خراسان به پل ارتباطی ایران با کشورهای آسیای میانه مبدل شده که این امر با اجرای سیستم نگار ( آسیکودا ) و عملیاتی شدن تمام رویه های گمرکی آن در گمرک مشهد موجب ارائه ی خدمات مناسبتری به تجار و متعاقب آن سبب افزایش تجارت خارجی کشور و سودآوری برای دولت گردیده است .
هدف گمرکات استان خراسان رضوی ، توجه به ساختار سازمانی و امر آموزشی ، تجهیز و تقویت مرکز رایانه ای گمرکات استان بمنظور تسهیل در عملیات گمرکی ، حمایت از گسترش فعالیت بازارچه ها و تعاونیهای مرزنشین ، توجه به امر صادرات کالاهای غیرنفتی ، ترانزیت کالا و رعایت اصل احترام و اعتماد به ارباب رجوع می باشد .
ستاد نظارت گمرکات خراسان رضوی با نظارت بر عملکرد 5 گمرک اجرایی (مشهد ، سرخس ، دوغارون ) و4 بازارچه مرزی (بازارچه پرسه سو، بازارچه خواف ، بازارچه باجگیران ، بازارچه دوغارون) همواره سعی نموده است با اولویت بخشیدن به امر صادرات کالاهای غیرنفتی و ارائه تسهیلات هر چه بیشتر در جهت هرچه روانتر ساختن روند صدور کالا گام بردارد .
با توجه به موقعیت حساس استان و نیز تنوع فراوان فعالیت های اقتصادی و همچنین وجود جاذبه ها و ظرفیتهای مختلف در زمینه صادرات ، ترانزیت ، گردشگری و صادرات چمدانی دستگاهها و سازمانهای بیشماری در زمینه های فوق ذیمدخل می باشند که این ستاد سعی نموده است با رعایت اصل احترام و اعتماد به مردم و ارتباط خوب و منطقی با دستگاههای اجرایی استان در راستای حل مشکلات ، ارتقاء هر چه بهتر گمرک را به جایگاه واقعی خویش تحقق بخشد .
امید است در پرتو عنایات باریتعالی و با استعانت از رهنمودهای مقام معظم رهبری و پیروی از سیاستهای دولت کریمه جمهوری اسلامی ایران ، در راستای تحقق هر چه بهتر اهداف اقتصادی نظام که همانا استقلال و خودکفایی در همه زمینه ها است گام برداریم .
فعالیتهای گمرک سرخس
حوزه فعالیت این گمرک تمام رویه های گمرکی از قبیل : واردات و صادرات قطعی ، واردات و صادرات موقت ، ترانزیت داخلی ، ترانزیت خارجی ورودی و خروجی ، کارنه تیر ورودی و خروجی ، مرجوعی ، مسافری( توریستهای کشورهای اروپایی و آسیایی و حجاج آسیای میانه) می باشدکه با راه اندازی قطار مسافربری آلماتا- تاشکند ، سرخس- تهران در انتهای سال80 فعالیت مسافری آن از طریق ریلی نیزگسترش یافته است .
هم اکنون گمرک سرخس یکی از مهمترین گمرکات ترانزیتی و در زمره 5 گمرک فعال و مهم کشور مطرح گردیده است .
در اهمیت ترانزیت در کشور کافی است بدانیم ارزش ترانزیت کالا در سالهای 80 و 79 به ترتیب معادل 8/1 و 5/1 برابر صادرات غیر نفتی کشور بوده است وگمرک سرخس دربین گمرکات ترانزیتی در سال 80 با اختصاص 9 /17 درصد از وزن کالاهای ترانزیتی ورودی ، رتبه دوم و در سال81 رتبه سوم را حائز گردیده است و در خصوص کالاهای ترانزیتی خروجی نیز در سال 80 رتبه سوم را دارا می باشد.
در گمرک سرخس سال گذشته ترانزیت خارجی ورودی ازنظر وزن درحدود 50% ، ترانزیت داخلی 18% و درآمد ( با رقمی معادل 29 میلیارد ریال ) 69% نسیت به سال 80 افزایش داشته است .
همچنین در سال 81 ، ازسالن مسافری این گمرک 280 جهانگرد اروپایی و آمریکایی و 130 هزارگردشگر از کشورهای آسیایی عبور کردندکه در مقایسه با سال گذشته 68% رشد نشان می دهد . ( به طور میانگین هر روز در حدود 350 نفر )
تجارت چمدانی ( صادرات کالا توسط مسافرین آسیای میانه ) در سال 81 بالغ بر 35 هزار تن به ارزش تقریبی 16 میلیون دلار بوده است که شامل : موادغذایی ، انواع پلاستیک ، البسه ، سیمان و کالاهای متفرقه بوده است .
همه ساله در موسم حج پرسنل گمرک سرخس در دو شیفت 12 ساعته ، پذیرای حجاج بیت ا ... الحرام از کشورهای آسیای میانه و مرکزی می باشند ، که با وسایل نقلیه خود به صورت شخصی یا کاروانی به قصد زیارت خانه خدا از سرخس وارد کشور شده و تشریفات گمرکی مربوط به آنان طی مراحل قانونی و با مساعدت همکاران گمرک سرخس در حداقل زمان ممکن صورت می پذیرد ، به نحویکه این امر همواره رضایت حجاج را به همراه داشته است .
در سال گذشته گمرک سرخس با معضل قاچاق کالا و مسائل جانبی آن به طور گسترده و جدی مبارزه کرد به طوریکه 106 پرونده به ارزش 8 میلیارد ریال در این گمرک تشکیل و مختومه شد و 97 متهم نیز در این رابطه تحویل مقامات قضایی گردیدند.
مدیریت گمرک سرخس تلاش نموده است علیرغم تمام کاستی ها ، گامی در جهت رضایت مراجعین محترم بردارد که در همین راستا در پی ابلاغ طرح تکریم ارباب رجوع توسط شورای عالی اداری ، در اولین گام با تشکیل کمیته اجرایی طرح ، اقدام به اطلاع رسانی و مستند سازی نحوه ارائه خدمات ( نصب تابلو راهنما ، تعیین نوع خدمات ، مدت زمان انجام کاروتهیه گردش کار دوائر ) نموده است . لذا مراجعین محترم می توانند نقطه نظرات ، پیشنهادات و انتقادات سازنده خود را با شماره تلفنها و یا آدرسهای ذیل مطرح نموده و مارادر به ثمر رساندن اهداف عالیه گمرک ایران و دولت محترم خدمتگذار یاری نمایند
میزان صادرات طی نه ماهه سال 85 از گمرکات خراسان رضوی
تاریخ و نام استان 27/10/1385 - استان خراسان رضوی
در طی نه ماهه سال 85 به میزان 547 هزار تن کالا به ارزش 564 میلیون دلار از گمرکات استان خراسان رضوی صادرات صورت گرفته است از این میزان 538 میلیون دلار صادرات تجاری ، 11 میلیون دلار صادرات چمدانی و 15 میلیون دلار صادرات بازارچه ای میباشد که نسبت به مدت مشابه سال گذشته از حیث وزن 26 درصد کاهش و از حیث ارزش 9 درصد رشد را نشان میدهد . اقلام عمده کالاهای صادراتی که عبارتند از : انواع شکلات ، مصنوعات فلزی ، پسته و مغز پسته ، زعفران ، تخم مرغ ، نخ و انواع آن ، موکت ، فرش ، بیسکویت ، رب گوجه فرنگی و ... که به کشورهای افغانستان ، ترکمنستان ، تاجیکستان ، ازبکستان ، امارات متحده عربی ، آلمان ، ایتالیا ، قرقیزستان و ... صادر شده است . همچنین در طی این مدت به میزان 659 هزار تن کالا به ارزش 2862 میلیارد ریال از طریق گمرکات خراسان رضوی واردات صورت گرفته است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته از حیث وزن 52 درصد و از حیث ارزش 11 درصد افزایش را نشان میدهد . اقلام عمده کالاهای وارداتی عبارتند از : گندم ، مواد شیمیایی ، روغن خوراکی ، انواع آهن آلات ، محصولات دارویی ، لوازم صنعتی و برقی ، مواد اولیه پلاستیک ، انواع لاستیک ، و ... . علاوه بر آن در طی مدت نه ماه سالجاری تعداد 1484492 نفر از گمرکات مرزی استان و فرودگاه مشهد تردد داشته اند که از این تعداد 823100 نفر وارد و تعداد 661392 نفر نیز خارج گردیده اند که نسبت به مدت مشابه سال گذشته مسافر ورودی و خروجی به ترتیب 53 و 44 درصد رشد را نشان میدهد . شایان ذکر است در طی این مدت تعداد 4086 فقره پرونده قاچاق در گمرکات استان مورد رسیدگی قرار گرفته است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته از حیث تعداد پرونده ها 36 درصد و از حیث ارزش 9 درصد رشد را نشان میدهد . در این میان گمرک دوغارون بیشترین فعالیت قضائی را به خود اختصاص داده است .