دید کلی
املاح در همه جا خاک ، آب ، گیاه و بدن انسان وجود دارند. در بدن ما نیز انواع مختلفی از آنها موجود است که به اسخوانهایمان استحکام میبخشند و حیات سلولهای بدنمان را تأمین میکنند.
املاح مورد نیاز بدن انسان
املاح مود نیاز بدن ما به دو دسته عمده تقسیم میشوند:
املاح کلی (ماکرو(
املاح جزئی (میکرو(
تفاوت این دو از اسمشان معلوم است. املاح کلی به میزان بیشتری در بدن موجود هستند، از اینرو ما به میزان بیشتری از آنها نیازمندیم و املاح جزئی به میزان کم در بدن ما وجود دارند، پس روزانه میزان کمی از آنها مورد نیاز است. ولی این دلیل بر این نیست که از درجه اهمیت کمتری برخوردار هستند.
ورود املاح به بدن
در بدن ما بطور متوسط 2 تا 3 کیلو املاح مختلف وجود دارد که نصف بیشتر آن کلسیم است. املاح از طریق غذا به بدن ما وارد شده ، در اثر هضم غذا آزاد میشوند و بهصورت یون ، جذب دیواره روده میشوند و از طریق خون به کبد و دیگر اندامها هدایت میشوند. مقداری از آن ، همان لحظه استفاده شده ، باقیمانده ذخیره میشود و اضافی آن از بدن دفع میگردد.
شرایط مختلفی بر جذب املاح مؤثر است، مثلاً املاح موجود در بعضی غذاها بهتر ( منابع حیوانی) و در بعضی غذاها کمتر جذب میشوند. خوردن بعضی غذاها با هم موجب میشود مواد غذایی موجود در یکی جذب املاح دیگری را کند کند و یا سرعت ببخشد. مثلاً خوردن سبزیجات با غذاهای گوشتی جذب آهن موجود را افزایش میدهد.
گاهی املاح مختلف برای ورود به دیواره روده رقابت میکنند، مثلاً کلسیم موجود در لبنیات با آهن غذاهای گوشتی در ورود به خون رقابت میکند، پس بهتر است با هم مصرف نشوند.
کسانی که مکمل مصرف میکنند، باید مراقب باشند که مصرف بیش از حد یک عنصر جذب عناصر دیگر را کاهش میدهد.
فعالیت املاح در بدن
املاح در بدن ما فعالیتهای متفاوتی دارند که از آن جمله تنظیم فعالیت آنزیمها ، کمک به انتقال مواد در دیواره سلول ، حفظ تعادل اسیدی و بازی بدن ، استحکام استخوان ، حرکت عضلات ، انتقال پیامهای عصبی و صدها فعالیت دیگر است. بدن انسان به مواد معدنی نیازمند است، زیرا املاح و عناصر معدنی قسمتی از ساختمان یاختهها و مایعات بدن را تشکیل میدهند.
نقش املاح معدنی در بدن
املاح معدنی، در فعل و انفعالات شیمیایی بدن نقش مهمی ایفا میکنند و در تحریک عضله و انعقاد خون مؤثر میباشند.
این املاح ، اسیدهای متشکله در بدن را خنثی و بدون اثر میسازند.
بین فشار مایعات و یاخته های بدن تعادلبرقرار میکنند
پژوهشهایی که در مورد ساختمان بدن انجام گرفته است، نشان میدهد که تقریبا تمام عناصر شیمیایی شناخته شده را میتوان در بدن یافت. عناصری که مقدار مورد نیاز آنها بیش از صد میلیگرم در روز است، مواد معدنی نامیده میشوند.
عناصر اندک
اصطلاح عناصر اندک به موادی اطلاق میشود که به مقادیر خیلی کمتر مورد لزومند. اطلاع فعلی در مورد کار این عناصر محدود است و عناصر دیگری وجود دارند که بعضی انواع حیوانات به آنها احتیاج دارند و بالاخره تعدادی عناصر دیگر نیز در بدن وجود دارند، ولی کار آنها تاکنون شناخته نشده است. لزوم بعضی از آن عناصر در تغذیه انسان ممکن است بعدا ثابت شود.
جذب مواد معدنی
متابولیسم بسیاری از مواد معدنی بطور کامل مشخص نگردیده ، مع هذا بعضی از مسایل را بطور کلی میتوان درباره تمام آنها تعمیم داد. جذب مواد معدنی معمولا ناقص است و مقدار بیشتری از آنها در مدفوع دفن شده و مقدار کمتری جذب میشود. برای جذب آنها پروتئینهای خاصی ضرورت دارد و تولید این پروتئینها در بدن مرحله مهمی از متابولیسم مواد معدنی است.
جذب مواد معدنی ممکن است تحت اثر موادی که آنها را به خود میگیرند (مانند فیتات و اکسالات) ، پروتئین ، چربی ، سایر مواد معدنی و مقدار فیبر رژیم دستخوش تغییراتی بشود. ولی نتایج بررسیهایی که در این مورد بعمل آمده ، منجر به نتیجه ثابتی نشده است.
جذب آهن و مس
جذب آهن از گوشت ، بهتر از جذب آن از غذاهای گیاهی است. در حالیکه افزایش پروتئین غذا احتیاج به روی و کلسیم را افزایش میدهد. ویتامین ث ، جذب آهن را افزایش ولی جذب مس را کاهش میدهد.