پایان نامه نقش عوامل استرس زای بازدارنده در بروز رفتارهای شغلی (کارکنان تعاون اردبیل)

تعداد صفحات: 121 فرمت فایل: word کد فایل: 1000831
سال: 1391 مقطع: مشخص نشده دسته بندی: پایان نامه مدیریت
قیمت قدیم:۱۸,۷۰۰ تومان
قیمت: ۱۶,۶۰۰ تومان
دانلود فایل
  • خلاصه
  • فهرست و منابع
  • خلاصه پایان نامه نقش عوامل استرس زای بازدارنده در بروز رفتارهای شغلی (کارکنان تعاون اردبیل)

    پایان نامه کارشناسی ارشد (M.A)

    رشته مدیریت دولتی

    چکیده

    امروزه منابع انسانی از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است از این رو مدیران سعی و تلاش دارند تا با استفاده از تکنیکهای مدیریتی و علوم روانشناسی در پویایی هر چه بیشتر منابع انسانی تلاش نمایند. یکی از عواملی که موجبات افت در عملکرد رفتاری کارکنان می گردد، عامل استرس شغلی است که به عنوان عوامل استرس زای بازدارنده شغلی در پژوهش حاضر مورد بحث و بررسی قرار گرفته است این عوامل توانایی اثرگذاری بر ابعاد مختلف عملکرد شغلی را دارد به گونه ای که در صورت عدم توجه به آن موجبات مشکلات جدی در پرسنل  و کارکنان ایجاد می نماید پژوهش حاضر که به لحاظ نوع کاربردی و به لحاظ روش اجرا به صورت توصیفی – همبستگی به بحث و بررسی در خصوص اثر عوامل استرس زای بازدارنده شغلی بر عملکرد شغلی کارکنان تعاون اردبیل پرداخته است با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و بررسی بر روی 92 نفر از پرسنل این شرکت تعاونی،‌به این نتیجه دست یافت که عوامل استرس زای بازدارنده شغلی با 99/0 ضریب اطمینان بر عملکرد شغلی کارکنان موثر است و در صورت بی توجهی به آن ، مشکلاتی را به لحاظ رفتار شهروندی و رفتار ضد بهره و و رفتار وظیفه ای در پرسنل بوجو می آورد اما عوامل استرس زای بازدارنده شغلی تاثیری بر رفتار کناره گیرانه پرسنل موردمطالعه نداشته است. لذا بررسی همه جانبه و یافتن راهکارهای علمی برای پیشگیری از این عامل موجب می گردد که عملکرد شغلی کارکنان افزایش یافته و مشکلی در این زمینه پیش نیاید.

    مقدمه

    افراد برای ارضاء برخی نیازهای خود به کار اشتغال می ورزند. کسب درآمد، فعالیت هدفمند جسمی و روانی، ایجاد فرصت هایی برای برقراری ارتباط و تماس اجتماعی، احساس شایستگی و عزت نفس از جمله نیازهای

    افراد به کار می باشد از مشخصات یک سازمان سالم آن است که سلامت جسمی و روانی کارکنان به همان اندازه مورد توجه و علاقه مدیریت سازمان قرار گیرد که تولید و بهروری مورد تأکید قرار گرفته است . استرس شغلی یکی از موضوعات مهم مورد مطالعه در رفتار سازمانی است و به دلایل مختلف درمدیریت نیروی انسانی راه پیدا کرده است . استرس شغلی به عنوان یکی از مهمترین خطرات  شغلی در عصر مدرن، مطرح می باشد و می تواند باعث کاهش تولید، غیبت از کار، جابجایی نیرو، تعارض های کاری و بالاترین هزینه های بهداشتی و درمانی کارکنان گردد(میرکمالی، 1377: 68).

    از طرفی دیگر رفتار سازمانی نیز یک رشته مطالعاتی است که به درک تبیین و سرانجام بهبود نگرش و رفتارهای افراد و گروههای سازمان می پردازد. محققان در دانشکده های مدیریتی و سازمان های تجاری در مورد رفتار سازمانی تحقیق می کنند سپس یافته های حاصل از این تحقیقات توسط مدیران و مشاوران بکار برده می شود. تا ببیند که آیا می توانند در کمک به چالش های جهان واقعی مفید واقع شوند یا نه تئوری ها و مفاهیم رفتار سازمانی برگرفته از حوزه های متنوع رشته های تحصیلی است که می توان به روانشناسی صنعتی و سازمانی اشاره نمود.  تحقیق در زمینه رفتارهای شغلی و عوامل موثر بر ان از جمله فرایندهایی است که امروزه همه مدیران باید نسبت به آن از آگاهی بالایی برخوردار باشند و چه بسا که بی توجهی یا کم توجهی به آن موجبات ایجاد مشکلات عدیده در طول مسیر مدیریتی ایجاد خواهد نمود . در تحقیق حاضر اهتمام بر آن است که با متغیرهایی هم چون عوامل استرس های شغلی و عوامل بازدارنده مربوط به آن و رفتارهای شغلی کارکنان مورد بحث و بررسی قرار گیرد

    1-2- بیان مسئله

    مدیران ادارات ، رؤسای کارخانه ها و به طور کلی همه کسانی که مسئولیت اداره تعدادی از کارگران یا کارمندان را بر عهده دارند، از وجود تفاوتهای رفتاری آنها بخوبی آگاه هستند. همچنین آنها می دانند که حتی بین کارگران یا کارمندانی که با وسیله معین یا با ماشین آلات کاملا یکسانی کار می کنند، از نظر تولید ، تفاوتهای آشکار و غیر قابل چشم پوشی وجود دارد (گنجی، 1387). به عبارت دیگر سهم هر کارمندیاکارگردرتولید محصول یا ارائه خدمات به نوعی نشانگرعملکرد وی می باشد( استوارت، 1389). عملکرد را می توان در سه بعد مشاهده نمود که عبارتند از وظیفه ای، شهروندی و مخرب (ضد بهره وری)(فیضی،1390). عملکرد وظیفه ای زمانی معنا می یابد که اقدامات و فعالیتهای کارکنان منجر به تبدیل مواد اولیه به کالاها و خدمات می شود و عملکرد شهروندی زمانی اتفاق می افتد که کارکنان در انجام داوطلبانه کارهایی که جزء وظایف شغلی فرد نیست همکاری و مشارکت نمایند و عملکرد مخرب یا ضد بهره ور به مجموعه اقداماتی اطلاق می گردد که اثرات مخربی داشته و به سازمان آسیب می رساند و افزایش آن موجب کاهش بهره وری می گردد (استوارت، 1389).

    در این میان برخی عوامل موجب افت تواناییهای کارگران می گردد که یکی از آنها استرس است گرچه استرس شغلی در مواردی نسبت به مفهوم عمومی استرس‏ متفاوت است،با این وجود جدای از آن قابل بررسی نیست.به همین‏ دلیل استرس شغلی می‏تواند در بروز هر عاملی که موجبات بازدارندگی رفتارهای شغلی را ایجاد می نماید نقش داشته باشد.براساس این نظریه استرس شغلی به عنوان تعامل شرایط کار با خصوصیات مستخدمین تعریف می‏شود (رابینز، 1991). نشانه‏های استرس شغلی در مواردی مشابه نشانه‏های استرس به مفهوم‏ عمومی آن و در مواردی متفاوت از آن است. براین اساس  سه طبقه‏ از نشانه‏های استرس شغلی را که تحت شرایط خاص اتفاق می‏افتد، به شرح زیراست:

    1- نشانه‏های روان شناختی‏2- نشانه جسمی‏3- نشانه‏های رفتاری

    نشانه‏های روان شناختی،مشکلات عاطفی و هیجانی هستند که‏ تحت شرایط استرس شغلی اتفاق می‏افتند.ناخشنودی شغلی غالبا نتیجه استرس شغلی است.در این حالت کارگر از کارش ناخشنود است و بدون دلیل و انگیزه سرکار خود حاضر می‏شود(ساعتچی، 1367).

    درک نشانه‏های جسمانی مشکل‏تر است،زیرا فهم اینکه علت‏ بیماری یا نشانه خاص،شغل فرد است یا جنبه‏های دیگر زندگی‏ او مشکل است.به همان اندازه که استرس‏های شغلی می‏توانند بیماری بوجود آورند،استرس‏های خانوادگی نیز این توانایی را دارند. نشانه‏های جسمی استرس شغلی بیماریهای‏ قلبی و عروقی است. نشانه‏های رفتاری دو دسته‏اند:گروه اول نشانه‏هایی هستند که به کارگر وابسته‏اند (پورافکاری، 1370). این گروه رفتارهایی را مثل اجتناب از کار، افزایش مصرف الکل و دارو،پرخوری یا کم‏خوری،پرخاشگری به‏ سایر کارگران یا اعضای خانواداه و به‏طور کلی مشکلات بین فردی‏ را شامل می‏شود گروه دوم به سازمان وابسته هستند،مثل غیبت از کار،ترک شغل مستعد حادثه بودن و کاهش تولید.به‏طور خلاصه‏ استرس شغلی می‏تواند به صورت مشاهده نشانه‏هایی همچون زخم‏ معده،خلق افسرده و یا افزایش خشونت دیده شود.همچنین زخم‏ شغلی می‏تواند به وسیله عملکرد فردی در یک محیط کاری مثل‏ افزایش غیبت از کار یا کاهش تولید تعریف شود.مطالعات انجام شده نشان می‏دهد که دو گروه از عوامل بر استرس شغلی اثر دارند:1.متغیرهای فردی 2.متغیرهای محیطی(راس آلتایمر، 1377)

    نتیجه  دیگر استرس، خستگی مفرط شغلی‌ (کار سوز شدن)است.این حالت‌ چیزی بیش از تنیدگی روانی است و زمانی به وقوع می‌پیوندد که شخص باور کند که‌ نمی‌تواند یا نمی‌خواهد کار خود را ادامه دهد( برون[1]، 1992).  خستگی مفرط شغلی عبارت است از:تحلیل رفتگی و واماندگی مفرط فیزیکی، عاطفی و مغزی،در زمانی که به نظر می‌رسد تنش‌زاها اجتناب‌ناپذیر بوده و منابع‌ تخفیف و کاهش تنیدگی غیرقابل دسترس باشد.این پدیده می‌تواند در کلیه سطوح‌ سازمان و در کلیه گروههای سنی روی دهد( جمیسون،1990).

    مطالعات نشان می‌دهد،کمتر شغلی را می‌توان یافت که با خود بار فشار عصبی را اعم از کم یا زیاد همراه نداشته باشد.از جمله مشاغل پر فشار عصبی، می‌توان مسؤولین کنترل ترافیک هوایی،اکثریت مشاغل مربوط به پلیس،مشاغل‌ جراحی،کارمندان آتش‌نشانی‌ها،مشاغل خلبانی،مدیران تیم‌های فوتبال حرفه‌ای، اکثریت مدیران سطوح مختلف مدیریتی و به طور کلی مشاغلی را که نیاز به شدت، دقت و کیفیت بالایی دارند،می‌توان نام برد.با توجه به این موضوع که هر شغلی‌ فشار عصبی مخصوص به خود را دارد،و میزان آن در مشاغل مختلف فرق می‌کند باید به این مطلب توجه نمود که در واقع،همگی وجود دو نوع فشار عصبی مثبت و منفی را با درجات متفاوت در زندگی سازمان و شخصی تجربه می‌نمایند بعد مثبت آن در شخص کارمند ایجاد انگیزه نموده و او را وادار به رعایت متغیرهایی‌ می‌نماید که موجب بهبود عملکرد گردد(مثل تلاش جهت کسب موفقیت بیشتر در سازمان و به دنبال آن انجام کارهای هدفمند). در نقطه مقابل آن،می‌توان به فشار عصبی منفی یا مخرب اشاره کرد که بر عملکرد فرد یا سازمان تأثیر منفی دارد؛به‌ ویژه اگر میزان آن بسیار بالا باشد؛زیرا سیستم ذهنی و فردی را مختل می‌کند. (شرمرهون و همکاران ،1387).  هر چند فشار با محیط فیزیکی کار ، ساختار سازمانی، ویژگیهای شخصیتی و اجتماعی کارکنان رابطه دارد، اما بیشتر تحقیقات پیرامون ماهیت شغل صورت گرفته است به عنوان مثال عامل فشار زای محیط شغلی دارای مولفه هایی هم چون سروصدا، آلودگی، دما و امنیت پایین می باشد و پیامدهای چنین فشاری میتواند افسردگی ، اضطراب ، الکلیسم و سوء مصرف داروها و سایر پیامدهایی که سلامت روانی فرد را نیز به خطر می اندازد نیز باشد (غضنفری، 1382) .

     

    [1] - Brown

  • فهرست و منابع پایان نامه نقش عوامل استرس زای بازدارنده در بروز رفتارهای شغلی (کارکنان تعاون اردبیل)

    فهرست:

    چکیده..................................................................................................................... 1

     

    فصل اول کلیات تحقیق........................................................................................ 2

    1-1 مقدمه............................................................................................................... 3

    1-2- بیان مسئله....................................................................................................... 3

    1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق................................................................................ 6

    1-4- اهداف تحقیق.................................................................................................. 7

    1-4-1- هدف اصلی................................................................................................ 7

    1-4-2-  هدف فرعی .............................................................................................. 7

    1-5-  سوالات تحقیق............................................................................................... 7

    1-5-1- سوال اصلی................................................................................................. 7

    1-5-2- سوال فرعی ............................................................................................... 7

    1-6-  فرضیه های پژوهش ...................................................................................... 7

    1-6-1- فرضیه اصلی .............................................................................................. 7

    1-6-2- فرضیه فرعی .............................................................................................. 7

    1-7- قلمرو تحقیق  ................................................................................................ 8

    1-8- تعریف مفاهیم و واژه ها.................................................................................. 8

    1-9- مفاهیم عملیاتی................................................................................................ 9

    1-10-  سازماندهی پژوهش...................................................................................... 9

     

    فصل دوم:ادبیات تحقیق.......................................................................................... 11

    2-1- تاریخچه استرس............................................................................................. 12

    2-2- عوامل ارزیابی کننده موقعیت پر استرس............................................................. 13

    2-3- جنبه های روانی اجتماعی استرس .................................................................... 15

    2-4- منابع استرس (درون فرد – درون جامعه )......................................................... 17

    2-5- استرس شغلی ................................................................................................ 19

    2-6- رابطه بین توان افتادگی و استرس شغلی ........................................................... 21

    2-7- ویژگی های نقش ........................................................................................... 22

    2-8- رفتارهای شغلی ............................................................................................. 25

    2-9- رفتار شهروندی............................................................................................... 27

     2-9-1-  ابعاد رفتار شهروندی ................................................................................ 28

    2-9-2- ویژگی های کلیدی رفتار شهروندی ............................................................. 30

    2-9-3- عوامل تأثیر گذار بر رفتار شهروندی سازمانی ................................................ 31

    2-9-4- مفاهیم مرتبط با رفتار شهروندی سازمانی ...................................................... 34

    2-9-5-  رابطه عدالت سازمانی  و رفتار شهروندی سازمانی ....................................... 36

    2-9-6- رفتار شهروندی سازمانی و فرسودگی شغلی در سازمان.................................. 38

    2-10- فرسودگی شغلی .......................................................................................... 38

    2-11- رفتارهای ضد بهره ور .................................................................................. 40

    2-12- چارچوب نظری تحقیق.................................................................................. 42

    2-12-1-عوامل محیطی استرس................................................................................. 44

    2-12-2- استرس به عنوان کنشی متقابل .................................................................... 45

    2-12-3- مقابله به عنوان پاسخی درونی ................................................................... 46

    2-12-4- مقابله متکی بر منابع محیط......................................................................... 47

    2-12-5- مقابله از راه کنش متقابل ........................................................................... 48

    2-13- پیشینه پژوهش ............................................................................................. 49

    2-14- مدل مفهومی پژوهش..................................................................................... 51

     

    فصل سوم: روش تحقیق.......................................................................................... 52

    31 مقدمه.............................................................................................................. 53

    3-2- نوع تحقیق...................................................................................................... 53

    3-3- روش تحقیق................................................................................................... 53

    3-4- واحد تحلیل.................................................................................................... 53

    3-5- جامعه آماری................................................................................................... 53

    3-6- روش نمونه گیری............................................................................................ 69

    3-7- ابزار جمع آوری.............................................................................................. 54

    3-8- روائی و پایائی پرسشنامه.................................................................................. 54

    3-9- روش تجزیه و تحلیل داده ها........................................................................... 55

     

    فصل چهارم :تجزیه وتحلیل داده ها......................................................................... 57

    4-1- آمار توصیفی................................................................................................... 57

    4-2- آمار استنباطی ................................................................................................. 95

    فصل پنجم:نتیجه گیری ............................................................................................. 102

    5-1- بحث ............................................................................................................ 103

    5-2- نتیجه گیری .................................................................................................... 103

    5-2-1 یافته های پژوهش ........................................................................................ 103

    5-3- پیشنهادات تحقیق ........................................................................................... 105

    5-3-1- پیشنهادات بر مبنای نتایج فرضیه ها ی تحقیق...................................... 105

    5-3-2- پیشنهادات علمی .................................................................................. 122

    منابع وماخذ............................................................................................................. 108

     

    .

    منبع:

    1.

    اسلامی، حسین .(1389). رفتار شهروندی ، مجله تدبیر ، سال هشتم ، شماره 24.

    اسلامی،ح. (1387)." رفتار شهروندی سازمانی" . تدبیر شماره 187 ص101

    باقری، نسترن.(1383). عوامل موثر بر استرس شغلی، مجله مدیریت توسعه مدیریت ، ص162

    بدری گوگردی، رحیم .(1384). سندرم روان شناختی فرسودگی شغلی معلمین و مکانیزم های مقابله ای ،‌پایان نامه کارشناسی ارشد ،تهران ، دانشگاه تربیت مدرس ،‌دانشکده علوم انسانی

    بیرشک ، دکتر بهروز، خاکپور.(1387). بررسی میزان شیوع نشانگان فرسودگی شغلی در مشاوران و روان درمانگران مجله اندیشه رفتار ، سال چهارم ، شماره ی2 ، ص 22.

    پورفکاری، نصرت ا.. .(1370).استرسی به نام یأس،نشریه دارو و درمان، شماره 96 ، سال‏ هشتم،ص.53-51.

    ترکان ، علی ، بررسی شیوع افسردگی  در دانشجویان دانشگاه علوم پزشگی زاهدان ، پایان نامه جهت اخذ درجه دکترای عمومی پزشکی دانشگاه علوم پزشگی زاهدان.

    توره، ناصر.(۱۳۸۵).شناخت عوامل رفتار شهروندی وبررسی ارتباط آن با عملکرد سازمانی»، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تهران (پردیس قم).

    حجازی،‌احمد؛ سعیدلو،‌رضا؛ عباسی،‌ حسن.(1381). رابطه بین ویژگی های شخصیتی و عملکرد شغلی ،‌ مجله مدیریت ، سال چهارم ، شماره 12، ‌ص 29-24.

    رابینز،استیفن.(1991). مدیریت رفتار سازمانی،ترجمه:علی پارسائیان. تهران ،‌انتشارات ترمه ،‌ص106.

    راس،ر.،آلتمایر،ا.ام. استرس شغلی.ترجمه‏ خواجه پور، غلامرضا(1377) ،  تهران،انتشارات سازمان مدیریت‏ صنعتی،ص35.

    رضایی ، خسرو.(1383) . ارزشیابی تاثیر دوره های آموزشی ضمن خدمت بر عملکرد شغلی ،  پایان نامه جهت اخذ مدرک کارشناسی ارشد، مرکز آموزش ضمن خدمت فرهنگیان ،‌تهران ،‌ص 106.

    رضایی کلید بری،ح، ر. و باقر سلیمی، س. (1387). " نقش عدالت سازمانی در تقویت رفتار شهروندی سازمانی". تهران انتشارات سینا.

    روشن، محمد حسین.(1381). بررسی مشکلات بهداشت روانی دانشجویان دانشگاه شیراز ، پایان نامه دوره تخصص روان پزشکی .شیراز دانشگاه علوم پزشگی ، دانشکده روانپزشکی .

    ساعتچی،محمود.(1367). مقالاتی چند در زمینه روانشناسی کار و امور استخدامی ، تهران، انتشارات سنجش پویا ،‌ص 36.

    شرمرهورن،هانت،آزبورن.(1387). مدیریت رفتار سازمانی،ترجمه:ایران نژاد پاریزی، بابایی زکلیکی و سبحان الهی.تهران ، مؤسسه تحقیقات و آموزش مدیریت، ص 114.

    غضنفری ، احمد. (1382). روانشناسی کار و بیکاری، تهران، انتشارات آوای نور.ص 100.

    فردی جو ، جواد.(1372). فشار روانی ، عملکرد شغلی و ویژگی های شخصیتی حسابرسان ، مجله دانش مدیریت ، سال هشتم ،‌ص 201-198.

    20.

    گنجی ، حمزه .‌(1387). روانشناسی کار ، تهران،  انتشارات ساوالان.ص 103.

    مستبصری، م.نجابی، ع،ر .(1387). "فرسودگی شغلی عامل تعدیل کننده OCB در سازمان".

    مقیمی، سیدمحمد.(1385).رویکردهای پژوهشی در سازمانها، تهران انتشارات ترمه،ص105.

    میر کمالی،(1377)؛ فشارروانی در سازمان مدیریت ،مجله دانش مدیریت،سال یازدهم شماره 40

    ویسی ، رضا ؛ روشنی، مریم؛ سادات حسینی،مجتبی. (1379). تاثیر استرس شغلی بر خشنودی شغلی و سلامت روان ، مجله تدبیر، سال چهارم، شماره 12 ،‌ص 58-54.

    هومن ، دکتر حیدرعلی ، آمار توصیفی در علوم رفتاری ، انتشارات پیک فرهنگ ، 1389، ص 15.

     

    منابع لاتین

     

    1)Brown,thomasL.,(1992)."Are you loving in quiet Desperation."Industry Week: .P.43.

    2)Jamison,howse (2008),p.a. empirical investigation of effects of communication skills trainingon work stress at an at corporation.[ph.d dissevtatian].walden:walden university. P.69.

    .

ثبت سفارش
عنوان محصول
قیمت