پایان نامه بررسی جغرافیایی پدیده مواد مخدر در کلان شهر تهران

تعداد صفحات: 108 فرمت فایل: word کد فایل: 100048
سال: 1388 مقطع: مشخص نشده دسته بندی: پایان نامه جغرافیا و برنامه ریزی شهری
قیمت قدیم:۱۷,۴۰۰ تومان
قیمت: ۱۵,۳۰۰ تومان
دانلود فایل
  • خلاصه
  • فهرست و منابع
  • خلاصه پایان نامه بررسی جغرافیایی پدیده مواد مخدر در کلان شهر تهران

    پایان نامه برای دریافت  درجه کارشناسی ارشد (M.A)

    گرایش : جغرافیای سیاسی

    چکیده

       یکی از مسائلی که امنیت جامعه را با خطر مواجه می کند، بروز جرایم مختلف از جمله مواد مخدر است. این معضل پس از شیوع و رواج یافتن در یک کشور در داخل شهرها نیز رسوخ نموده و امنیت شهری و جامعه را تهدید می کند. پژوهش حاضر به منظور و با هدف«بررسی جغرافیایی پدیده مواد مخدر در کلان شهر تهران» به روش توصیفی- تحلیلی، به شناسایی نقاط و محلات مهم بروز جرم در مورد پدیده مواد مخدر، انجام شده است. در این راستا سه فرضیه مطرح شده است، مبنی بر این که :1- مناطق حاشیه ای شهر تهران از مهمترین کانون های توزیع و مصرف مواد مخدر به شمار می روند.2-موقعیت مکانی برخی مناطق شهر تهران در بروز جرائم ناشی از مواد مخدر تأثیر گذارند.3-نیروی انتظامی، در رابطه با برقراری امنیت و مبارزه با مواد مخدر، کنترل هماهنگ دارد. برای بدست آوردن اطلاعات و آمار مربوط به پدیده مواد مخدر از آمار حاصله از اطلاعات پلیس مبارزه با مواد مخدر در شهر تهران و دیدن فضاها و معتادانی که به طور محسوس در جامعه وجود دارد، استفاده شده است. و به دلیل گستردگی این پدیده در سطح شهر، نقاط مهم جرم خیز مواد مخدر، گزینش شده و مورد بررسی واقع شده است. مناطق مورد نظر در پژوهش بدین شرح می باشند: منطقه 4(محله خاک سفید)، منطقه 5 به طور کلی و منطقه شهرک غرب، مناطق 7 ، 8، 9 ، 10 ، 11 ، 12 ، 13 ،15 ، 17 ، 20، و 21.  نتایج بدست آمده سه فرضیه تحقیق را تأیید می نماید و چنین حاصل شده است: بافت های فرسوده و قدیمی، حاشیه نشینی شهری و حاشیه نشینی در محدوده شهر، بافت های جدید و جدید الاحداث، مهاجرت های بی رویه، در بروز پدیده مواد مخدر تأثیر دارد و محیط جغرافیایی با جرم(مواد مخدر) رابطه دارد. همچنین عملکرد شدید نیروی پلیس، با کنترل پدیده مواد مخدر هماهنگی داشته، ولیکن به دلیل افزایش روزافزون معتادان و گرایش به این پدیده، هنوز آمار زیادی معتاد و توزیع کننده در شهر تهران وجود دارد.

     

    مقدمه

          یکی از مسائلی که امنیت جامعه را با خطر مواجه می کند، بروز جرایم مختلف از جمله مواد مخدر است. مواد مخدر تأثیر عمیقی بر تمامی افراد و جوامع سراسر جهان دارد. در بعد فردی، مواد مخدر سلامت، زندگی و امنیت افراد را با خطر روبرو کرده است. در بعد ملی، رابطه مواد مخدر با جرایم باعث بروز مناقشات، معضلات اجتماعی، تضعیف دولتها و عقب ماندگی کشورها شده است. کشورهای فقیر به شدت در برابر مواد مخدر آسیب پذیر بوده و نیازمند کمک هستند، زیرا آنها فاقد منابع کافی برای مقابله با چرخه جرم و جنایت می باشند. با ورود به دومین قرن کنترل جهانی مواد مخدر، دولتها و ملتها همچنان با گسترش و پیچیدگی معضلات ناشی از سوء مصرف و قاچاق این پدیده مواجه اند. بدون تردید نیمه دوم قرن بیستم شاهد همه گیری مصرف مواد مخدر بوده است. اگر چه آمار موجود به گونه ای نیست که بتوان این وضعیت را دقیقا«همه گیری» نامید، اما پر واضح است که مصرف مواد مخدر غیر قانونی از نیمه دوم قرن بیستم افزایش یافته است. امروزه معضل تولید و قاچاق مواد مخدر و اعتیاد از پدیده های شوم کشورها محسوب شده و تواناییهای اقتصادی، ظرفیتهای امنیتی و انتظامی بسیاری را به خود معطوف داشته و جنبه های فراملی به خود گرفته است. این معضل پس از شیوع و رواج یافتن در یک کشور در داخل شهرها نیز رسوخ نموده و امنیت شهری و جامعه را تهدید می نماید. اما آنچه مسلم است علاوه بر جهانی شدن پدیده مواد مخدر ، گسترش آن در داخل شهرها به عوامل و متغیرهای زیادی بستگی دارد، از آن جمله: فرهنگ و بینش مردم شهر، وضعیت اقتصادی، جغرافیا و مکان محلات ، بیکاری افراد و بسیاری عوامل دیگر. در این مورد ویژگی های مکانی می تواند عامل مهم و تأثیرگذار بر روند تولید، توزیع و مصرف این مواد باشد. با توجه به اینکه جغرافیا با فعالیتهای انسانی سر و کار دارد، بنابراین بررسی جغرافیایی پدیده مواد مخدر در کلان شهر تهران می تواند تا حدودی به علل و عوامل گسترش این پدیده کمک کرده و از دیدگاه علمی به ارائه راهکارهای مناسب مقابله با این معضل اجتماعی بپردازد.

    با توجه به گسترش پدیده مواد مخدر در شهر تهران و رابطه این پدیده با جغرافیای محیطی شهر در این پایان نامه سعی برآن شده است تا به بررسی پدیده مواد مخدر در کلان شهر تهران پرداخته شود و در این راستا بررسی امنیت جامعه با توجه به عملکرد نیروی انتظامی از مهمترین اهداف تحقیق حاضر خواهد بود.

     

    بیان مسئله

            بدون شک رابطه ای منطقی بین پدیده مواد مخدر با شرایط و ویژگی های جغرافیایی شهرها وجود دارد. از آنجاییکه وظیفه دانش جغرافیا درک رابطه میان پدیده های اجتماعی با عوامل طبیعی است، بنابراین پدیده مواد مخدر را می توان به عنوان یک موضوع جغرافیایی مورد بررسی و مطالعه ی علمی قرار داد.در دنیای امروز از جنبه سیاسی و امنیتی به جغرافیا نگریسته شده و کشورها سعی دارند از مقوله جغرافیا در راستای ارتقای امنیت عمومی، مقابله با انحرافات اجتماعی و توسعه ملی نهایت استفاده را ببرند. جغرافیا به دو حوزه مهم و اساسی یعنی مطالعه محیط و مکان پرداخته و به جغرافیای انسانی و طبیعی تقسیم می‌شود. با توجه به بروز جرم‌های بسیار از جمله مواد مخدر در سطح شهر تهران و گسترده بودن محیط جغرافیایی تهران، پدیده مواد مخدر شکل گسترده و وسیعی به خود گرفته که نیازمند اتخاذ سیاستهای امنیتی حساس‌تری می‌باشد که مبارزه با آن توجه بیشتر نیروی انتظامی را در راستای برقراری امنیت شهر تهران به خود جلب می‌کند و محیط جامعه نیازمند برقراری امنیت درسطح شهر تهران می‌باشد.

      رشد سریع شهر نشینی در کشورهای در حال توسعه، موجب مشکلات اجتماعی حادی شده است. تهران که در ابتدا شهری کوچک با چند دروازه و محله مشخص و محدود بود، امروزه به یکی از کلان شهرهای جهان تبدیل شده که با افزایش مهاجرتهای بی رویه روزافزون، در آینده ایی نه چندان دور با انفجار جمعیتی مواجه خواهد شد. هر چند که اکنون نیز این پدیده تا حدی به وقوع پیوسته و فشار ناشی از افزایش جمعیت، گرانی و مسکن، بسیاری را به محلات و شهرکهای اطراف کشانده است. حاشیه نشینی از جمله عواملی است که به دلیل فقر اقتصادی و عدم دسترسی مهاجران به مشاغل اقتصاد شهری، تأثیر بر بوجود آمدن مشاغل کاذب، بروز جرم و خلاف گشته است و بسیاری از این محلات یا مخفیگاه انواع فعالیتهای غیرقانونی است یا منشاء بروز معضلاتی از جمله و مهمتر مواد مخدر می باشد. مواد مخدر در مقایسه با سایر جرایم می تواند عامل فریبنده ایی برای بدست آوردن درآمد بیشتر بوده و افراد زیادی را تحت شمول قرار دهد. اما آنچه مسلم است، در محلات حاشیه نشین این پدیده علاوه بر علنی بودن بین افراد در سطح کوچکی انجام می شود، چرا که این محلات همواره مورد توجه و بازرسی مأموران ناجا می باشد. باندهای بزرگ و مخوف این عامل همواره در سطح شهر پخش بوده و با رعایت ظاهری بس گمراه کننده و حتی آبرومند به فعالیت خود ادامه می دهند. پس به طور یقین نمی توان گفت که حاشیه نشینی کانون پدیده مواد مخدر است، حاشیه نشینان آلوده این معضل هستند. نه آلوده کننده. با توجه به این مهم این تحقیق درصدد بررسی پدیده مواد مخدر در سطح شهر تهران می باشد و به دنبال پاسخ یافتن به این سؤال اساسی است که آیا معضل مواد مخدر در تمامی شهر تهران شیوع و گسترش دارد؟ چه نوع موادی در محلات مختلف استعمال و رد و بدل می گردد و جغرافیای محیطی آن محل چه رابطه ایی با این پدیده دارد؟ و عملکرد نیروی انتظامی برای برچیدن این معضل چگونه بوده است؟

     

    پرسش های  تحقیق:

     آیا مناطق حاشیه ای شهر تهران از مهمترین کانون های توزیع و مصرف مواد مخدر به شمار می روند؟

     آیا موقعیت مکانی برخی مناطق شهر تهران در بروز جرائم ناشی از مواد مخدر تأثیر می گذارند؟

     آیا نیروی انتظامی، در رابطه با برقراری امنیت و مبارزه با مواد مخدر، کنترل هماهنگ دارد؟

     

     

     

    فرضیه های تحقیق:

    مناطق حاشیه ای شهر تهران از مهمترین کانون های توزیع و مصرف مواد مخدر به شمار می روند.

    موقعیت مکانی برخی مناطق شهر تهران در بروز جرائم ناشی از مواد مخدر تأثیر گذارند.

    نیروی انتظامی، در رابطه با برقراری امنیت و مبارزه با مواد مخدر، کنترل هماهنگ دارد.

     

    اهمیت و ضرورت تحقیق:

         امنیت اجتماعی اصطلاحی است مشعر بر فقدان تهدید به هنجارها و  ارزشهای اجتماعی. وضعیتی است که در آن ارزشهایی که از دید تصمیم سازان برای بقا و بهتر زیستن جامعه حیاتی است، مورد حمایت و تقویت قرار می گیرند. مفهوم امنیت مصادیق خود را از گفتمانهای گوناگون می جوید، از این رو پیوسته مشمول عدم ثبات و سیالیت شکلی و ماهوی است. از چنین منظری است که گفتمان های امنیتی هر جامعه، از درون داده های تحمیل شده از محیط داخلی و خارجی سیستم تأثیر می پذیرد. با بروز متغیرهای نو، امنیت نیاز به باز تعریف دارد. محیط امنیتی، چارچوبی فضایی و مفهومی است که هر کشور بر اساس ارزشهای حیاتی و منافع ملی خود تصور می کند. این چارچوب در زمانهای مختلف تابع متغیرهایی چون ساختار نظام بین الملل، تحولات فن آوری، نظام ارزشی، قدرت ملی، نگرش هیئت حاکمه به تهدیدات امنیتی، نحوه پراکنش استقرارگاههای انسانی، زیرساختهای اقتصادی، ارتباطی و مناسبات درون ملی و فراملی است. یکی از تهدیدات امنیتی افزایش جمعیت و بوجود آمدن تقاضای انسانی برای ادامه بقا می باشد که انسان ها را با مشکلات مواجه کرده و در این راستا زمینه بروز جرم فراهم می گردد.با توجه به گسترش روزافزون شهرنشینی، گسترش محیط‌های جغرافیای انسانی، نا امنی و بروزپدیده مواد مخدر در برخی از مناطق خاص(مانند مناطق حاشیه نشین شهر) و سطح شهر تهران، شدت گرفته و لزوم مبارزه با آن تاکید می گردد

    یکی از نهادهای مهم برقراری وحفظ امنیت در کشور نیروی انتظامی است.به تعبیری روشنتر، نیروی انتظامی پیشاهنگ نهادهای تامین امنیت در کشور محسوب می شود. به طور کلی می توان امنیت ملی را شرایط و فضایی (ملی و فراملی)دانست که یک ملت طی آن قادر است اهداف و ارزشهای حیاتی مورد نظر خود رادر سطح ملی و بین المللی گسترش دهدو یا حداقل انها را در برابر تهدیدات بالقوه و بالفعل عوامل داخلی و خارجی حفظ نماید.(ربیعی، 1383: 11).

    ازاین رو مباحثی مانند خرابکاری، تروریسم، شورش، مواد مخدر، مبارزه با قاچاق و برخی از مسائل مرزی مرتبط با امنیت داخلی در حیطه وظایف نیروی انتظامی است و درحوزه امنیت داخلی طرح می شود. برخی از نویسند گان با عطف به این وجه از امنیت ملی  یعنی امنیت داخلی و در پیوند با وظایف و کارکردهای سازمان پلیس از مفهوم امنیت انتظامی نام برده اند و آن را امنیتی دانسته اند که  از طریق انتظام بخشی امور جامعه به دست می آیدو وجهی داخلی دارد. معمولاً در ‌‌‌‌کشورهای جهان این نوع امنیت، توسط نیرویی تامین می شود که نام پلیس بدان اطلاق می شود.از این رو وظایف پلیس و نیروی انتظامی در کلیت خود همواره مسئول و مدیر انتظام بخشی به امور داخلی بوده و کمتر به مسائل خارج از مرزها توجه کرده است. (افتخاری 1381: 50).

     

     

    اهداف تحقیق:

       هدف اصلی، بررسی جغرافیای پدیده مواد مخدر در کلان شهر تهران، می باشد.

    اهداف فرعی، شناسایی منطقه جغرافیایی و شناسایی عوامل توزیع مواد مخدر در جهت مبارزه با علل و ریشه آنها در راستای برقراری امنیت اجتماعی، از اهداف فرعی تحقیق می‌باشد.

     

    روش تحقیق:

    روش تحقیق توصیفی-تحلیلی می باشد.  

     

    ساختار تحقیق:

        از آنجایی که دیدگاه این تحقیق ، دیدگاه تحلیل فضایی است و به بررسی موقعیت مکانی، وسعت، تراکم، بافت و جهت و فاصله می پردازد، ساختار این تحقیق نیز براساس دیدگاه  تحلیل فضایی به تحلیل مناطق شهر تهران می پردازد. لذا بدین ترتیب پایان نامه در 5 فصل تدوین گشته است.

    فصل اول: کلیات (مقدمه، بیان مسئله، اهداف، فرضیه ها و روش و نوع تحقیق).فصل دوم: مفهوم شناسی و چهارچوب نظری تحقیق می باشد.فصل سوم: تاریخچه شهر تهران و حاشیه نشینی، فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق.فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات می باشد.

     

    روش گردآوری آن:

     اطلاعات مربوط از روش کتابخانه ای استفاده شده است، به صورت استفاده از کتابهای معتبر، منابع و آمارهای مستند و سایت های اینترنتی.

  • فهرست و منابع پایان نامه بررسی جغرافیایی پدیده مواد مخدر در کلان شهر تهران

    فهرست:

    چکیده..............................................................................................................................

    مقدمه......................................................................................................................  2

    بیان مسئله........................................................................................  3

    سوالات تحقیق.......................................................................................................  5

    فرضیه های تحقیق...................................................................................................  6

    اهمیت و ضرورت تحقیق.................................................    6

    اهداف تحقیق.................................................................................................... 7

    روش تحقیق....................................................................................................... 8

    ساختار تحقیق...................................................................................................... 7

    روش گردآوری اطلاعات......................................................................................... 8

    فصل دوم- پیشینه تحقیق

    رابطه جغرافیا با محیط......................................................................................... 10 

    بخش اول-چارچوب نظری .....................................................................................  11

    نظریه های فشارهای ساختاری ................................................................................  11

    نظریه انتقال فرهنگی.................................................................................................14

    نظریه شخصیت پسیکوپات و سوسیویات...................................................................... 14

    تئوری دورکیم.......................................................................................................... 15

    مکتب محیط اجتماعی و فرهنگی......................................................................................  15

    تئوری ادوین ساترلند...................................................................................................... 15

    نظریه مرتن..............................................................................................................  16

    نظریه آنومی و مصرف مواد مخدر.................................................................................... 16

    مدل سازگاری.................................................................................................... 20

    کنش متقابل نمادین یا نظریه برچست زنی...................................................................... 21

    رویکرد خرده فرهنگ‌ها و مصرف مواد مخدر..................................................................26

    تاریخچه حاشیه نشینی.................................................................................................28

    مفهوم حاشیه نشینی...................................................................................................... 29

    علل عمده پیدایش حاشیه نشینی.......................................................................................  30

    اوصاف عمومی مناطق حاشیه نشینی ..................................................................... 31

    چگونگی فرم گرفتن زندگی در حاشیه شهر..................................................................... 32

    تأثیر حاشیه‌نشین‌ها برای تهدید امنیت اجتماعی...............................................................  33

    جهات تاثیر گذار محیط زندگی بر ارتکاب جرایم............................................................. 34

    راهکارهای مناسب برای جلوگیری از گسترش حاشیه نشینی................................................ 35

    بخش دوم- مواد مخدر....................................................................................................38

    تعریف مواد مخدر.................................................................................................. 38

    تاریخچه مواد مخدر در ایران....................................................................................... 39

    انواع مواد مخدر.......................................................................................... 44

    طریقه های مصرف مواد مخدر................................................................................... 46

    داروهای مخدر و شبه مخدر..................................................................................  47

    علائم مصرف مخدرها................................................................................................ 48

    شیشه یا کریستال........................................................................................................... 49

    نوجوانان و جوانان و و یژگیهای آنان........................................................................ 54

    شخصیت و رابطه آن با اعتیاد ................................................................................ 54

    تحقیقات انجام شده در خارج از کشور............................................................................. 55

    تحقیقات انجام شده در ایران....................................................................................... 56

     

    فصل سوم – تاریخچه و نقشه مناطق تهران

    تاریخچه شهر تهران................................................................................................58

    وضعیت جغرافیایی شهر تهران.....................................................................................  59

    تبدیل تهران به یک کلان شهر بزرگ..................................................................  61

    جمعیت تهران...................................................................................................  65

    تهران پس از انقلاب ................................................................................................ 66

    رشد سریع تهران...................................................................................................... 68

    پیدایش جرم درتهران.............................................................................................. 71

     جمعیت تهران.............................................................................  73

    میزان مصرف مواد مخدر..........................................................................................  74

    قیمت مواد مخدر.................................................................................................  74

    منطقه خاک سفید.................................................................................................... 77

    منطقه فرحزاد .................................................................................................79

    منطقه شهرک غرب................................................................................................... 81

    منطقه 5..............................................................................................................83

    منطقه 7 ............................................................................................................85

    منطقه 8 ........................................................................................................87

    منطقه 9...............................................................................................89.

    منطقه 10 ................................................................................................91

    منطقه 11 ...................................................................................................93

    منطقه 12....................................................................................................... ...... ...95

    منطقه13 .............................................................................................. 97

    منطقه 15....................................................................................99

    منطقه17........................................................................................................101

    منطقه 20....................................................................................................103

    منطقه 21 ...........................................................................................................105

    فصل چهارم- تحلیل داده ها

    مقدمه.........................................................................................................106

     

     

    فصل پنجم – نتیجه گیری

    نتیجه گیری یافته ها ....................................................................................... 117

    محدودیت ها........................................................................................................... 121

    پیشنهادات............................................................................................................... 122

    منابع............................................................................................................ 124

    .

    منبع:

    احمدیان، محمد علی، حاشیه نشینی؛ ریشه ها و راه حل ها، دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد،،  اندیشه حوزه، شماره 43 و 44، آذر - اسفند 1382.

    افتخاری، اصغر (1381) سازمان امنیتی فضای جغرافیایی، درآمدی بر جغرافیای امنیتی به مثابه یک گرایش علمی نوین، مجله جغرافیای نظامی و امنیتی، شماره اول، زمستان 81.

    افروغ، عماد، بعد اجتماعی و نابرابری فضایی، انتشارات بقعه، تهران، چاپ اول 1377

      حبیبی، حسین، مشکلات شهرنشینی، انتشارات آسیا، تهران، 1371.

    حیدری،غلامحسین، مکاتب جغرافیایی، جزوه آموزشی،1387.

    - خراطها، سعید، محلات ناهنجار شهر تهران (مورد : محله غربت)، مجموعه مقالات همایش حاشیه نشینی و اسکان غیر رسمی، 1383.

    دانش، علی، آسیب شناسی جرم، تهران، انتشارات دانشگاه، چاپ سوم، 1382.

    راوندی، مرتضی: تاریخ تهران ( جلد ۱ )، 1354

    ربیعی،علی(1383)مقدمه ای بر نظریه های امنیت ملی در جهان سوم،تهران،مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه

    رفیع پور ، فرامرز، سرطان اجتماعی فساد، تهران: شرکت سهامی انتشار، چاپ اول، 1386.

    رضایی، شیرین، بررسی رابطه حاشیه نشینی با پدیده مواد مخدر در کرج، پایان نامه کارشناسی ارشد، واحد کرج، 1385

    زنجانی، علی،  بررسی علل حاشیه نشینی، پایان نامه کارشناسی دانشگاه آزاد ولی عصر، 1381

    شاه بیگی، معصومه، بررسی علل گرایش جوانان به مواد مخدر در شهر ورامین، پایان نامه کارشناسی ارشد، واحد تهران جنوب، 1386.

    شکویی، حسین (1373) فلسفه جغرافیا، تهران، مؤسسه جغرافیایی و کارتوگرافی.

    شیخاوندی، محمد، شهرنشینی و جرائم، تهران، انتشارات روزنه، چاپ دوم، 1385.

     فرجاد، محمد حسین، آسیب های اجتماعی، انتشارات تهران، 1380.

      مبشری، جواد، مقاله آسیب شناسی اجتماعی، تهران، 1382.

    محمدی، هومن، علل بروز پدیده مواد مخدر در  بین جوانان شهر تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد، واحد رودهن،1387.

    نادری، حمید رضا، بررسی عملکرد کلانتری های تهران در رابطه با شناسایی معتادان، پایان نامه کارشناسی ارشد، واحد رودهن،1386.

    یوسفی، رضا، آسیب شناسی کلان شهرها، تهران، انتشارات اساطیر،چاپ دوم، 1382.

ثبت سفارش
عنوان محصول
قیمت