پایان نامه بررسی میزان شیوع افسردگی در بین دانشجویان پیام نور واحد اردبیل

پایان نامه جهت دریافت مدرک روانشناسی

مقدمه

    غم نوعی احساس طبیعی است که در واکنش به شرایط ناخوشایند و ناملایمات ، مثل وقایع ناراحت کننده و از دست دادن عزیزان پدید می‌آید. این حالت معمولا با اضطراب ، کاهش انرژی ، کسالت عمومی و خواب کم ، همراه است. تقریباً همه افراد ، تغییرات در خلق و خو و روحیه خود را به نوعی تجربه کرده‌اند. گاهی اوقات، احساس نگرانی و سردرگمی یا افسردگی ، واکنشهای طبیعی در برابر برخی رویدادها است، معمولاً حوادث و رویدادها تغییر می‌کنند، مشکلات حل می‌شوند و این تغییرات خلق و خویی برطرف می‌شود. تداوم احساس غم و یاس به افسردگی و ناامیدی می‌انجامد که از آن گریزی نیست.

دانشجویان از هوشمند ترین ومستعد ترین اقشار هرجامعه بوده وآینده سازان هر کشور هستند و سلامت روانی آنان از اهمیت ویژه ای برخوردار است.افسردگی یکی از شایع ترین اختلال روانی است که علائم کاهش انرژی وعلاقه،احساس گناه ، بی اشتهایی وافکار مرگ وخودکشی در شخص همراه است که از علائم شاخص افسردگی کاهش انرژی ،بی حوصلگی وعدم تمرکز می باشد که در افرادی که دارای فعالیت های فکری هستند بخصوص دانشجویان منجر به بروز اختلال در امور  تحصیلی وشغلی ،اشکال درتکمیل تکلیف وکاهش انگیزه برای انجام طرح های تازه می گردد.میزان افسردگی دانشجویان می تواند به عنوان شاخص اساسی سلامت روانی آنان به شمار می آید،بنابراین دانشجوی مبتلا به افسردگی ممکن است علاقه به امور درسی وآموزشی را ازدست بدهد واحساس  پوچی وبی ارزشی وبی‌اهمیتی به وی دست دهد. درچنین شرایطی نمی توان تلاش ذهنی هدفمند  وجهت دار ودر عین حال خلاق را از آنها انتظار داشت.پژوهشهای متعدد نشان داده اند که اختلالات  روان پزشکی با فراوانی بالایی در دانشجویان ودانشجویان ایرانی مشاهده می شود.به گفته شیرانه واَسدی (1385) دردو مطالعه در سال 79در شهرستان مشهد و سبزوارارتباط بین افسردگی وعوامل اجتماعی در دانشجویان وهمچنین ارتباط بین افسردگی واضطراب با سبک زندگی دانشجویان قرار گرفته است. همچنین احمدی (1371) در مطالعه خود بر روی دانشجویان علوم پزشکی اهواز نتیجه  گرفت که 52% دانشجویان زن و38% دانشجویان مرد دچارافسردگی خفیف تا شدیدهستند.با توجه به مطالب بالا، در این تحقیق ‌سعی برآن است که میزان شیوع افسردگی را در بین دانشجویان  پیام نور واحد اردبیل بررسی شود.

بیان مسئله

    در زبان روزمره اصطلاح افسرده برای اشاره به یک حالت احساس  واکنشی به یک موقعیت و سبک رفتار مختص به فرد بکار می رود. احساس افسردگی معمولا به عنوان (افووه) شناخته میشود و می تواند به دنبال هر رویداد ناخوشایندی  حاصل شود.غم ناشی از مرگ عزیزان و پایان یک رابطه ی محبت آمیز منجر به نوعی افسردگی می شود که داغدیدگی  یا واکنش سوگ نام دارد.( غلامحسین  جوانمرد1382)

همچنین اختلال افسردگی بوسیله ی اطمینان بخشی و نصایح مفید دوستان و خانواده تسکین پیدا نمی کند.(ساراسون و ساراسون ، ترجمه نجاریان و همکاران 1383)

    افسردگی بالینی خیلی کمتر شایع است و نسبت به اندوه موقتی که هر یک از ما زمانی آن را تجربه کرده  ایم مشکلات جدی تری به وجود می آورد. ویژگی اختصاصی افسردگی عبارتند از خلق ناشاد،غم وغصه اندوه، ناامیدی، ناراحتی یا نگرانی و فقدان علاقه و لذت تقریبا در همه ی فعالیتهای عادی و سرگرمی های فرد. افراد افسرده غالبا عزت نفس ضعیفی داشته و احساس می کنند آینده بیشتر از گذشته امیدوار کننده نیست چنین ناامیدی  پیش بینی کننده ی خوبی برای خودکشی نهایی به شمار می رود.(بک و همکاران 1985 به نقل از ساراسون [1]و ساراسون 1987 ، ترجمه بخاران و همکاران 1383)

 افسردگی به عنوان یکی از اختلالات خلقی طبقه بندی می شود.افسردگی علایم مختلفی دارد که می توانند تحت چهار عنوان مهم طبقه بندی شوند: هیجانی ، شناختی ، انگیزشی و جسمی. احساس غمگینی و بدبختی از علایم هیجانی و وجود افکاری شامل عزت نفس پایین و حسی از ناامیدی یا درماندگی از علایم شناختی افسردگی محسوب می شود. همچنین سستی و کندی روانی- حرکتی از علایم انگیزشی و علایمی مثل آشفتگی خواب ، از دست دادن اشتها ، مشکلات جنسی ، ضعف عضلانی و انواع مختلفی از دردها ، علایم جسمی آن هستند. افسردگی با داشتن چنین علایمی بیماری ا ی قلمداد میگردد که در آن فرد فاقد کنترل بر روی خویشتن بوده ، کارکرد مؤثر خود را از دست می دهد و  تعاملش با جهان خارج مختل می شود.(روان شناسی فیزیولوژیک غلامحسین جوانمرد)محققان می‌گویند که سه گونه اختلالات افسردگی و پریشان خاطری وجود دارد که عبارتند از افسردگی پیشرفته، اختلال روانی به صورت افسردگی و افسردگی شیدایی. اینگونه اختلالات روانی در مقیاس‌های شدت و طول مدت نشانه‌هایشان، با یکدیگر متفاوت هستند. محققان علوم رفتاری می‌گویند که افسردگی‌های پیشرفته دارای نشانه‌ها و علایمی هستند که می‌توانند فعالیتهای روزمره، مطالعات، خواب،‌ خوردن و شرکت در فعالیتهای خوشایند و سرگرم کننده را تحت تاثیر قرار دهد. چنین حالتی ممکنست برای دفعات گوناگون در طول زندگی آدمی روی دهد. محققان معتقدند که نوع دیگری از افسردگی با درجه‌ شدت پایین‌تر، اختلال روانی به صورت افسردگیست که در واقع دارای نشانه‌هایی طولانی مدت است که بر اساس آن شخص از انجام مناسب فعالیتهای روزانه و یا برخورداری از احساساتی خوب و دلپذیر محروم می‌شود. بسیاری از مردم که مبتلا به این گونه از افسردگی هستند، همواره دوره‌های پریشان خاطری قابل توجهی را در برخی از برهه‌های زندگی خود طی می‌کنند. محققان همچنین با اشاره به نوع سوم افسردگی و پریشان خاطری می‌گویند، نوع سوم افسردگی که در واقع یک اختلال روحی شیداگونه است، نام بیماری افسردگی دو قطبی را نیز به خود گرفته است. این نوع از افسردگی، البته نه به اندازه دو نوع قبلی ذکر شده، موجب ایجاد تغییراتی در خلق و خوی آدمی می‌شوند.در پاره‌ای از مواقع، احساسات و خلق و خوی آدمی، دارای جوش و خروش‌هایی شده، با این حال در بیشتر مواقع این احساسات رنگ رخوت و سستی به خود می‌گیرند. هنگامی که یک شخص مبتلا به این نوع از افسردگی دوران بیماری خود را طی کند، می‌توان گفت که شخص تمامی نشانه‌های مربوط به این بیماری را از خود بروز می‌دهد. این نوع از ابتلا به افسردگی و پریشان خاطری، در بیشتر مواقع، تفکر و حتی رفتارهای اجتماعی را تحت تاثیر قرار می‌دهد که در نتیجه به بروز مشکلات جدی برای شخص و اطرافیان منجر می‌شود. محققان می‌گویند که هنوز درمان دقیقی برای اینگونه از افسردگی دریافت نشده است. مشهورترین حالت افسردگی احساس دلتنگی و دل‌گرفتگی و یا قرار داشتن در حالت خلقی بد است. این احساس‌ها معمولا کوتاه بوده و تاثیرات کم و جزئی بر روی فعالیت‌های معمول روزانه دارند.(جوانمرد، 1382 )

[1] sarasvn