پایان نامه بررسی تثبیت بیولوژیک نیتروژن در اثر همیاری سویه های مختلف باکتری آزوسپریلوم با ارقام مختلف گندم با استفاده از تکنیک 15N

تعداد صفحات: 187 فرمت فایل: word کد فایل: 1000362
سال: 1384 مقطع: مشخص نشده دسته بندی: پایان نامه مهندسی کشاورزی زراعت
قیمت قدیم:۲۵,۳۰۰ تومان
قیمت: ۲۳,۲۰۰ تومان
دانلود فایل
  • خلاصه
  • فهرست و منابع
  • خلاصه پایان نامه بررسی تثبیت بیولوژیک نیتروژن در اثر همیاری سویه های مختلف باکتری آزوسپریلوم با ارقام مختلف گندم با استفاده از تکنیک 15N

    بررسی تثبیت بیولوژیک نیتروژن در اثر همیاری سویه های مختلف  باکتری آزوسپریلوم با ارقام مختلف گندم با استفاده از تکنیک 15N

    چکیده:

     

    آزوسپریلوم به دلیل توان تثبیت نیتروژن مولکولی در ارتباط همیاری با گیاهان مهم زراعی مانند انواع غلات و همینطور تولید هورمونهای محرک رشد گیاه در سالهای اخیر به عنوان یک کود بیولوژیک مورد توجه قرار گرفته است.به همین دلیل تحقیق در مورد میزان فعالیت سویه های باکتری با ارقام مختلف گندم هدف این بررسی قرار گرفت:

    به منظور تثبیت بیولوژیک نیتروژن در اثر همیاری سویه های آزوسپریلوم با ارقام مختلف گندم،دو آزمایش در سه بخش آزمایشگاه، گلخانه و مزرعه طی مدت دو سال پژوهش انجام گردید

    الف)جداسازی،تکثیرو تولید مایه تلقیح سویه های آزوسپریلوم در شرایط آزمایشگاه

    ب)بررسی کارایی تعدادی از سویه های باکتری آزوسپریلوم با ارقام طبسی،مهدوی و لاین موتانت طبسی گندم با استفاده از تکنیکN15

    ج) بررسی کارایی تعدادی از سویه های باکتری آزوسپریلوم و تاثیر کاربرد آنها بر عملکرد و برخی صفات زراعی در سه رقم طبسی،مهدوی و لاین موتانت طبسی گندم.

    الف)در این تحقیق 80 نمونه خاک ریزوسفری و غیر ریزوسفری  ار اراضی تحت کشت گیاهان مختلف زراعی تهیه گردید و برای جداسازی آزوسپریلوم ابتدا رقتهای خاک در محیط نیمه جامد اکن کشت داده شدند و بر روی محیط RC کلونیهای ریز قرمز رنگ به عنوان آزوسپریلوم خالص سازی  شده اند و تحت آزمایشهای  ترشح هورمون اکسین و توان حل کنندگی فسفر آلی و معدنی قرار گرفتند.

    ب) دو فاکتور،آزوسپریلوم در 5 سطح شامل یک سطح عدم کاربرد باکتری و 4 سطح کاربرد سویه های مختلف Az.21 ,Az.31 ,Az.52 ,Az.54    و گندم در سه سطح بومی،اصلاح شده و لاین موتانت بر اساس آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کرتهای کاملا تصادفی در 4 تکرار در شرایط گلخانه بررسی گردید.

    به منظور بررسی تثبیت نیتروژن از ایزوتوپ پایدار 15N استفاده شد.

    نتایج حاصله نشان داد که بین سویه های مختلف آزوسپریلوم و هم بین ارقام مختلف گندم از نظر تاثیر بر سطح برگ پرچم.وزن خشک اندام هوایی،تعداد سنبله ،طول سنبله و Ndfa اختلاف معنی داری در سطح 1% وجود دارد.در بین ازقام مختلف گندم ارتفاع گیاه در سطح 5%معنی دار و تعداد پنجه معنی دار نشده است و همچنین در بین سویه های آزوسپریلومی ارتفاع گیاه معنی دار نگردیده است.

    ارقام گندم به دلیل اختلاف فاحش ژنتیکی و نیز سویه های آزوسپریلومی به دلیل تفاوتهای برقراری همیاری با هم اختلافاتی را دارند.

    بهترین رقم و بهترین باکتری در اکثر صفات مورد بررسی  لاین موتانت و Az.21    بوده است.

    ج) دو فاکتور،آزوسپریلوم در 5 سطح شامل یک سطح عدم کاربرد باکتری و 4 سطح کاربرد سویه های مختلف Az.21 ,Az.31 ,Az.52 ,Az.54    و گندم در سه سطح بومی،اصلاح شده و لاین موتانت بر اساس آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کرتهای کامل تصادفی در 4 تکرار در شرایط گلخانه بررسی گردید.

    بین کاربرد ارقام مختلف گندم و سویه های مختلف آزوسپریلوم در تمامی صفات زراعی بجز تعداد پنجه در سطح 1% اختلاف معنی داری مشاهده شد.

    بهترین رقم و بهترین باکتری در اکثر صفات مورد بررسی  لاین موتانت و AZ.21    بوده است.

    بنابراین با توجه به نتایج بدست آمده از کلیه آزمایشات انجام شده فوق می توان چنین اظهار داشت که کاربرد آزوسپریلوم می تواند بسیار مفید در عملکرد و جذب عناصر غذایی و نیز نقش مهمی در کاهش کودهای شیمیایی داشته باشد.البته باید در گزینش سویه های آزوسپریلوم دقت لازم مبذول شود زیرا بین سوشها اختلاف معنی داری از نظر برقراری همیاری وجود دارد.

     

    مقدمه:

    گرچه استفاده از کودهای بیولوژیک در کشاورزی از قدمت بسیار زیادی برخوردار است و در گذشته نه چندان دور تمام مواد غذایی مورد مصرف انسان با استفاده از چنین منابع ارزشمندی تولید می شده است ولی بهره برداری علمی از اینگونه منابع سابقه چندانی ندارد.اگرچه کاربرد کودهای بیولوژیک به علل مختلف در طی چند دهه گذشته کاهش یافته است ولی امروزه با توجه به مشکلاتی که مصرف بی رویه کودهای شیمیایی پدید آورده است،استفاده از آنها در کشاورزی مجددا مطرح شده است.بدون تردید کاربرد کودهای بیولوژیک علاوه بر اثرات مثبتی که بر کلیه خصوصیات خاک دارد،از جنبه اقتصادی،زیست محیطی و اجتماعی نیز مثمرثمر واقع شده و می تواند به عنوان جایگزینی مناسب و مطلوب برای کودهای شیمیایی باشد.در حال حاضر نگرشهای جدیدی که در ارتباط با کشاورزی تحت عنوان کشاورزی پایدار،ارگانیک و بیولوژیک مطرح می باشد به بهره برداری از چنین منابعی استوار است.(25)

    مصرف کود شیمیایی ازته برای افزایش تولید محصول تا آینده ای قابل پیش بینی ادامه خواهد داشت،ولی باید در جهت استفاده بیشتر از تثبیت بیولوژیک نیتروژن توسط میکروارگانیزمها نیز توجه بیشتری معطوف شود.

    باکتری جنس Azospirillum که یکی از مهمترین باکتریهای تثبیت کننده نیتروژن می باشد،با گیاهان تک لپه مختلفی از جمله گندم،برنج،ذرت،ارزن،چاودار و گراسهای علفی مانند پنجه مرغی،کالارگراس قادر به ایجاد همیاری است.(5و2و3ارزانش)نتیجه این همیاری علاوه بر تثبیت نیتروژن مولکولی،تولید موادی چون سیدروفور،باکتری کشها و فیتوهورمونها می باشد که ماحصل ترشح تمام موارد ذکر شده افزایش توان جذب عناصر غذایی،توسعه سیستم ریشه ای و در نهایت افزایش عملکرد می باشد.(10و4و6) تلقیح گیاهان با آزوسپریلوم علاوه بر 35-5 درصد افزایش عملکرد باعث کاهش مصرف کود ازته نیز می شود.(7)تلقیح گیاه با این باکتری باعث افزایش طول ریشه های فرعی و تارهای کشنده،ارتفاع گیاه و همچنین جذب عناصر غذایی می شود.(8)

    از طرفی نیز گندم به عنوان مهمترین گیاه زراعی در کشور ما و در دنیا محسوب می شود.از مجموع 27/10میلیون هکتار اراضی سالانه در سال 1379، حدود 01/7 میلیون هکتار معادل 27/68 درصد به سطح غلات اختصاص داشته است.محصول گندم با 75/72 درصد رتبه اول را دارا می باشد.

    لذا در این تحقیق تثبیت بیولوژیک نیتروژن در اثر همیاری سویه های  مختلف باکتری آزوسپریلوم با ارقام بومی،اصلاح شده و لاین موتانت با استفاده از تکنیک ایزوتوپ پایدار 15N بررسی شد.

    کشاورزی پایدار:

    تاکنون تعاریف بسیار متعددی توسط دانشمندان مختلف برای کشاورزی پایدار[1] ارائه شده است ولی به طور خلاصه می‌توان گفت کشاورزی پایدار را چنین تعریف نمود که عبارت است از نوعی سیستم کشاورزی که در آن با بکاربردن حداقل نهاده‌ها و عوامل مصنوعی و شیمیایی خارجی، بتوان عملکرد مطلوبی بدست آورد به نحوی که حداقل تأثیر سوء بر روی محیط‌زیست گذاشته شود. انجمن علوم زراعی آمریکا نیز در سال 1988 تعریفی را برای کشاورزی پایدار ارائه کرده است که کاربرد زیادی دارد. طبق این تعریف کشاورزی پایدار در درازمدت کیفیت محیط و منابع طبیعی را ارتقاء می‌دهد، غذا و پوشاک انسان را تأمین می‌کند، از نظر اقتصادی پویاست و همچنین کیفیت زندگی کشاورز و کل جامعه را افزایش می‌دهد. در واقع یک سیستم پایدار کشاورزی می‌بایست از نظر اکولوژیکی مطلوب، از نظر اقتصادی سودمند و از نظر اجتماعی موردقبول باشد. در این نوع کشاورزی تأکید بر روی حداکثر رساندن تولید نبوده بلکه بهینه بودن استفاده از پایدار نمودن تولید در یک دوره طولانی مدنظر می‌باشد (1)

    کشاورزی اصلی‌ترین فعالیت اقتصادی کشورهای فقیر دنیاست و پایداری این بخش برای توسعه کلی آنها حیاتی به شمار می‌رود. سیاستهای مناسب کشاورزی در ارتباط با تحقیق و تکنولوژی نقش مهمی در حفاظت و اصلاح توسعه کشاورزی پایدار می‌تواند ایفا کند (19)طی چند دهه اخیر ضرورت استفاده از ارقام پرمحصول، نیاز به کودهای شیمیایی جهت تقویت خاک و نیز سموم شیمیایی جهت مبارزه با آفات را افزایش داده است، به طوری که امروز کلیه جنبه‌های تولیدات کشاورزی به طور فرآیندی به تزریق انرژی‌های کمکی وابسته شده است‌(19). بدون تردید این انرژی‌ها به طور نامحدود تأمین‌پذیر نخواهند بود، و ادامه تأمین آنها در سطح فعلی نیز میسر نیست و از طرفی به علت آلودگی محیط‌زیست و همچنین افزایش قیمت این نهاده‌ها و بهره‌برداری از انرژی‌های به اصطلاح درونی به جای اتکاء به نهاده‌های خارجی از اولویت خاصی برخوردار بود (17) و برای افزایش کارآیی یا باید نهاده‌های ورودی مانند کود، علف‌کش، حشره‌کش، عملیات تهیه زمین و غیره را کاهش داد یا عملکرد زراعی را بالا برد(18).

    افزایش عملکرد محصولات کشاورزی در طی سه دهه گذشته با تخریب محیط‌زیست و پیدایش مشکلاتی مانند فرسایش خاک، آلودگی ناشی از کودهای شیمیایی و آفت‌کشها، خسارت به منابع آبی و کاهش تنوع زیستی گیاهی و جانوری در دنیا و کشور ما همراه بوده است (25). بنابراین نظام زراعی کشاورزی کم‌نهاده (LISA) به عنوان یک هدف جهت دستیابی به ماکزیمم تولید در یک دوره کوتاه‌مدت همانند نظامهای متداول نیست بلکه هدف آن دست‌یابی به یک سطح ثباتی از تولید برای درازمدت و سازگاری محیطی به نهاده‌های کم‌انرژی و مقادیر کمی مواد شیمیایی هست(26).

    در اکوسیستم‌های طبیعی، بخش قابل توجهی از انرژی رایج در آن اکوسیستم در مسیر زنجیره‌ ریزه‌خواری و با کمک میکروارگانیسم‌های خاک جریان دارد ولی در نظامهای کشاورزی فشرده به دلیل اتکای کامل به نهاده‌های شیمیایی از یک طرف و برداشت کلیه اندامهای گیاهی از طرف دیگر، جمعیت این موجودات در خاک به شدت کاهش یافته و به این جهت برای حفظ حداکثر تولید، بر مصرف کودهای شیمیایی روز‌به‌روز افزوده می‌شود(19).

     

     

    1-1- کودهای بیولوژیک:

    در خصوص عوامل مؤثر در برقراری پایداری در سیستم‌های زراعی، یکی از مهمترین مواردی که امروزه از جایگاه ویژه‌ای برخوردار گشته و تحقیقات زیادی نیز بر روی آن انجام گیرد، استفاده از برخی از میکروارگانیسم‌های مفید است که هم‌زیستی آنها با گیاهان تأمین‌کننده عناصر غذائی و رشد بهتر آنها می‌باشد که اصطلاحاً به آنها کودهای بیولوژیک گفته می‌شود. گرچه استفاده از کودهای بیولوژیک در کشاورزی از قدمت بسیار زیادی برخوردار است و در گذشته ‌ نه چندان دور تمام مواد غذائی مورد مصرف انسان با استفاده از چنین منابع ارزشمندی تولید می‌شده است ولی بهره‌برداری علمی از این‌گونه منابع سابقه چندانی ندارد. اگرچه کاربرد کودهای بیولوژیک به علل مختلف طی چند دهه گذشته کاهش یافته است ولی امروزه با توجه به مشکلاتی که مصرف بی‌رویه کودهای شیمیایی بوجود آورده است، استفاده از آنها در کشاورزی مجدداً مطرح شده است. بدون تردید کاربرد کودهای بیولوژیک علاوه بر اثرات مثبتی که بر کلیه خصوصیات خاک دارد، از جنبه‌های اقتصادی، زیست‌محیطی و اجتماعی نیز مثمرثمر واقع شده و می‌تواند به عنوان جایگزینی مناسب و مطلوب برای کودهای شیمیایی باشد. در حال حاضر نگرشهای جدیدی که در رابطه با کشاورزی تحت عنوان کشاورزی ارگانیک، بیولوژیک و یا پایدار مطرح می‌باشد، بر بهره‌برداری از چنین منابعی استوار است.

    کودهای بیولوژیک منحصراً به مواد آلی حاصل از کودهای دامی، بقایای گیاهی و غیره اطلاق نمی‌شود بلکه تولیدات حاصل از فعالیت میکروارگانیسم‌های کود در ارتباط تثبیت نیتروژن و یا فراهمی فسفر و یا عناصر غذائی در خاک فعالیت می‌کنند را نیز شامل‌ می‌شود (1)

     

    [1] Sustainable Agriculture

  • فهرست و منابع پایان نامه بررسی تثبیت بیولوژیک نیتروژن در اثر همیاری سویه های مختلف باکتری آزوسپریلوم با ارقام مختلف گندم با استفاده از تکنیک 15N

    فهرست:

    چکیده..............................................................10       

    مقدمه ................................................................13                                                                           

    فصل اول:کلیات   .....................................................................15                                                                    

    1-کشاورزی پایدار                   .         ......................................16   

    1-1کودهای بیولوژیک...............................................................18

    1-2استفاده از میکرو‌ارگانیزم‌ها به عنوان کود بیولوژیک....................19

    1-3-انواع کودهای بیولوژیک......................................................20

    2-اهمیت گندم..........................................................................20

    2-1-تاریخچه و پیدایش گندم........................................................22

    2-2-وضعیت کشت گندم در جهان..................................................22

    2-3-وضعیت کشت گندم در ایران...................................................24

    2-4-وضعیت کشت گندم در استان تهران..........................................25

    2-5-شرایط آب‌وهوایی گندم..........................................................26

    2-6-مرفولوژی گندم...................................................................27

    2-6-1-ریشه............................................................................27

    2-6-2-ساقه............................................................................28

    2-6-3-پنجه.............................................................................29

    2-6-4-برگ............................................................................30

    2-6-5-گل‌آذین.........................................................................31

    2-6-6-دانه.............................................................................32

    2-7-عوامل محیطی مؤثر بر رشدونمو گندم.....................................33

    2-7-1خاک...............................................................................33

    2-7-2-رطوبت.........................................................................34

    2-7-3-حرارت.........................................................................35

    2-7-4-نور............................................................................36

    2-7-4-1-طول روز..................................................................36

    2-7-4-2-شدت نور..................................................................36

    2-8-عملکرد دانه گندم و عوامل مؤثر بر آن....................................36

    فصل دوم:بررسی منابع...............................................................42

    1-نیتروژن در طبیعت..................................................................43

    2-شکلهای نیتروژن در خاک........................................................44

    2-1-نیتروژن معدنی خاک............................................................45

    2-2-  نیتروژن آلی خاک.............................................................45

    3-نقش نیتروژن در گیاه..............................................................45

    4-چرخه نیتروژن......................................................................46

    4-1راههایی که نیتروژن در دسترس گیاه قرار می‌گیرد

     و یا به خاک اضافه می‌شود. .........................................................47

    4-1-1معدنی شدن نیتروژن خاک....................................................47

    4-1-2وارد شدن نیتروژن از اتمسفر به خاک.....................................48

    4-1-3-کاربرد کودهای شیمیایی ازته...............................................49

    4-1-4-تثبیت نیتروژن به روش بیولوژیک..........................................50

    4-2-راههایی که نیتروژن از دسترس گیاه و یا از خاک خارج می‌شود........51

    4-2-1-غیر متحرک شدن (متوقف شدن یا آلی شدن ) نیتروژن................51

    4-2-2-نیترات زدایی.....................................................................52

    4-2-3-جذب نیتروژن بوسیله گیاهان.................................................54

    4-2-4-آبشویی نیتروژن.................................................................55

    4-2-5-تلفات نیتروژن به صورت آمونیاک...........................................55

    4-2-6-تلفات نیتروژن از طریق فرسایش...........................................56

    5-سیستمهای بیولوژیک تثبیت کننده نیتروژن.....................................56

    5-1تثبیت نیتروژن به روش همزیستی.............................................57

    5-1-1همزیستی باکتریهای ریزوبیوم و گیاهان خانواده لگومینوز...........57

    5-1-2-همزیستی ریزوبیوم با گیاهان غیر لگوم..................................59

    5-1-3-همزیستی اکتینوریزی.........................................................59

    5-1-4-همزیستی سیانوباکتریها و گیاهان.........................................60

    5-1-4-1-همزیستی سیانوباکتری آنابنا و آزولا..................................61

    5-1-4-2-همزیستی نوسترک و آنابنا باسیکادها...................................62

    5-1-4-3-همزیستی سیانوباکتری نوسترک و گانرا...............................62

    5-1-5-همزیستی سیانوباکتریها و دیاتومه‌ها......................................63

    5-1-6-همزیستی سیانوباکتریها و بریوفیتها......................................63

    5-1-7-همزیستی سیانوباکترها و قارچها (تشکیل گلسنگ)....................65

    5-2-تثبیت نیتروژن به روش آزاد....................................................65

    5-2-1-باکتریهای هتروتروف باکتریهای بیهوازی...............................66

    5-2-1-1-باکتریهای بی هوازی......................................................66

    5-2-1-2-باکتریهای بیهوازی اختیاری.............................................67

    5-2-1-3-باکتریهای هوازی...........................................................67

    5-2-1-4-سیانوباکتریها................................................................68

    5-2-2-فتواتوتروف‌های آزادزی......................................................69

    5-2-2-1-باکتریهای فتوسنتز کننده..................................................69

    5-3-تثبیت نیتروژن به روش همیاری..............................................71

    5-3-1-تعریف همیاری................................................................71

    5-3-2-دلایل تثبیت نیتروژن به روش همیاری...................................72

    5-3-3-همیاریهای فیلوسفری........................................................72

    5-3-4-همیاریهای ریزوسفری....................................................................73

    6-بیوشیمی تثبیت نیتروژن مولکولی..............................................................73

    6-1ساختار آنزیم نیتروژناز و نحوه تامین انرژی

     مورد نیاز برای تثبیت ازت مولکولی................................................................74

    6-2کارایی.....................................................................................................77

    6-3-تولید هیدروژن و خروج آن.......................................................................81

    7-همیاری باکتریهای جنس آزوسپیریلوم  با گیاهان...............................................83

    7-1اکولوژی آزوسپیریلوم................................................................................83

    7-2گیاهان میزبان..........................................................................................84

    7-3-طبقه‌بندی..............................................................................................84

    7-4-مشخصات باکتری....................................................................................85

    7-5-تثبیت نیتروژن وابسته به هیدروژن..............................................................88

    7-6-احیای نیترات (نیترات زدایی).....................................................................88

    7-7-عوامل موثر در اشغال ریشه توسط آزوسپیریلوم و تاثیر آن بر رشد گیاه...............89

    7-8-تولید ساخت.مان کیست مانند......................................................................90

    7-9-تولید سیدروفور......................................................................................91

    7-10تولید مواد کشنده باکتریها........................................................................92

    7-11جذب سطحی باکتریها به ذرات خاک............................................................92

    7-12-تولید فیتوهورمونها و دیگر مواد تحریک کننده رشد گیاه.................................93

    7-13-تغییر در فیزیولوژی و موروفولوژی ریشه..................................................93

    7-14-نقشهای احتمالی موسیژل.......................................................................94

    7-15-مکانیزمهای جذب آزوسپیریلوم بطرف ریشه................................................94

    7-16-شیمیوتاکتیک  (کموتاکتیک )......................................................................95

    7-17مراحل اشغال ریشه توسط آزوسپیریلوم.......................................................97

    7-17-1-اتصال باکتریها به پوست ریشه............................................................97

    7-17-2-اشغال بافت ریشه.............................................................................98

    7-18-تاثیر آزوسپیریلوم در عملکرد گیاهان مختلف..............................................98

    8-نیتروژن -15..........................................................................................105

    فصل سوم:موادو روشها................................................................................110

    1-مواد مورد آزمایش....................................................................................111

    1-1تهیه ماده تلقیح......................................................................................111

    1-2-بررسی روابط همزیستی سویه‌های مخالف باکتری آزوسپریلوم با ارقام مختلف گندم با استفاده از ایزوتوپ15N در شرایط گلخانه........................................................112

    1-2-1-زمان و محل اجرای آزمایش................................................................112

    1-2-2-خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک مورد استفاده....................................112

    1-2-3-دمای گلخانه...................................................................................113

    1-2-4-مشخصات ارقام گندم مورد استفاده......................................................114

    1-2-4-1-رقم طبسی..................................................................................114

    1-2-4-2-رقم مهدوی.................................................................................114

    1-2-4-3-رقم موتانت طبسی.........................................................................115

    1-2-5-مشخصات طرح آزمایشی.....................................................................116

    1-2-6-مشخصات فاکتورهای آزمایش..............................................................116

    1-2-7-عملیات کاشت و داشت.......................................................................116

    1-2-8-کاربرد ایزوتوپ پایدار نیتروژن-15......................................................117

    1-2-9-صفات اندازه‌گیری شده......................................................................120

    1-2-10-محاسبات آماری.............................................................................121

    1-3-ارزیابی کارآیی سویه‌های باکتری آزوسپریلوم با  ارقام بومی، اصلاح شده و لاین موتانت گندم و تأثیر کاربرد آنها بر عملکرد و برخی از صفات زراعی گندم در شرایط آب‌وهوایی کرج...........................................................................................121

    1-3-1-خصوصیات اقلیمی منطقه...................................................................121

    1-3-2-مشخصات اقلیمی محل اجرای آزمایش در سال زراعی 83-1382................122

    1-3-3-خصوصیات. فیزیکی و شیمیایی خاک محل آزمایش....................................123

    1-3-4-مشخصات ارقام مورد استفاده .............................................................123

    1-3-5-مشخصات طرح آزمایشی...................................................................123

    1-3-6- مشخصات فاکتورهای آزمایش...........................................................123

    1-3-6-1-آزوسپریلوم...............................................................................123

    1-3-7-عملیات زراعی..............................................................................124

    1-3-7-1-عملیات کاشت............................................................................124

    1-3-7-2-علمیات داشت............................................................................125

    1-3-7-3-عملیات برداشت..........................................................................125

    1-3-7-4-صفات اندازه‌گیری شده.................................................................126

    فصل چهارم:نتایج و بحث...........................................................................130

    گلخانه....................................................................................................131

    1-ارتفاع گیاه...........................................................................................132

    2-طول سنبله...........................................................................................135

    3-تعداد پنجه گیاه.......................................................................................138

    4-سطح برگ پرچم....................................................................................141

    5-وزن خشک اندام هوایی............................................................................144

    6-تعداد سنبله در گیاه.................................................................................147

    7-درصد تثبیت بیولوژیک نیتروژن................................................................151

    مزرعه..............................................................................................154

    8-ارتفاع گیاه......................................................................................155

    9-طول سنبله......................................................................................158

    10تعداد پنجه در گیاه............................................................................161

    11-سطح برگ پرچم.............................................................................163

    12-تعداد سنبله درواحد سطح..................................................................167

    13-تعداد دانه در سنبله...........................................................................170

    14-عملکرد دانه....................................................................................173

    15-بیوماس..........................................................................................177

    16-شاخص برداشت...............................................................................181

    17-وزن هزاردانه..................................................................................184

    18-جذب نیتروژن...................................................................................186

    پیوست..................................................................................................190

    منابع....................................................................................................191

    ...

    .

    منبع:

    اردکانی، محمدرضا، 1379. بررسی کارآیی کودهای بیولوژیک در زراعت پایدار گندم. رساله دکتری. دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران.

    امام، یحیی و منصور نیک‌نژاد. 1373. (ترجمه). مقدمه‌ای بر فیزیولوژی عملکرد گیاهان زراعی. انتشارات دانشگاه شیراز.

    بانک اطلاعات کشاورزی ، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی ، 1371

    راشد محصل، م ح و همکاران. 1380. زراعت غلات انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.

    رادمهر، م. 1376. تأثیر تنش گرما بر فیزیولوژی رشد و نمو گندم. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.

    رادنیا ، حسین ، 1369 ، کمبود مواد غذایی در نباتات زراهی و درختان میوه و سبزیجات (ترجمه)، انتشارات سازمان ترویج کشاورزی

    زرین کفش ، منوچهر ، 1371 ، حاصلخیزی خاک و تولید ، انتشارات دانشگاه تهران

    سالار دینی ، علی اکبر ، 1371 حاصلخیزی خاک ، انتشارات دانشگاه تهران

    سالار دینی، ع و مسعود مجتهدی. 1372. (ترجمه). اصول تغذیه گیاه. انتشارات دانشگاه تهران.

    صالح راستین، ناهید. 1377. کودهای بیولوژیک. نشریه علمی خاک و آب. جلد 12، شماره3، ص 1 تا 36. سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی. مؤسسه تحقیقات خاک و آب.

    حق نیا ، غلامحسین ، 1370 ، خاک شناخت (ترجمه) ، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد

    خاورزی ، کاظم ، 1374 ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه تربیت مدرس

    خدا بنده ، ناصر ، 1362 ، زراحت غلات ، انتشارات دانشگاه تهران

    کریمی ، هادی و فیروز مخترع ، 1355 ، گندم ، جلد اول ، انتشارات دانشگاه تهران

    کوچکی عوض، حمید خیابانی و غلامحسین سرمدنیا ، 1369 ، تولید محصولات زراعی ، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد

    کوچکی، ع و م، نصیری محلاتی. 1371. (ترجمه). اکولوژی گیاهان زراعی. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.

    کوچکی، عوص. علیرضا نخ‌فروشی و حامد ظریف کتابی. 1376. (ترجمه). کشاورزی ارگانیک. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.

    کوچکی ع و م، نصیری  محلاتی. 1372. (ترجمه). روابط آب و خاک در گیاهان زراعی. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد

    کوچکی، ع و محمدحسینی و ابوالحسن هاشمی دزفولی. 1379. (ترجمه و تدوین). کشاورزی پایدار. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.

    مجله رشد آموزش کشاورزی ، سال پنجم ، 1373 ، شماره 21.

    مظاهری ، ارسلان ، 1367 ، کلیات خاکشناسی ، جلد اول ، انتشارات دانشگاه شهید چمران اهواز

    ملکوتی ، محمدجعفر و سید عبدالحسن همدانی ، 1370 ، کودها و حاصلخیزی خاک (ترجمه) ، انتشارات نشر دانشگاهی

    ملکوتی ، محمد جعفر و مهدی نفیسی ، 1367 ، مصرف کود در اراضی فاریاب و دیم (ترحمه) ، انتشارات دانشگاه تربیت مدرس

    ملکوتی ، محمد جعفر ، 1373 ، حاصلخیزی مناطق خشک ، انتشارات دانشگاه تربیت مدرس

    ملکوتی، محمد. 1378. کشاورزی پایدار و افزایش عملکرد با بهینه‌سازی مصرف کود در ایران. انتشارات نشر آموزش.

    ملکوتی، محمد. 1379. تغذیه متعادل گندم. انتشارات نشر آموزش.

    مجد، فرامرز و محمدرضا اردکانی. 1382. تکنیک‌های هسته‌ای در علوم کشاورزی. انتشارات دانشگاه تهران.

    نورمحمدی، ق و ع، سیادت و ع، کاشانی. 1376. زراعت غلات. انتشارات دانشگاه شهید چمران اهواز.

    واحدی ، منوچهر ، 1368 ، کاشت ، داشت و برداشت ذرت ، انتشارات سازمان ترویج کشاورزی

    وزارت جهاد کشاورزی. 1382. آمارنامه کشاورزی. جلد اول. سال زراعی 81-80. تهران. دفتر آمار و فن‌آوری اطلاعات.

    یزدی صمدی ، بهمن و سیروس عبد میشانی ، 1370 ، اصلاح نباتات زرعی ، انتشارات مرکز نشر دانشگاهی

    یزدی صمدی، بهمن و عبدالمجید رضایی و مصطفی  ولی‌زاده. 1380. طرح‌های آماری در پژوهش‌های کشاورزی. انتشارات دانشگاه تهران.

     

    33-Atlas,R.M.,Brown,AE., Dobra,IQW.,Miller,L.(1 983)Experimental Microbiolgy, Macmillan Publishing company, New York.

    34-Baldani, V.L.D., Baldani, ii., Dobereiner,i.(1983) Effect of Azospirillum inoculation on root infection adn nitrogen incorporation on wheat,can. J. Microbiol., 29:924- 929.

    35-Lucia, V.L.D. and Dohereiner, 1. (1980). Host - Plant especifity in the infection cereals with Azospirillum Spp. Soil Biol. Biochem ,12, 433-436.

    36-Barber, L.E.T., Jepkema, J.D., Russell, S.A., Evans, H.J. (1976). Acetylen reduction (nitrogen fixation) associated with corn inoculated with spirillum, Appl. Environ. Microbiol., 32:108-113.

    37-    Bhattarai, T. and Hess, D.(1993). Yield responses of Nepalese spring wheat cultivars to inoculation with Azospirillum spp. of Nepalese origin, plant and soil, 151:67-70.

    38-Benson, H.J. (1994). Microbiological Applications, short versio laboratory manual in general microbiology(sixttt edition), Wm.c. Brown publishers , U.S.A.

    39-Boonjawat etal (1991). Biology of nitrogen -fixing rhizobacteria, plant and soil,137:119-125.

    40-Bottini, R. Fulchieri, M., pearce, D. and pharis ,R.P. (1989). Identification of Gibberellins A.,A3 and lso-A3 in cultures of Azospirillum lipoferum,plant physiol, 90:45-47.

    41-Black, CA. etal (1%5). Methods of soil analysis, part 2, American Society of Agronomy, Inc., Publisher. Madisonsin, U.S.A.

    42-Boddcy, R.M. Baldani, V.L.D, Baldani, J.l. and Dobereiner, .1. (1986). Effect of inoculation of Azospirillum spp. on nitrogen accumulation by field- grown wheat,plant and soil, 95,109-121.

    43-Bmughton, W.J. puhler, S. (eds) (1986). Nitrogen fixation, vol 4. clarendon press, oxford.

    44-Bremer, F. etal (1995). Evidence against associative N2 fixation as a significant N sourcc in long - term wheat plots, Plant and soil, 175, 13-19.

    45-Campbell, R. (1983). Microbial Ecology ,vol 5 ,Aalden press •oxford. NewYork.

    46-Cohen, F., Okon, Y., K.igel, J., Nur, 1., Henis, Y. (1980). Increase in dry weight and total nitrogen content in Zea mays and Setaria italica associated with nitrogen- fixing Azospirillum, plant physiol, 66,746-749.

    47-Coninck, D.k., Horemans, S. Randomhage, S. and Vlassak, k. (1988). Occurence and survival of Azospirllum spp. In temperate regions, Plant and soil, 110, 213-218.

    48-Dohereiner, J. (1988). Isolation and identification of root associated diazotrophs,plant and soil, 110,207-212.

    49-Dobereiner, J., Marriel, I.E. and Nety, M. (1976). Ecolgical, distribtion of spirillum lipoferum Beijerinck, Can. J. Microbiol, 22:1464-1473.

    50-Dixon, R.O.D. and wheeler ,C.T. (1986). Nitrogen Fixation in plants;chapman and Hall,NewYork.

    51-Elmerich, C. (1986). Azospirillum, In : Broughton, Wi. and puhler, S. (eds), Nitrogen Fixation, vol 4, clarendon press, oxford.

    52-Elmerich, C. Zimmer, W. and Vieille, C. (1992). Associative Nitrogen - Fixing Bacteria, In:Stacey, 0. etal (eds) Biological Nitrogen Fixation, Chapman and Hall, NewYork

    53-FaIlik, E. and Okon, Y. (1988). Growht response of maize roots to Azospirillum inoculation: Effect of soil organic matter content, number of rhizosphere bacteria and timing of inoculation, SoilBioI, Biochem,20,45-

    54Favilli,F.W.Balloni,A.Capellini,L.Granchi&G.Savioni.1987.Experience plurinnali di batterizazion in campo con Azospirillum SPP di coltor cerealicole.Ann.Microbial.,37:169-181

    55- Fischer,R.A.Number of kernels in wheat crops &influence of solar radiation &temperature.Journal of agricultural Science,Cambridge,Great-Britain,v.105,p.447-461,1985

    56-Gafny, R., Okon, Y. and kapulnik, Y. (1986). Absorption of Azospirillum brasilense to corn roots, soil Biol. Biochem, 18,69-75.39.

    57-Gillr, K.E. and Wilson, K.J. (1991). Nitrogen fixation in tropical cropping systcms,C.A.B international,UK.

    58-Hardy, R.W.F., Holston, R.D., Jackson, E.K. and Burns, R.C. (1968). The aceytylen­ethylen assay for N2-fixation: Laboratory and Field evaluation, plant physiol,43,1 185-1207.

    59-Hatfield, IL. and Stewart, B.A. (eds). (1994). Soil Biology: Effects on soil Quality, Lewis publishers; Florida.

    60-Hartmann, A. Singh, M. and Klingmuler, W. (1983). Isolation and characterization of Azospirillufll mutants excreting high amounts of indole acetic acetic acid,can.J.MicrObiOl.299l6’923.

    61-Havelka, U.D.Boyle, M.G. and Hardy, R.W.F.(1985) Biological Nitrogen Fixation In: Stevenson, F.J. (ed.) , Nitrogen in Agriculture, ASA. Madison, wis.

    62-Hamdi, Y.A. (1982) Application of nitrogen fixing systems in soil management, FAO Soils Bulletin No. 49, Rome.

    63-Hegazi, N.A. and Monib, M. (1983) Response of maize plants to inoculation with Azospirillum and (or) straw amendement in Egypt. Can. I. Microbiol. 29: 888-894.

    64-Hill, S. (1992) Physisology of Nitrogen Fixation in Free-Living Heterotrophs, In: Stacey, G. etal (eds.) Biological Nitrogen Fixation, chapman and Hall mc, New York.

    65-Holt, 1G. etal (1994) Bcrgcy’s Manual of Determinative Bacterioloty, Williams and Wilkins Publishers, U.S.A.

    66-lain, D.K. and Patriquin, D.G.(1985). Characterization of a substance produced by Aiospirillum Which causes branching of wheat root hairs, Can. 1. Microhiol. , 3!: 206-210.

    67-Kapulnik, Y. Sang, S., Nur, 1. and Qkon, Y. (1983). Efect of Azospintllum tncoulation on yield of field - grown wheat, Can. I. Microbid. 29: 895-899.

    68-Kapulnik. Y., Kigel, 1., Nun, I. and Henis, Y.( 1981) Effect of ALosplnlllum incoulation on some growth parameters and N - content of wheat, sorghum and panicum, Plant and Soil, 61,65-70.

    69-Kapulnik, Y. etal (1981). Effect of temperature, nitrogen fertilization and Plant age on nitrogen fixation by Setania italica inoculated with Azospirillum brasilense (Strain Cd), Plant Physiol. 68: 340-343.

    70-Kapulnik, Y. Gafny, R., Okon, Y. (1983). Effect of Azospinillum Spp. incoulatiofl on root developement and N&3 uptake in wheat (Tniticum aestivum Cv. Miriam) in hydroponic systems. Can.J.Bot. 63: 627-631.

    71-Krieg, N.R., and Dobereiner, J. (1984). Genus Azospirillum. In: Bergey’s Manual of Systematic Bacteriology. Vol. 1. HoIt, 1G. and Krieg, N.R., PP. 94-104. Williams and WilKins Co., Baltimore, M.D.

    72-Konwles, R. (1982). Denitnification in Soils, In: Suba Rao, N.S. Advances in Agricultural Microbiology, and IBH publishing Co.

    73-Lethbnidge, G., Davidson, M.S. and Sparling, G.P. (1981). Critical evaluation of the acetylen reduction test for estimating the activity of nitrogen- fixing bacteria associated with the roots of wheat and barley, Soil Biol. Biochem, 14, 27-35.

    74-Limpananot, I. Chaopongpang, S. and Chaisiri, P. (1990) Role of lectin in assciation between rice nitrogen - fixing Klebsiclla, National Center for Genetic Engineering and Biotechnoloby, Pt. 12, PP. 1-2. Bangkok (Thailand).

    75-Lin, W., Okon, Y. and Hardy, R.W.F. (1983). Enhanced mineral uptake hy Z~a mays :ind Surghum hicolor roots inoculated with Azospirillum brasilens, Appl. Environ. Microhiol, 45, 775-779.

    76-Lynch, J.M. (1990) The Rhizosphere, John Wiley and sons, New York.

    77-Mertens, T. and Hess, D. (1984). Yield increases in spring Wheat (Triticum aestivum L.) Inoculated with Azospirillum lipoferum under greenhouse and field conditions of a temperate region, Plant and Soil, 82,87-99.

    78-Mortimer, P.S. et al(eds.) (1986) The Prokaryotes, Vol.1, Springer- U.S.A.

    79-Negi,M.,M.S.sachdev and K.V.B>R.Tilak.1991.Nitrogen uptake by A.brasilense inoculated barley as influense by N and P fertilization.J.Nuclear Agric.Biol.,20:25-32

    80-Nur, 1., Okon, Y. and Henis, Y. (1980). An increase in nitrogen content of Setaria italica and Zea mays inoculated with azospirillum, Can I. Microbtol, 26. 482-485.

    81-O,Hara, G.W.; Davey, M.R. and Lucas, J.A. (1981). Effect of inoculation of Zea mays with Azospirillum brasilense strains under temperate conditions, Can. I. Microbiol, 27:871-877.

    82-Okon, Y., Albrecht, L.S., Burns, R.H. (1977). Methods for growing Spirillum lipoferum and for couning it in pure culture and in association with Plants, Appl. Environ. Microbiol, 33, 85-88.

    83-Packovsky,R.S.&G.Fuller.1985.Influence of soil on the interaction between Endomycorizae & Azosprillum in surgum .Soil Biol.Biochem.,17:525-535

    84-Patriquin, D.G. (1982) New Devlpoments in Grass- Bacteria associations, In: Suba Rao, N. S., Advances in Agricultural Microbiology, Oxford and IBH publishing Co.

    85-Patriquin, D.G. and Dobereiner, 1. (1978) Light microscopy observations of tetrazolium reducing bacteria in the endorhizosphere of maize and other grasses in Brazil. Can. J. Microbiol., 24:734 - 742.

    86-Paul. E.A. and Clark, F.E. (1989). Soil Microbiology and Biochemistry, Academic press, New York.

    87-Pederson, W.L., Chakrabarty, K., Kiucase, R.V. and Vidaver, A.K. (1977). Nitrogen Fixation (acetylen reduction) associated with roots of winter wheat and Sorghum in Nchntska, Appl. Environ. Microhiol, 35, 129-136.

    88-Rai, SN. and Gaur, AC. (1988). Characterization of Azotobacter Spp. and effect of Azotobacter and Azospirillum as inoculant on the yield and N- uptake of wheat crop, Plant and Soil, 109,131-134.

    89-Rai, S. N. and Gaur, A.C. (1982). Nitrogen fixation by Azospirillum Spp. and effect of Azopirillum lipoferum on the yield and N- uptake of wheat crop, plant and Soil,69,233-238.

    90-Reynders, L. and Vlassak, K. (1982). Use of Azospirillum brasilense as biofertilizer in intensive wheat cropping, plant and soil, 66,217-223.

    91-Rodriques - Caceres, E.A (1982) Improved medium for isolation of Azopsirillum Spp. AppI. Envion. Microbiol., 44:990-991.

    92-Sang, S., kapulnik, Y. and Olkon, Y. (1986). Effect of Azospirillum inoculation on nitrogen fixation and growth of several winter legumes, plant and soil, 90, 335-342.

    93-Schwitzer, C.R. and tjekema, J.D. (1990) The Biology of Frankia and Actinorhizal plants, Academic press, mc, New york.

    94-Skinner, F.A. Boddey, R.M. and Fendnik (eds.) (1989) Nitrogen Fixation with Non­Legumes, Klumer Academic Publishers, Netherlands.

    95-Somasegaran, P. and Hoben, H.J. (1994). Hand book for Rhizobia: Methods in Legume-Rhizobium Technology, PP. 394-398 , Springer Verlag, U.S.A.Environ. Microbio., 44: 990-991.

    96-Sprent, J. 1. and dcFari S. M. (1988). Mechanisms of infection of plant by introger fixing organisms, plant and soil, 110, 157-165.

    97-Sprent, J.[. and Sprent, P. (1990). Nitrogen Fixing Organisms, Chapman and f-fall, New York.

    98-Stevenson, F.J. (1985). Nitrogen in Agriculture, ASA, Madison. Wis.

    99-Stacey, G., Burns, R.H. and Evans, H.J. (eds.) (1992) Biological Nitrogen Fixation, Chapman and Hall, New York.

    100-Stewart, W.D.P. and Gallon, J.R. (1980). Nitrogen Fixation, In: Proceedings of the phytochemical Society of Europe Symposium Series, No. 18, PP.309, Academic Press, New York.

    101-Suha Rao, N.S. (1988). Biofertilizers in Agriculture, Oxford and IBH Publishing Co, New dehli.

    102-Suba Rao, N.S. (1982). Advances in Agricultural Microbiology, Oxford and IBH Publishing Co, New dehli.

    103-Tarrand, J.J., Krieg, N.R. and Dobereiner, i. (1978). A taxonomic Study of the Spirillum Iipoferum group, with description of a new genus, Azospirillum gen, nov, and two species, Azospinillum lipoferum (Beijenink) Comb, nov, and Azospinillum brasilense sp. nov., Can. I. Microbiol, 24:967-980

    104-Tien.T.M.,H.G.Diem,M.H.Gaskins & D.H.Hubbell.1981.polygalacturonic acid transeliminase production by Azospirillum species.Can.J.Microbial.,27:410-411

    105-Tisdal, S.L., Nelson, W.L. and Beaton, JO. (1985). Soil Fertility and Fertilizers, Macmillan, New York.

    106-Tisdal, S.L., Nelson, W.L. and Beaton, 1.0. (1993). Soil Fertility and Fertilizers, Macmillan, New York.

    107-Umali- Garcia, M. etal (1980). Association of Azospirillum with grass roots, APPI. Environ, Microbiol, 39,219-229.

    108-Vandcnhovc, H., Mcrckx, Ni., Van steenbergen and Vlassak, k. (1993). Microcalorimetric characterization, physiological stages and survival ability of Azospirillum hrasilensc, Soil Biol. Biochcm, 25, 2 13-219.

    109-vlassak, K., and Reyndcrs (1978). Association of free- living nitrogen fixing bacteria with plant roots in temperate rCgion. In: Loutit, MW. ctal (cds.) Microbiological Ecology, springer Verlag Berlin, Heidelberg, 307-309.

    110-Vose, PB. and Ruschel, A.P. (eds.) (1981) Associative N2 - Fixation, Vol. 1, PP. 179-184,         CRC Press, Florida.

    111-Wani,S.P.1990.inclution with associative nitrogen fixing bacteria:Role of cereal grain production improvement .india J.Microbial.,30:363-393.

    112- Weniger, C.C. and Vanveen, I. A. (1991). Nitrogen fixation by Azospirillum brasilense in soil and the rhizosphere under controlled environmental conditions, Biol, Fertil. Soils, 12: 100-106.

    113- Yahalom, E., Kapulnik, Y. and Okon, Y. (1984) Response of Setaria italica to inoculation with Azospirillum brasilense as compared to Azotobacter chroococcum, Plant and Soil, 82, 77-85.

    114- Zaady, E., Perevolotsky, A. and Okon, Y. (1993). Promotion of plant growth by inoculum with aggregated and single cell suspensions of Azospirillum brasilense cd, Soil Btol. Biochem., 25, 819-823.

    115- Zimmer, W. and Bothe, H. (1988). The phvtohormonal interactions between Azospirtllum and wheat, Plant and Soil, 110, 239-247

    116- Zuberer, D.A. (1987) Collection, Isolation, Cultivation and Maintenance of Assoc~ttve N2- fixing bacteria, In: Elkan, G.H. (ed.) Symbiotic Nitrogen Fixation Technology, Marcel Dckker, New York.

    117-K.apulnik, Y. Feldman, M., Okon, Y. and Henis, Y. (1985) Contribution of nitrogen fixed by Azospirillum to the N nutrition of spring wheat in Israel, Soil Biol. Biochem.,17, 509-515.

    .

ثبت سفارش
عنوان محصول
قیمت