روش تحقیق بررسی نگرش دانشجویان نسبت به امر تحقیق در دانشگاه علوم ﭘزشکی

فصل اول

 طرح تحقیق

مقدمه

بیان مسئله

اهمیت و ضرورت تحقیق

هدفهای کلی تحقیق

فرضیه ها

متغییر های تحقیق

تعاریف عملیاتی متغییرها

طرح تحقیق :

بررسی نگرش دانشجویان نسبت به امر تحقیق در دانشگاه علوم ﭘزشکی قزوین

واژه های کلیدی : 

نگرش , دانشجویان ، تحقیق

مقدمه

بدون شک , توسعه و ﭘیشرفت صنعتی , اقتصادی اجتماعی هر جامعه مرهون ﭘژوهش و تحقیق مستمر در همه زمینه ها می باشد . نگاهی اجمالی به سیر تحولات صنعتی و اقتصادی در کشورهای صنعتی مانند ژاپن نشان می دهد رشد و شکوفایی این کشورها به موازات سرمایه گذاری در بخش تحقیقات پیش رفته است (6) . در سال 1991 میزان اعتبارات پژوهشهایی که دانشگاههای آمریکا با هزینه مؤسسات صنعتی انجام دادند به 12 برابر رسید(8).

در ایران پژوهش یک نهال تازه غرس شده در نظام آموزشی است ، باید برای رشد و شکوفایی آن در صدد تقویت هر چه بیشتر بستر یا خاستگاه آن برآمد . در نظام آموزشی نیاز گسترده ای به تربیت نیرو انسانی پژوهشگر وجود دارد ، روشن است که اگر نسبت به رفع این نقیصه اهتمام کافی نشود ، هیچ گاه پژوهش به عنوان یک فعالیت درون زا در نظام آموزشی قلمداد نخواهد شد (5) . نتایج تحقیقات بکرائی (1373)، در بخش تحلیلی وضعیت پژوهش در گذشته و حال نشان داد که تاریخ سرزمین ایران در گذشته شاهد آثار بزرگ علمی بوده است. نظام آموزش عالی به عنوان نهاد تولید کننده و اشاعه دهنده علم ودانش نقش اساسی در رشد و توسعه تحقیقات در کشور دارد . تحقیقات در دانشگاه یکی از ارکان بنیادی آن بوده اما متأسفانه این رکن اساسی در عمل با مشکلات وموانعی روبروست ، برای از میان برداشتن این مشکلات باید به شناخت این موانع اقدام کرد ، آگاهی از موانع تحقیقات از اهم برنامه هایی است که دست اندرکاران تحقیقات در دانشگاه علوم پزشکی ایلام باید به آن بپردازند . تربیت نیروی انسانی جامعه ، رشد و اعتلای دانش ، شناسایی مسائل و مشکلات و … جز از طریق توسعه در امر تحقیقات در دانشگاه میسر نیست و این توسعه نیازمند آگاهی از موانع تحقیقات است . پژوهش حاضر در صدد است که علل تأثیر برنامه ریزی آموزش در پژوهش ، فعالیت جمعی پژوهش ، منابع و امکانات کتابخانه و جایگاه محقق در جامعه و متغیر نگرش دانشجو را مورد ارزیابی قرار دهد و پیشنهادات لازم را به مسئولین ارائه نماید .

بیان مسئله :

امروزه زندگی در جامعه ای که با آمار بسیار بالار بیکاری در قشر تحصیل کرده مواجه می باشد باعث ایجاد نوعی بی اهمیتی نسبت به بار علمی در دانشجویان شده است  که دانشجویان و برای آموخت مطالب و مباحث جدید علمی نمایلی از خود نشان نمی دهند ، شاید موضوع را اینگونه بهتر و بهینه تر بتوان بیان نمود که : دانشجو  می داند یا تصور می نماید که با مدرک تحصیلی و تحقیقات علمی و پژوهشی در زمینه های مختلف در رشته خود در آینده موفقیتی کسب نخواهد کرد و لذا این تصور باعث عدم گرایش به تحقیق و پژوهش در دانشگاههای کشور شده است .

اهمیت و ضرورت تحقیق :

همانگونه که میدانید ما در کشوری در حال توسعه زندگی می کنیم ، نیاز هر کشوری برای پیشرفت و توسعه در زمینه های مختلف علمی و پژوهشی صرفا با پرورش نیروهای متخصص و ویژه در زمینه های مختلف فراهم می گردد ، در واقع این تحقیق و پژوهش است که می تواند محققین  و پژوهش گران را به درجات بالایی از کمال علمی رساند و متعاقبا جامعه های کوچک و بزرگ را نیز به سوی پیشرفت و سازندگی و استقلال سوق دهد و باعث ایجاد مشاغل جدید و کم شدن نرخ بیکاری گردد .

هدف های کلی تحقیق :

هدف های مشخص شده در این پژوهش مطالعه و بررسی علل و عوامل عدم گرایش دانشجویان به امر تحقیق و ارائه راهکارهای مناسب در جهت برطرف نمودن این مشکل می باشد . لزوم تحقیق و پژوهش در شاخه های مختلف علمی و دانشگاهی و لزوم پیشرفت در علوم مختلف علمی و تکنولوژی با استفاده از تحقیق می تواند هدف های گوناگونی را در این پژوهش بوجود آورد .

فرضیه ها :

فرضیه اول :

فرضیه اول در این پژوهش بر این است که بیش از 50 درصد دانشجویان در دانشگاههای کشور در رشته های تحصیلی مختلف و در مقاطع مختلف گرایش بسیار کمی به امر تحقیق و پژوهش دارند و در واقع بدلیل اینکه رشته تحصیلی خود را کارآمد و موثر در زندگی آینده خود نمی دانند ، برای دانستن مطالب بیشتر و فوق برنامه تحقیقاتی و پژوهشی تمایلی از خود نشان نمی دهند .

فرضیه دوم :

فرضیه دوم را بر این موضوع قرار می دهیم که آمار بیش از 50 درصد دانشجویان شامل تمامی دانشگاههای و یا تمامی رشته های تحصیلی و یا تمامی مقاطع تحصیلی نمی باشد و در برخی از دانشگاهها این آمار بسیار پائین تر میباشد و یا اینکه در رشته های فنی و تخصصی و یا رشته های پزشکی که بازار کار بسیار بهتری نسبت به سایر رشته ها دارند و دانشجو نسبت به وضعیت آینده خود اطمینان بیشتری دارد  با آمار بسیار پائین تری روبرو میباشیم .

فرضیه سوم :

فرضیه سوم  را اینگونه در نظر میگیریم که عدم گرایش به تحقیق و پژوهش های علمی مختص دانشگاهها و مراکز و موسساتی میباشد که به لحاظ بار علمی در سطح قابل قبولی نمی باشند . و درواقع این دانشگاه است که باعث ایجاد عدم گرایش به تحقیق و پژوهش و درواقع نوعی کاهلی در دانشجویان مرگردد .

فرضیه چهارم :

فرضیه چهارم را بر این مبنای فکری بنا می کنیم که بیکاری و مناسب افراد با تحصیلات دانشگاهی از یک سو و اشتغال کاذب و آزاد پر درآمد از سوی دیگر دانشجویان را نسبت به فراگیری علوم نوین و متعاقبا امر تحقیق دلسرد نموده است .

فرضیه پنجم :

فرضیه پنجم را اینگونه بیان می کنیم که نبود بستر مناسب برای تحقیق و فعالیت های تحقیقی ، به عنوان نمونه در دسترس نبودن آرمایش گاههای مناسب و یا کارگاههای تحقیقی برای عام دانشجویان و هزینه های بسیار بالای این موراد به صورت آزاد یکی دیگر از دلایل عدم گرایش دانشجویان به تحقیق می باشد .

متغییر های تحقیق :

متغییر مستقل :

گرایش و عدم گرایش دانشجویان در مقاطع مختلف تحصیلی

متغییر وابسطه :

در این تحقیق عبارت است از میزان گرایش دانشجویان به امر تحقیق و پژوهش

تعاریف عملیاتی متغییر ها :

دانشجویان :

به آن گروه از افراد جامعه اطلاق می شود که در سنین 18 الی 25 سالگی را در بر گرفته و نوعی واجب التعلیم هستند و باید از بخشی از امکانات کشور برای تعلیم و آموزش آنها به طور رایگان در نظر گرفته شود ، دانشجویان مورد نظر ما در این تحقیق سنین ما بین 18 الی 24 سال را به خود اختصاص داده است .

تحقیق و. پژوهش علمی :

منظور از تحقیق پژوهش علمی ، ارائه طرحی نوین با استفاده از روش های تحقیقی در علوم گوناگون بر روی عنوان مشخصی که توسط دانشجو انجام و ارائه می گردد .

فصل دوم

 ادبیات و پیشینه تحقیق

ادبیات و پیشینه تحقیق

مقدمه :

میان همه پدیده‌های طبیعی در دنیا نوعی کنش و واکنش وجود دارد، یک همبستگی بایسته‌ای میان پدیده‌ها موج می‌زند و به تعبیری دقیق‌تر؛ ارتباط، عامل پیوند دهنده همه پدیده‌ها و موجودات است. جامعه علمی و آموزشی از جمله محیط‌هایی است که رابطه نقش مهمی در آن ایجاد می‌کند. به واقع اگر ارتباط و تعامل در جامعه علمی وجود نداشته باشد هیچگاه سطح مطلوب کیفیت علمی به دست نمی‌آید و همواره مجهولا‌ت در زندگی آدمی راهبر و پیشرو هستند.

ارتباط در نظام آموزشی ما جایگاه مطلوبی ندارد. ممکن است دانشجویی دوران تحصیل خویش را به اتمام رسانده بدون اینکه با دانشجوی هم رشته خود در دانشگاه دیگر ارتباطی حاصل کرده باشد.

همایش‌ها، سمینارها، کنگره‌ها و ... محیط خوبی برای آشنایی و برخورد نزدیک دانشجویان می‌تواند باشد اما اینگونه مکان‌ها گاهی محلی برای یکه‌تازی اساتید به حساب آمده و دانشجو عنصر خرد و پیش پا افتاده اینگونه مجامع علمی است. برای دانشجوی رشته ادبیات عرب خیلی می‌تواند جذاب باشد اگر بداند درس عروض و قافیه در دانشگاه‌های دیگر چگونه تدریس می‌شود و هم رشته او در دانشگاه دیگر چه تعبیر و درکی از این درس دارد.

شور و شوق دانشجویان دانشگاه‌های مختلف وقتی کنار هم قرار می‌گیرند، بسیار دیدنی و آموزنده است چرا که همیشه در این میان حرفی نو و ایده‌ای نو بیان یا ابداع می‌شود. دانشجویان کشور بیش از اینکه به داشتن اساتید پروازی مفتخر باشند، دوست دارند بدانند در دانشگاه‌های دیگر چه می‌گذرد؟ به واقع ما استاد را با همه دانشش به این سو و آن سو می‌فرستیم ولی دانشجویی که باید سالیان درازی به اندوخته‌های تجربی خویش بیفزاید، در محیط دانشگاه محبوس کرده و حق ارتباط را از او گرفته‌ایم. در این میان دانشگاه‌های خصوصی بی‌توجهی بیشتری به این مساله نشان می‌دهند. ‌

نقاط ضعف، قوت و نکات جدید آموزشی در فرآیند ارتباط‌های علمی صورت می‌گیرد که ما بدان توجه زیادی نداریم. در نظام آموزش مدرسه پدیده‌ای به نام گروه‌های آموزشی وجود دارد که معلمان مدارس مختلف یک ناحیه یا شهر گردهم آمده و از تجارب خویش می‌گویند. گروه‌های آموزشی هر درس موظفند بهترین شیوه‌های تدریس، بهترین شیوه‌های مطالعه و ... را برای دانش‌آموزان مشخص نمایند. حال نکته اساسی این است که پس دانش‌آموز کجاست؟ آیا او را در جلسات و تعیین خط‌ومشی‌های مشارکت داده‌ایم یا دانش‌آموز همچنان براین باور است که یک موش آزمایشگاهی است؟ این موضوع دنباله‌دار همچنان به دانشگاه کشیده می شود و ما شاهد آن هستیم که مدیر گروهی در دانشگاه بدون اینکه نیازها وخواسته‌ها و مشکلا‌ت دانشجو را شنیده باشد دست به اقدامات متفاوتی می‌زند که به معنای محو کامل دانشجو از سرنوشت علمی خویش است. ‌

در عرصه‌های بین‌المللی وضع به همین گونه است.