روش تحقیق بررسی رابطه انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر و پسر دوره راهنمایی شهر اصفهان با ویژگی‏ های خانوادگی‏ و شخصیتی آنان

مقدمه

امروزه آمار و ارقام حاکی از مشکلات آموزش و پرورش در وصول به اهدافی است که رسالت آموزش و پرورش را در جامعه توجیه می کند . نگاهی به گزارشهای مربوط به هزینه های‏افت تحصیلی در برنامه پنج ساله اول (امیری, 1371 ) نشان می دهد که هزینه های سرسام آوری را خرج عدم وجود انگیزه دانش آموزان نسبت تحصیل کرده‎ایم. (517 میلیون ریال) به نظر می‏رسد شناسایی عوامل موثر در انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش‎آموزان مخصوصا" در دوره راهنمایی که زمان انتخاب ها و پاسخهای اساسی نوجوان به کیستی خود است ، اهمیت به سزایی داشته باشد . شناسایی و رفع موانع ، می تواند به پیشرفت تحصیلی کمک کرده ، موجب صرفه جویی در زمان ، هزینه های مادی و معنوی گردد . شناسایی عوامل متعددی مانند عوامل شخصیتی و خانوادگی که در رابطه با انگیزه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره راهنمایی می باشند ، کمک خواهد کرد تا نوجوانان به کانال هایی هدایت شوند که مسیر اصلی آنان در زندگی است ، که این خود پیامد های آنی حاصل از اینگونه پژوهش هاست .به نظر می رسد پیامد های آتی پربار تر از پیامدهای آنی باشد . 

اهداف پژوهش

- بررسی رابطه میان عوامل شخصیتی با انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره راهنمایی.

- بررسی رابطه میان عوامل خانوادگی با انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره راهنمایی.

فرضیه های پژوهش

1- بین خصوصیات شخصیتی با انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه وجود دارد .

1-1 بین عزت نفس دانش آموزان دوره راهنمایی با انگیزش پیشرفت تحصیلی آنان  رابطه وجود دارد .

-2 بین جایگاه مهار دانش آموزان دوره راهنمایی با انگیزش پیشرفت تحصیلی آنان  رابطه وجود دارد .   

1-3 بین یادگیری خود نظم داده شده  دانش آموزان دوره راهنمایی با انگیزش پیشرفت تحصیلی آنان  رابطه وجود دارد .

1-4 بین خود اثر بخشی دانش آموزان دوره راهنمایی با انگیزش پیشرفت تحصیلی آنان  رابطه وجود دارد .

1-5 بین اضطراب عمومی دانش آموزان دوره راهنمایی با انگیزش پیشرفت تحصیلی آنان  رابطه وجود دارد .

1-6 بین نگرش فردی  دانش آموزان دوره راهنمایی نسبت به تحصیل  با انگیزش پیشرفت تحصیلی آنان  رابطه وجود دارد .

2-  بین خصوصیات خانوادگی و انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره راهنمایی رابطه وجود دارد . 

2-1 میان ساختار خانواده و انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره راهنمایی رابطه وجود دارد .

2-2 میان شیوه های فرزند پروری والدین و انگیزش پیشرفت تحصیلی فرزندان  آنان  رابطه وجود دارد .

2-3  بین عوامل دیگر خانوادگی مانند انتظار والدین از فرزندان ، رابطه والدین با مدرسه و میزان رسیدگی به وضع تحصیلی فرزندان با  انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره راهنمایی رابطه وجود دارد .

متغیر های پژوهش

متغیر ملاک شامل انگیزش پیشرفت تحصیلی و متغیر های پیش بینی شامل عزت نفس ، یادگیری خود نظم داده شده ، جایگاه مهار ، خود اثر بخشی ، اضطراب ، نگرش فرد به تحصیل ، شیوه های فرزند پروری ، ساخت خانواده و متغیر کنترل ، شامل : ‍معدل دانش آموز می شود .

جامعه آماری

جامعه آماری شامل دختران و پسران پایه های دوم و سوم مقطع راهنمایی می باشد که در سال 80 1379  در یکی از مدارس راهنمایی شهر اصفهان ثبت نام نموده اند . تعداد کل جامعه مورد تحقیق 30114 نفری می‏باشد که 160 نفر آنها به طریق نمونه گیری خوشه‏ای مرحله‏ای طی سه مرحله انتخاب شده اند .

ابزار جمع آوری اطلاعات و روش تجزیه و تحلیل داده ها

الف : مقیاس انگیزه پیشرفت تحصیلی . ب : مقیاس های اندازه گیری شامل : مقیاس عزت نفس کوپر اسمیت ، مقیاس جایگاه مهار ، مقیاس خود اثر بخشی ، ابزار اندازه گیری خود نظم دهی ، اضطراب عمومی ابزار اندازه گیری نگرش فرد نسبت به تحصیل  ج: ابزارهای مربوط به اندازه گیری عوامل خانوادگی شامل ابزار اندازه گیری شیوه های فرزند پروری ، مقیاس ساخت خانواده ، مقیاس اندازه گیری انتظارات والدین ، رابطه والدین با مدرسه و تعامل تحصیلی والدین و فرزندان بر روی اطلاعات بدست آمده از ابزار های فوق شیوه های آماری ضریب همبستگی ، رگرسیون گام به گام و تحلیل واریانس ساده انجام شده است .

روش پژوهش

در این پژوهش از روش همبستگی استفاده شده است . هدف از روش همبستگی بررسی روابط میان متغیر ها است .

بخشی از یافته های پژوهش

·        بین انگیزش پیشرفت تحصیلی با عزت نفس در کل نمونه و گروه دختران رابطه معنی داری وجود ندارد اما در نمونه پسر بین این دو متغیر رابطه منفی وجود دارد .

·        بین کانون مهار درونی و انگیزش پیشرفت تحصیلی در کل نمونه و گروه دختران رابطه وجود دارد . بر عکس در نمونه پسران کانون مهار بیرونی با انگیزش پیشرفت تحصیلی رابطه دارد .

·        بین یادگیری خود نظم داده شده با انگیزش پیشرفت تحصیلی رابطه ای دیده نشد .

·        بین خود اثر بخشی و انگیزش پیشرفت تحصیلی در نمونه پسران رابطه وجود دارد .

·        بین انگیزش پیشرفت تحصیلی با اضطراب عمومی رابطه ای وجود ندارد

·        بین انگیزش پیشرفت تحصیلی با نگرش فردی به تحصیل در نمونه پسران رابطه وجود دارد .

·        بین انگیزش پیشرفت تحصیلی با شیوه های فرزند پروری رابطه وجود دارد که این رابطه برای خانواده‏های سهل گیر در سطح 22 0/0 و برای خانواده مقتدر در سطح 23 0/0معنی‏دار می‏باشد .

·        بین ساختار خانواده ( سلسله مراتب قدرت در خانواده ) با  انگیزش پیشرفت تحصیلی  رابطه وجود دارد .

·        بین انتظار والدین از فرزندان با انگیزش پیشرفت تحصیلی دوره راهنمایی رابطه وجود دارد . 

·        بین انگیزش پیشرفت تحصیلی با رسیدگی به وضع تحصیلی فرزندان دوره راهنمایی رابطه‏ای وجود دارد .

·        محاسبه رگرسیون نشان داد که سهم اصلی و موثر در میان متغیر ها بر عهده کانون مهار می باشد.

·        در پسران متغیر های شخصیتی در رابطه با انگیزش پیشرفت تحصیلی بوده و در دختران متغیرهای خانوادگی بیشتر با انگیزش پیشرفت تحصیلی ارتباط دارند .

·        بین دختران و پسران دوره راهنمایی تنها در رسیدگی به وضع تحصیلی آنان تفاوت وجود دارد و این تفاوت به نفع دختران می باشد .