مقدمه :
نظر به نقش و اهمیت آموزش های پیش از دبستان در فراهم کردن زمینه های رشد و آماده سازی کودکان برای ورود به مدرسه ، به استناد مصوبه چهارصدو بیست و دومین جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی تاریخ 16/4/77 مبنی بر طرح مسائل آموزش پیش از دبستان در شورای عالی آموزش وپرورش و همچنین قانون تاسیس مدارس غیر انتفاعی مصوب مجلس شورای اسلامی در تاریخ 5/3/1367 که آموزش و پرورش را مسئول صدور مجوز و نظارت برفعالیت های این مراکز – از جمله کودکستان ها- معرفی نموده ، ایجاد هماهنگی و همسویی در خصوص فعالیت های مراجع متعدد این عرصه از سوی وزارت آموزش وپرورش یک ضرورت است بنابراین اساسنامه دوره پیش دبستانی به شرح زیرابلاغ می شود :
بیان مساله :
پژوهشهای انجام شده در دنیا حاکی از آن است کودکانی که آموزشهای پیش دبستانی را می گذرانند نسبت به کودکانی که این آموزشها را ندیده اند، مستقل تر و منظم تر هستند و از ثبات عاطفی بیشتر و اضطراب کمتری برخوردارند. روحیه مشارکت و فعالیتهای گروهی واجتماعی در آنان تقویت شده و دارای ارتباطات قوی تر می باشند.
بازی فعالیتی غیر جدی و تفریح و فرار از تنهایی است که کودک یا حتی نوجوان از خود نشان می دهد بازی مختص یک دوره از زندگی نمی باشد بازی برای سنین مختلف فرد ممکن است معنی و مفهوم و ارزش و اهمیت خاص مهمی داشته باشد . با توجه به معنی و مفهوم آلپورت یعنی فرد سالم کسی است که بتواند فعالانه کارکند ، بازی کند و دوست بدارد . آیا این فعالیت ها در هر شرایطی به وجود می آید با بررسی چند مود از شرایط بازی به این پرسش پاسخ خواهیم داد .
طبیعت بازی شامل مکان اشیاء غیر جانداری است که کودکان خود را با آنها مشغول می کنند در حیوانات به جزء انسان ها بازی به معنی حرکت شدید جسمی مانند این سود آن سود و بدن به دنبال هم دویدن و درگیر شدن با یکدیگر است . در حیوانات به ندرت پیش می آید که خود را با اشیاء غیر جاندار مشغول کنند اما در انسان ها بر عکس بازی به صورت استفاده از اشیاء فیزیکی انجام می شود و کودک و نوجوان با رشد جسمی و فکری خود از این اشیاء به طور نمادین و الگو استفاده می کنند و سعی می کنند مانند آنها عمل کنند به چیزهایی از خود به آنها یاد بدهند مانند پیروی کردن از عروسک ها و روبات هایی که مطابق انسان حرف می زنند و حرکت می کنند و کارهایی انجام می دهند . از نظر اجتماعی در کودکی بازی به صورت انفرادی ، در سه سالگی به بازی موازی یعنی بچه ها در کنار هم به تقلید از یکدیگر به بازی می پردازند ( مانند ( محیط مهد کودک ) سپس در چهار و پنج ستلگی به بازی واقعاً اجتماعی می انجامد .
ضرورت و اهمیت تحقیق :
انجام هر پژوهش باید هائز اهمیت و با ارزش باشد از این رو محقق بید انگیزه خود را از مطالعه در باره این موضوع خاط توضیح دهد بیان کند که اجرای این طرح چه سود و فایده ای دارد انجام پژهش بررسی تاثیر کلاس های پیش دبستانی ب یادگیری دانش آموزان کلاس اول ابتدایی از نظر معلملن پایه مستلزم وقت کافی و سرمایه کافی و بکار گیری نیروی انسانی و منابع و امکانات مختلف را در بر گرفت به همین خاطر محق باید توجیه لازم را داشته باشد و اهمیت و ارزش اجرای طرحرا تشریح کند و دلایل و ادله خود را برای انتخاب این گروه یا مکان و ناحیه خاص را بیان نماید.
اهداف طرح :
اهداف کلی:
1 - ایجاد بستری مناسب برای ارائه آموزههای قرآنی و اجتمایی و اخلاقی و عاطفی مبتنی بر ظرفیت و توانایی کودکان.
2- آشنایی نونهالان عزیز از آغاز ورود به مرحله یادگیری با معارف و رهنمودهای انسانساز قرآنکریم و اهل بیت عصمت و طهارت (علیهمالسلام)، متناسب با شرایط سنی آنان (کودکان 4 تا 6 سال).
3 - ایجاد زمینه التذاذ کودکان از حضور در محضر قرآنکریم و انس و الفت با کلام الله مجید.
4 – ایجاد بستری مناسب برای ارائه آموزه های قرآنی بر اساس رغبتها و علائق کودکان.
5– ایجاد موقعیت مطلوب یادگیری در جهت بروز شکوفایی استعدادهای نونهالان متناسب با ارزشها و آموزههای الهی و فرامین قرآن مجید.
6- ایجاد زمینه و بسترسازی عمل به قرآن کریم از دوران کودکی.
اهداف جزیی:
حوزه شناختی
- کاربرد آیات تعیین شده در برنامه آموزشی دوره را در زندگی بداند.
- الگوی تربیتی معرفی شده در دوره را بشناسد.
- مفهوم تعهد و مسئولیت را بداند.
-نسبت به والدین خود قدرشناس و سپاسگزار باشد.
- با مفهوم همکاری و کمک به دیگران جهت حل مشکلاتشان آشنا شود.
- کلاژ،- کاردستی، و فعالیت های تعیین شده در برنامه آموزشی را انجام دهد.
- در ارتباط با مفاهیم کاربردی در برنامه، نقاشی کند.
- هنگام تلاوت قرآن توسط دیگران، ساکت باشد و گوش کند.
- با دوستان خود برای حل مشکلاتشان همفکری و همکاری کند.
متغیرهای تحقیق :
نوع تحقیق، پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل،دانشآموزان شاهد مقطع راهنمایی شهرستان ایذه است. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه است.
نتایج حاکی ازآن است که:
1- بین تحصیلات دانش آموزان پیش ارتباط معناداری وجود دارد.
2- رابطه عاطفی مناسب و خوب بین دانش آموزوپیش دبستانی و مهد موجب افزایش پیشرفت تحصیلی در دانش آموزمی شود.
5- ارزیابی دانش آموز از عوامل آموزشی نظیر معلم، مدیر، مشاور، آموزشگاه و محیط آموزشی برعملکرد تحصیلی او تاثیرمیگذارد.
روش انجام تحقیق
سپس از هر ناحیه یک مدرسه با نظر اداری آموزش و پرورش همان ناحیه، انتخاب گردید. (بررسی تاثیر کلاس های پیش دبستانی بر یادگیری دانش آموزان کلاس اول ابتدایی ).
از طریق پرسشنامه محقق ساخته، اطلاعات مورد نیاز جمع آوری شد. این پرسشنامه شامل 32 سئوال بود که در اختیار دانش آموزان قرار گرفت.
روایی پرسشنامه که توسط اساتید محترم دانشگاه شهید چمران بخش علوم تربیتی و دو تن از اساتید دانشگاه شهید چمران اهواز انجام شد با کسب روایی 7/87% مورد تأیید نهایی قرار گرفت و پایایی پرسشنامه از روش آزمون مجدد انجام شد که ضریب اعتبار آن 95/0 درصد محاسبه شد.
برای تجزیه و تحلیل داده ها ابتدا با استفاده از جدولهای فراوانی، نمودارهای ستونی و بافت نگار، توصیفی از ویژگیهای عمومی (مشخصات فردی)، سئوالهای پرسشنامه و متغیرهای تحقیق ارائه گردید و سپس با استفاده از آزمون t دو نمونه ای و آزمون من-ویتنی تأثیر عوامل آموزشی بر تاثیر کلاس های پیش دبستانی بر یادگیری کودکان پیش دبستانی قرار گرفت.
عمده نتایج بدست آمده نشان می دهد که روشهای تدریس بر پیشرفت تحصیلیکودکان پیش دبستانی تأثیر داشته است.
عملکرد تحصیلی، (افت یا پیشرفت تحصیلی) تحت تاثیر ابعاد متعدد زیستی، روانی و اجتماعی قرار دارد. این عوامل در چهار گروه، شامل؛ عوامل مربوط به دانش آموز،خانواده،مدرسه،آموزشگاه و عوامل مربوط به اجتماع و محیط خارج از مدرسه دسته بندی می شوند.
هدف این پژوهش بررسی تاثیر کلاس های پیش دبستانی بر یادگیری دانش آموزان کلاس اول ابتدایی از نظر معلمان است. محقق برای دست یابی به این هدف،متغیرهای گوناگون مرتبط با یادگیری تحصیلی اعم از متغیرهای فردی وشخصیتی دانشآموزان اول ابتدایی ، متغیرها ی مربوط به عوامل آموزشی از قبیل نگرش به رفتار معلم، مدیر، مشاور، امکانات آموزشی آموزشگاه و متغیرهای خانوادگی، از قبیل نوع روابط باسرپرست، تعداد خانوار و... را شناسایی کرده و از طریق تدوین فرضیه، ارتباط این متغیرها را با وضعیت تحصیلی دانش آموزان اول ابتدایی ، تبیین نموده است.
این تحقیق ملهم از نظریه ژان پیاژه و لارنس کلبرگ درباره تحول اخلاق به اجراء درآمده است . طرح این تحقیق با توجه به پیشینه مربوط به تحولی بودن اخلاق و ارتباط یادگیری و تاثیر کلاس های پیش دبستانی بر دانش اموزان و عمل اخلاقی . در واقع، هدف این طرح، بررسی ارتباط موقعیت و سطح قضاوت اخلاقی بوده است . نتیجه این تحقیق این است که آزمونهای فرضیهای، فلسفی و سنتی کلبرگ در مقایسه با دیگر آزمونها و داستانهای واقعی، عملکرد مرحلهای بالاتر را از آزمودنیها میتواند به دست دهد، مورد ابهام قرار گرفت ، چون تحقیقات قبلی به بررسی و مقایسه عملکرد مرحلهای آزمودنیها در داستانهای فلسفی و سنتی کلبرگ با داستانهایی پرداختهاند که افراد ملزم بودند، یادگیری واقعی را درباره رفتار خلاف اخلاق خودشان یعنی رفتار ناهمسو با فرهنگ عمومی همانند: مستی در حین رانندگی، روسپیگری و بزهکاری، ارائه کنند. در حالی که آزمودنیهای گروه آزمایشی این تحقیق، به دلیل قرار گرفتن در موقعیت مذهبی و همسو با فرهنگ عمومی، در آزمون واقعی قضاوت اخلاقی و مذهبی اقامه نماز، عملکردی بهتر از آزمون سنتی، فلسفی و فرضیهای کلبرگ ، بدست آوردهاند.
امروزه درمانهایی که بر اساس فرمولبندی های روانشناختی صورت میگیرد، احتمال میزان موفقیت را افزایش میدهد.
بنابراین باتعیین فرمولبندی مشکلات و انتخاب الگوی صحیح و روش مناسب و توصیف فرایند تغییر، بصورت سازمان یافته ضریب اطمینان در درمان افزایش مییابد.
در شناخت درمانی، شیوه رواندرمانی مبتنی بر نظریه اختلالات هیجانی و فهم باورهای تحریف شده( بک 1967 – 1991 ) مطالعات بالینی و تجربی کواکس ( 1978) و بلک برن(1988) و نیز تکنیکهای درمانی مشخصی است.
از جمله طرح های تحقیقاتی که در یادگیری دانش آموزان پیش دبستانی که ارائه شده است است به شرح ذیل می باشد :
بررسی اپیدمیولوژی اختلالات روانی در میان دانش آموزان اول ابتداییی مدارس بتدایی تبریز، مدیریت امور پژوهشی آموزش پرورش
۱ .تلادو۱ و همکاران ۱۹۷۴ دریافتند که توانایی بیشتر در حل مسأله با افزایش عزت نفسو تاثیر کلاس های پیش در یادگیری دانش آموزان و پایگاه درونی دانش آموزان که دوره پیش دبستانی را گذرانده اند رابطه دارد. به نقل از نوری و محمدخانی، ۱۳۷۹
۲. نتایج پژوهشی که اثر آموزش مهارت های زندگی را در زمینه خودآگاهی بررسی نمود، نشان داد که به دنبال این آموزش، دانش آموزان مهد و پیش دبستانی ، نوعدوستی بیشتر و پرخاشگری کمتر نشان می دهند. ویک لانگ۲، ۱۹۷۹ به نقل از نوری و محمد خانی، ۱۳۷۹
۵. در بسیاری از بررسی های انجام شده، در زمینه اثر مهارت های زندگی بر عملکرد تحصیلی، از طرح های غیر تجربی استفاده شده است. مثلاً در برنامه آموزش مهارت های لایونز کوئست دو تغییر چشم گیر به دست آمد:
۱ افزایش اعتماد به نفس کودکان پیش دبسنتانی و مهد .
۲ بهبود رابطه معلمان و شاگردان. تمام معلمان و شاگردان پیش دبستانی شرکت کننده در این طرح از برنامه های پیش دبستانی و مهد در شهرستان های ایذه رضایت داشتندکوئست زیر چاپ، به نقل از نوری و محمدخانی، ۱۳۷۹.
۶. در مطالعه پارسونز و همکاران ۱۹۸۸ در مورد مهارت های زندگی، رابطه معلمان و شاگردان بهتر و رفتار شاگردان در کلاس سازگارانه تر شد.
۷ .مطالعه دیگری در پرتوریکو نشان داد که پس از اجرای برنامه مهارت های زندگی، غیبت شاگردان از مدرسه کاهش یافت کوئست چاپ نشده. همچنین بررسی های دیگر نشان داده اند که به دنبال اجرای چنین برنامه هایی، حضور دانش آموزان در مدارس و میانگین نمرات