پایان نامه بررسی زمینه های موثر در بروز بحران های ناحیه ای در استان سیستان و بلوچستان

تعداد صفحات: 172 فرمت فایل: word کد فایل: 100029
سال: 1388 مقطع: مشخص نشده دسته بندی: پایان نامه جغرافیا و برنامه ریزی شهری
قیمت قدیم:۲۳,۸۰۰ تومان
قیمت: ۲۱,۷۰۰ تومان
دانلود فایل
  • خلاصه
  • فهرست و منابع
  • خلاصه پایان نامه بررسی زمینه های موثر در بروز بحران های ناحیه ای در استان سیستان و بلوچستان

    پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد (M.A)

     گرایش : جغرافیای سیاسی 

    استان سیستان و بلوچستان به واسطه بافت خاص سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و جغرافیایی با تحولات عمده در زمینه بروز بحران های ناحیه ای در تاریخ خود روبرو بوده است. عمده این تحولات نشأت گرفته ازتنش های مذهبی ، قومی و فعالیت گرو ه های افراطی ،اشرارومعاندین با حکومت وقت مرکزی بوده است.  در کنار این موضوع شرایط خاص اقلیمی، نژادی و سرزمینی استان، به گونه‌ای بوده که تحولات عمیق و گسترده‌ای از لحاظ امنیتی در طول تاریخ بر استان سایه افکنده است که این مهم بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به صور گوناگون ظاهر شده و در مقایسه با قبل از آن از روندی صعودی برخوردار بوده است.

    اگر چه ریشه اصلی ناامنی‌ها مرتبط با دخالت عوامل بیگانه و با سوءاستفاده از مباحث نژادی و عصبیت‌های قومی صورت گرفته است. با این حال نگاه عمیق فرهنگی بر این خطه از کشور می‌تواند بار مباحث ضدامنیتی ،تنش زا و عوامل بروز بحران را تا حد امکان کاهش دهد. این تحقیق بر آن است تا با تشریح مقوله بحران در ابعاد مختلف و با بررسی وضعیت  اقلیمی ، تاریخی ، جغرافیایی ،اقتصادی ،سیاسی و امنیتی استان ، مهمترین علل چالش های موجود در استات که همان تنش های مذهبی ،قومی و فعالیت گروه های افراطی و اشرار با تاکید بر گروهک جندا... به سرکردگی عبدالمالک ریگی را مورد موشکافی قرار داده و سپس با جمعبندی و نتیجه گیری موضوع راهکارهای متعددی را برای رفع زمینه های بروز بحران در استان سیتان و بلوچستان بیان نماید.   

    منطقه سیستان و بلوچستان در طول تاریخ همواره با مشکلات و معضلات سیاسی ،امنیتی ،اجتماعی ،اقتصادی مذهبی و فرهنگی  برای حکومت‌های مرکزی همراه بوده است و برای ورود به بررسی دقیق و فنی علل و عوامل مؤثر در آن بایستی ابتدا شناخت کامل و نسبی با وضعیت و موقعیت منطقه احراز گردد.

    تاریخ‌نگاران سیستان را به گرشاسب یکی از نوادگان کیومرث نسبت داده‌اند. نام سیستان از نام اقوام آریایی (سکا) اخذ شد است. (سکاها) در حدود سال 128 قبل از میلاد، سیستان را به تصرف خود در آورده و در پهنه آن استقرار یافته‌اند. نام دیگر سیستان، نیمروز است.

    سرزمین بلوچستان که ناحیه جنوبی استان را تشکیل می‌دهد در قدیمی‌ترین اسناد تاریخی به اسم (مکا) مشهور بوده و در نوشته‌های “هرودت” تاریخ نگار مشهور یونانی از آن به عنوان (گدروزیا) یاد شده است. پس از ساسانیان توسط اعراب مسلمان در زمان خلیفه دوم اکثر مردم این سرزمین بلافاصله به اسلام گرویدند که از زمان ساسانیان به بعد سیستان و بلوچستان همواره جزیی از ایران محسوب می‌شد

    استان سیستان و بلوچستان به لحاظ وسعت در رتبه اول کشور قرار دارد. این استان از دو ناحیه سیستان و بلوچستان که به طور کامل با یکدیگر متفاوتند تشکیل شده است و وسعتی در حدود 187502  کیلومتر مربع تشکیل و با کشور پاکستان 900 کیلومتر و با کشور افغانستان 300 کیلومتر مرز مشترک دارد. در قسمت جنوب با دریای عمان به طول 270 کیلومتر مرز آبی دارد و از قسمت شمال و شمال غرب با استان خراسان رضوی و در قسمت غرب با استان کرمان و استان هرمزگان همجوار است.

    بدون شک وضعیت منطقه، موقعیت جغرافیای منطقه و همجواری با دو کشور پاکستان و افغانستان باعث گردیده تا این استان همواره با تهدیدات و خطرات عمده ای روبرو شود که مهترین آنها  تنش های قومی ،مذهبی و فعالیت گروه های افر اطی و اشرار بود ه است .

    تنش های قومی عمدتا به دلایل تبعیضات ،مدیریت های سلیقه ای و بدون برنامه ریزی بوده که با دخالت بیگانگان تشدید یافته و هم اکنون می تواند تهدیدی برای نظام محسوب گردد. تنش های مذهبی نیز با توجه به وجود دو مذهب عمده شیعه و سنی که البته اکثریت آن را اهل تسنن تشکیل می دهند به عنوان یک فاکتور عمده در بروز زمینه  های ایجاد بحران در استان محسوب شده و در چند سال اخیر نیز شاهد اختلافاتی در این زمنیه بود ه ایم که عمده دلایل آن دست بردن بر روی خط قرمز های دینی این دو مذهب بو ده که این اختلافات را تشدید نموده است . همچنین فعالیت گروه های افراطی و اشرار با تاکید بر گروهک جندا.. به سرکردگی عبدالمالک ریگی که توانسته در چند سال اخیر آرامش را از مردم استان سلب و در مقاطعی نیز استان را بحران روبرو نماید به طور مثال جمشید برزگر (گزارشگر بی.بی.سی) در تهران در تاریخ 21/1/85  طی گزارشی اعلام داشت:

    «طی چند روز اخیر تعداد زیادی از مردم در استان سیستان و بلوچستان به گروگان گرفته شدند. بیش از این برخی منابع خبری از ادامه ناامنی‌ها در این استان خبر داده بودند».

    از این رو این تحقیق بر آن است تا با توجه به حساسیت های فوق   زمینه های موثر در بروز بحران ناحیه ای را  مورد بررسی قرار دهد.

     

    اهمیت موضوع

    حکومت مرکزی در کشور ایران همواره برای غلبه بر چالش‌های امنیتی، سیاسی،اجتماعی،فرهنگی و مذهبی منطقه با مشکلاتی روبرو بوده است و اقدامات مسلحانه اشرار در منطقه، ترانزیت موادمخدر جابجایی کاروان‌های بزرگ موادمخدر، وضعیت قومی و مذهبی منطقه. مشکلات مرزی و ترددهای مربوطه باعث گردیده تا موضوع در ابعاد ذکر شده حائز اهمیت فراوان گردد.

    این تحقیق در نظر دارد به منظور یافتن راه‌ کارهایی جهت تقلیل مواردی که باعث بروز بحران در استان می گردد ، همچنین به تشریح اوضاع سیاسی، اقتصادی، امنیتی و اجتماعی و  موقعیت سوق‌الجییشی استان بپردازد و راه‌کارهای مناسبی را در این خصوص ارائه دهد توجه به این راه‌کارها که براساس تجربیات حضور محقق در منطقه و همچنین مصاحبه‌های متعدد با دست‌اندرکاران ،محققین و مسوولین استانی است می‌تواند مورد توجه مسوولین امر قرار گرفته و ضریب امنیت ملی کشور را در آن منطقه به حداقل برساند.

     

    بیان مسئله

    بحران وضعیتی است ناپایدار که در آن تغییری ناگهانی در یک یا چند قسمت از عناصر متغیر نظم موجود ایجاد می گردد . در مطالعه جغرافیایی بحران ها نیز به 2 دیدگاه توجه
    می شود.  در نوع اول بحران ها به صورت کلی و در مقیاس جهانی مورد بررسی قرار می گیرد و در نوع دوم تحقیق شامل بررسی همه جانبه یک بحران خاص در یک محدوده جغرافیایی و دریک زمان مشخص است که در این حالت دیدگاه ناحیه ای یا موردی مبنای مطالعه است. بروز بحران ناحیه ای در حوزه سیستان و بلوچستان که شامل نوع دوم است متاثر از عواملی همچون تنش های قومی ،مذهبی و فعالیت اشرار و گروهک های معاند با نظام ج.ا.ا است  که در صورت تشدید حتی باعث تقلیل مشروعیت و مقبولیت حکومت مرکزی نزد مردم منطقه شده و در مقابل  کاهش اشرافیت و مدیریت حکومت مرکزی را در منطقه به همراه دارد  . البته منطقه وسیع سیستان و بلوچستان در کشور ایران در طول تاریخ با این مشکل مواجه بوده و همواره دولت‌های حاکم در راستای رفع مشکلات آن تلاش های زیادی  نموده‌اند.

    همجواری با دو کشور افغانستان و پاکستان و قرار داشتن در مسیر بین‌المللی ترانزیت موادمخدر از یک طرف و اتصال استان به کویر “لوت” و بیابان‌های لم‌یزرع افغانستان و پاکستان و مهاجرت‌های گوناگون و بافت غیرهمگون1 همگی باعث گردیده تا منطقه با ناامنی‌های سیاسی و امنیتی مواجه باشد. و نقش آن را می توان در ایجاد بحران  قابل بررسی دانست.

     

    اهداف تحقیق

    در این پژوهش سعی خواهد شدعوامل ایجاد بحران را که به صورت  بالقوه و بالفعل در استان سیستان و بلوچستان  همواره حکومت مرکزی را درگیر نموده است، مورد بررسی قرار گیرد نهایتاً راه‌کارهای مناسب و عملی در راستای مقابله با این تهدیدات  ارایه گردد. از این جهت مهمترین اهداف تحقیق به صورت موردی به شرح زیر خواهد بود:

    1-تشریح اوضاع سیاسی، امنیتی، اقتصادی ، اجتماعی وفرهنگی  استان.

    2-تدوین مهمترین عوامل بروز بحران در استان

    3- بیان راه‌کارهای مناسب و منطقی در مقابله با تهدیدات و آسیب‌ها

     

    سئوال تحقیق

    عوامل موثر در بروز بحران های ناحیه ای در استان سیستان و بلوچستان کدامند؟

     

     

     

    فرضیه

    بحران های ناحیه ای جنوب شرق کشور(استان سیستان و بلوچستان ) عمدتا تابع عواملی همچون تنش های قومی ،مذهبی و فعالیت گروهک ها و اشرار در منطقه با تاکید بر گروهک جندا.. به سرکردگی عبدالمالک ریگی می باشد.

     

    روش تحقیق

    بدلیل توصیف واقعیت های موجود در سطح منطقه و کشور و ارائه تحلیل از اوضاع حاکم بر مبنای بررسی داده های حاصله از تحقیق کتابخانه ای و میدانی این تحقیق توصیفی و تحلیل بوده است. 

     

    محدوده مکانی

    حوزه تحقیق صرفا استان سیستان و بلوچستان می باشد.

     

    مشکلات  و محدودیت های  تحقیق

    1- عدم همکاری لازم از سوی برخی نهادهای استانی در جهت ارائه اسناد و مدارک مورد نیاز و وجود محدودیت زمانی در بهره برداری از اسناد موجود.

    2- عدم وجود ارقام و آمار جدید و و دقیق در ارتباط با موضوع پایان نامه

    3- با توجه به شرایط و وضعیت موجود در استان ( فعالیت اشرار و گروهک های معاند از جمله گروهک ریگی در منطقه ) باعث گردید ، انجام تحقیقات و اخذ اطلاعات میدانی از طریق مصاحبه با سختی صورت پذیرد.

     

     

    شیوه جمع آوری اطلاعات

    اسنادی ،کتابخانه ای و میدانی: در جمع آوری اطلاعات از مدارک ،اسناد و مکتوبات کتابخانه ای ، استفاده از اطلاعات ارگانها و نهادهای استانی و همچنین از روش میدانی و مصاحبه با مسوولین و محققین استانی استفاده شده است.

     

    پیشینه و سوابق تحقیق

    جهت تکمیل مباحث تحقیق به منابع مختلف اعم از کتب ،اسناد  ، پایان نامه ها ،نشریات  و مجله ها و سایر مطالب مکتوب مراجعه و مشخص گردید که اهم موارد مندرج در آن پیرامون بحرانهای امنیتی و سیاسی بوده  کمتر به مباحث قوی ممذهبی و فعالیت اشرار و گروهک های معاند موجود در استان اشاره داشته اند. ولی در این تحقیق سعی گردیده زمین های بروز
    بحران های ناحیه ای بر اسای موارد فوق تشریح گردد. و به ارائه اه کار جهت حل این موضعات پرداخته شود.

     

    1 در این راستا شهر زاهدان را شهر هتفاد دو ملت نام نهاده‌اند.

  • فهرست و منابع پایان نامه بررسی زمینه های موثر در بروز بحران های ناحیه ای در استان سیستان و بلوچستان

    فهرست:

    چکیده

    مقدمه                                                       

       فصل اول کلیات

    اهمیت موضوع........................................................................................................ 2

    بیان مسئله ............................................................................................................. 2

    اهداف تحقیق......................................................................................................... 3

    سوال تحقیق........................................................................................................... 3

    فرضیه .................................................................................................................. 4

    روش تحقیق.......................................................................................................... 4

    محدوده مکانی ...................................................................................................... 4

    مشکلات ومحدودیت های تحقیق............................................................................ 4

    شیوه جمع آوری اطلاعات....................................................................................... 5

    پیشینه و سوابق تحقیق............................................................................................. 5

    منابع ..................................................................................................................... 5

    مفاهیم.................................................................................................................... 5

    فصل دوم : ادبیات تحقیق

    تعریف و مفهوم بحران........................................................................................ 10

    بحران هویت ..................................................................................................... 10

    هویت ملی و سرزمین ....................................................................................... 11

    هویت و طبقه ..................................................................................................... 12

    هویت ملی و تقسیمات قومی .............................................................................. 13

    بحران مشروعیت ................................................................................................ 13

    بحران مشارکت .................................................................................................. 14

    بحران های قومی ................................................................................................ 16

    بحران های مذهبی ............................................................................................. 19

    گروه های افراطی قومی ....................................................................................... 20

    محیط بحران ...................................................................................................... 21

    ابعاد بحران ........................................................................................................ 21

    سطح بحران ....................................................................................................... 21

    ویژگیهای بحران .................................................................................................. 22

    بررسی نظریه ای درباب رفتار در بحران ها ............................................................ 24

    نحوه حرکت بحران .............................................................................................. 25

    مدیریت بحران ..................................................................................................... 26

    مکعب بحران ...................................................................................................... 27

    فصل سوم : تشریح وضعیت استان سیستان و بلوچستان از ابعاد سیاسی ، فرهنگی ، جغرافیایی ، تاریخی ، اقتصادی و اجتماعی

    شهرستان زاهدان.................................................................................................. 31

    شهرستان زابل....................................................................................................... 34

    شهرستان زهک..................................................................................................... 38

    شهرستان خاش.................................................................................................... 40

    شهرستان ایرانشهر................................................................................................. 43

    شهرستان سرابان................................................................................................... 44

    شهرستان سرباز ................................................................................................... 47

    شهرستان نیک شهر............................................................................................... 50

    شهرستان چابهار.................................................................................................... 53

    موقعیت جغرافیایی استان ....................................................................................... 55

    فصل چهارم: تجزیه و تحلیل زمینه های موثر در بروز بحران های ناحیه ای در استان سیستان و بلوچستان

    مقدمه............................................................................................................... 102

    انقلاب اسلامی و تحولات بنیادین اهل سنت ...................................................... 104

    اهل سنت و خبرگان قانون اساسی ..................................................................... 105

    اهل سنت و رشد در ابعاد مختلف....................................................................... 106

    اهل سنت و مطالبه مدیریت ها........................................................................... 108

    اهل سنت و تشکیلات سیاسی........................................................................... 109

    اهل سنت و موضع گیری سیاسی...................................................................... 111

    اهداف کلان اهل سنت...................................................................................... 112

    اختلافات جاری فی ما بین اهل سنت استان با نظام ............................................ 113

    تاثیر وهابیت بر نگرش فکری اهل سنت............................................................ 118

    مقدمه............................................................................................................... 120

    تنش های قومی ............................................................................................... 120

    پیشینه تاریخی قوم بلوچ.................................................................................... 120

    از بین رفتن اعتماد بلوچ ها به حکومت مرکزی .................................................... 123

    تقویت احساس بیگانگی و قومیت گرایی ............................................................ 124

    خصوصیات فرهنگی – اجتماعی قوم بلوچ........................................................... 125

    قوم بلوچ پس از انقلاب اسلامی ........................................................................ 127

    وضعیت قوم بلوچ در دوران دفاع مقدس............................................................. 132

    وضعیت قوم بلوچ دردوران سازندگی................................................................... 135

    وضعیت قوم بلوچ در دوره دولت نهم و دهم .................................................... 140

    فعالیت گروهک های معاند با نظام و اشرار با تاکید بر گروهک جندالله ................ 141

    گروهک جندالله ................................................................................................ 146

    علت و انگیزه همکاری افراد با اشرار.................................................................. 147

    حمایت بیگانگان از اشرار ................................................................................. 148

    طرحهای منطقه ای در برخورد با اشرار ............................................................... 150

    فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادهای کاربردی

    نتیجه گیری ....................................................................................................... 152

    پیشنهادهای کاربردی ......................................................................................... 154

    منابع ............................................................................................................... 157

    منبع:

    حسن زنده دل، استان سیستان و بلوچستان، نشر تهران، 1379، ص 25.

    حمید احمدی، قومیت قوم گرایی در ایران از افسانه تا واقعیت ، نشر نی، 1378، ص 28.

    ولفرز، گزیده مقالات سیاسی – امنیتی موسسه پژوهش های اجتماعی ، 1379، جلد اول ، ص 319.

    عیسی ابراهیم زاده ، مهاجرت های روستایی ، نشریه تحقیقاتی جغرافیایی تهران، 1382.

    آنتونی اسمیت ، منافع ناسیونالیسم ، فصلنامه مطالعات راهبردی، 1377، ص 186و 189.

    استیوات هیوز، آگاهی ، ترجمه عزت الله فولاوند، سازمان آموزش انقلاب ، 1369، ص 105.

    منوچهر خدایار، بنیاد دین و جامعه شناسی ، نشر زوار، 1342، ص 55.

    رابرت ماندل، چهره متغیر امنیت ، پژوهشکده مطالعات راهبردی ، 1377.

    ادوارد آی، آزر چونگ این مون، امنیت ملی در جهان سوم ، پژوهشکده مطالعات ، ص 127.

    ایرج افشار ، بلوچستان و تمدن دیرینه آن ، نشر وزارت ارشاد ، سال 1371، ص 278و 291.

    کمال الدین غراب ، بلوچستان یادگار مطرود قرن، انتشارات کیهان ، ص 20.

    ناصر رضایی ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، 1375.

    ربیع بدیعی ، جغرافیای مفصل ایران، جلد سوم ، انتشارات اقبال ، چاپ ششم ، 1378.

    روزنامه مردم سالاری، مقاله جایگاه ترکیه در استراتژی های جدید.، 27/آذر/1381.

    مصطفی ساوه  درودی ، احزاب و گروههای سیاسی 2، 1388، ص 276.

    تحلیل راهبردی مسائل امنیتی در استان س و ب ، ناشر پژوهشکده مطالعات راهبردی ، 1386، ص 13.

    دکتر پیروز مجتهد زاده ، جغرافیای سیاسی و سیاست جغرافیایی ، ناشر سمت ، ص 49.

    بحران ها وتوالی ها در توسعه سیاسی ، ترجمه غلامرضا خواجه سروری ، پژوهشکده مطالعات راهبردی ، ص 174.

    مدیریت بحران 1، معاونت آموزش ناجا، ص 23.

    مدیریت بحران 2، معاونت آموزش ناجا.

    آمارنامه استانداری سیستان و بلوچستان ، معاونت برنامه ریزی

    حضرت آیت الله خامنه ای ، دیدار با جوانان ، مصلای تهران ، روزنامه جمهوری ، 24/3/58.

     

ثبت سفارش
عنوان محصول
قیمت