فصل اول
طرح تحقیق
مقدمه
به موجب احادیث وارده از ناحیه پیامبر اکرم، صلىاللهعلیهوآله، و ائمه معصومین، علیهمالسلام، مندرج در مصادر حدیثى و کتب اختصاصى پیرامون حضرت بقیه الله مهدى منتظر، عجلاللهتعالىفرجه، یکى از ویژگیهاى قیام جهانى آن حضرت رویارویى و جنگ با کفار و مشرکین و مفسدین فى الارض استبا سلاحهاى جنگى عصر پیغمبر (از جمله ذوالفقار یعنى شمشیر پیغمبر) و دیگر وسائل از این قبیل که جهت آگاهى تفصیلى خوانندگان محترم را به مصادر مربوطه ارجاع مىدهیم.
امام باقر، علیهالسلام، در این زمینه مىفرماید:
... و اما شبهه من جده المصطفى، صلىاللهعلیهوآله، فخروجه بالسیف و قتله اعداء رسوله، صلىالله علیهوآله، و الجبارین و الطواغیت و انه ینصر بالسیف و الرعب و انه لا ترد له رایه .
مهدى از این جهتبا جدش محمد مصطفى، صلىاللهعلیهوآله، شباهت دارد که با شمشیر قیام مىکند و دشمنان خدا و رسولش و زورگویان و طاغوتیان را به قتل مىرساند و با شمشیر و ایجاد رعب و وحشت نصرت مىیابد و یارى مىشود و هیچ یک از پرچمهایش شکستخورده بر نخواهد گشت. همچنین امام صادق، علیهالسلام، در پاسخ ابو خدیجه که از ایشان درمورد حضرت قائم سؤال کرده بود، فرمودند:
کلنا قائم بامر الله واحد بعد احد حتى یجىء صاحب السیف فاذا جاء صاحب السیف جاء بامر غیر الذى کان.
همه ما یکى پس از دیگرى قائم به امر خدا هستیم تا زمانى که صاحب شمشیر بیاید; پس آنگاه که صاحب شمشیر آمد برنامه و دستورى غیر از آنچه بوده به اجرا درمىآورد. گویا مراد حضرت از این عبارت آن باشد که پدرانش مامور به تقیه و مدارا بودند و او مامور به جهاد و براندازى ظلم و زور.
اهداف پژوهش
هدف اصلی پژوهندگان از انجام این تحقیق آشنایی با تعمیق باورهای مذهبی و دینی و نقش آن در نهادینه کردن عدالت اجتماعی می باشد و اهداف جزئی محققین از انجام این تحقیق عبارتند از:
1. آشنایی با نقش ظهور منجی عالم بشریت حضرت مهدی(عج) در نهادینه کردن عدالت اجتماعی .
2. آشنایی با اعتقاد به نماز و نقش آن در نهادینه کردن عدالت اجتماعی.
3. آشنایی با اعتقاد به نبوت و نقش آن در نهادینه کردن عدالت اجتماعی.
4. آشنایی با مفهوم امر به معروف و نهی از منکر و نقش آن در نهادینه کردن عدالت اجتماعی.
5. آشنایی با رابطه ایمان به قیامت و عدالت اجتماعی.
اهمیت و ضرورت تحقیق
اهمیت و ضرورت این تحقیق در این است که عالم بشریت امام عصر (عج) بشناسند و خود را جهت ظهور هر چه سریعتر آن حضرت آماده نمایند .
سوالات تحقیق
1-نجات بخشی در ادیان چگونه است؟
2-اوضاع سیاسی جهان اسلام در استانه تولد مهدی چگونه است؟
3-میلاد مهدی چگونه است؟
4-اما در عصر غیبت چگونه است؟
5-انتظار فرج چگونه است؟
6-نشانه های ظهور چیست؟
7-جهان در دولت مهدی چگونه است؟
فصل دوم
روش‌اجرای تحقیق
روش اجرای تحقیق
ما برای گردآوری اطلاعات این تحقیق از روش کتابخانه ای استفاده کرده ایم .
پرسش های تحقیق
1-نجات بخشی در ادیان چگونه است؟
2-اوضاع سیاسی جهان اسلام در استانه تولد مهدی چگونه است؟
3-میلاد مهدی چگونه است؟
4-اما در عصر غیبت چگونه است؟
5-انتظار فرج چگونه است؟
6-نشانه های ظهور چیست؟
7-جهان در دولت مهدی چگونه است؟
مدت اجرای تحقیق و بودجه
ما برای گردآوری مطالب این تحقیق حدود یک هفته وقت صرف نمودیم و مبلغ بیست هزار تومان نیز هزینه در بر داشت که مقداری از این هزینه شامل خرید کتب و مجلات گردید.
محدودیت های تحقیق
ما به علت گستردگی این موضوع ، محدودیتی در این تحقیق ندیدیم .
تعریف عملیاتی واژه ها
موعود : کسی که مردم در انتظار اویند و با آمدن خود دین و دنیای مردم را تامین نموده و همه مردم بخصوص مستضعفین به تمام خواسته های خود می رسند.
فصل سوم
ادبیات تحقیق و تجزیه و تحلیل داده ها
بخش اول
نجات بخشی در ادیان
نجات بخشی در آئین زردشتی
نجات بخشی و معنویت
قلمرو نجات بخشی بشر گسترده حیات اوست. از این رو نمی توان نجات را در یک بعد برجستگی بخشید و از دیگر ابعاد آن چشم پوشید. نجات بخشی انسان را می بایست در ابعاد زندگی شمول طرح نمود، چنانکه در مشاهده حرکت و مطالعه احوال امت ها می نگریم. به سخنی دیگر، مردمان تا آنجا که از منظر حقیقت به زندگی و جامعه و نابسامانی های آن می نگریستند، از جنبه های فکری و فرهنگی غفلت نورزیده اند همان گونه که به جنبه های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی اهمیت می داده اند و سرافرازی خود را در این عرصه ها می جسته اند.
بدین سان در داوری نسبت به کنش های جمعی و حماسی بشر، در درازنای تاریخ بدین واقعیت رهنمون خواهیم گشت که کم رنگ یا بی رنگ شدن پاره ای از ابعاد نجات بخشی، به ویژره راهبردهای معنوی جامعه گاه بر اثر افراط هایی بوده که در روند زهد گرایی و گریز از زندگی و اجتماع و فعالیت چهره انحطاطی پیدا کرده و نوعی بازگشت به اعتدال را در پهنه عینیت طلب می نموده است و گاه ناشی از انحراف در دیدگاه و خط مشی رهبری بوده که در ایدئولوژی های مبتنی بر ما دیگری و جنبش های الحادی معاصر می توان سراغ گرفت. تامل در سرگذشت بشر نشان می دهد که فلسفه و اندیشه نجات بخشی هیچ گاه او را رها نکرده بلکه در کنار احساس مقدس مذهبی و گرویدن به خدا در رشد و توسعه بوده است. محبوبیت قهرمانان عرصه ظلم ستیزی و نیز رهبران انقلاب های اجتماعی و فریاد گران درگیر با استبداد از همین فطری بودن و اصالت تفکر نجات بخشی حکایت می کند. به راستی آیا ندای یک نجات بخش صدای آشنای وجدان ستمدیدگان نبوده و نیست؟ آیا می توان نام و یاد فداکارانی عرصه نجات و آزادی یک ملت را از خاطره ها زدود و میراث شعور و حماسه پا برهنگان زمین را برای همیشه از دل و جان شان ربود؟ در قرآن کریم از نیایش دردمندانه مردان و زنان و کودکان ستمدیده تاریخ سخن رفته است، که به روشنی گواه پیوند میان اندیشه نجات و ایمان به خداوند بوده و زوال ناپذیری آن را می نمایاند:
«ربنا اخرجنا من هذه القربه الظالم اهلها و اجعل لنا من لدنک ولیا و اجعل لنا من لدنک نصیرا»
«پروردگارا ما را از این شهری که مردمش ستم پیشه اند بیرون ببر و از جانب خود برای ما سرپرستی قرار بده و از نزد خویش یاوری برای ما تعیین بفرما.»
هدایت گری پیامبران
بشر در راه طی شده خویش که به نجات از بند بیدادگران می اندیشیده و کرامت انسانی اش را جست و جو می کرده خواه یا ناخواه با پیامبران و مرام الهی آنان تماس و ارتباط پیدا می نموده و از رهگذر همین دیدارها و بهره وری های فکری و عقیدی بستر هدایت در رهایی را فراهم می ساخت. نبوت بی گمان کانون حقیقت و عزت انسانی و اجتماعی به شمار می آید. از این رو میزانی خواهد بود برای رستگاری یا زیانکاری بشر در نجات بخشی ها یعنی در دایره زندگی و اقدام و حماسه، کامیابی از آن نهضت هایی است که در شعاع تعالیم انبیاء جوشیده اند و یا بدان سمت بازگشته اند. قرآن، آن گاه مردمان را مخاطب خود و پیامبر می سازد و آنان را به توحید و یکتا گرایی در پرستش فرا می خواند در واقع می خواهد صراط انسانیت را روشنایی بخشد و معیارها و ارزش ها و باورهای زندگی ساز و نجات را در دسترس او نهد. برجسته ترین آن همه تقوا یا خویشتن داری است که خودخواهی بشر را در همه میدان ها به مهار می کشد و به خیرخواهی آدمی امکان می دهد که روشنایی را در همه حال و همه جای پیدا کند.
«یا ایها الناس اعبدوا ربکم الذی خلقکم و الذین من قبلکم لعلکم تتقون»
«ای مردم پروردگارتان را که شما و کسانی را که پیش از شما بوده اند آفریده است، پرستش کنید باشد که به تقوی گرایید.»
نجات بخشی نهایی
آنچه در این جا مورد نظر و بحث ما می باشد، همانا نجات بخشی نهایی بشر است. می خواهیم این حقیقت را مطرح کنیم که نه تنها در شیعه و اسلام که درجهان بشری نیز مساله مهدی و نجات و سعادت و رستگاری بشر از دیرباز عنوان شده و یکی از برجسته ترین اصول اعتقادی و فکری اقدام و ملل بوده است. به طوری که در مذهب و ادبیات هر ملت حتی کهن ترین اجتماع و اعتقاد چشم انداز روشن و امید بخشی از آینده زندگی بشریت تصویر شده است. افسانه ها و اساطیر مردمان، خبر می دهند که مردمی بزرگ خواهد آمد و پیامی خواهد آورد و راه بشر را که پیوسته بن بست های فکری و سیاسی رو به رو گشته به سوی ساحل فلاح و آزادی و عدالت راستین خواهد گشود. هر قوم و امتی، نجات بخش جهان را به نامی خوانده است، اما آن گاه که به آرزو و آرمان آن قوم و امت نگاهی می فکنیم و از شخصیت وی سراغ می گیریم، می بینیم که ویژگی های صورت و سیرت آن واپسین فریاد حق طلبی و عدل خواهی همان است که دیگری می گوید و می طلبد.
نجات بخش یا نجات بخشانی که نوگری هستی را انجام می دهند، در اوستا با واژه ای مشخص می شوند که اصلا «آن که پیش خواهد برد»، «آن که پیشرفت خواهد داد» معنی می دهد تفسیرهای اوستا کاربردهای مفرد این واژه اوستایی را «سودمند» و کاربردهای جمع آن را «سودمندان توجمه و به «فرشگرد کردار» تفسیر کرده اند. ترجمه های فارسی میانه تفسیرهای اوستا را «فروردین یشت» نیز تایید می کند. از این جهت [مهدی و نجات بخش نهایی جهان] سوشیانس نامیده خواهد شد. گزینه ای از آثار مکتوب زردشتی را درباره نجات بخش بزرگ در پی می آوریم: «رو به امشا سپندان و سوشیانس آوریم که داناترین، راست گفتارترین، یاری کننده ترین، به جنبش درآورده ترین و بزرگترین هستند»، «می خواهیم که سوشیانس ها شویم، می خواهیم که پیروز شویم چسان دروغ را از خود دور می کنیم؟ مانند سوشیانس ها دروغ را از خود دور خواهیم کرد.»، «پس باشد که از آنان باشیم که جهان را نوارنی کنیم ای مزدا، و شما ای اهوراهای دیگر که حمایت و راستی را بیاوریم، وقتی اندیشه ها آنجا یکی شوند.»، «سوشیانس ها، نجات بخشان آینده هستند و همان وظیفه ای را که بر عهده دارند که ردشت برای به انجام رسانیده آن برانگیخته شد و او خود نیز یکی از همین سوشیانس هاست.»