مقدمه:
همه چیز از یک مقدمه کوچک شروع شد و سپس بالا گفت « یان مور»[1] دانش آموز سال آخر جفرسون در بروکلین با دوست خود خلیل سامپتر[2] پانزده ساله اختلافی پیدا کرده بودند از پی این اختلاف به عیب جویی کردن از او و تهدید وی پرداختن در آن لحظه این نزاع به حد انفجار خود رسیده بود . خلیل از ترس اینکه یان و تامرون قصد داشتند او را کتک بزنند ، ، یک روز صبح یک اصلحه کالیبر 38 را با خود به مدرسه آورد و در پانزده قدمی محافظ مدرسه از نزدیک هر دو پسر با شکیل گلوله ای در سراسر مدره به قتل رسانید این حاثه ، که خون را در رگهای انسان منجمد می کند میتواند نشانه ایی دیگر از نیاز جدی به ارائه دروسی در زمینه حل مسکلات عاطفی ، خاتمه دادن به مشاجره ها به خوی صلح ، آمیز و حا آسان مسائل ، به شمار می آید .
مربیانی که سالهاست از کارکرد ملال آور محصلان مدرسه در دروس ریاضی و خواند به تنگ آمده اند اینکه دریافته اند که کاستی متفاوت و هشدار دهنده تری وجود دارد بی سوادی[3] عاطفی و در حالی که در تلاشهای پسندیده ای برای ارتقاء سطح استانداردهای علمی صورت می پزیرد .
اما در برنامه آموزشی استاندارد مدرسه به کاستی جدید و مسئله ساز تر جهی نشده است یک معلم مدرسه در بروکلین اشاره می کند که تأکید موجود در مدارس نشان میدهد که ما یه میزان توانایی خواندن و نوشتن محصلان بیشتر به این نکته اهمیت می دهیم که آیا هفته آینده زنده خواهند ماند یا نه .
نشانه های این کاستی را می توان در وقایع خشونت باری چون تیر اندازی به یان و تایرون مشاهده کرد مشکلی که در مدارس آمریکارواج یافته است این اتفاقات از وادث منجر افراد ترند افزایش بحران در میان نوجوانان و مشکلات دوران کودکی در آمریکا که سازننده بمبهای جهانی است را می توان در خلال آمارهایی از این دست ملاحظه کرد .
در سال 1990 در مقایسه با دو دهه قبل از آن ایالات متحده آمریکا با پیشرفت میزان دستگیری جوانان بزهکار به خاطر دست زدن به جنایت های خشونت بار مواجه بوده است .
دستگیری نوجوانان به دلیل تجاوز همراه با زور دو برابر شده است .
میزان قتل نوجوانان چهار برابر شده است رایجترین دلیل منف نوجوانان در مقابل این نجایع ابتلای آنها به بیماریهای ذهنی است اثرات افسردگی اعم از خفیف یا شدید ، در یک سوم نوجوانان مشهور است و دختر ها وقوع حالت افسردگی در زمان بلوغ دو برابر می شود . ( دانیل گامن ، 1380 ص 313 )
کلاً می توان نغمه های سکوت را به فهرست خطرات عاطفی ای که برای سلامتی زیان بارند اضافه کنید و پیوندهای نزدیک عاطفی را به فهرست عوامل حمایت کننده بیفزائید تحقیقاتی که در دو دهه انجام شده و بیش از سی و هفت هزار نفر را شامل می شود نشان می دهد که انزولی اجتماعی – یعنی این احساس را که مسی را ندارید تا احساسات خصوصی خود را با او در میان بگذارید یا تماس نزدیکی داشته باشید احتمال ابتلا به بیماری یا مرگ را دو برابر می کند گزارش در سال 1987 در مجله چاپ شد چنین نتیجه می گیرد که انزوا به خودی خود همانقدر در میزان مرگ و میر تأثیردارد که سیگار کشیدن ،فشار خون بالا ، چاقی مفرط و انجام ندادن تمرینات جسمانی در این مؤثرند . ( دانیل گامن ، 1380 ص 243 )
و با توجه به تحقیقات و پژوهش ها روز به روز به اهمیت اینکه افراد و در کل نوجوانان کاوارد دوران جدیدی از زندگیشان می باشند باید یتوانند احساس خود را بشناسند و احساسی را که در طرف مقابل خود بوجود می آورند پی ببردند و پس از شناخت آن به رابطه متقابل دست یابند.
در اینجا این سؤال مطرح می شود که اصولاً چرا برخی از هوش هیجانی بالایی برخوردارند عده ای هوش پایین و در کل در این حیطه سؤالات برشماری می تواند ایجاد شود .
فصل اول
گسترده علمی موضوع مورد پژوهش
گسترده علمی موضوع مورد پژوهش
1-موضوع پژوهش :
بررسی رابطه هوش هیجانی و سلامت روانی
2- ابعاد موضوع پژوهشی :
با نگاهی به موضوع مورد بررسی و با توجه به پژوهشها و بررسیهایی تا به امیرو انجام گرفته و به ثبت رسیده است احتمالاً ممکن است تفاوت میان افراد از لحاظ هوش هیجانی با سلاما روانی آنها به بساری از مسائل که در اینجا گنجانیده . نمی شود پرداخته شده باشد . در این پژهش ما به دنبال مسائلی از لین قبیلی هستیم که :
با شناخت از هوش هیجانی می توان سلامت عمومی را در افراد پیش بینی کرد .
با بررسیهای انجام شده می توان در نظر داد که کدام یک از مؤلفه های سلامت عمومی می تواند بیشتر در هوش هیجانی تأثیر داشته باشد و در جهت رفع یک تلاش نمود .
3- هدف پژوهش :
هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه هوش هیجانی با مؤلفه های جسمانی باید کارکردی اجتماعی ، افسردگی شدید ، اضطراب و در کل سلامت عمومی باشد شناساندن یک مسئله که چطور هوش هیجانی در سلامت عمومی فرد می تواند تأثیر گذار باشد و با در نظر گرفتن اینکه خانواده ها با کلامشان و عملکردشان می توانند کودک را در جهت شناخت خود و رفتارش و در عین حال شناخت دیگران نقش داشته باشند و با توجه به اینکه هوش هیجانی زیر مجموعه ای از هوش اجتماعی است و می تواند فرد را در جهت سازگاری با جامعه همراه نماید .
4- امکان بررسی موضوع اهمیت آن از لحاظ علمی و نظری :
عوامل متعددی در سازگاری و رضایت از زندگی دخیل می باشند که می توان هوش هیجانی را در اینجا نام برد که در جهت سازگاری و بهداشت روانی هر چه بیشتر افراد تأثیر گذار می باشند .
هوش هیجانی نیز مانند هوش غیر شناختی دشوار است هوش هیجانی نوع دیگری اسز هوش است که مشتمل بر شناخت احساسات خویشتن و استفاده از آن برای اتخاذ تصمیم های مناسب در زندگی است . توانایی مطلوب خلق و خو وضع روانی و کنترل تکانش هاست عاملی است که به شکست ناشی از دست نیافتن به هدف و شخص ایجاد انگیزه امید می کند ( دانیل گلمن 1388 ، ص 18 ) در واقع باعث می شود که فرد همدلی و هم حسی را لمس نماید .
گلمن ضمن مهم شمردن هوش غیر شناختی و هیجانی می گوید هوش بهر در بهترین حالت خود تنها عامل 20 درصد از موفقیت های زندگی است و 80 درصد موقعیت ها به عوامل دیگر دابسته است و سرنوشت افراد در بساری از موارد در گروه مهارت هایی از هوشهایی دیگر از قبیل هوش هیجانی را تشکیل می دهد .
با توجه به اینکه سلامت عمومی در سازگارتری بهتر فرد با محیط پیرامون خود از مسائل اصلی جامعه می باشد می توان انتظار داشت که هوش هیجانی می تواند چقدر در تأثیر گذاری فرد در سازگاری هر چه بیشتر او با اجتماع خود نقش آفرین باشد و او در جهت کمال و موفقیت روز افزون یاری نماید .
5- سوالهای پژوهش :
ساختار جامعه بر پایه سلامت عمومی جامعه استوار است .
در این پژوهش سوالهایی از این فبیل مطرح می شود .
آیا هوش هیجانی با مؤلفه بدنی سازی رابطه معناداری دارد .
آیا هوش هیجانی با مؤلفه اضطراب و بی خوابی رابطه معناداری دارد .
آیا هوش هیجان با مؤلفه بدکارکردی اجتماعی رابطه معنا داری دارد .
آیا هوش هیجانی با مؤلفه افسردگی و خیم رابطه معنا داری دارد .
آیا هوش هیجانی با سلامت روانی رابطه معنا داری دارد .
6- فرضیه های تحقیق :
با توجه به سؤالهایی که مطرح شد فرضیه های زیر تدوین شده است .
هوش هیجانی با سلامت روانی رابطه معناداری دارد .
هوش هیجانی با مؤلفه بدن سازی رابطه معناداری دارد .
هوش هیجانی با مؤلفه اضطراب و بی خوابی رابطه معنا دارای دارد .
هوش هیجانی با مؤلفه بدکاری اجتماعی رابطه معنا داری دارد .
هوش هیجانی با مؤلفه افسردگی و خیم رابطه معنا داری دارد .
7- متغیر پژوهش و تعریف عملیاتی و اطلاعاتی :
6-7-1- متغیر پیش بینی کننده :
متغیری است که تغییر آم در دست پژوهشگر است که به آن متغیر مستقل نیز می گویند . متغیر پیش بینی کننده ( مستقل) در این پژوهش میزان هوش هیجانی می باشد.
7-2- متغیر پیش بینی شونده :
متغیری است که تحت تأثیر متغیر پیش بینی کننده (مستقل) مقدارش فرق می کند و در این پژوهش میزان متغیر پیش بینی شونده وابسته ، است (دلاور ، 1374 ، ص 49 ) سلامت روانی همراه مؤلفه هایش .
متغیر وابسته رفتاری را که می خواهد اثر متغیر مستقل را بر روی آن مورد مطالعه قرار دهد مشخص می کند لذا افرادیکه در پرسشنامه آزمون هوش هیجانی نیمره بالایی را کیب کند از سلامت روانی بالایی برخوردار است . (مفلامری ، 1379)
7-3- هوش هیجانی :
با توانایی درک خود و دیگرا یعنی شناخت هرچه بیشتر احساسات ، عواطف خویش و ارتباط سازگاری قفرد با مرد و محیط پیوند دارد . (گلکن ، 1380)
7-4- هیجان :
پاسخ به بلافاطله ارگانیسم با توجه به درجه جذابیت یک موقعیت خاص ( واکمیر ، 1990 ، ص 29 )
7-5- سلامت روانی :
سازمان جهانی بهداشت ، بهداشت روانی را چنین تعریف می کند بهداشت روانی در درون مفهوم کلی بهداشت جای میگیرد و بهداشت یعنی توانایی کامل برای ایفای نقشهای اجتماعی ، روانی جسمی ، شخصی که از بهداشت روانی برخوردار است میتوان شمار صفهای خود را با دنیایی بیرون و درون حل کند . اگر شخص توان انجام دادن سازگاری با محیط را نداشته باشد تعارض های او به صورت نوروز نشان می دهد و به شخص نوروتیک تبدیل می شود .
7-6- علائم جسمانی :
تعریف نظری :
علائم جسمانی نشانه هایی بیمارگونه حاکی از یک بیماری جسمانی هستند . که ممکن است در اثر مصرف دارو و یک بیماری جسمانی با یک اختلال روانی ظاهر شوند . (کاپلان و سادوک ، 1993 ، ص 95 )
تعریف عملیات :
علائم جسمانی ، نمراتی است که پرشهای هفت گانه مقیاس در فرم 28 ماده ای پرسشنامه سلامت عمومی بدست می آید و میزان علائم که هر آزمودنی از خود نشان می دهد میزان نمره ای است که از پاسخدهی به این مقیاس گرفته است .
7-7- اضطراب و اختلال در خواب :
تعریف نظری :
اضطراب ، احساس دلواپسی ، به علامت انتظار نظری است که ممکن است درونی یا بیرونی باشد .
بی خوابی یا اختلال در خواب فقدان یا کاهش توانایی به خواب رفتن است که به سه کل بی خوابی اول شب ، وسط شب و آخر شب ظاهر می شود که غالباً با یک اختلال نظیر اضطراب و افسردگی ، یک علت عضوی معلوم یا مصرف مواد مربوط می شود . (کاپلان و سادوک ، 1994 )
تعریف عملیاتی :
اضطراب و بی خوابی نمراتی است که از پرسشنامه های هفت گانه مقیاس از فرم 28 ماده ای پرسشنامه سلامت عمومی بدست می آید . و میزان برخورد داری هر آزمودنی از آن میزان نمره ای است که آن آزمودنی از پاسخدهی به این مقیاس گرفته است .
8-7- اختلال در کنش اجتماعی :
تعریف نظری :
کنش اجتماعی در فرهنگ علوم رفتاری به صورت زیر تعریف هر عنل طبیعی یا مصنوعی که آثار اجتماعی تولید می کند این اصلاح در برنامه نحصیلی برای ااشاره به جنبه فعالیتهای عمومی مربوز به زندگی گروهی در تمام فرهنگها بکار می رود ( شعاری نژاد ، 1364 ، ص 30 )