بررسی توزیع جغرافیایی DMFT گروه های سنی 6 و 9 و 12 ساله و ارتباط آن با میزان فلوراید آب آشامیدنی شهر اردبیل
عنوان پایان نامه به انگلیسی:
The geographical distribution of DMFT index in 6.9.12 age groups and relationship with flouride concentration in Ardabil drinking water
کلمات کلیدی: آب شرب، میزان فلوراید، شاخصDMFT، گروه های سنی 6 و 9 و 12 ساله، شهر اردبیل
پرسش اصلی پژوهش : آیا ارتباط معنی داری بین میزان غلظت فلوراید در آب آشامیدنی و شاخص DMFT در گروه های سنی 6 و 9 و 12 ساله شهر اردبیل وجود دارد؟
بیان مسئله:
انسان ها از همان ابتدا با توجه اهمیت منابع آب پی برده و محل سکونت خود را در اطراف منابع آب بنا نمودند. بیش از 97 درصد کل منابع آب در اقیانوس ها و دریاها قرار دارد و کمی بیش از 2 درصد کل منابع آب در یخچالها و منابع قطبی و یا به صورت رطوبت در خاک و اتمسفر زمین قرار دارد (2). امروزه لزوم مطالعات کیفی منابع آب با توجه به ورود آلاینده های متنوع متمرکز و گسترده امری اجتناب ناپذیر و به عنوان یکی از مهم ترین چالش های پیش روی بشر طی سالیان اخیر در اکثر نقاط دنیا بوده است(3).دسترسی به آب آشامیدنی سالم از نیازهای اساسی هر جامعه به شمار می رود. افزایش جمعیت ، گسترش شهرها و صنایع و... باعث آلودگی محیط زیست، مخصوصا منابع تامین کننده آب آشامیدنی شده است(1). فلوئور به مقدار ناچیزی در جیره غذایی افراد وجود دارد و عمده ترین راه جذب آن از طریق آب آشامیدنی است.استاندارد 1053 موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران میزان فلوئور در آب بسته به میزان دما بین 0.6 تا L/ 0.7 mgتوصیه می کند.(6). فلوراید در هوا، غذا، خاک و آب یافت می شود.( 12)
فلوئور یکی از عناصری است که به میزان زیادی در پوسته زمین و به همراه سنگ های معدنی به صورت فلورسپار ،کریولیت و فلوروآپاتیت وجود دارد. در بسیاری آب ها مقادیر اندکی فلوئور وجود دارد و آب های زیر زمینی دارای غلظت بالاتری از فلوئور هستند .در مناطقی که فلوئور زیاد و به صورت ترکیبات معدنی وجود دارد ، آب های زیر زمینی ممکن است بیش از L/ 10 mgفلوراید داشته باشند(20). سازمان جهانی بهداشت مقدار مناسب جهت افزودن فلوئور به آب آشامیدنی را 5/0 تا1 mg/L توصیه می کند(18). شواهد اپیدمیولوژیکی نشان می دهد؛در حالی که غلظت های بیشتر از mg/L7/1 باعث فلوئورزیس (لکه های زرد و قهوه ای روی دندان ها) و غلظت های بالاتر از mg/L6-3 باعث مشکلات استخوانی (فلوئورزیس اسکلتی) می شود(20-14).
جذب بیش از حد فلوئور از طریق غذا، نوشیدنی، دهان شویه و... (به همراه آب با غلظت بالای فلوئور ) باعث بروز عوارض مزمنی مثل کاهش میزان هموگلوبین، اختلالات معده و روده، از دست دادن دندان ها در سن جوانی، افزایش شکستگی لگن در سالمندان، اختلالات سیستم ایمنی، اختلالات یادگیری، کاهش ضریب هوشی، اختلالات عملکرد تیروئید و... می شود(15).فلوئور یکی از یون های مهم آب دریا به شمار می رود.غلظتش در آب دریا 3/1میلی گرم در کیلوگرم است که مشخصه بسیاری از آب های طبیعی است. به ندرت پیش می آید که غلظت فلوئور در آب های طبیعی (عمدتاً آب های زیرزمینی مناطق خشک ) بیش از 10 میلی گرم در لیترشود.ممکن است به منظور پیشگیری از پوسیدگی دندان، فلوئور را به آب آشامیدنی بیافزآیند. در این صورت غلظت فلوئور باید 1/0 میلی گرم در لیتر باشد و افزایش غلظت بیش از این مقدار موجب لکه دار شدن دندان ها می شود .مقدار رهنمود سازمان بهداشت جهانی در این خصوص 5/1 میلی گرم در لیتر است.البته این اندازه به شرایط آب و هوایی منطقه ای و مصرف آب شرب بستگی دارد. در ایالات متحده ی امریکا لکه دار شدن دندان ها به عنوان یک اثر روی زیبایی طبقه بندی شده و حداکثر مقدار 4 میلی گرم در لیتر فلوئور برای پیشگیری از فلوئوروزیس اسکلتی پیشنهاد گردیده است ( در شرایطی نظیر فلج شدن که ناشی از مصرف مازاد فلوئور می باشد). فلوئور در بعضی از فرآیندهای صنعتی مصرف شده ودر نتیجه در فاضلاب ناشی از آن ها موجود خواهد بود. منابع مهم صنعتی فلوئور شامل تولید کک، شیشه و سرامیک ،الکترونیک،فرآیند ازی فولاد وآلومینیوم،آفت کش ها و کودها،و کارهای آبکاری فلزات است.مقدار زائدات در فاضلاب های تصفیه نشده در گستره ای از چند صد تا چند هزار میلی گرم در لیتر می تواند باشد.البته تصفیه ی متداول (آهک زنی) بدون ترقیق به ندرت می تواند غلظت فلوئور را به پائین تر از15-8 میلی گرم در لیتر کاهش دهد. (9). چرا که فلوراید آزاد شده درمحیط دهان در جلوگیری از عود پوسیدگی در دیواره های حفرات ترمیمی و رمینرالیزاسیون ضایعات ابتدایی نقش عمده ای را ایفا می نماید.(17-18) مقدار مطلوبی برای آب و هوای معتدل است، که در این شرایط شیوع کرم خوردگی و فساد دندان ها در حدود 60 درصد کاهش می یابد و نیز به جلوگیری از فساد دندان های کودکان کمک می کند و تعداد دندان های خراب، کشیده و پر شده یا شاخص DMFT را کاهش می دهد(13). DMF شاخص کمیت اثر پوسیدگی به روی دندانها می باشد .
DMF مخفف کلمات زیر است :
پوسیدگی (دندان پوسیده) D= Decay
دندانی که در اثر پوسیدگی کشیده شده است M= Missing
دندانی که پر شده است F= Filling
برای محاسبه این شاخص در هر فرد میزان D + M + F = DMF خواهد بود اگر در یک فرد ، D = 3 ، F=1 ، M=1 باشد .
یعنی در این فرد 5 دندان تحت تأثیر پوسیدگی قرار گرفته است .
برای محاسبه این شاخص در سطح جامعه از میانگین آن استفاده می شود .
WHO این شاخص را برای افراد 12 ساله ایرانی در سال 2000 زیر 3 اعلام نموده است ، در حال حاضر این شاخص در کودکان 12 ساله ایرانی 86/1 می باشد . در صورتیکه برای دندانهای شیری نیز بخواهیم این شاخص را نشان بدهیم آنرا با حروف کوچک , d,m,f نمایش می دهیم. شاخص dmf در کودکان 3 ساله ایرانی 7/1 می باشد که حدوداً 54% آن مربوط به پوسیدگی 4 دندان قدامی فک بالاست. شاخص DMFT که در دندان های دائمی به کار می رود و بازتاب کننده وضعیت بهداشت دهان و دندان است در بر دارنده (F) ترمیم شده، (M) کشیده شده و (D) دارای پوسیدگی است. (19). غلظت فلوراید درآب آشامیدنی بیشتر بصورت ماده معدنی فلورید کلسیم است و در آب هایی که دارای غلظت های بالای سدیم، پتاسیم و کلرید، و غلظت پایین کلسیم باشد، میزان فلوراید آب بالا خواهد بود(16). روش هایی گوناگون برای مطالعه و پهنه بندی تغییرات ویژگی های آب های زیرزمینی وجود دارد که هر کدام از آن ها بسته به شرایط منطقه و وجود آمار و داده های کافی دارای دقت هایی گوناگون می باشند. شناسایی به موقع و تهیه نقشه از تغییرات کیفیت و شناسایی عامل آن توسط روش های مشاهده ای و سنتی، کاری سخت، زمان بر و پرهزینه می باشد (10). یکی از بهترین سیستم ها، تکنولوژی سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) است که در سال 1960 در آمریکا و کانادا توسعه یافت. از جنبه های کاربردیGIS می توان در مدیریت آب های زیرزمینی شامل طراحی، مدیریت، طراحی بهینه و تحلیل شبکه های توزیع آب و ... را نام برد (11).
حفظ کیفیت آب آشامیدنی از نظر کنترل آلودگی از نظر فلوئور احتمالی ناشی از منابع، مستلزم برنامه ریزی و انجام تحقیقات لازم در این خصوص بوده و جهت رسیدن به این مهم، نیاز به تعیین وضعیت آلودگی موجود در منابع آب آشامیدنی شهر اردبیل می باشد . در این پژوهش میزان غلظت فلوئور در آب های شرب شهرستان اردبیل اندازه گیری شده و تغییرات غلظت عناصر و ترکیبات یاد شده در این محیط ها ، مقایسه این غلظت با غلظت استاندارد و ارتباط آن با شاخص DMFT در گروه های سنی 6 و 9 و 12 ساله شهر اردبیل بررسی خواهد شد عوامل مختلف موثر در این تغییرات و ناهنجاری های احتمالی بوجود آمده در محیط های مختلف در اثر عوامل طبیعی و انسانی بررسی خواهد شد.
پیشینه پژوهش (در بیان مختصر پیشینه پژوهش دانشجو باید به کلیه مراجع ذکرشده در بخش فهرست مراجع اشاره کند رجوع به مراجع باید براساس شماره مرجع یا حروف اول نام نویسندگان باشد بدیهی است که در صورت استفاده از هریک از حالت های فوق، مراجع معرفی شده در بخش فهرست مراجع نیز باید برحسب شماره مرجع یا حروف اول نام نویسندگان مرتب شده باشد): _در بررسی میزان فلوراید آب شرب و شاخص DMFT در شهر دامغان نتایج نشان داد غلظت فلوراید منابع آب شرب شهر دامغان ، در فصول کم باران به طور متوسط 37/0 میلی گرم در لیتر ودر فصول پر باران 0.6 میلی گرم در لیتر به دست آمد.شاخص DMFT در بین دانش آموزان 12 ساله، با توجه به طبقه بندی سازمان جهانی بهداشت در سطح دوم قرار گرفت و میزان پوسیدگی در شهر دامغان کم می باشد(5).
-درتحقیقی میزان فلوئور آب شرب شیراز در سال88-87 در 80 نمونه از منابع آب آشامیدنی روستاهای شهر زاهدان میانگین فلوئور شهر زاهدان 93/0میلی گرم در لیتر بدست آمد. حداقل و حداکثر میزان فلوئور به ترتیب 1/0 و 2/0 میلی گرم در لیتر می باشد. بدین ترتیب متوسط فلوراید، از حد مطلوبی برای مقاوم سازی مینای دندان ها برخوردار می باشد.(4).
_در تحقیقی میزان فلوئور در منابع آب همه شهرستان های استان خراسان جنوبی در سال 1386-87 کمتر از میزان حداقل توصیه شده است که ضرورت دارد تلاش جدی جهت حل این مشکل به عمل آید(6).
لینک دانلود پایان نامه این پروپوزال