پایان نامه مدیریت زنجیره تامین

چکیده

مدیریت دانش، یکی از مهمترین منابع رقابتی برای هر سازمان محسوب می شود، به نحوی که بسیاری معتقدند که شرکت هایی که بتوانند هرچه سریعتر دانش را کسب و به مرحله کاربردی برسانند در یک بازار رقابتی، موفق تر خواهند بود. از طرفی دیگر، رقابت بین شرکتی اهمیت خود را از دست داده است و رقابت بین زنجیره های تامین جهت ارائه حداکثر ارزش به مشتری، مورد تاکید قرار گرفته است. مدیریت زنجیره عرضه موقعیت استراتژی عملیاتی در هر دو زمینه­ی صنایع تولید و خدمات فرض شده است و بیش از ۱۰ سال گذشته شرکت ها به طور جدی استراتژی های مدیریت زنجیره عرضه را در سازمان خود پیاده سازی کرده اند. مدیریت دانش توانمندی اصلی مدیریت زنجیره عرضه و یک عنصر حیاتی از اطلاعات فشرده و محیط های سازمانی چند فرهنگی است. درک اهمیت مدیریت دانش در زنجیره عرضه، تلاشی است که در این تحقیق انجام شده تا یک چارچوب مفهومی برای مدیریت دانش در مدیریت عرضه ارائه کند و با استفاده از یک مطالعه موردی که توسط شرکت های فرانسوی انجام شده، ارزیابی گردد. در نهایت، خلاصه ای از یافته ها و نتیجه گیری برای مدیریت دانش در زنجیره عرضه ارائه شده است. در سال های اخیر مدیریت زنجیره تامین با رویکرد جدید خود در مسائل مدیریتی توانسته است تحولی شگرف در کاهش هزینه های اجرا و انجام صحیح مسائل مدیریتی در سازمان ها را ایفا کند. اما اجرای مدیریت زنجیره تامین زمانی می تواند در سازمان ها مفید واقع شود و می تواند که به اهداف خود برسد که بتواند در تعامل با اهداف و اجزای سازمان به خوبی خود را نشان دهد یکی از این مسائل مهم در سازمان ها توجه به مدیریت دانش می باشد که اگر در سازمان ها بدرستی شناخته شود و مورد استفاده قرار گیرد می تواند مدیریت زنجیره تامین را به صورت ابزاری قدرتمند در سازمان به عرصه ظهور در آورد در دنیای رقابتی امروز که سازمان ها در حال رقابت و گسترش محصولات و خدمات خود هستند عامل دانش وسیله شناخته شده ای است. امروزه برای مدیران سازمان های مختلف عملکرد مدیریت دانش و نقش آن در سازمان امری شناخته است و هریک از سازمان ها در تلاش برای دستیابی به این دانش جدید هستند استفاده از مدیریت زنجیره تامین در راستای مدیریت دانش می تواند در بهبود اهداف سازمان کمک بسیار مناسبی باشد لذا در این تحقیق سعی بر آن شده است که به شناخت مدیریت زنجیره تامین در سازمان ها پرداخته شود و در ادامه به شناخت و بررسی عامل دانش در سازمان ها و نقش و اهمیت آن در سازمان ها در راستای بکار گیری مدیریت زنجیره تامین و اطلاعات پرداخته شود. رویکرد جدیدی که در سال های اخیر بر مدیریت عملیات حاکم شده، رویکرد مدیریت زنجیره تامین است. زنجیره تامین شبکه ای از تسهیلات و مراکز توزیع است که وظایف تهیه و تدارک مواد خام، تبدیل آن به محصولات نهایی و واسطه ای و توزیع این محصولات نهایی به مشتریان را انجام می دهد. زنجیره های تامین در سازمان های تولیدی و خدماتی وجود دارند، هر چند که پیچیدگی زنجیره ممکن است از صنعتی به صنعت دیگر و از شرکتی به شرکت دیگر شدیداً تغییر کند. در این تحقیق سعی شده است که این رویکرد جدید در مدیریت عملیات به طور تقریباً کاملی معرفی شود. و بنابراین هدف تحقیق این است که این موضوع را که بسیار گسترده و وسیع است تا حدی معرفی و خواننده را با آن آشنا کند.

مواردی که در این نوشته بررسی شده عبارتند از: تعاریفی از مدیریت زنجیره تامین، زنجیره ارزش، زنجیره تقاضا و زنجیره عرضه (تامین)، نیاز به مدیریت زنجیره تامین، منافع مدیریت موثر زنجیره تامین، عناصر مدیریت زنجیره تامین، مباحث استراتژیکی، تاکتیکی و عملیاتی در مدیریت زنجیره تامین و چند موضوع دیگر. در پایان نیز با ارائه یک چارچوب مفهومی برای مدیریت زنجیره تامین و مطرح کردن رقابت جدید در محیط مدیریت عملیات سعی شده است از مباحث عنوان شده قبلی نتیجه گیری قابل قبولی صورت گیرد. مدیریت زنجیره تامین رویکرد جدیدی است که در سال های اخیر بر مدیریت عملیات حاکم شده است. زنجیره تامین شبکه از مراکز توزیع است که یکی از وظایف آن تبدیل مواد خام به محصولات نهایی و توزیع آنها در میان مشتریان است. مدیریت زنجیره تامین فعالیت ها را طوری هماهنگ می کند که مشتریان بتوانند محصولات را با کیفیت بالا و با حداقل هزینه به دست آورند. مدیریت زنجیره تامین می تواند برای شرکت مزیت رقابتی فراهم سازد. مدیریت زنجیره تامین اشتیاق شرکت را برای همکاری و رقابت افزایش می دهد. دانش مهمترین مزیت رقابتی سازمان ها در عصر حاضر محسوب می شود.

فصل اول:

کلیات

۱-۱) مقدمه

در آستانه هزاره سوم، مدیریت دانش، به عنوان یک نیاز استراتژیک برای موسسات، سازمان ها و نهادهای خدماتی مطرح است، مدیریت دانش تضمین کننده برتری های بلند مدت برای سازمان ها و جوامع و میزان بهره گیری آنها از سرمایه های انسانی، فکری و اطلاعاتی است. مدیریت دانش، نگرشی است که می تواند از سوی مدیریت سازمان ها با کمی انعطاف پیاده سازی شود و رقابت پذیری در آینده، پیشرو بودن در محصولا و خدمات جدید، فتح بازارهای جدید و خلق بازارهای نو و از دست ندادن سرمایه های دانشی را به ارمغان بیاورد. مبحث مدیریت دانش یکی از مباحث نو ظهور در مدیریت است که به شدت مورد اقبال و توجه دانشمندان علم سازمان و مدیریت واقع شده و مهمترین رکن مدیریت دانش، پیاده سازی و اثر بخشی آن می باشد، که شناخت مدیریت دانش به عنوان یک روح حاکم بر اعمال سازمانی برای پیاده سازی آن ضروری است در مقاله مدیریت دانش در زنجیره تامین که قصد دارد تا به بحث در مورد نقش مدیریت دانش در تامین مدیریت زنجیره (پیوسته) با توجه به بررسی مطالب منتشرشده، بپردازد. در مجموع از ۵۸ مرجع منتخب مقالات مجلات سیستماتیک می باشد . این بررسی برای شناسایی ویژگی های مختلف نظری و روشی که در آن برنامه های کاربردی مدیریت دانش در زمینه زنجیره تامین ارائه شده است. بررسی نشان می دهد که شواهد کمی از رابطه مثبت بین استفاده از راه حل های فناوری اطلاعات و عملکرد شرکت ها وجود دارد. برخی از مسائل مانند مشکل از منسوخ شدن دانش در عرضه مدیریت زنجیره تامین ناشناخته باقی می ماند. درک عمیق تر از فرایند انباشت دانش می تواند به بینش جدید منجر شود. این تحقیق با برخی از جهت گیری های آینده برای ساخت تئوری و تحقیق تجربی منعقد می گردد مدیریت زنجیره تامین در محیط صنعتی امروز، شیوه مدیریت جدیدی است. مدیریت زنجیره تامین، عرصه استراتژی کلیدی است که اثر مستقیم روی موفقیت سازمان ها در محیط کسب و کار به شدت رقابتی امروز دارد. با توسعه مدیریت زنجیره تامین، مضمون آن نیز تغییر کرده است .زنجیره های تامین سنتی روی هزینه و فاکتورهایی مثل جریان مواد و قطعات، جریان های اطلاعات، و جریان های مالی تاکید داشتند. اما در جهان امروزی بازار نیاز به پاسخ سریع تر نسبت به گذشته دارد و مدیریت فاکتورهای سنتی پاسخگوی نیازهای فعلی زنجیره ها نیست . کلید بقاء در جهان امروزی، داشتن مزیت رقابتی نسبت به رقبا است. از طرفی برای رقابت، بهبود عملکرد امری ضروری است. بنابراین بهبود عملکرد مبحث مهمی در جهان امروزی بشمار می آید. زنجیره تامین نیز به عنوان یکی از ویژگی های جهان امروزی از این امر مستثنی نیست. عوامل و ابزارهای گوناگونی برای بهبود عملکرد زنجیره تامین شناخته شده است. یکی از این ابزارها مدیریت دانش است. امروزه زنجیره های تامین علاوه بر منابع و دارائی های ملموس، روی دارائی های ناملموس مثل دانش نیز متمرکز شده اند منابع ناملموس می توانند باعث ایجاد مزیت رقابتی شوند. به طور کلی عبارت منابع ناملموس برای پوشش رنج وسیعی از فاکتورها مثل شهرت، پیکربندی زنجیره تامین، دانش و معلومات کارکنان، و فرهنگ سازمان بکار می رود به اشتراک دانش به عنوان منبع مزیت رقابتی زنجیره تامین نگاه کردند.

از آنجائیکه فعالیت های کسب و کار از سطح سازمان به سطح زنجیره تامین منتقل شده است حفظ مزیت رقابتی بوسیله ایجاد ارتباطات قوی با کارکنان، مشتریان، و تامین کنندگان و شرکای بالادستی و پایین دستی، چالش پیش روی مدیران است یک استراتژی مناسب مدیریت دانش می تواند در دستیابی به این هدف کمک کننده باشد. مقالات بسیاری در زمینه استراتژی ها، تکنیک ها، تکنولوژی ها و زیر ساخت ها برای طراحی و توسعه زنجیره تامین وجود دارد، اما تعداد بسیار کمی از آنها با مدیریت دانش در زنجیره تامین سروکار دارند. از طرفی نیاز به یک بررسی سیستماتیک و سنجیده روی فاکتورهای کلیدی موفقیت برای اجرای مدیریت دانش ضروری است. سازمان ها نیاز دارند که از فاکتورهایی که روی موفقیت مدیریت دانش اثرگذارند آگاه و با خبر باشند. در نظر نگرفتن فاکتورهای مهم ضروری، احتمالاً مانع تلاش سازمان برای تحقق کامل منافعش خواهد شد. بنابراین با در نظر گرفتن مدیریت دانش به عنوان یکی از ابزارهای بهبود عملکرد زنجیره تامین، سعی ما بر آن است تا فاکتورهای کلیدی موفقیت مدیریت دانش و اثر آنها روی بهبود عملکرد زنجیره تامین بررسی شود. از اواخر قرن گذشته میلادی تا زمان حال، بحث مدیریت دارایی های نامشهود سازمان به عنوان بخشی از منابع حیاتی سازمان بسیار مورد توجه واقع شده است .از بین این دارایی ها، دانش بیشترین توجه را به خود معطوف ساخته و به عنوان مهمترین دارایی نامشهود سازمان مورد تاکید قرار گرفته است. اکنون بحث مدیریت دانش به یکی از موضوعات اصلی در تحقیقات مدیریت در سراسر دنیا تبدیل شده است و آن را به عنوان  ابزاری کلیدی برای مدیریت کردن اطلاعات و ابزاری استراتژیک برای مدیریت و راهی موثر برای کسب مزیت رقابتی پایدار می دانند. در عصر حاضر، شتاب تغییرات در علوم و فناوری های پیشرفته، به قدری فزونی یافته است که شتاب در نوآوری محصولات تولید شده با تکنولوژی و ایجاد دانش و توسعه آن، از سرعت یادگیری بشر فراتر رفته است همچنین شرکت های موفق امروزی شرکت هایی هستند که به طور پیوسته برای حل مسائل جدید و نا آشنا، دانش جدید را کشف و یا خلق کرده و این دانش را به صورتی هدفمند و نظام یافته و متناسب با اهداف تخصصی راهبردی در تمامی لایه ها و بخش های مختلف سازمان توسعه داده و به دنبال تبدیل آن به فناوری و محصولات جدید باشند از طرفی دیگر، در اقتصاد امروز، رقابت دیگر شرکت در برابر شرکت نیست، بلکه این زنجیره های تامین هستند که به رقابت با هم می پردازند زنجیره تامین شامل تمام مراحلی است که به طور مستقیم و یا غیرمستقیم در تحقق نیازهای مشتری مشارکت دارند و شامل طیفی از مشتریان نهایی تا تامین کنندگان اولیه خواهد بود. در این زنجیره سه جریان عمده اطلاعاتی، فیزیکی و پولی در حرکت است هدف اصلی این زنجیره را می توان دستیابی به حداکثر ارزش برای مشتری دانست. بنابراین با توجه به توضیحات فوق، بررسی مدیریت دانش در زنجیره تامین امری ضروری می باشد، چرا که هر دو موضوع، به دنبال رسیدن به مزیتی رقابتی جهت ارائه حداکثر ارزش به مشتری نهایی هستند در طول دو دهه اخیر، مدیران شاهد یک دوره تغییرات شگرف جهانی به واسطه پیشرفت در تکنولوژی، جهانی شدن بازارها و شرایط جدید اقتصاد سیاسی بوده اند. با افزایش تعداد رقبا در کلاس جهانی، سازمان ها مجبور شدند که سریعاً فرآیندهای درون سازمانی را برای باقی ماندن در صحنه رقابت جهانی بهبود بخشند.

در دهه های ۷۰- ۱۹۶۰ سازمان ها به توسعه جزئیات استراتژی های بازار همت گماردند که بر برآورده کردن رضایت مشتریان متمرکز بود. آنها بدین درک نایل آمدند که مهندسی و طراحی قوی و عملیات تولید منسجم و هماهنگ ، پیش نیاز دستیابی به نیازمندی های بازار و در نتیجه سهم بازار بیشتر است. بنابراین، طراحان مجبور شدند که ایده آل ها و نیازمندیهای موردنظر مشتریان را در طراحی محصولات خود بگنجانند و در حقیقت محصولی را با حداکثر سطح کیفی ممکن، در حداقل هزینه، توام با ایده آل های موردنظر مشتری روانه بازار سازند. در دهه ۱۹۸۰ با افزایش تنوع در الگوهای موردنظر مشتریان، سازمان های تولیدی به طور فزاینده ای به افزایش انعطاف پذیری در خطوط تولید، بهبود محصولات و فرآیندهای موجود و توسعه محصولات جدید برای ارضای مشتریان علاقه مند شدند که این موضوع به نوبه خود چالش های جدیدی را برای آنها رقم زد. در دهه ۱۹۹۰ به موازات بهبود در توانمندی های تولید، مدیران صنایع درک کردند که مواد و خدمات دریافتی از تامین کنندگان مختلف تاثیر بسزایی در افزایش توانمندی های سازمان به منظور برخورد با نیازمندی های مشتریان دارد که این امر به نوبه خود، تاثیر مضاعفی در تمرکز سازمان و پایگاه های تامین و استراتژی های منبع یابی بر جا نهاد. همچنین مدیران دریافتند که صرفاً تولید یک محصول کیفی، کافی نیست. در واقع تامین محصولات با معیارهای مورد نظر مشتری (چه موقع، کجا، چگونه) و با کیفیت و هزینه موردنظر آنها، چالش های جدیدی را به وجود آورد. در چنین شرایطی به عنوان یک نتیجه گیری از تغییرات مذکور دریافتند که این تغییرات در طولانی مدت برای مدیریت سازمانشان کافی نیست. آنها باید در مدیریت شبکه همه کارخانجات و شرکت هایی که ورودی های سازمان آنها را به طور مستقیم و غیرمستقیم تامین می کردند، همچنین شبکه شرکت هایی مرتبط با تحویل و خدمات بعد از فروش محصول به مشتری درگیر می شدند. با چنین نگرشی رویکردهای زنجیره تامین و مدیریت زنجیره تامین پای به عرصه وجود نهادند.

-۲) ضرورت انجام پژوهش

ضرورت انجام این پروژه ایجاد ارتباط بین مدیریت دانش و زنجیره تامین و همچنین ارائه راهکار و راه حلی در جهت بهبود مدیریت دانش و زنجیره تامین می باشد.

۱-۳) اهداف پژوهش

هدف از انجام این تحقیق شناخت کامل مدیریت دانش و زنجیره تامین و همچنین مشخص کردن چارچوبی برای انجام مدیریت دانش در زنجیره تامین می باشد. مدیریت زنجیره عرضه در طول سال ها تکامل یافته است، رفتن از یک حالت فنی به حالت جهانی است که در آن مفهوم جریان که به خوبی نشان داده شده است. در سال های اخیر، نویسندگان مختلف، با هم مفاهیم مدیریت دانش و زنجیره عرضه، ارتباط برجسته ی نزدیک بین این دو مفهوم به ارمغان آورده اند. پس از جریان از نظریه پایه مدیریت، ما معتقدیم که مسائل مربوط به دانش مرکزی برای مدیریت زنجیره عرضه هستند. سؤال پژوهش ما تلاش می کند تا چگونه به تجزیه و تحلیل فرآیند ایجاد دانش می تواند با زنجیره عرضه تطابق یابد و عوامل مقتدر فرایند کدامند. این تحقیق بر اساس فرایند مدیریت دانش و به طور خاص با استفاده از ماتریس نوناکا از دانش برگرفته شده است.

۱-۴) روش تحقیق

روش تحقیق در این پروژه کار تحقیقاتی بوده است که با استفاده از نظرات برخی صاحب نظران در رابطه با زنجیره تامین و مدیریت دانش و همچنین تلفیق این دو مقوله بصورت یک مجموعه پروژه ای در آمده است.

۱-۵) استفاده کنندگان

استفاده کنندگان از این پروژه تحقیقاتی کارخانجاتی مانند صنایع خودرو سازی و همچنین سازمان هایی که مدیریت دانش و زنجیره تامین در آنها پیاده سازی می شود.