پروپوزال بررسی میزان کودک آزاری مادران شاغل و غیر شاغل در دختران مقطع دبیرستان

چکیده

هدف از پژوهش حاضر بررسی میزان کودک آزاری مادران شاغل و غیر شاغل در دختران مقطع راهنمایی می باشد.جامعه آمار یاین پژوهش را کلیه مادران شاغل و غیر شاغل تشکیل میدهند که از بین آنان 60 نفر به عنوان نمونه پژوهش استفاده شده است. برای بررسی داده ها از پرسشنامه کودک آزاری کیس استفاده شده است که نتایج در نرم افزار spss و با استفاده از تحلیل واریانس چند راهه مورد بررسی قرار گرفت.نتایج آزمون نشان داد افرادی که شاغل هستند میزان کودک آزاری بالاتری دارند و همچنین این افراد بیشتر کودک آزاری غفلت را نسبت به فرزندان خود نشان میدهند.

کلمات کلیدی: کودک آزاری-شاغل-غیر شاغل-مقطع راهنمایی

مقدمه

مطابق تعریف سازمان بهداشت جهانی کودک آزاری عبارت است از آسیب یا تهدید سلامت جسم، روان و یا رفاه و بهزیستی کودک به دست والدین یا افرادی که نسبت به او مسئول هستند (آقابیگلویی و همکاران، 1380). بدرفتاری با کودک اصطلاحی است که برای توصیف شیوه هایی که کودکان ممکن است به وسیله بزرگسالان مورد بدرفتاری قرار گیرند استفاده می شود و رفتاری به سوی شخص دیگر است که خارج از هنجارهای رفتار است و علت خطر اساسی آسیب فیزیکی یا هیجانی به کودک می باشد. بدرفتاری با کودک به چهار مقوله اصلی تقسیم می شود سوء استفاده جنسی، سوء استفاده فیزیکی، آزار روان شناختی و غفلت (دی و همکاران، 2006).

بدرفتاری با کودک در همه کشورها و فرهنگ ها اتفاق می افتد و معمولاً از تعامل بین چندین عامل خطر از قبیل افسردگی والدین، استرس، انزوای اجتماعی ایجاد می شود. غفلت شایع ترین شکل بدرفتاری در آمریکاست که به علت دانش ناکافی درباره تربیت است. اما غفلت عمدی نادر است (دوبوتیز و بنت[1]، 2007).

کودک آزاری حداقل ناخوشایند و در بدترین حالت کشنده است و بیشتر اثرات زیان بار روان شناختی و گاهی اوقات جسمانی را ایجاد می کند. همه­گیر شناسی مشکل بستگی به تعریف کودک آزاری دارد اما کمتر از آنچه که اتفاق می افتد گزارش می شود. بیشتر موارد در خانواده به وسیله والدین یا مراقب اولیه روی می دهد به استثنای سوء رفتار جنسی که به طور برابر توسط افراد آشنا و غریبه روی می دهد. مطالعه می چاهال و کاوسون[2] (2005) در زمینه شیوع کودک آزاری، کودک آزاری فیزیکی را 7 درصد، آزار هیجانی 6 درصد، فقدان مراقبت 6 درصد، فقدان نظارت 5 درصد و آزار جنسی را 11 درصد گزارش کرده است. عوامل متعددی با کودک آزاری در ارتباط است که می توان به عوامل اجتماعی و خانوادگی اشاره کرد. در خانواده های تک والدی یا در خانواده هایی که هر دو والد از بیماری روانی یا مصرف مواد و الکل رنج می برند و همچنین در خانواده هایی که خشونت بین والدین وجود دارد شیوع کودک آزاری بیشتر است. والدین آزارگر معمولاً در کودکی مورد آزار قرار گرفته اند و تحقیقات در دو دهه گذشته از ارتباط بین کودک آزاری و مشکلاتی از قبیل افسردگی، اضطراب، مصرف مواد، خشم، گسیختگی (تجزیه)، اعتماد به نفس پایین و خودکشی حمایت می کند (گلاسر[3]، 2005).

پژوهش­ها نشان دهنده رابطه ی سابقه ی کودک آزاری با بهداشت روانی و پیامدهای روانپزشکی آن در دوران بزرگسالی است (هوروتیز[4]، 2001؛ مک میلان[5]، مودن[6]، 2001؛ کندال تالک[7]، 2002؛ آرنو[8]، 2004). نتایج برخی از پژوهشها از ارتباط بین اشکال چندگانه بدرفتاری در مورد کودکان و سلامت روانی دوران بزرگسالی حکایت می کنند (روجر، 1988؛ والری، 2003؛ اسدالهی، برات وند، 1384). برخی نیز برای هر کدام از ابعاد کودک آزاری پیامد منفی خاصی را در دوران بزرگسالی پیش بینی کرده اند و برخی از تحقیقات نشان دهنده ی آثار فیزیولوژیکی منفی کودک آزاری در دوران بزرگسالی است (کریستین[9] و همکاران، 2007؛ ربکا[10] و همکاران، 2008). عزت نفس پایین، انزواگرینی و اقدام به خودکشی نیز در برخی از پژوهشها به عنوان پیامدهای کودک آزاری در بزرگسالان می باشد (ثناگوی معرز، 1379؛ نوروزی، 1382).

آسیب ناشی از شکل های مختلف بدرفتاری دامنه وسیعی دارد و همه ابعاد رشد کودک را تحت تاثیر قرار می دهد. آزار فیزیکی می تواند صدمات جدی ایجاد کند (مثل ضربه مغزی در اثر تکان دادن کودک) و در موارد دیگر منجر به معلولیت و یا مرگ شود. نقص در رشد و قد و قامت کوتاه ممکن است نتیجه ای از آزار و غفلت باشد. بیماری هایی که از راه جنسی منتقل می شوند و حاملگی ناخواسته نتیجه ای از سوء رفتار جنسی است. بیشترین شیوع مربوط به سوء رفتار روان شناختی یا هیجانی است. مدارکی وجود دارد که تغییرات مغز (عصبی- زیستی) با تظاهرات روان شناختی همراه آزار و غفلت توام است. سوء رفتار فیزیکی با رفتار تهاجمی و سلطه جویی و اعتماد به نفس پایین در ارتباط است. غفلت هیجانی به موفقیت کم تحصیلی و مشکلاتی در ارتباط با همسالان به علاوه رفتارهای مقابله ای منجر می شود. سوء رفتار جنسی به طور ویژه با افسردگی اساسی، سوء مصرف مواد، خودآزاری و اختلال استرس پس از سانحه و رفتارهای جنسی نامناسب در ارتباط است. تحقیقات در زمینه دلبستگی کودکان مورد آزار نشان داده است که این کودکان عدم امنیت و آشفتگی دارند که نتیجه ای از مراقبت متناقض و ترس است که در زندگی کودکان مورد غفلت شایع است. مردان با سابقه سوء رفتار در کودکی بیشتر احتمال دارد مرتکب اعمال آزارگرانه شوند. مادران با تجربه غفلت در کودکی این الگو را با فرزندان خود تکرار می کنند که منجر به انتقال بین نسلی غفلت می شود. کودکان مورد آزار، فاقد مهارت های حل مساله و اجتناب از کشمکش و به طور کلی مهارت های بین فردی هستند (گلاسر، 2005).

با توجه به اثراتی که کودک آزاری در سلامت کودکان دارد و اثرات درازمدت آن در زندگی بزرگسالی نمود پیدا می کند که سلامت روانی را تهدید می کند لازم است تحقیقاتی در این زمینه انجام شود و عوامل موثر و ابعاد گوناگون آن بررسی شود. همچنین تحقیقات کمی در این زمینه وجود دارد که نتایج تحقیق حاضر می­تواند راهگشای تحقیقات بعدی باشد و نتایج آن در مراکز مشاوره و خانواده استفاده شود.

با توجه به مطالب فوق پژوهشگر در پی دست یابی به میزان کودک آزاری در مادران شاغل و غیر شاغ در مقطع دبیرستان است.

روش تحقیق

روش تحقیق پژوهش حاضر با توجه به فرضیه ها و اهداف، از نوع علی –مقایسه ای  می­باشد. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر مقطع راهنمایی شهرستان اردبیل و والدین آنان می باشد که در سال تحصیلی 94-1393مشغول به تحصیل بودند.حجم جامعه آماری دانش آموزان74232نفرمی باشد. روش نمونه گیری در پژوهش حاضر، خوشه­ای چند مرحله­ای می باشد و تعداد نمونه به میزان 620 نفر که بعد از ریزش آزمودنی­ها به دلیل عدم همکاری برخی از والدین و مخدوش بودن برخی از پرسشنامه ها تعداد 580 نفر (290 نفر پسر و 290 نفر دختر) به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده است. ابتدا از بین کلیه مدارس سه مدرسه دخترانه و سه مدرسه پسرانه به تصادف انتخاب و از بین این مدارس تعدادی کلاس برای اجرای پرسشنامه انتخاب شد، سپس از والدین دانش آموزان انتخاب شده درخواست شد تا در جلسه اولیا و مربیان شرکت نموده و پس از توضیح در مورد نحوه اجرای پرسشنامه و همچنین هدف از پژوهش به سوالات پاسخ دهند و حد المقدور هیچ گزینه ای را بدون پاسخ رها نکنند. از بین 580 نفر، 60 نفر (30 نفر پسر و 30 نفر دختر) که نمرات بالایی در کودک آزاری به دست آوردند، انتخاب و تمامی تحلیل ها روی این 60 نفر انجام پذیرفت.برای بررسی پژوهش از پرسشنامه کودک آزاری استفاده شده است. این پرسشنامه کودک آزاری را در چهار بعد غفلت ، آزار جسمی ، آزار جنسی و آزار عاطفی بررسی می‌کند . این پرسشنامه توسط محمد خانی ( 2003) تهیه شده است که ابتدا شامل 54 آیتم بوده که از این تعداد ، 7 سوال برای آزار جسمی، 9 سوال برای آزار جنسی ، 21 سوال برای آزار عاطفی وجوه منفی خانه و17 سوال برای غفلت ، مشخص  شده است  محققان مذکور پس از اجرای تحلیل عاملی به روش تحلیل مؤلفه اصلی، از 54 ماده مقیاس ، 38 ماده که دارای بیشترین همبستگی متغیرهای مورد اندازه گیری بود را بدست آوردند که از این تعداد ، 8 سوال برای آزار جسمی ، 5 سوال برای آزار جنسی، 14 سوال برای آزار  عاطفی و جو منفی خانه و 11 سوال برای غفلت  مشخص شده است.برای بدست آوردن نتایج از آزمون manova ‌استفاده شده است.

پایان نامه این پروپوزال در سایت وجد ندارد