پایان نامه مقایسه شاخص قدرت نسبی با میانگین متحرک همگرا واگرا روش تحلیل تکنیکال در گروه فلزات اساسی بورس اوراق بهادار

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد

 گرایش: حسابداری

چکیده:

بیشتر افراد به درستی از  روشهای سرمایه گذاری اطلاع ندارند ، آنها به طمع سود بیشتر و  حداکثر کردن ثروت  منابع مالی وپس اندازهای خود را در بازارهای مختلف سرمایه گذاری می کنند .بعضی از مردم به دنبال سود کمتر وبدون ریسک هستند.به همین جهت منابع مالی که در اختیار دارند را در بانک واوراق مشارکت سرمایه گذاری می کنند .گروه دیگر مردم منابعی که در اختیار دارند،را در بازارهایی که خود در آن مشغول کار هستند،سرمایه گذاری می کنند و گروه دیگر در بازار های فلزات گرانبها ،ارز وسهام وارد شده وبا پذیرش ریسک بیشتر انتظار منافع بیشتری نیز دارند در این میان تحلیل تکنیکی به علت اینکه در بیشتر بازارها کاربرد فراوانی دارد، مورد توجه تعداد زیادی از سرمایه گذاران قرارگرفته است.تجزیه تحلیل تکنیکی فرایند بررسی حجم معاملات ،ودر نظر گرفتن قیمتهای گذشته ،برای تعیین قیمت آتی سهام ،ارز و... می باشد. در واقع تحلیل گران تکنیکال با این عقیده که همه عوامل در قیمت لحاظ شده وبازار معمولا رفتار خود را تکرار می کند.به پیش بینی قیمت سهام در اینده می پردازند.

در این تحقیق به بررسی ومقایسه بازده وریسک دو روش تکنیکال که توسط فعالان بازار مورد استفاده  قرارمی گیرد، یعنی شاخص قدرت نسبی ومیانگین متحرک همگرا واگرا (سه گانه)پرداخته شده است.جامعه مورد بررسی گروه فلزات اساسی بورس اوراق بهاداربوده که تا سال1380 در بورس اوراق بهادار پذیرفته شده باشندو دوره زمانی  مورد بررسی از ابتدای سال 1380تا 13/9/1387می باشد.   درقالب دو فرضیه اصلی وهشت فرضیه فرعی پرداخته شده است. در فرضیه ها به مقایسه بازده وریسک استفاده از شاخص قدرت نسبی و میانگین همگراواگرا(سه گانه)در زمان رشد شاخص کل و کاهش شاخص کل به صورت جداگانه ودر دو فرضیهاصلی به مقایسه ریسک وبازده دو روش درتمام زمان مورد بررسی پرداخته شده است. و نتیجه اینکه بین ریسک وبازده دو روش شاخص قدرت نسبی ومیانگین همگرا واگرا(سه گانه)تفاوت معنا داری وجود ندارد. وکاهش و رشد شاخص کل بورس هم باعث تفاوت معنادار بین بازده وریسک دو روش نشده است. وروش این  تحقیق کاربردی وتوصیفی می باشد ،و هدف ان کمک به سرمایه گذاران برای انتخاب روش مناسب تر بوده واز آزمون tجهت آزمون تساوی میانگین دوجامعه استفاده شده است .

مقدمه:

امروزباگسترش روزافزون تجارت الکترونیک امکان سرمایه گذاری در بازارهای سراسر جهان فراهم وانجام معاملات الکترونیکی تبدیل به بخش مهمی از ساز وکار بازارهای معتبر جهانی شده است.

بازارهای مورد بحث نه تنها شامل بازارهای سهام بلکه بازارهای نفت وفلزات غیر اهنی بازارهای محصولات کشاورزی، بازارهای پولی و...رانیز دربر می گیرد .

اصولابرای کسب سود در این بازار گسترده جهانی، نیاز به اطلاعات تخصصی وپیچیده کارشناسی ،امر لازم وضروری به نظر می رسد.

بنابراین توجه به گستردگی بازارجهانی ،استفاده از ابزارهایی که با در اختیار داشتن کمترین اطلاعات بتواند بیشترین نتایج را حاصل کنند بسیار مطلوب به نظر می رسد.

روشهای بسیاری توسط فعالان بازار ابداع شد که به سرمایه گذاران کمک کند تا بتوانند باتصمیم گیری درست بازده بهتری را از سرمایه خود کسب کنند.یکی از روشهای سرمایه گذاری[1] که به صورت گسترده مورد توجه  سرمایه گذاران قرارگرفته روش سرمایه گذاری تکنیکال است . در داخل کشور نیز خصوصا در سالهای اخیربسیاری ازسرمایه گذاران به روشهای تکنیکال[2] توجه ویژه ای نشان می دهند.به تحلیل گران تکنیکال چارتیست[3] می گویند.چارتیستها سعی می کنند،با استفاده روند[4] و قیمتهای گذشته سهام برای تصمیم گیری در مورد  سرمایه گذاری آتی استفاده کنند (زو و زهو،2009 ،ص554-519)[5].

فصل اول

کلیات تحقیق

1-1 مقدمه

دوشاخصی که در بازار سرمایه توسط بسیاری از فعالان بازار مورد استفاده قرار می گیرد،شامل شاخص قدرت نسبی[6]،میانگین متحرک همگرا واگرا)سه گانه)[7] می باشد. دلیل انتخاب مقایسه این دو شاخص هم استفاده زیاد آنها توسط فعالان بازار می باشد.یکی از اشکالاتی که به میانگین متحرک  همگرا واگراگرفته می شود ،تاخیردر ارسال سیگنال برای خرید وفروش سهام است . زیرا در اکثر موارد زمانی سیگنال را ارسال می کند که قیمت سهم مقدار زیادی از روند افزایشی خود را طی کرده است برای رفع کردن این اشکال ،میانگین متحرک همگرا واگرادو گانه وسه گانه ابداع شد . که دراین تحقیق از میانگین همگرا واگرا سه گانه استفاده شده است.میانگین همگرا واگرا( سه گانه) به دلیل اینکه زودترازمیانگین همگراواگرا[8] ،ومیانگین همگراواگرا)دو گانه( [9]سیگنا ل خرید وفروش ارسال می کند،درسالهای اخیر مورد توجه سرمایه گذاران بازار سهام  قرارگرفته است.  این تحقیق درصدد آن است که بازده و ریسک  این دو روش رادر گروه فلزات اساسی در بورس اوراق بهادار تهران  مورد بررسی ومقایسه قرار دهد تا به سرمایه گذاران وفعالان بازار در تصمیم گیریهای آتی کمک کند.

3-1بیان  مسئله :

به طور کلی روش ها وفنون مختلفی در رابطه با سرمایه گذاری دربازارسهام وجود دارد که اگاهی از روش هایی که برای سرمایه گذاری امروزی موثرباشد،  می تواندبه سرمایه گذاران کمک نماید تا به انچه که خواسته انها ست یعنی کسب حداکثر بازدهی به منظور افزایش ثروت دست یابند.  در نتیجه باید روش هایی به کار گرفته شود که بتواند بیشترین بازدهی راداشته باشد.

در بسیاری از کتب مالی به سه دیدگاه کلی در خصوص تجزیه وتحلیل قیمت سهام اشاره شده است .که شامل روش بنیادین(فاندامنتال)[10] ،روش تکنیکال وروش تئوری مدرن پرتفولیو می شود.بسیاری از معامله گران معتقدندکه تلفیق نظرات بنیادی وتکنیکی در تصمیم گیری مکمل  هم خواهند بودو زمینه های عمق بخشیدن به تصمیم گیری راایجاد می کند (مساح ، 1387، ص27،28)[11].

درروش بنیادی همان طور که ازنام روش میتوان حدس زد ،تحلیل گر تاثیر تمام عوامل راکه می تواند برقیمت یک سهم تاثیر گذار باشد،اعم ازمسایل سیاسی ،جغرافیای ،ترازنامه مالی شرکت ، دارایی های شرکت،سودچندین سال اخیر،وضعیت صنعت ،وضعیت رقبا ،قدرت مدیریت و...رابررسی کرده ودرنهایت ارزش ذاتی[12] سهم را محاسبه می کند.

مطالعات زیادی در بورس داخل کشوردر مورد بررسی کارایی بورس تهران  انجام شده که نشان دادند که بازار سهام ایران از کارایی ضعیفی برخورداراست .واین باعث تفاوت قیمت سهام با قیمت ذاتی آن شده است.

در میان روش های مختلف  تجزیه وتحلیل تکنیکی یکی از رویکرد های مهم در زمینه سرمایه گذاری دربازار سرمایه می باشد (سینایی وخان بابایی،1385،ص72)4.

تحلیل گران در روش تکنیکال با کنار گذاشتن تمام موارد بالا وپذیرش این فلسفه که تمام موارد فوق تاثیر خود را برقیمت می گذارند تنها به مطالعه روند  قیمت می پردازد.

یکی ازشاخص های تحلیل تکنیکال ،شاخص قدرت نسبی است .که تحلیل گران تکنیکال از آن برای اندازه گیری سرعت تغییرات قیمت استفاده می کنند. شاخص قدرت نسبی با استفاده از قیمت های بسته شدن سهام شرایط اشباع خرید)خرید بیش از حد)[13] واشباع فروش(فروش بیش از حد)[14] وبه تبع آن زمان خرید وفروش را به سرمایه گذاران نشان دهد.

شاخص تکنیکال  دیگری که در این پایان نامه مورد بررسی قرار می گیرد ،شاخص میانگین متحرک همگرا واگرا(سه گانه) است.در میانگین های متحرک همگرا واگرانیز مانند شاخص قدرت نسبی از قیمت های پایانی سهام استفاده می کند واز تفاوت دو  میانگین نمایی[15] با دوره بزرگتر وکوچکتر (معمولا 26و12روزه) ویک میانگین نمایی که معمولا 9روزه می باشد به عنوان خط سیگنال استفاده می کنند (لطفی ودرویش ،1385،ص 123)[16]. که دراین شاخص از برخورد خط تفاوت دو میانگین نمایی وخط سیگنال زمان خرید وفروش سهم مشخص می شود .اگر خط سیگنال ازپایین به بالا قطع کند،زمان خرید ،واگر خط سیگنال را از بالا به پایین قطع کند زمان فروش است.

شاید بتوان به عنوان یک تعریف کلی تحلیل تکنیکال را مطالعه رفتار های بازار با استفاده از نمودارها ،با هدف پیش بینی اینده روند قیمتها دانست .( جان مورفی ،کتاب تحلیل تکنیکی دربازارهای سرمایه)

درواقع یک تحلیل گر تکنیکی بابررسی روند قیمت یک سهم وتشخیص الگوهای تکرار شونده سعی در پیش بینی قیمت سهام دارد.

دراین پایان نامه با تمرکز بر روش تحلیل تکنیکال  به مقایسه عملکرد دو شاخص تکنیکال پرداخته می شود. وبازده[17] وریسک[18] دوروش با هم مقایسه می شود.

4-1چارچوب نظری تحقیق :

اگربخواهیم تعریفی از روش تجزیه تحلیل تکنیکی ارائه کنیم میتوان گفت که این روش بکارگیری داده های خاصی از بازار به منظور تجزیه وتحلیل وضعیت کلی بازار سهام وسهام عادی بصورت جداگانه را شامل می شود.اغلب به این روش، روش تجزیه تحلیل بازار یا تجزیه وتحلیل داخلی نیز گفته می شود.برای اینکه در این روش از طریق ثبت داده های مربوط به سهام به بررسی عرضه وتقاضای سهام دربازار پرداخته می شود.

خوش بینی یا بد بینی افراد موجود در بازار رانشان می دهد. روش تجزیه تحلیل تکنیکی[19] مبتنی برداده های منتشر شده ی بازار است.

داده های بازار شامل قیمت سهام یا سطح شاخص بازار ،حجم [20](تعداد سهام معامله شده)، وشاخص های تکنیکی است .هدف تجزیه تحلیل تکنیکی استفاده از زمان است .بعبارت دیگر هدف آن پیش بینی تغییرات قیمتی کوتاه مدت در شاخص بازار سهام وسهام بصورت جداگانه می باشد. این پیش بینی بر مطالعه بازار یا تغییرات سهام از طریق تجزیه وتحلیل داده های قیمتی وحجم مبادله سهام ،یا مطالعه شاخص های تکنیکی مبتنی است.

اساس اغلب ابزارهای تحلیل تکنیکی و قیمت گذاری اغلب کالا و خدمات ،ریشه در مفهوم عرضه وتقاضا دارد.نمودار های قیمت اوراق بهادار به ما دید بسیار خوبی از این نیروها را در عمل می دهد (چلیس  و استون،2002 ،ص22)[21].

سه اصل که تحلیل تکنیکال بر آن پایه گذاری شده است عبا تند از :

1-همه عوامل اقتصادی مربوط به سهام ،در قیمتها ی بازار آنها مستتر بوده ودر این قیمتها منعکس شده اند.

2-قیمتها براساس روند های مشخص حرکت می کنند واین روندها ادامه می یابد.

3-بازار معمولا رفتارهای خود را تکرار می کنند (میرز، 2006 ،ص13) [22].

برپایه این عقیده که تاریخ تکرار می شود،کلیدی برای پیش بینی آینده است .در واقع آینده چیزی نیست جزتکرار گذشته (فراهانی فرد و قاسمیان ،1384، ص33)5.

دراین پایان نامه ریسک وبازده  دوشاخص تکنیکی ،که شامل شاخص قدرت نسبی ومیانگین متحرک همگرا واگرا(سه گانه) با یکدیگر مقایسه شده است .

5-1فرضیه های تحقیق :

فرضیه اصلی اول:

میانگین بازده سهام بااستفاده از شاخص قدرت نسبی درشرکتهای فلزات اساسی بورس اوراق بهاداربیشترازمیانگین متحرک همگرا واگرا(سه گانه) می باشد.

فرضیه فرعی اول :

میانگین بازده سهام با استفاده ازشاخص قدرت نسبی درشرکتهای فلزات اساسی دربورس اوراق بهادار در زمان رشد شاخص کل بورس بیشتر از میانگین متحرک  همگراواگرا (سه گانه) می باشد.

فرضیه فرعی دوم :

میانگین بازده سهام استفاده از شاخص قدرت نسبی در شرکتهای فلزات اساسی دربورس اوراق بهادار  در زمان کاهش شاخص کل بورس بیشتر از میانگین متحرک همگراواگرا(سه گانه) می باشد.

فرضیه فرعی سوم :

میانگین بازده سهام  بااستفاده ازشاخص قدرت نسبی درشرکتهای فلزات اساسی بورس اوراق بهادار درزمان رشد شاخص کل بورس بیشترازمیانگین بازده شاخص قدرت نسبی در زمان کاهش شاخص کل بورس اوراق بهادار می باشد.

فرضیه چهارم:

میانگین بازده سهام با استفاده از میانگین همگرا واگرا (سه گانه)در شرکتهای فلزات اساسی بورس اوراق بهادار در زمان رشد شاخص کل بورس بیشتر از میانگین بازده میانگین همگراواگرا (سه گانه) درزمان کاهش شاخص کل بورس اوراق بهادار می باشد.

فرضیه اصلی دوم:

میانگین ریسک سهام بااستفاده از شاخص قدرت نسبی درشرکتهای فلزات اساسی بورس اوراق بهاداربیشترازمیانگین متحرک همگراواگرا(سه گانه) می باشد.

فرضیه فرعی اول:

میانگین  ریسک سهام استفاده از شاخص قدرت نسبی درشرکتهای فلزات اساسی بورس اوراق بهاداردر زمان رشد شاخص کل بورس بیشتراز میانگین متحرک همگراواگرا(سه گانه) می باشد.

فرضیه فرعی دوم :

میانگین ریسک سهام با استفاده از شاخص قدرت نسبی درشرکتهای فلزات اساسی بورس اوراق بهاداردر زمان کاهش شاخص کل بورس بیشترراز میانگین متحرک همگراواگرا( سه گانه) می باشد.

فرضیه فرعی سوم:

میانگین ریسک سهام بااستفاده از شاخص قدرت نسبی درشرکتهای فلزات اساسی بورس اوراق بهاداردرزمان رشد شاخص بورس بیشترازمیانگین ریسک سهام با شاخص قدرت نسبی در زمان کاهش شاخص می باشد.

فرضیه فرعی چهارم :

میانگین ریسک سهام با استفاده از میانگین متحرک  همگرا واگرا(سه گانه) در شرکتهای فلزات اساسی بورس اوراق بهادار در زمان رشد شاخص کل بیشتر از ریسک سهام با میانگین همگرا واگرا(سه گانه)در زمان کاهش شاخص کل است .

6-1اهمیت وضرورت تحقیق :

علت شکل گیری بازارسهام رامی توانددرپوشش دو ریسک تجاری ونقدینگی جستجو نمود .ریسک تجاری ،برخاسته از بنگاه هایی است که در معرض شوک های تولیدی قرار دارند.این ریسک باعث دلسردی سرمایه گذاران میشود که علاقه مند به سرمایه گذاری در بنگاه های تولیدی هستند اما عمدتااز ریسک و پذیرش خطراضافی گریزانند ریسک نقدینگی نیز خطر انحلال یا ورشکستگی[23] مالکان بنگاه ها به دلیل عدم دسترسی آنهابه وجوه موردنیاز است ،بازارهای سهام ازتوانایی پوشش هردو ریسک فوق برخوردار هستند.این بازارها تعداد زیادی از بنگاه هارافرا روی سرمایه گذاران قرار می دهد،وبه این وسیله ریسک رامتنوع می کند.

قطعا در بین گسترش روشهای تحلیل که بتوان با به کارگیری انها روند حرکت اینده قیمتها را پیش بینی کرد ،میتواند گامی مثبت در جهت عملی تر کردن نحوه تصمیم گیری برای انجام معاملات باشد.

پایان نامه حاضر با هدف افزایش سطح علمی بازار واگاهی سهامداران دراستفاده ازروش های تکنیکال به مقایسه دو شاخص پرکاربرد تحلیل تکنیکال  در بین سرمایه گذاران(شاخص میانگین همگرا واگرا( سه گانه) وشاخص قدرت نسبی می پردازد، تا از این طریق به سرمایه گذار در  شناسایی شاخص که بازده بهتری دارد کمک کند.

7-1 حدود مطالعاتی

1-7-1قلمرومکانی تحقیق :

قلمرومکانی تحقیق  بورس اوراق بهادار تهران می باشد. وشرکتهای گروه فلزات اساسی که در سال 1380دربورس حضورداشته اند.وطی سال 1380سهامشان مورد معامله قرار گرفته باشد.

2-7-1قلمرو زمانی تحقیق :

قلمرو زمانی ازابتدای  سال 1380تا تاریخ13/9/1387راشامل می شود .دوره زمانی مزبور به دو قسمت تقسیم زمان افزایش شاخص از ابتدای سال 1380تا22/9/1383 وزمان کاهش شاخص یعنی ازتاریخ23/9/1383تا تاریخ13/9/ 1387راشامل می شود .کل دوره مورد بررسی شامل 1790 روز کاری بورس اوراق بهادار تهران می باشد. که از این دوره 895روز شاخص کل بورس اوراق بهادار روندافزایشی داشته و895روز شاخص کل بورس اوراق بهادار روند کاهشی  داشته است.

8-1تعریف واژه های کلیدی واصطلاحات:

سرمایه گذاری[24] :سرمایه گذاری عبارتست ازتبدیل وجوه مالی به یک یا چند نوع دارایی که برای مدتی درزمان آتی نگهداری خواهد شد (تهرانی و نوربخش ،1384 ، ص11) [25].

تحلیل تکنیکی[26]:عبارتست است بررسی رفتارقیمت اوراق بهادار ونیز کل بازار با توجه به وضعیت عرضه وتقاضا وپیش بینی روند احتمالی قیمتها در آینده (میرز، 2006 ،ص15) [27].

میانگین همگراواگرا(سه گانه )[28]: ازتفاوت  دو میانگین متحرک  نمایی (برمبنای قیمت بسته شدن سهام در هر روز )محاسبه می شود.(معمولا26و12روزه ) وخط سیگنال که از یک میانگین متحرک نمایی (معمولا 9روزه در نظر گرفته می شود)تشکیل شده است. وبه ان میانگین متحرک همگرا واگرا می گویند ( لطفی  و درویش ،1385،ص123)6.

اگر از میانگینهای متحرک نمایی، دوبار میانگین متحرک گرفته شود میانگین متحرک همگرا واگرا (سه گانه) ایجاد می شود.

شاخص قدرت نسبی[29]:شاخص  قدرت نسبی، قدرت داخلی یک سهم را اندازه گیری می کند. قدرت نسبی به صورت یک خط پیوسته ترسیم می شود .خط صعودی نشان می دهد که موضوع مورد نظر ،بهتر از بازار عمل میکند وخط نزولی بیانگر آن است که بازار عملکرد بهتری دارد .(کنی،    1384  ص222)این شاخص دارای دوحد  بالا وپایین است وگذر شاخص از خط 30به سمت بالابه  عنوان نقطه اشباح فروش(زمان خرید ) و گذر از خط 70به سمت پایین نقطه اشباح خرید (زمان فروش) تلقی می شود .

روش محاسبه ان به این شکل است که ازکم کردن قیمت بسته شدن سهم هر روز از روز قبل وسپس میانگین افزایش وکاهش جداگانه محاسبه برهم تقسیم می کنیم .

ریسک [30]:هر پدیده ای که بتواند نتیجه ی حاصل از آنچه سرمایه گذار انتظار دارد را منحرف سازد ریسک نامیده می شود  (گیلب،2002، 52)[31].

بازده سهام[32]:شامل هر گونه عایدی آتی(شامل افزایش قیمت سهام،سود دریافتی،...) حاصل از مالکیت سهام در زمان حال می باشد

Abstract:

Most people correctly informed of the methods are not investing, their greed and maximizing profits more financial wealth in their size and after different markets they invest. Some people seek profits without the risks are lower. Therefore financial resources that are available to participate in the investment banks are  participation certificates. The other group of people who possess the resources, in which the markets are working, are investment groups and other precious metals markets,  forex and stock exchange  by accepting the risk of cholera also have expected more interest in the technical analysis that in most markets due to the frequency of use is considered a large number of investors are located. the process of technical analysis of trading volume, and in regard to prices, for determine future stock prices, currency and ... Is.

In fact, technical analysts believe that all these factors in terms of prices by market and their behavior often does repeat. To predict stock prices in the future pay.

This study investigated the efficiency  return and risk technical methods by which market participants used to justify. Magnitude relative strength index and moving average convergence divergence(TEMA) in the basic metals Stock Exchange in 1380 be accepted. Two main hypotheses form of eight hypotheses has been minor. The assumptions used to compare the efficiency and risk Relative Strength Index and the moving average convergence divergence (TEMA) at the time of the total index growth and reduce the total index separately and continuously discussed. aims to compare the efficiency Relative Strength Index and risk moving average convergence divergence (TEMA) is the stock exchange. and the years studied from the beginning of 1380 is 09/13/1387.

T test for mean equality test two group used. And therefore the risk of being between two methods and return Relative Strength Index  and moving average convergence divergence (TEMA) significant converge there. Growth and decrease the total stock indicators also makes a significant difference between the two methods yield  and risk  yet.