فصل اول : کلیات
مقدمه
تاریخچه در جهان و برخی ا زکشورها
تاریخچه در ایران
چارچوب نظری
مفاهیم
ادبیات
هدف تحقیق
فایده تحقیق
مقدمه :
با نگاهی به تاریخچه زندگی اشخاص مشاهده می کنیم که هنگامی که فرد عرصه گروههای اولیه را ترک می گوید و قدم به پیوستگیهای متعدد و وضعیات ساختار نیافته می گذارد و سرو کار با کسانی پیدا میکند که به عنوان اعضای جامعه از افرادی مختلف تشکیل می شوند و ارزشهای متفاوتی را نمایندی می کنند ، ارزشهای الگو یافته که در گروههای اولیه اخذ شده اند ، مضافاتی از طریق تعاملات اجتماعی پید می کنند که معنی تجارب اولیه او را تغییر می دهند.برای آنهایی که به دنبال ارزشهای الگو شده می روند و به نتایجی می رسند که به آنها تعلیم داده شده بود که انتظارش را داشته باشند ، الگویی مفروض در رفتار علنی آنها در ساختار روانی شان شید می شود و برای آنها که از الگوی پیشین تبعیت می کنند ولی به نتایجی غیر از آنچه که پیش بینی می کردند برخورد می نمایند وضع تازه ای بوجود می آید که عبارت است از پدید آمدن دگرگونی در رفتار علنی یا ساختار روانی آنها و یا ترکیبی از هر دو (پویان ، 1373، ص11).
با نگاهی هرچند کوتاه و گذرا ، اما عمیق و موشکافانه در اطرافمان هر روز می توانیم شاهد صدها نوع رفتار باشیم که جملگی حکایت از عدم تطابق و ناهماهنگی رفتارهای انسانی و مناسبات بین آنها با محیط اطراف دارد.
ملاحظه موارد گوناگون ، متعدد و متنوع اعمال تخریب ارادی اموال عمومی در اجتماع از قبیل : تخریب عمومی تلفن های عمومی ، پاره کردن روکش های صندلی اتوبوسها ، تخریب عمومی انواع لوازم روشنایی و تزئینی پارکها ، حکاکی کردن اشکال ، شعرهای نابهنجار در تنه درختان و نیمکت ها ، از بین بردن علائم راهنمایی و رانندگی ... صدها نمونه رفتار ضد اجتماعی دیگر ، که همه این موارد خود گواهی بر این ادعاست.
با توجه به مطالبی که در بالا ذکر شد در این طرح پژوهشی قصد داریم تا علل و ریشه های ناهنجاریها و رفتارهای وندالیستی (تخریب آگاهانه اموال عمومی) را در میان برخی از پسران دانش آموز دوره راهنمایی منطقه چهار تهران مورد بررسی و مطالعه قرار دهیم.
تاریخچه در جهان
در جوامع کنونی با توجه به گسترش روند شهر نشینی و متداول شدن استفاده از اموال عمومی و به تبع آن اضافه شدن دامنه تخریبات و اقدامات خرابکارانه این پدیده یکی از موضوعات مهم و مطرحی است که محققان و اندیشمندان کشورهای توسعه یافته و بعضاً برخی کشورهای در حال توسعه را گرد هم می آورد تا درباره چرایی و راهکارهای موثر آن با هم به بحث و گفتگو بپردازند.
این مطالعات موضوع تخریب ارادی اموال عمومی تحت عنوان وندالیسم (vandalism) و با موضوع قراردادی و مورد نظر این کلمه مورد تبیین قرار می گیرد (ساده ترین معنی این کلمه عبارت است از روحیه ای که متمایل است به نابود کردن آثار هنری و همه چیزهای زیبای دیگر ، وندالیسم را مجازاً به تخریب آثار هنری ، دشمنی با علم و صنعت و آثار تمدن نیز اطلاق می کنند (ژانورن ، پاتریس ، ص28) همه این معانی اشاره ای تاریخی دارد به قوم وندال که از طایفه های ژرمنی و تا حدی اسلاو بوده اند و روزگاری در سرزمینهای واقع در میان دو رودخانه بزرگ او در ویستول می زیسته اند ، این قوم پادشاهی داشته اند بنام گنسریک یا ژنسریک و یا گالسیریک که از سال 428 تا 477 میلادی سلطنت می کرده و در عهد او وندالها ، که قبلاً سرزمین گل یا فرانسه امروزی و اسپانیا را تصرف کرده بودند به متصرفات روم در آفریقا هجوم آوردند ، کارتاژ را گرفتند ، بر مدیترانه مستولی شدند ، مردم را تاراج کردند و ظاهراً بر سر راه خود از آبادانی و آبادی چندین بر جای نهادند[1].
در دایره المعارف بریتانیکا کلمه (vandal) این گونه آمده است «عضو یک قوم آسمانی که از سال 429 تا 534 پس از میلاد یک پادشاهی در شمال آفریقا بوجود آورند و در سال 455 رم را مورد غارت و تهاجم قرار دادند.نام آنها به عنوان نشانه او مترادفی برای تخریب یا هتک حرمت آگاهانه باقی ماند[2].(ژانورن پاتریس ، ص 28) همین شهرت تاریخی سبب شده است که امروزه وندالیسم در معنی محدود آنها به کار گرفته شود و مقصود از آن نوعی روحیه بیمار گونه است که به تخریب تاسیسات عمومی مثل تلفنهای عمومی ، صندلیهای اتوبوس شهری و مترو ترن ، باجه های پست و تلگراف و تخریب پارکها و امثال اینها تمایل دارد.وندالیسم در این معنی از بلاهای جامعه امروزی است و در گذشته دیده نشده است.
وندالها در هجوم وحشیانه خود چیزی را ویران می کردند که خود نساخته بودند ، اما همنامان امروزی آنها به نابود کردن چیزی کمر بسته اند که از جامعه خودشان است.(ژانورن ، پاتریس ، 1995 ، ص28) (نیستی ، 29)[3].
و تعداد بسیاری بین 12 تا 18 سال و سن متوسط متخلفین 25 ساله بود.(89% مذکر بودند) (Hauber.A.R.OP.Cit.P.P.7.9) مصاحبه های متعدد با متخلفین نشان داده است که اکثر آنها به دارایی حمل و نقل آسیب رسانده اند و یا روی آنها چیزی نوشته اند و تا حدودی متعجب شده بودند که زودتر دست به این اعمال نزده بودند.
بر اساس عواملی از جمله شخصیت ، پیشینه و کثرت و وقوع ، این امکان بود که در گروه تحقیق در درون نمونه بیش از 500 نوجوان یعنی گروه کم تخلف که 76 درصد متخلفین را نشان می دانند و یک گروه پر تخلف که شامل 24% بقیه می شد تشخیص داده شود.
اولین گروه جوانانی هستند که به طور عادی مشکلات جدی ندارند.گروه دوم ، دردسر درست کن می باشند ، این افراد اعضا یک گروه واقعاً خرابکار هستند که دست به اشکال دیگری از جرم مانند دزدی و خشونت می زنند و اغلب در اداره پلیس و مقامات دادگستری پرونده دارند.این گروه همچنین می توانند به عنوان هسته مرکزی و اصلی در نظر گرفته شوند ، در شبکه این مطالعه یک رویکرد تجربی آزمایش با جوانان انتخاب شدند فلسفه ای که پشت این رویکرد بود که ما این احساس را نداشتیم که همانطور جوانان را به روشهای مرسوم تنبیه کنیم ، بهتر است آنها را طوری تنبیه کنیم که تصور از متخلف مورد حمله و تاثیر واقع شود به علاوه تنبیه باید طوری باشد که تکرار تخلفات را در آینده کاهش دهد ، تنبیه باید به ترتیب این دو شرط را شامل شود : Hauber.A.R.OP.Cit.P.P.12)