چکیده
هدف از تحقیق حاضر بررسی انواع و میزان اختلالات رفتاری در بین دانش آموزان دختر و پسر منطقه 1 قزوین که فرضیه های عنوان شده به دو دسته فرضیه های کلی که شامل رابطه بین اختلالات رفتاری در بین دختران و پسران دارای تفاوت است و فرضیه های جزئی که شامل بررسی تفاوت بین هیجان پذیری – وسواس – گوشه گیری – پارانویا و افسردگی و پرخاشگری بی قراری و رفتار ضد اجتماعی بین دختران و پسران منطقه 1 قزوین پرداخته که جامعه آماری مورد مطالعه دو تحقیق حاضر عبارتند از دانش آموزان مقطع راهنمایی است که 60 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیده و آزمون اختلالات رفتاری بر روی آنها اجرا گردیده و جهت آزمون فرضیه ها از روش t متغییر مستقل استفاده گردیده که نتایج بدست آمده حاکی از آن است که بین دختران و پسران از لحاظ اختلالات رفتاری تفاوت معنی داری وجود دارد و همین طور بین تمام زیر مجموعه های اختلالات رفتاری در بین دختران و پسران تفاوت های معنی داری وجود دارد . سطح معنی داری آن برابر05/ 0 < p است .
مقدمه
از روش تعلیم و تربیت انسان و زیانهایی که بر اثر فقدان یا نقصان آن دامنگیر فرد و جامعه می شود از سویی احتمال انحراف آن از مسیر صحیح در مدت رشد فرد از سوی دیگر ایجاب می کند که فعالیتهای مربوطه مورد توجه خاص و مداوم قرار گیرد و اثرات این فعالیتها جز در رفتار فرد قابل مشاهده نیست .
در عصری که ما زندگی می کنیم بروز مشکلات روانی و اختلالات رفتاری مخصوصاً برای نوجوانان و جوانان امری بدیهی است زیرا در این عصر روابط انسانی جای خود را به ماشین آلات و کامپیوتر داده اند و صمیمیت گذشته از بین رفته و هر کسی به فکر خودش است و نوجوانان بیشتر از همه دست خویش اختلالات رفتاری ناشی از تنهایی و تربیت غلط و عدم توجه می گردند با این وجود شناخت اختلالات و یافتن راه حل مبارزه با آنها چه از طرف اولیاء خانواده ها و چه از طرف مسئولین آموزشی نوجوانان ما و نسل آینده را در مقابل این مشکلات ایمن خواهد کرد و ما جامعه ای سالم با نوجوانانی موفق و سالم خواهیم داشت و در این پژوهش گوشه کوچکی از اختلالات و مشکلات نوجوانا مورد بررسی قرار می گیرد امید است که چراغی باشد سر راه آیندگان ( چکیده ای از مقدمات کتابهای مربوط به اختلالات رفتاری ) .
طرح مساله و چارچوب نظری آن
با توجه به اجتماعی بودن آدمی از لطحاظ زمینه های بهنجاری و نابهنجاری رفتارها مطاله رفتاری فرد و شناخت اختلالات رفتاری وی بسیار حائز اهمیت است . در پژوهش حاضر میزان اختلاات رفتاری بین دانش آموزان دختر و پسر پایه سوم راهنمایی منطقه 1 قزوین مورد بررسی قرار می گیرد .
ساخت جمعیت کشور ما به گونه ای که نوجوانان و جوانان بیشترین قشر آن را تشکیل می دهند که شناخت تنوع و میزان اختلالات دانش آموزان در جهت برنامه ریزی ها و فعالیتهای آموزشی و پرورشی کاری بس مهم است . منظور از اختلاات رفتاری آن دسته از رفتارهایی است که از دیدگاههای روان شناسی و جامعه شناسی بهنجار نمی باشد و مساله مورد تحقیق اختلالات رفتاری عبارتند از : هیجان پذیری وسواس ف تمایل به گوشه گیری ، رفتار و انکارپارانویایی ، افسردگی ، گرایش به پرخاشگری و رفتارهای تهاجمی ، بی قراری ، گرایش رفتارهای ضد اجتماعی است .
اهمیت و ضرورت تحقیق :
زندگی آدمی به دوره هایی تقسیم می شود یکی از این دوره ها « نوجوانی » است که به اعتقاد اغلب دانشمنان و روان شناسان دوره مهم و حساس در زندگی هر فرد محسوب می شود حالتهای روانی ، احساسات شدید نوجوانی یکی از منابع خطرزا برای سلامتی فرد است که اختلالات رفتاری نشانگر نبودن سلامت روانی جسمی فرد است .
اساسی ترین راههای مقابله با مشکلات نوجوانان شناخت اختلاات رایج و شایع بین نوجوانان است . کار برای یافته های این پژوهش می توانند کلیه کسانی باشند که با نوجوانان سروکار دارند از جمله والدین ، مربیان ، مشاوران ، معلمان ، دست اندر کاران نظام آموزش و پرورش و تکوین شخصیت نوجوانا سهیم هستند پس شناخت انواع و میزان اختلالات رفتاری دانش آموزان بسیار مهم است تا در زمینه اطلاعات کافی نباشد تعلیم و تربیت و مجریان بی شک امور محوله موفق نخواهند شد .
اهداف تحقیق :
شناخت به موقع این اختلالات در بین دانش آموزان دبیرستانی و داشتن اطلاعات کافی در زمینه علل ایجاد این اختلالات و انواع آنها ، نحوه شناخت این اختلالات و درمان به موقع این اختلالات است .
ایجاد زمینه های پیشگیری از این اختلالات در مدارس .
با بالا بردن درک و آگاهی نوجوانان به رفتارهایشان و چگونگی برخورد با مشگلات .
فرضیه های تحقیق :
فرضیه اصلی :
بین میزان و انواع اختلالات رفتاری دانش آموزان دختر و پسر پایه سوم راهنمایی منطقه 1 قزوین تفاوت وجود دارد .
فرضیه های فرعی :
1- میزان هیجان پذیری در بین دختران و پسران با هم متفاوت است .
2 - میزان وسواس در بین دختران و پسران با هم متفاوت است .
3 - میزان گوشه گیری در بین دختران و پسران با هم متفاوت است .
4 - میزان پارانویایی در بین دختران و پسران با هم متفاوت است .
5 - میزان افسردگی در بین دختران و پسران با هم متفاوت است .
6 - میزان پرخاشگری در بین دختران و پسران با هم متفاوت است .
7 - میزان بی قراری در بین دختران و پسران با هم متفاوت است .
8 - میزان رفتار اجتماعی در بین دختران و پسران با هم متفاوت است .
متغیر ها در فرضیه کلی
متغیر مستقل : دو گروه دختران و پسران در دو گروه مستقل
متغیر وابسته : اختلالات رفتاری
تعاریف نظری
روان شناسان اجتماعی اختلالات رقتاری را ناشی از فشارهای اجتماعی و کمبود راههای مناسب برای تخلیه این فشار ها می دانند آنان اختلالات رفتاری را در واکنش طبیعی نسبت به فشارهای ناشی از مشکلات و مسائل اجتماعی می پندارند ( دکتر سیف نراقی و عزت ا... نادری ، 1374 ) .
اختلالات رفتاری الگوی تکراری و مستمر رفتاری است که در آن حقوق اسلامی دیگران هنجارها یا موازین اسلامی اجتماعی متناسب با سن فرد زیر پا گذاشته می شود ( همان منبع ) .
تعاریف نظری :
هیجان پذیری : در موقعیتها و حالتهای خاص دچار هیجان می شود .
وسواس ( absessions) تکرار ناخوانده افکار غیر منطقی که فرد احساس می کند کنترلی بر آنها ندارد .
گوشه گیری ( with drawal) : نوعی الگوی رفتاری شخص که با کناره جویی وی از کارکرد بهنجار زندگی روزمره و نیز با احساس ناکامیها . تنشها و نومیدیهایی همراه آن مشخص می گردد .
رفتار و انکارپارانویایی ( parnoins) : وابسته به پارانویا در طبقه بندی بیماریهای ( روانپزشکی ) پارانویا جز یکی از طبقات معیار و نوعی اختلال کارکردی محسوب می شود که از نشانه های ن هذیان – حسادت ، هذیان بزرگ منشی .
افسردگی ( perperssion) : نوعی حالت غمگینی بسیار شدید که معمولاً با کندی افکار و حرکات و گاه نیز بی قراری ناراحت شده شخص می شود که در آن فرد احساس عدم کفایت ، احساس یاس ، نامیدی و غمگینی می کند .