پایان نامه جهت اخذ درجه کارشناسی در رشته روانشناسی عمومی
چکیده:
ما در این پژوهش به دنبال بررسی رابطه بین انتخاب رنگ و شخصیت برونگرا،درونگرای دانشجویان رشته معماری مقطع کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر هستیم.فرض ما در این پژوهش این است که بین ترجیح رنگ و شخصیت افراد رابطه معناداری وجود دارد.برای بررسی فرضیه مورد نظر و آزمون متغییرهای پژوهش که شامل ترجیح رنگ و شخصیت برونگرا و درونگراست،از آزمون شخصیت آیزنگ (بزرگسالان) که شامل 57 سؤال است بر روی 120 دانشجوی معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر اجرا شده و برای انتخاب رنگ نیز از آزمون سی.آر.آر استفاده شده است.
برای آزمون دو فرض ارائه شده در تحقیق از آزمون T برای گروههای مستقل استفاده شده است که با توجه به نتایج آماری این پژوهش چون TO محاسبه شده (201%) و (88%) کوچکتر از TC بدست آمده در جدول (645/1) در سطح معنی داری (5% = α) کمتر است.نشان داد که بین انتخاب رنگ و شخصیت برونگرا – درونگرا رابطه معناداری وجود ندارد،به بیان دیگر فرضیه های ما تأیید نشد.
مقدمه:
شخصیت را شاید بتوان اساسی ترین موضوع علم روانشناسی دانست،زیرا محور اساسی بحث در زمینه هایی مانند:یادگیری،انگیزه،ادراک،تفکر،عواطف و احساسات،هوش و مواردی از این قبیل دانست.(شاملو،1370)
صاحب نظران حوزه شخصیت و روانشناسی از کلمه شخصیت تعریفهای گوناگونی را ارائه داده اند.از نظر ریشه ای،گفته شده است که کلمه شخصیت برابر معادل کلمه Personality انگلیسی Personalite فرانسه است،در حقیقت ریشه در کلمه یونانی دارد و این کلمه به نقاب یا ماسکی گفته می شود که بازیگران تئاتر در یونان قدیم به صورت خود می زدند.به مرور،معنای آن گسترده تر شد و نقشی را که بازیگر،ایفا می کند را در بر گرفت.بنابراین مفهوم اصلی و اولیه شخصیت،تصویری صوری و اجتماعی است و بر اساس نقشی که فرد در جامعه بازی می کند،ترسیم می شود.یعنی در واقع،فرد به اجتماع خود شخصیتی ارائه می دهد که جامعه بر اساس آن.او را ارزیابی می نماید.همین طور شخصیت را بر اساس صفت بارز یا مسلط و یا شاخص فرد نیز تعریف کرده اند و بر این اساس است که فرد را دارای شخصیت برونگرا یا درونگرا و یا پرخاشگر و امثال آن می دانند.(خسروی،1381)
نظری اجمالی به تعاریف شخصیت،نشان می دهد که تمام معانی شخصیت را نمی توان در یک نظریه خاص یافت.بلکه در حقیقت،تعریف شخصیت بستگی دارد به نوع تئوری یا نظریه هر دانشمند،برای مثال کارل راجرز:«شخصیت را یک خویشتن سازمان یافته دائمی می داند که محور تمام تجربه های وجودی ماست».یا آلپورت از شخصیت «به عنوان یک مجموعه عوامل درونی که تمام فعالیت های فردی را جهت می دهد» نام می برد.(شاملو،1370)
جورج کلی یکی از روانشناسان شناختی «روش خاص هر فرد را در جستجو برای تفسیر معنای زندگی» شخصیت می داند و یا فروی عقیده دارد که «شخصیت از نهاد،خود و فراخود ساخته شده است» برداشت های متفاوت از مفهوم شخصیت به وضوح نشان می دهد که معنای شخصیت در طی تاریخ بسیار گسترده تر از مفهوم تصویر صوری و اجتماعی اولیه آن شده است.(شاملو،1370)
در حال حاضر شخصیت به «روند اساسی و مداوم درباره فرد انسان»،اطلاق می شود و تعریف آن از دیدگاه هر دانشمند،یا هر مکتب و گروهی به نظریه یا تئوری خاص آنها بستگی دارد.(کریمی،1377)
بیان مسئله:
انسان از روزگاران دور تحت تأثیر رنگهای پیرامون خود بوده است.بگونه ای که در برابر رنگهای متفاوت عکس العمل های متفاوتی از خود نشان می دهد.اکثراً به یاد داریم به هنگام کودکی از ما می پرسیدند چه رنگی را بیشتر از همه دوست داری،در آن زمان هم حس می کردیم که این رنگهای مورد علاقه ما رازهای متفاوتی (فراوانی) را درباره ما بازگو می کنند.و حال آن رنگها را بیشتر در زندگی روزمره خود بکار می بریم ولی اکنون متوجه این مطلب شده ایم که این رنگها بیان کننده یک سری مسائل روحی،سلیقه ای و حتی شخصیتی هستند.در این تحقیق سعی می شود رابطه ای که بین رنگ انتخابی و شخصیت افراد وجود دارد مورد بررسی قرار گیرد.
چرا که هر کدام از رنگهای پیرامون ما شخصیت خاصی را می طلبند تا مورد انتخاب قرار گیرند و به عنوان رنگ ایده آل آن فرد باشند.
به عبارتی دیگر رنگها آئینه ای می شوند برای اینکه افراد شخصیت و روحیه خود را در آن ببینند و بتواند روحیات و شخصیت خود را با انتخاب رنگ به طرف مقابل بشناسانند.از آنجایی که رنگهای دنیای اطراف ما بسیار متنوع هستند می توان نتیجه گرفت که شخصیت ها نیز بسیار متعدد و مختلف باشند.
روانشناسی رنگها تاکنون بوسیله دانشمندان بسیاری مورد تحقیق و برسیی قرار گرفته که از آن میان می توان به افرادی مانند،ماکس فایر،ماکس لوشر،هرمان رورشاخ اشاره کرد،که مشهورترین آزمون رنگ مربوط به ماکس لوشر است.در این روش چگونگی ارتباط میان رنگها و جنبه های شخصیتی توضیح داده شده است.
با توجه به مسئله طرح شده نتیجتاً مسأله مورد پژوهش ارتباط بین ویژگیهای شخصیتی برونگرایی با انحرافات اجتماعی در بین دانشجویان رشته روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر می باشد.
سؤال تحقیق:
آیا ارتباطی بین برونگرایی و انحرافات اجتماعی در بین دانشجویان رشته روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر وجود دارد
اهمیت و ضرورت تحقیق:
رشد شخصیت پدیده ای بسیار پیچیده است و عوامل درونی و بیرونی بسیاری در آن تأثیر می گذارد.ژنتیک،ترشحات هورمونی،خانواده.مدرسه،وضعیت فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی و دهها مورد دیگر از عوامل عمده اثر گذاری در شخصیت افراد به شمار می روند.عوامل ذکر شده بر شخصیت فرد تأثیر گذاشته و او را فردی درونگرا یا برونگرا به بار می آورد.فرد با این ویژگی شخصیتی در مراحل مختلف رشدی و تحصیلی تکامل یافته و این ویژگی بر شغل و عملکرد فرد تأثیر می گذارد.
شناخت شخصیت،ویژگی ها و چگونگی شکل گیری،عوامل مؤثر در ایجاد شخصیت و مسائلی از این قبیل،از یک جنبه،ارضای حس کنجکاوی و میل به حقیقت جویی را در انسان به دنبال دارد،زیرا این شناخت نوعی خودشناسی است و شخص هنگام مطالعه آنها غالباً آن دسته ها را با خود مقایسه کرده و تطبیق می دهد و احتمالاً با این شناخت نوعی طبقه بندی انجام می دهد؛یعنی،خود را در یکی از تیپهای شخصیتی قرار می دهد یا خود را دارای ویژگی های شخصیتی خاص می بیند.(کریمی،1379،ص 7)
مهندسین معماری چنانچه دارای یکی از ویژگی های شخصیتی نامبره بالا باشند مستقیماً بر رنگهای انتخابی آنها تأثیر گذاشته و آن را تحت پوشش قرار می دهد.از آنجا که رنگها و الوان های انتخابی آنان در جامعه مورد استفاده قرار می گیرد بر ویژگی های شخصیت افراد جامعه هم تأثیر می گذارد.بنابراین یک معمار درونگرا یا برونگرا با انتخاب رنگ مورد نظر می تواند بر افرادی که از آن محیط با رنگهای انتخاب شده استفاده می کنند تأثیر بگذارد و آنها را نیز مطابق با ویژگی های شخصیتی(درونگرا یا برونگرا) خود تطبیق دهدواز این رو ارائه این تحقیق ضرورت دارد.
اهداف تحقیق:
هدف از ارائه این تحقیق بررسی ویژگی های شخصیتی (درونگرایی و برونگرایی) و انتخاب رنگ معماران است.به بیان دیگر هدف ما پی بردن به این مسئله است که فرد برونگرا بیشتر رنگهای شاد و پر انرژی مانند قرمز،سرخابی،زرد و نارنجی را انتخاب می کند و فرد درونگرا بیشتر رنگهای آرام و ملایم مانند آبی،فیروزه ای،سبز و بنفش را انتخاب می کند.با توجه به انتخاب رنگی که هر یک از معماران درونگرا و برونگرا دارند و ارائه طرحهای خود با همان رنگ می توانند فضاهایی را طراحی و رنگ آمیزی کنند که متناسب با ویژگی شخصیتی (درونگرایی و برونگرایی) خودشان است.با توجه به اینکه افراد جامعه از این فضاها و محیط های رنگ آمیزی شده معماران استفاده می کنند می توانند از رنگهای موجود در محیط الگو گرفته و ویژگی شخصیتشان متناسب با رنگ آمیزی باشد که در آن محیط استفاده شده است.