مقدمه:
هنر:
حکایت هنر حکایت انسانها است. انسانهای در بند کشیده که تازیانه های بیداد قامتشان را استوارتر و محکم تر کرده است و در تمامی سالهای سراسر ظلم و بیداد و اسارت هنر تنها دریچه برای رساندن پیامهای مظلومانه و مقاومت های سر سختانه آنها بوده است.
هنر نه تجملی و نه اضافی است. بلکه هنر تبلوری از حس زیباشناسی و خلاقیت های انسانی است و در خدمت زندگی قرار گرفته است. هنر یعنی زیبا شناسی، خداوند عالم را به بهترین وجه و انسان را به زیباترین صورت آفریده است. انسان نیز به دنبال زیبایی است . او زیبایی های محسوس را با حواس خود و زیبایی های معنوی را با ذهن خود درک می کند . تربیت هنری شرایط گرایش کودکان به زیبایی ها و دوری از زشتی ها را فراهم می آورد.
هنر ارتباط با طبیعت است: انسان جزئی از نظام یکپارچه طبیعت است و در طبیعت زندگی می کند. او با استفاده از تمام حواس خود جهان رامشاهده می کند و رنگ و شکل و اندازه و جنس عناصر آن را می شناسد و از زیبایی های ان لذت می برد. و طبیعت را منبع الهام آفرینش های هنری می شناسد.
هنرمندان سرزمین ما از گل خام زیباترین ظروف را می ساختند و با نقوش بسیار ساده نگرانیها و رنجهای زمان خود را به نگرش مردمان امروز می رساندند. آنان با بهره گیری از عناصر خدادادی و نهفته دردل خاک آثاری گرانبها و با ارزش و دقیق بوجود آورده اند و ابداعات آنان در قرن های بعد مورد استفاده اقوام و ملل دیگر قرار گرفت.
آینه:
تعریف آینه:
صفحه ای شفاف از فلز پرداخت شده یا شیشه که به وسیله بازتاب نور است و نگاره اشیاء مقابل خود را می نماید. هزاران سال پیش از شناخت فلز و ساختن آینه فلزی آدمی از آب همچون آینه استفاده می کرد. افسانه کهن یونانی نارسیس این سخن را تأیید می کند. احتمالاً آینه یکی از نخستین ابزارهای دست ساخت ادمی است که با شناخت فلز و توانایی در پرداخت آن ساخته شده است.
انواع آینه:
1. آینه فلزی:
از کاوشهای باستان شناسی در سرزمین های متمدن جهان کهن نمونه های گوناگون از آینه های فلزی که هماه با کالبد زنان به خاک سپرده شده به دست آمده است و بر سنگ نگاره های مصری نگاره زنانی که آینه فلزی در دست دارند نقش گردیده است. بازیافته های باستانشناسی در ایران نشان می دهد مردمی که در هزاره4 ق م در سیلک کارشان می زیستند از آینه سازی آگاهی داشته اند.
2. آینه مسی:
این آینه ها گرد و از مس و تقریباً به شکل صفحه محدب بودند. آینه های مسی دسته داری نیز در کاوش های دشت لوت بدست آمده که تعلق به هزاره 3 ق م است. با آغاز دوره مفرغ در پایان هزاره3ق م آینه های مفرغی جایگزین آینه های مسی شد. در کاوش های شوش تپه حصار دامغان، خوروین قزوین، املش گیلان و نیز در میان برنزهای لرستان به این گونه آینه ها دست یافته ایم که همانند آینه های مسی برخی دسته دارو بعضی پایه دارند. دسته و پایه این آینه ها بیشتر پیکره زنانی است که آینه را با دو دست بر بالای سر نگه داشته اند.
3. آینه های برنزی:
به کارگیری برنز در ساخت آینه تغییر دیگری با خود به همراه داشت و آن ساخت اینه های یک رویه برنزی به وسیله قالب گیری و به روش ریخته گری بود که پشت آنها را با نقش های گوناگون برجسته می آراستند. نمونه ای از این گونه آینه ها که در سده 3 ق م ساخته شده در گرما نشاهان بدست امده است. بهره گیری از نقره ناب- آهن، پولاد و افزودن نقره به آمیزه فلزی که آینه از آن ساخته می شد پیشرفتی بسیار در آینه سازی پدیدآورد.
این گونه اینه ها پرداخته تر و شفاف تر بودند. افزودن روکشی از نقره نیک پرداخت شده بر آینه های فلزی تا سده های 2و3 ق م رواج داشت. نمونه ای از این دست آینه های برنزی متعلق به دوره سامانی در کاوش های املش به دست آمده که پس از گذشت سده ها هنوز بخشی از درخشندگی خود را داراست.
4. آینه های شیشه ای:
آینه شیشه ای در سده اول نخستین بار در شهر صیدون که در شیشه گری شهرت بسیار داشت اختراع و ساخته شد. در پایان روزگار امپراتوری روم آینه های شیشه ای جای آینه های فلزی سیم اندود را گرفت. در کاوشهای باستانشناسی هفتوان تپه سلماس آینه های شیشه ای آینه های شیشه ای کوچکی با پوششی از قیر به دست آمده که همانند آینه های امروزی است و به آغاز سده 4 م تعلق دارد و به نظر می رسد در ساخت آنها نقره یا سیماب بکار رفته باشد.
از دوره ساسانی قاب آینه سیمینی در دست است که بخش شیشه ای آن از میان رفته و نقش پشت آن نگاره یک مرغابی است که گرداگرد آن را طراحی اسلیمی پوشانده است. تا پیش از پایان سده های میانه، هر چند روش ساختن آینه ها شیشه ای، با پوششی از لایه فلزهایی چون سیم، زر، قلع، سرب با آمیزه ای از سرب، آنتیمون و قلع گداخته و گاهی ریختن سیماب بر یک صفحه نازک قلع و نهادن جام شیشه بر آن شناخته شده بود، اما هنوز آینه های فلزی به ویژه آینه های فولاد و نقره بیشتر به کار می رود.
پس از برافتادن ساسانیان فلز کاری در ایران به ویژه در سده های نخستین اسلامی، کم و بیش بر همان روش دوره پیشین بود.همانندی ساخت آینه ها در دوره اسلامی و نگاره ها و آرایه های پشت آن ها با نگاره های ظروف نقره ای ساسانی شاهد این مدعاست.