تحقیق مقاله لایه ازون

شواهد علمی 

9- دستگاههای ضدعفونی هوا و محیط

شرکت آردا در راستای طراحی و ساخت دستگاههای ضدعفونی هوا و محیط در مکانهایی که احتیاج به فضای عاری از میکروارگانیسم دارد مانند صنایع داروسازی ،‌بیمارستانها ،‌صنایع بسته بندی و تولید مواد غذایی ، مکانهای نگهداری میوه و سبزیجات دو سیستم شناخته شده به بازار عرضه می کند .

1-9- سیستم ضدعفونی مستقیم هوا ومحیط

استفاده متداول این سیستم در کانالهای تهویه بعد از فیلترها می باشد . ولی می توان از این سیستم در مکانهایی که محل تجمع مردم بوده و یا کسانی رفت و آمد می کنند و لباسهای حفاظتی به تن دارند استفاده کرد . کسانی که بدون لباس ایمنی از آنجا عبور می کنند باید اول لامپهای مولد را خاموش نموده و بعد از این مکان عبور نمایند.

برای استفاده بهینه از این سیستم بهتر است که دیوار و سقف کابینت یا اتاقی که این لامپها در آن استفاده می شود با رنگی پوشیده شود که انعکاس خوبی نسبت به اشعه ماورا بنفش از خود نشان می دهد. کارمندانی که در چنین محیطی کا ر می کنند و در معرض اشعه دهی مستقیم قرار دارند باید لباسهای حفاظتی که سر و گردن را بپوشاند و عینک و دستکش استفاده کنند . لباسهای ساخته شده نایلونی حفاظت کافی ندارد .

توجه : در صورتی که پوست بدون حفاظت در مقابل این اشعه قرار گیرد باعث تورم و آفتاب سوختگی می شود.

2-9- سیستم ضد عفونی غیر مستقیم هوا و محیط

این سیستم در مکانهایی استفاده می شود که محل تجمع مردم بدون لباس

 حفاظتی می باشد. از بین بردن میکروارگانیسم ها در این مکانها با عبور هوا از روی مولد اشعه فرابنفش با استفاده از گردش طبیعی هوا ( Convection ) در محیط یا استفاده از پنکه ( FAN ) می باشد و به این ترتیب هوا را ضد عفونی می نماید .

در این سیستم قاب حفاظتی در زیر مولد اشعه نصب گردیده که اشعه تولیدی را بطرف سقف انعکاس میدهد . گرچه رنگهای معمولی نورهای با طول موج قابل دید را خوب انعکاس می دهد ولی انعکاس آنها برای اشعه ماورا بنفش ضعیف است ولی در هر صورت بهتر است که سقف با رنگی حفاظت شود ، که اشعه ماورا بنفش را جذب می نمایند.

توجه: در محیطی که از سیستم غیر مستقیم ضد عفونی هوا استفاده میشود احتیاج به استفاده از لباسهای مخصوص حفاظتی نمی باشد.

شواهد علمی 

2-4- منابع آلوده کننده هوا به میکروارگانیسم های مختلف :

منابع میکروارگانیسم هایی که هوا را آلوده می کنند بسیار متنوعند اما بطور کلی خاک ، آب ،‌انسانها و حاصل فعالیتهای آنها ( از جمله زباله و فاضلاب ) و حیوانات و فعالیت آنها از جمله مهمترین منابع آلودگی هوا محسوب می شوند .

3-4- روشهای از بین بردن میکروارگانیسم های هوازی :

برای از بین بردن میکروارگانیسم های هوا عمدتا روشهای فیزیکی بکار برده می شوند.

این روشها عبارتند از فیلتراسیون و پرتودهی فرابنفش . کاربرد روشهای شیمیایی رایج نیست با این حال می توان به کاربرد ازون اشاره که کرد با عث طراوت و تازگی هوا می شود .

پرتو دهی فرابنفش یکی از رایج ترین روشهای از بین بردن میکروارگانیسم های هوازی است .

در این روش از لامپهای مولد اشعه فرابنفش با حداکثر پرتو دهی در طول موج 7/253 نانومتر استفاده می شود .

هر چه تعداد دفعات تهویه هوا در یک زمان مشخص بیشتر باشد غلظت میکروارگانیسم های موجود در آن سریعتر پایین می آید . با یکبار گردش هوا از سیستم تهویه به دلیل رقیق شدن هوای ورودی توسط هوای خروجی ، 8/36 درصد از هوای آلوده قبلی در آن باقی می ماند.

بنابراین هر چه تعداد دفعات تعویض هوا و ورود هوای پاک فیلتر شده بیشتر باشد آلودگی کمتر می شود . از طرفی افزایش تعداد دفعات گردش هوا در سیستم های تهویه ، مشکل کوران و جریان نامطلوب هوا و سرو صدای زیاد حاصل از دستگاه تهویه را به دنبال خواهد داشت .

بنابراین با استفاده منطقی از پرتو فرابنفش می توان این مشکل را برطرف کرد . در واقع این روش می تواند مکمل روش فیلتراسیون باشد با توجه به اینکه فیلتراسیون برای گرفتن ذرات بزرگ ضروری است زیرا میکروارگانیسم های موجود بر روی ذرات بزرگ بدلیل پنهان شدن از پرتو فرابنفش از بین نمی روند.

برای ضد عفونی هوا دو روش مستقیم و غیر مستقیم وجود دارد . در روش مستقیم مولدهای پرتو فرابنفش به صورت مستقیم در محیط نصب می شوند که کسی در محیط مورد نظر حضور نداشته باشد . روش غیر مستقیم به دو صورت انجام می شود . یا مولدها طوری در محل نصب می شوند که نور آنها مستقیم دیده نمی شود بلکه با انعکاس بر روی سقف و دیوارها نور آنها منتشر می شود . در این صورت افراد می توانند با لباسهای پوشیده وارد محوطه مذکور شوند . روش دیگر محصور کردن مولدها درون یک محفظه و بگردش در آوردن هوای محفظه بوسیله یک فن است . روش اخیر بهترین و منطقی ترین روش ضد عفونی هوا است که در آن افراد می توانند در محل نصب دستگاه و در حین روشن بودن آن در محیط حضور داشته و از هوای ضد عفونی شده بهره مند شوند.

چگونگی طراحی در هر دو روش بر کارایی نهایی بسیار موثر است اما عمدتا روش مستقیم موثرتر از روش غیر مستقیم است . اما در روش مستقیم در صورت تردد یا اقامت افراد در محیطی که پرتو فرابنفش در آن منتشر می شود باید به نکات ایمنی توجه شود . در این خصو ص لازم به تذکر است که سریعترین عارضه پرتو فرابنفش قرمزی پوست است که بیشترین قرمزی مربوط به طول موج 6/298 نانومتر می باشد ، اما خوشبختانه میزان قرمزی پوست حاصل از موج 7/253 نانومتر لامپهای تجارتی تقریبانصف میزان این اثر در طول موج 6/298 نانومتر می باشد .

فاکتورهای گوناگونی روی کارآیی این روش اثر می گذارند . اگر چه هنوز از نظر علمی توافق کلی روی این فاکتورها صورت نگرفته است اما چهار عامل زیر در عدم کارآیی موثر این روش شناخته شده اند :

1- طراحی نامناسب

2- دوز ناکافی اشعه

3- نقص در کنترل رطوبت

4- کثیف بودن لامپها

5- شواهد علمی :

سازوکار اثر پرتو فرابنفش روی میکروارگانیسم های هوازی اثر روی رشته های وراثتی آنها و از کار انداختن قدرت تکثیر سلولی می باشد .

تحقیقات و بررسیهای زیادی  روی این روش انجام شده است . نتیجه این بررسیها نشان می دهد که با دوز متعارف پرتو دهی 40-18 میکرووات بر سانتی متر مربع به شرط رعایت اصول طراحی و ایجاد شرایط مناسب محیطی کاهش به میزان 99 درصد در جمعیت گونه های مختلف پزودوموناس ( Pseudomonas spp ) با سیلوس سوبتیلیس ( Bacillus subtilis ) استافیلوکوکوس اورئوس ( Staphylococcus aureus ) و همچنین کاهشی به میزان بیش از 99 در صد در جمعیت ویروسهایی چون آدنوویروسهای تایپ 2 ( Adenovirus type 2 ) کوکساکی ویروس ب ( Coxsackievirus- B ) ویروس آنفلوآنزا  ( Influenza virus - A ) , و ویروس واکسینیا ( Vaccinia virus ) دیده شده است .

در یک نمونه از این بررسیها در اتاق عمل بیمارستانی در آمریکا در طول 29 سال پس از نصب سیستم فرابنفش نشان داده شده است که مرگ و میرهای ناشی از عفونت پس از جراحی از 06/1 درصد ( 19 مورد از 1782 جراحی ) به صفر مورد و بطور همزمان عفونت محل جراحی از 6/11 درصد به 25/0 در صد کاهش یافت .

6- مکانهای مورد استفاده :

کاربرد پرتو فرابنفش در کاهش شمار میکروارگانیسم های هوازی به منظور نگهداری وضعیت بهداشت هوای تنفسی و یا از بین بردن کامل آنها و ایجاد فضای عاری از میکروارگانیسم ( آسپتیک ) در پروسه های تولید ، مرحله نگهداری فرآورده های استریل و یا جلو گیری از نشر آلودگی هنگام کار ونگهداری میکروارگانیسم های خطرناک و گوناگون می باشد .

مکانهایی که به چنین شرایطی نیاز دارند عبارتند از :

الف : بیمارستانها و بخشهای مختلف آن مانند بخشهای جراحی ، دیالیز ، زایمان ، پرستاری ، فوریتهای پزشکی ، مراقبتهای ویژه ،‌راهروها و رختشویخانه ها .

ب- مطب پزشکان و متخصصین .

پ- محل تجمع افراد ماننند مدارس ، سربازخانه ها ،‌خوابگاهها ، سالن های غذاخوری ، سالنهای ورزش و سالنهای سینما‌، تاتر و کنسرت .

ت- صنایع گوناگون مانند صنایع غذایی ، دارویی ، الکترونیک و...

ث- آزمایشگاههای تحقیقاتی

ج - محل نگهداری و زاد و ولد انواع حیوانات مانند ، گاو ، گوسفند ، ماکیان و...

7 - کاربرد ازون در تصفیه هوا

ازون در امر تصفیه هوا به چند منظور می تواند به کار رود که عبارتند از :

1- ضد عفونی کردن هوا

2- از بین بردن بوهای نامطبوع

3- تبدیل سریع منواکسید کربن به دی اکسید کربن

4- اکسیداسیون آلایندههای شیمیایی و شکستن آنها به ترکیبات اولیه و بدون ضرر آنها از قبیل آب ، دی اکسید کربن و نیتروژن .

در هوایی که ما آن را هر روز استنشاق میکنیم ازون به میزان ppm 1/0 - 5/0 وجود دارد .

سازمان بهداشت جهانی حداکثر میزان مجاز تماس با ازون را ppm 05/0 - 03/0 ذکر کرده است .

ثابت شده که ازون تولید شده بوسیله مولدهای پرتو فرابفش مخصوص تولید ازون به دلیل اینکه حداکثر توان تولید آنها از حدود مجاز دانسته شده بیشتر نبوده و از تخلیه الکتریکی بطور مستقیم استفاده نمی شود بسیار مطمئن تر است . در صورت تولید گاز ازون بوسیله تخلیه الکتریکی مستقیم ، گازهای مضری مانند انواع اکسیدهای نیتروژن نیز به عنوان ناخالصی تولید می شوند .

کاربرد گاز ازون در تصفیه هوا در زمینه های زیر می باشد :

1- منازل ، مطب پزشکان ، متخصصان و ادارات .

2- آسایشگاهها ،‌سرای سالمندان و مبتلایان به امراض آسم و ریوی .

3- بیمارستانها و بخشهای مختلف آن مانند بخش جراحی ، دیالیز ، زایمان ، پرستاری ، فوریتهای پزشکی و مراقبتهی ویژه .

4- مساجد ، مدارس ، خوابگاهها ،‌سالن های غذا خوری ، ورزشی ،‌تاتر و سینما .

5- صنایع گوناگون مانند صنایع غذایی ، دارویی ،‌الکترونیک و...

6- آزمایشگاهها و مراکز تحقیقاتی ...

7- محل نگهداری و زادو ولد انواع حیوانات مانند گاو ، گوسفند ، ماکیان ...

8- مقایسه بین پرتو فرابنفش و ازون دهی در تصفیه هوا :

پرتو دهی فرابنفش روشی است ساده و موثر و بدون نیاز به استفاده از تجهیزات متعدد و پیچیده . در صورت رعایت یکسری اصول در طراحی ها و توجه به نکات ایمنی می توان بیشترین بهره را از این روش در تصفیه و ضد عفونی هوا برد . از آنجا که یک روش فیزیکی است هیچگونه اثری پس از اتمام مرحله پرتو دهی از خود به جای نمی گذارد و ترکیب آب یا هوای عبور کرده از مجاورت خودرا تغییر نمی دهد .