فصل اول
کلیات
- 1 مقدمه :
چیپس سیب زمینی یکی از انواع اسنک هاست. از سیب زمینی، برش های بسیار نازک تهیه کرده و در روغن داغ سرخ می کنند تا برشته شود. سپس می گذارند تا سرد شود و آنرا بسته بندی می نمایند.
مواد افزودنی به چیپس های ساده ، تنها نمک است، اما انواع ادویه جات را هم به چیپس اضافه می کنند تا طعم های مختلفی از آن ایجاد نمایند. چیپس سیب زمینی همچون دیگر انواع اسنک، بخش اعظم درآمد کشور آمریکا را تشکیل می دهد و تولید کنندگان آن، سالانه میلیون ها دلار نصیبشان می شود.
1 – 2 نام کامل طرح و محل اجرای آن :
تولید چیپس سیب زمینی
محل اجزا :
شهر صنعتی
1 – 3 – مشخصات متقاضیان :
1 – 4 – دلایل انتخاب طرح :
از دیرباز در تاریخ صنعت در کشور های صنعتی و در کشور های در حال توسعه تولید مواد غذایی و در واقع هر محصولی که با تغذیه انسانها ارتباط داشته باشد از جمله سودآور ترین طرح ها بوده است و همه روشه گرایش به سوی اینگونه طرح ها در جوامع صنعتی بیشتر می شود ، دلایل اصلی این گرایشات در وحله اول سودآوری این گونه طرح ها و در وحله دوم اشتغالزایی مناسب اینگونه طرح ها میباشد
1 – 5 میزان مفید بودن طرح برای جامعه :
از جنبه های مفید بودن طرح برای جامعه می توان به سودآوری و اشتغالزایی آن اشاره نمود که می تواند درصدی هر چند از مختصر از درصد بیکاری در جامعه کم کند
1 – 6 - وضعیت و میزان اشتغالزایی :
تعداد اشتغالزایی این طرح 14 نفر میباشد .
تاریخچه و سابقه مختصر طرح :
می گویند که چیپس را اولین بار، جورج گرام، سرآشپزی در منطقه مون لیک نیویورک در 24 آگوست سال 1853م تهیه نمود. روزی یکی از مشتریان گرام، سیب زمینی سرخ شده او را نخورد، به این دلیل که برش های سیب زمینی خیلی کلفت بود. بنابراین گرام تصمیم گرفت تا برش های سیب زمینی را آن قدر نازک تهیه کند که برای خوردنشان، حتی نیازی به چنگال نباشد. بر خلاف انتظار گرام، مشتریان از این ابتکار او هیجان زده شدند و خیلی از چیپس خوششان آمد. از آن پس، چیپس جای خود را در لیست غذاهای آن منطقه باز کرد.
تولید انبوه چیپس تنها پس از اختراع ماشین های پوست کن سیب زمینی در سال 1920 میلادی گسترش یافت.
چیپس طعم دار
چیپس ها همچنان بدون طعم و مزه خاص باقی ماندند تا این که در سال 1950 میلادی، یک کارخانه دار ایرلندی که در زمینه تولید چیپس فعالیت می کرد، سعی در تولید چیپس های طعم دار نمود. بعد از چند بار استفاده از روش آزمون و خطا، او اولین چیپس های طعم دار را با طعم های پیاز و پنیر و سرکه نمکی به بازار عرضه نمود. (البته شایان ذکر است که اوایل، حتی نمک را هم به چیپس اضافه نمی کردند؛ بلکه در بسته کوچکی، در کنار چیپس قرار می دادند تا هر کس به میزان دلخواه، آنرا به چیپس اضافه نماید).
اختراع چیپس های طعم دار، ماهیت چیپس های سیب زمینی را تغییر داد. بعدها تولید کنندگان چیپس، مواد مختلف طبیعی و مصنوعی را به چیپس ها اضافه می کردند. امروزه چیپس، با طعم های متفاوتی تهیه می شود که مطمئناً اگر گرام بود، با دیدن این همه تنوع شگفت زده می شد. مهمترین طعم های چیپس، پیاز و خامه، تنوری، پیاز و پنیر، سس گوجه فرنگی، سرکه نمکی، پیاز و جعفری و ... می باشد.
البته برخی کارخانجات، چیپس سیب زمینی پخته را که کم چرب است برای افرادی که رژیم غذایی دارند، عرضه نموده اند.
چیپس پرینگلز
نوع خاصی از چیپس سیب زمینی به نام پرینگلز «Pringles» هم وجود دارد. در تهیه این نوع چیپس، از سیب زمینی خمیر مخصوصی تهیه می کنند. سپس، خمیر را تحت فشار قرار داده و از آن چیپس های یک اندازه و هم شکلی تهیه می کنند. سپس چیپس ها را سرخ می کنند. این چیپس ها از نظر ظاهری کاملاً یک شکل و یک اندازه هستند.
چیپس ذرت
موفقیت در تولید چیپس سیب زمینی، سبب تولید چیپس ذرت هم شد که آنهم در نوع خود، انواع طعم ها را داراست. امروزه، در دستورالعمل های بسیاری از غذاها، چیپس و یا چیپس خرد شده استفاده می شود؛ همچون استفاده از نان خرد شده که در تهیه بسیاری از غذاها، جایگاه ویژه ای دارد. در پخت برخی غذاها مثل پیراشکی، همبرگر یا در تهیه برخی انواع سس، از چیپس استفاده می کنند.
سیب زمینی ها (Solanum Tuberosum) توبرکولهائی هستند که روی ساقههای زیر زمینی بعضی جنسهای سولانومها مخصوصا سولانوم توبروزوم ایجاد میشوند. این توبرکولها از زمانی که اسپانیولیها به کشورهای آمریکای جنوبی مانند پرو ، بولیوی و شیلی قدم نهادند شناخته شدند و در قرن شانزدهم کشورهای انگلستان ، هلند ، اسپانیا ، ایتالیا و فرانسه از توبرکولهایی که از آمریکا آورده شده بود سیب زمینی را بدست آوردند. در آن زمان به علت عقاید و نظرات خاصی که علیه کشت سیب زمینی وجود داشت کشت آن رونق چندانی نیافت ولی پس از تبلیغات و فعالیتهایی که از طرف شخصی به نام Parmentier صورت گرفت کشت آن رونق و توسعه یافت تا امروز که به پایه کنونی رسیده است.
مبدا و منشاء گیاهی
منشاء ومبداء گیاهی احتمالی سیب زمینی را به S.Commersonii Dun که در برزیل و آرژانتین میروید و به S.Maglia بومی پرو و شیلی نسبت میدهند و S.Tuberosum یک جنس مشتق شده از گیاهان مذکور فوق است. هم اکنون نیز برای بدست آوردن انواع مرغوبتر سیب زمینی از طریق هیبریداسیون ، سولانومهای آمریکایی را مورد آزمایش و تحقیق قرار میدهند.
کشت سیب زمینی
سولانوم توبروزوم گیاهی است پایا با برگهای متناوب ، مرکب و تکثیر آن از طریق کاشتن توبرکولها و یا قسمتهایی از توبرکول که دارای جوانه است صورت میگیرد. کشت این گیاه بیشتر در زمینهای شنی انجام میشود. توبرکولها را باید بدون آنکه روی یکدیگر انبار شوند در محل خشک و تاریک نگهداری کرد. خیساندن توبر کول در آب جوشان و بعد پاشیدن مقداری گرد آهک روی آنها و همچنین خیساندن آنها در آب نمکدار از جوانه زدن سیب زمینی جلوگیری میکند و یا آن را به تاخیر میاندازد. همچنین خیساندن توبر کولها در یک محلول دو درصد نفتالن- استات دو پتاسیم یا گذاشتن آنها در مجاورت بخارهای نفتالن- استات دو متیل موجب جلوگیری از جوانه زدن میشود.
سیب زمینی در مقابل سرما و یخ زدگی حساس است و یخ زدگی موجب میشود که ذخایر نشاستههای سیب زمینی قندی شده و به سیب زمینی یک مزه قندی و شیرین بدهد. آغاز جوانه زدن سیب زمینی توام با پیدا شدن رنگ سبز و افزایش مقدار سولانین در توبرکول است. شکل ظاهری سیب زمینی را ، توسعه زیاد و قابل توجه پارانشیم پوستی و مخصوصا ناحیه مغز که پر از آمیدن است بوجود آورده است. پوسته خاکستری رنگ خارجی سیب زمینی همان سوبر و حفره های موجود در روی سطح سیب زمینی یا چشمهای سیب زمینی محل جوانه ها است.
کشت سیب زمینی مورد تهدید آفتهای متعددی قرار میگیرد که از آنجمله میتوان Phytophora Infestana ، Dorylore ، مواد پوسیدنی خشک یا مرطوب و ویروسهای فیلتران ، بیماریهای Mosaique و پیچ خوردگی را نام برد و بنابراین نکته مهم در کشت سیب زمینی پیدا کردن و کشت نژادهایی است که بتوانند در مقابل این آفتها مقاومت کنند. کشت مکرر توبرکول سیب زمینی موجب فساد گیاه میشود و باید گاهگاه از گیاهان تازهتر و نسلهای جدیدتری استفاده کرد. از طرف دیگر استفاده از سیب زمینیهای دست چین و انتخاب شده نیز کافی نیست برای رفع این اشکال دو راه حل پیشنهاد شده است.
راه حل اول کشت گیاه از دانه های هیبرید است. انواع سیب زمینیهایی که تاکنون شناخته شدهاند از نظر Genotypique باهم اختلاف زیاد دارند و بر حسب شرایط متعدد ، دی ، تری ، تتراپلوئید و پلوئیدهای دیگر میباشند، در این میان فقط جنسهای Tetraploide بارور هستند. در سال 1925 تا 1935 هیئتهایی از کشورهای روسیه و آلمان در آمریکای جنوبی به مطالعه جنسها و گونههای مختلفی که در این سرزمین وجود داشت پرداختند و هیبریداسیونهای متعددی به منظور تهیه دانههایی که برای کشت گیاه مورد استفاده واقع شود صورت گرفت. Magrou راه دیگری برای اجرای این منظور انتخاب کرد و طبق آزمایشهایی که قبلا انجام داده بود در بعضی از نواحی پیرنه گونههایی را که توبرکول تولید نمیکردند کاشت و ملاحظه نمود که وقتی این گونهها در کنار تاجریزی کاشته شده باشند ایجاد توبرکول میکنند.
همین حالت در گونههایی که در نواحی کوهستانی و نقاطی که گیاهان آن مقدار زیادی Mycorhizes دارند مشاهده شده است. از طرف دیگر Magrou توانسته است از ریشه گونههای جوان گیاه در محیطی که بطور مصنوعی مقداری گلوکز یا گلیسیرین به آن اضافه شده (مخصوصا در تاریکی) توبرکولهای کوچکی بدست آورد. این توبرکولها ، توبرکولهای اولیه هستند که اگر آنها را به نقطه دیگری که زمین آن دارای مقدار زیادی میکوریز باشد انتقال و کشت دهیم توبرکولهای ثانویه ایجاد میکنند که درشت هستند.