طرح کسب و کار تولید مصنوعات چوبی

فصل اول: شرح فعالیت

1) شرح توصیفی

1-1- تاریخچه مصرف چوب:

شواهد و قرائن نشان می دهد که انسانهای اولیه از زمانی که در غارها می زیسته اند از چوب به واسطه شکل طبیعی و متناسب آن برای شکار حیوانات و غیره استفاده می نموده اند . اشیاء موجود در موزه طبیعی لندن نشان میدهد که بشر از حدود ده هزار سال قبل با نیزه چوبی به شکار می پرداخته و به وسیله تنه درختان از رودها و رودخانه ها عبور می کرده است . حدود پنج هزار سال قبل در اروپای شمالی ، استفاده از قایق ها و سورتمه های چوبی متداول بوده است . در کاوش های باستان شناسی در کنار دریاچه سوئیس و برخی نقاط دیگر که در گذشته در آب قرار داشتند پایه های چوبی خانه های شناور مربوط به دوران پارینه سنگی ، نوسنگی و عصر آهن بدست آمده که نشانه قدمت استفاده از چوب در ساختمان و وسایل کار است.

مصرف چوب در ایران تاریخ مدونی نداشته ولی طبق مطالعاتی که پژوهشگران و کاوشگران انجام داده اند مردمان بومی ایران قبل از مهاجرت آریایی ها از حدود 4200 سال قبل از میلاد مسیح (ع) چوب را برای خانه سازی مصرف می نمودند. البته استفاده از چوب در تهیه وسایل کشاورزی نیز رونق داشته است در سنگ نوشته هایی که از تخت جمشید بدست آمده استفاده از چوب سدر در پوشش و تزئینات کاخها مشخص شده است . اهمیت چوب در ایران قدیم به پایه ای بوده که احترام به درختان جنگلی از دستورات اصلی کیش زرتشت به شمار می رفته است. استفاده از چوب برای قایق سازی و کشتی سازی نیز در دوران هخامنشی بسیار جالب توجه بوده است ، پس از گسترش دین اسلام صنایع و هنرهای چوبی در ایران تحت تاثیر رهنمودهای دینی قرار گرفته است ، بر همین اساس آثار هنرهای چوبی زیادی میتوان در مساجد و  اماکن مقدسه نظیر درب ، منبر،  کنده کاری ها و شبکه‌بندی ها یافت.

صنایع مبلمان قدیمی ترین بخش صنایع چوب جهان شمرده می شود زیرا بشر از دیر زمانی بصورت نیمکت از آن استفاده می کرده است ، در ایران این صنعت از قدمت زیادی برخوردار نیست چون در گذشته در اغلب نقاط ایران نشستن بر روی قالیهای زیبا و نفیس مرسوم بوده است و حتی تا اواخر دوره قاجار فقط در منازل معدودی از افراد سرشناس مبل های مخصوص پارچه ای به سبک دربار فرانسه وجود داشته که اغلب از خارج وارد می شده است ولی پس از آن دوره با تغییر شیوه های زندگی مردم ، صنعت مبل سازی روبه ترقی گذاشته است و اکنون برخی از استادکارهای ایرانی قادر به خلق شاهکارهایی در این زمینه می باشند ، صنعت مبل سازی در حقیقت تلفیق هنر، علم و صنعت است بدین نحو که با بکار بردن ماشین آلات و تجهیزات و خلاقیت و هنر محصولی ساخته می شود که زینت بخش منازل و دفاتر است.

1-2- تاریخ بهره برداری از چوب

چوب در تاریخ زندگی انسان نقش مهمی داشته است. نگاهی کوتاه به تاریخ گذشته نشان می دهد که انسان اولیه از این ماده ارزشمند در بسیاری از عرصه های زندگی خود از جمله برای ساختن سرپناه، اسلحه و وسایل حمل و نقل، استفاده می کرده است. کلبه های اولیه که با شاخه ها و پوست درختان پوشناده می شدند، به کمک چوب به اشکال گوناگون تغییر شکل دادند، که از آن جمله می توان کلبه های ساخته شده از الوار، کلبه های روستایی، کلبه های دارای اسکلت چوبی، خانه های شهری نیمه چوبی،خانه های ویلایی و خانه های پیش ساخته را نام برد. چوب علاوه بر صنعت خانه سازی در ساختن اشیایی چون میز، صندلی و تختخواب هزاران سال به اشکال گوناگون مورد استفاده قرار گرفته است. در میان سلاحههای مورد استفاده انسان نیزه ها، سپرها، کمانها، منجنیق ها، دژکوب ها و حتی کشتی های جنگی و هواپیماها زمانی از چوب ساخته می شدند. استفاده از این سلاحها در شکل گیری تاریخ بشر مؤثر بود. انسان اولیه، برای حمل اشیاء سنگین از کنده های درخت به عنوان غلتک استفاده می کرد؛ بعدها این وسیله به شکل چرخهای چوبی تکامل پیدا کرد.

چوب در ساختن گاریها و درشکه ها، کالسکه ها و چرخها، کشتی های بادبانی و نجار، سورتمه ها و چوبهای اسکی، هواپیماها و گلایدرها و بسیاری از وسایل دیگر مورد استفاده دارد.

در کنار استفاده از چوب به عنوان ماده خام، ساخت ابزارهای کاردستی نیز تکامل یافت. تعجب آور اینکه بسیاری از این ابزارها شکا اصلی خود را طی قرون متمادی حفظ کرده اند و تغییرات بوجود آمده در آنها اندک است. بسیاری از ابزارهایی که ما امروز از آنها استفاده می کنیم، به ابزارهای مورد استفاده نیاکان ما شباهت فراوان دارند. صنعت چوب در هر عصری صنعتگران خاص خود را داشته است که معمولاً تحت عنوان نجار، درودگر، کابینت ساز، قایق ساز، چرخ ساز، کنده کار، خراط و غیره فعالیت می کردند. در این رهگذار، هر نسل جدید از اندوخته دانش تجربه و مهارت نسلهای پیشین بهره مند بوده است.

1-3- صنعت چوب در عصر حاضر

ظهور ماشین آلاتی که قادرند به مقدار فروان چوب های مصنوعی مانند تخته چند لا،تخته یکپارچه، نئوپان و فیبر تولید کنند، در برابر طراحان و مهندسین برای ابداع ایده ها و فنون جدید افق گسترده ای گشوده است. تخته های چند لا را می توان برای ساختن کرجی ها و قایقهای تفریحی بادبانی سبک اما با دوام و مستحکم مورداستفاده قرار داد. انواع چوب را همچنین می توان قالب سازی کرد و در ساختن رویه نیمکت ها و قاب تلویزیون به کار برد. نئوپان و تخته یکپارچه نیز لایه هایی از چوب یا پلاستیک روکش می شوند و برای تولید انبوه کالاهایی چون وسایل خانه و قفسه های آشپزخانه مورد استفاده قرار می گیرد. از سوی دیگر پیدایش چسب های جدید که با سرعت و قدرت فوق العاده ای اشیاء را به هم می چسباند سبب شده است که روشهای تُنکه سازی (ورقه سازی) بیش از پیش گسترش یابد. در روش تنکه سازی، مانند روش تهیه تخته های چندلا، با چسباندن چندین لایه چوب به هم، اشکال و اندازه هایی را بوجود می آورند که تهیه آنها از هیچ طریق دیگری امکان پذیر نیست. چهارچوب درهای بزرگ عمارات و ساختمانهای عظیم که عمدتاً انحناها و پیچ و تاب های عجیب و غریب دارد و فوق العاده مستحکم و بادوام است، به همین طریق ساخته می شود.

اشکال مختلفی که در ساختمان چهارچوب نیمکت ها و پایه های میزها دیده می شو نیز حاصل روش تنکه سازی است. در کارخانه های سازنده لوازم چوبی یا سایر مراکز تولیدی صنعت چوب، دستگاههای متنوع و فراوانی به چشم می خورد که طراحان و متخصصین هر یک را به منظور انجام کار خاصی بر روی چوب ابداع کرده اند، یا تکامل بخشیده اند. از بین این دستگاهها می توان به انواع اره ها، رنده ها، سنباده ها، ابزارهای تراش، ماشین های قالب بندی، دستگاههای ساخت کام و زبانه، پرس های هیدرولیکی و بادی و تجهیزات حرارتی مخصوصی که برای تسریع در خشک شدن چسب به کار می رود، اشاره کرد.

صنعتگران خانگی که با اعتقاد به شعار«کارهایت را خود انجام بده» نجار خانه نیز هستند، از وسایلی چون مته، اره، سنباده استفاده می کنند. این ابزار نیروی کار را به حداقل می رساند. آشکار است که چوب تمام درختان برای استفاده در صنعت چوب مناسب نیست؛ از این رو، گرچه انواع چوبها بسیار است، اما تنها تعداد کمی از آنها به صورت تجاری در دسترس قرار دارد.

هر چوبی ویژگیهای خاص خود را داراست؛ ویژگیهایی چون رنگ، استقامت وزن، دوام و غیره. پاره ای از چوبها به سادگی خمیده می شوند و برخی به خوبی تراش می خورند. گروهی از چوبها روغنی یا آلوده به صمغ هستند و گروهی دیگر رنگ را به خوبی جذب می کنند. دسته ای از چوبها نیز در برابر آب و شرایط جوی مقاومند. تعدادی نیز بافت زیبایی دارند. بنابراین نخستین وظیفه انتخاب چوب مناسب برای کار مورد نظر است.

  1-4- مقدمه ای بر توجیه فنی پروژه تولید مبلمان:

همزمان با رشد جمعیت و ارتباطات جمعی و استفاده از الگوهای شهرنشینی مدرن در چیدمان وسایل منزل واستقبال بی نظیر مردم از استفاده کردن مبلمان راحتی و تختخوابها و سرویس های مربوطه و توصیه پزشکی به مردم جهت جلوگیری از درد پاها و مفاصل زانو و سایر بیماری های استخوانی و هم چنین استفاده کردن مردم از وسایل فوق و سایر مصنوعات چوبی که در ساختمان مورد بهره برداری قرار می گیرند، نظیر استفاده چوب کف منازل، روکش های داخل و خارج دیوار و سقف و درب و پنجره های چوبی که در واقع جلوه ای از هنرهای زیبای ایرانی در صنعت چوب می باشد.

آشنا بودن انسان از بدو زندگی با این صنعت همواره بر نحوه استفاده از آن و هنرهای واقع شده بر روی چوب را افزایش داده است، گرچه همگام با سایر صنایع این صنعت نیز از تکنولوژی مدرن بهره گرفته است. امروزه در تمامی جوامع حتی جوامع روستایی کمتر منزلی پیدا می شود که حداقل یک سرویس مبلمان راحتی ولو با قیمت اندک و حتی دست دوم در آن موجود نباشد. ضمن اینکه در زندگی های متوسط، متوسط به بالا و سطح بالا در سال حتی چند بار این سرویس ها را عوض نموده و از سویس های دیگری استفاده می کنند، که مدشده است و مجدداً بعد از گذشت مدتی کوتاه با پرداخت هزینه ای بیشتر این سرویس ها را تعویض می نمایند. گرچه در صنعت ساختمان در کف منازل و نماهای دیوار و سقف بجای استفاده از سیمان و سرامیک و گچ و ... از روکش چوب که خیلی زیبا و با دوام بوده و دارای ظرافت خاصی می باشد که این مهم به جایی رسیده است که خیلی از روانشناسان استفاده از سرویس های چوبی را بجای مصنوعات فلزی در منازل جهت آرامش اعصاب و روان توصیه می کنند.

امروزه دیگر مردم به جای هزینه کردن جهت خرید فرش های گران قیمت دستی و ماشینی که استفاده کردن از آنها دارای مشکلات خاص خود می باشد؛ ترجیح می دهند با خرید حداقل یک دست مبل، هزینه های فوق جهت خرید فرش را نپردازند و با چیدن مبل ها در منزل بجای استفاده از فرش در کف منازل از سرامیک یا گرانیت و روکش های چوبی استفاده می نمایند که این روش استفاده گرچه صدها سال است در فرهنگ زندگی غرب متداول بوده و ابتدا در زندگی اشرافی در ایران رایج و معمول شده و حال حتی در شهرستان های کوچک و روستاها نیز متداول شده است.

در کشور ایران که دارای جنگلهای سرسبز و غنی و چوبهای با کیفیت که بلا استفاده می باشند و همچنین نظر به همجواری استان خراسان شمالی با استانهای گلستان، مازندران، گیلان که تهیه چوب های جنگلی به راحتی برای ما امکان می سازد، ضمن اینکه شهرستان اسفراین نیز به لحاظ سرد سیری و دارا بودن انواع درختان که چوب آنها در صنایع چوب استفاده می شود همواره مواد اولیه«چوب» که 80% تشکیل دهنده این صنعت است را برای ما براحتی فراهم می آورد.

بدیهی است در شرستان اسفراین که اخیراً قریب به چند سال است که اکثر قشر جامعه از مبلمان و سایر مصنوعات چوبی استفاده زیادی می کنند که پتانسیل های موجود و قبلی در این شهرستان جوابگوی این نیازها نیست و بایستی در راستای رفع نیازهای مردم زیر ساخت های این صنعت را تقویت کنیم. گرچه تا کنون بر حسب نیازهای اندک مردم به صنعت چوب چند کارگاه سنتی نجاری آنهم به صورتی که بخش اعظم کار آنها تعمیرات است فعالیت دارند و حال که نیاز مردم به این صنعت سوق داده شده است بایستی نیازهای خود را از سایر شهرها  نظیر شهرستان سبزوار، مشهد و تهران فراهم نماییم. 

  2) شرح بازار هدف و مشتریان بالقوه           

یکی از عوامل بسیار مهم در این واحد استفاده از تکنولوژی و تجهیزات مدرن در این رشته از تولید می باشد که با استفاده از این تجهیزات و ضوابط مورد قبول در این پروسه نیازهای منطقه با استاندارد کیفیت بالا مرتفع گردیده و مصرف کنندگان بهای واقعی کالا را می پردازند که در این راستا بدون شک از کنترل های کیفیت فوق العاده علمی و تخصصی استفاده خواهد شد در نهایت این واحد تولیدی استحقاق اخذ گواهی نامه های فنی و استاندارهای منطقه ای را دارد و بستری مناسب ایجاد می گردد تا کیفیت مطلوب محصول و اشتیاق تولید کننده جهت فراهم آوردن رضای مصرف کننده حاصل گردد.

نظر به رشد ارتباطات و استقبال شهروندان اسفراینی و هم استانی های محترم از سبک زندگی مبل و وجود علائق این مردم به این سبک زندگی و هم چنین آرامشی که در گرو استفاده از وسائل چوبی به لحاظ روانی در مردم ایجاد می شود همواره باعث استفاده بیشتر مردم از مصنوعات چوبی اعم از مبلمان چوب ،سرویس خواب های چوبی ،درب های چوبی و استفاده از روکش های چوب به دلیل زیبایی و شکیل بودن آن و حتی استفاده بیشتر آحاد خانواده ها از نمای چوب به جای گچ بری ها در منازل شده است . در بازار شهرستان اسفراین که دارای 15000 خانوار می باشد 60%از خانواده ها از مصنوعات چوبی تا زمان مستهلک شدن آن استفاده می کنند و 10% از خانواده ها نیز به لحاظ مرفع بودن سالی حداقل یک بار سرویس های چوبی منازل خود را عوض نموده واز سرویس های جدیدتر و معمول تر استفاده می کنند به این نسبت در شهر بجنورد که مرکز استان می باشد از این در درصد نیز بیشتر است و در سایر شهر های هم جوار مثل سبزوار ، سنخواست ، نقاب ،   جاجرم و شیروان همین نسبت معمول و متداول است و نظر به این مهم که در کل استان خراسان شمالی تا کنون چنین پروژه و کارگاهی با این ظرفیت اسمی مورد انتظار وجود ندارد. انتظار می رود که بتوانیم بازار منطقه را پوشش دهیم و اهداف این پروژه را تحقق بخشیم و در خوش بینانه ترین حالت می توانیم بخش اعظم تقاضای منطقه را که فعلا نیاز آنها از سایر نقاط خارج از استان تامین می شود را تامین نماییم .

گرچه به لحاظ مواد اولیه فراوان در کشور به لحاظ جنگهای فراوان که به لحاظ فراوان که باعث ایجاد چوب ارزان و با کیفیت در داخل کشور شده است و بهای تمام شده کالای ساخته شده را کاهش می دهد شرایط بسیار ساده ای را برای صادر نمودن کالاها به کشورهایی نظیر : امارات ، ترکمستان ، تاجیکستان ، ارمنستان و افغانستان فراهم نموده است که در مغوله صادرات نیز بازاریابی شده است و ارزیابی هایی معمول در این مورد نیز انجام شده است و لازم به ذکر است که با تولیدات کالاهای فوق در داخل می توانیم جلوی سیل واردات کالاهای کشور چین را به کشور ما را بگیریم که باعث شده است صنعت چوب در کشور ما متحمل ضرر و زیان سنگینی بشود و از واردات کالاهای چوبی نیز بی نیاز شویم چرا که تمامی عوامل تولید در این صنعت در کشور ما مهیا و فراهم است که به صورت خدادادی در اختیار ماست و وظیفه ی ماست تا این عوامل را مدیریت کنیم تا از اجر معنوی و الهی نهفته در امر تولید نیز بهره مند گردیم.

  3) برنامه ها و قیمت گذاری

   3-1- طرح پروژه تولید مبلمان

صاحبان سرمایه که در این رشته از تولید مصمم به فعالیت هستند با تمامی مراحل تولید: اعم از ساخت کارگاه، ایجاد تأسیسات، تجهیزات، تکنولوژی، تهیه مواد برای پروسه تولید، فروش محصولات تولیدی در داخل و حتی بازاریابی آنها در خارج از کشور آشنایی لازم و کافی را داشته و با بهره گیری از تجارب و تخصص گذشته خود و استفاده از تکنولوژی مدرن در جهت تولید محصول با کیفیت بالا و نرخ بهای تمام شده پایین محصول و در نهایت ایجاد اشتغال برای 18 نفر نیروی کار در بخش های مختلف تولید در جهت کارآفرینی و خدمت به شهروندان اهتمام قوی دارند.

از بعد نیروی انسانی به کار گرفته در کارگاه با وجود نیروی کار ارزان در داخل شهرستان به نسبت شهرهای بزرگ پرجمعیت که یکی از عوامل کاهش دستمزد می باشد، این مدیریت با استفاده بهینه از نیروی کار، بهای تمام شده کالای تولید خود را کاهش داده که در واقع استفاده از نیروی کار ارزان یکی از عوامل مهم سه گانه کاهش بهای تولید محصولات می باشد همچنین سیستم عملیات تولیدی این واحد بر اساس هزینه یابی مرحله ای است که این مدیریت با این استاندارد آشنایی کافی در جهت استفاده از آن را دارد.