چکیده
آیا ارتباطات اینترنتی، تعهد اجتماعی، مشارکت و تماس بین فردی را افزایش،کاهش یا تکمیل میسازد؟
مدرک و دلیلمان حاصل بررسیهای به عمل آمده درخصوص211/39 بازدید کننده وب سایت انجمن جغرافیای ملی، یکی از اولین بررسیهای وب در مقیاس وسیع میباشد.حاصل بررسی فوق، حاکی از این بودکه تأثیر متقابل افراد آنلاین ارتباط رودررو وتلفنی شان را، بدون افزایش،یاکاهش آن، تکمیل میسازد. با این وجود تأثیرات اینترنت منحصراً مثبت نمیباشد.افراطیترین کاربران اینترنت کمتر به جامعه آنلاین پایبند میباشند.با در نظر گرفتن موارد فوق الذکر، دلیل و مدرک ما متضمن این موضوع است که اینترنت ازهنگامیکه باجریان وامور زندگی روزمره عجین گشته،به صورت پدیده ای متعارف معرفی شده است.
بررسی تأثیرات اینترنت بر سرمایه اجتماعی
اینکه چگونه اینترنت برسرمایه اجتماعی تأثیرمیگذارد،نه مسالهای جزیی و نه نامفهوم میباشد. رابرت پوتنام(5) از دهه سال 1996 نرخ نزولی را در مشارکت مدنی آمریکایی ثبت نموده است. این کاهش،توانایی تحلیل رفته شهروندان را در راستای تبیین و سازماندهی نیاز به حکومت مناسب و جنبشی به دور از زندگی اجتماعی را دربرگرفته و احساس بیگانگی روانشناختی را افزایش میدهد.
مدرک و دلیل پوتنام انواعی از سرمایه اجتماعی به شرح ذیل را در بر میگیرد:
الف)سرمایه شبکه ایی: برقراری رابطه با دوستان،همسایگان،خویشاوندان وهمکارانی که تبادل کالاها وخدمات، اطلاعات و مفهومی از تعلق را به طور چشمگیرتأمین مینماید. ولمن، فرانک
ب) سرمایه اشتراکی: مشارکت در سیاست و سازمانهای خیریه که فرصتهایی را برای مردم در راستای تعهد به ایجاد دستاوردهای مشترک، و نیل به بیان نیازها و تمایلاتشان فراهم مینماید.
ج) تعهد اجتماعی: تعهد اجتماعی نیز سرمایه اجتماعی است که فراتر از رسیدگی و بحث کردن از احساسات تأثیر متقابل بین فردی و مشارکت سازمانی است.هنگامی که افراد از نگرش و طرز فکر بنیادین و احساس مسؤولیت و تعلق خاطر نسبت به جامعه برخوردار باشند- به طور مؤثرتر و با رغبت بیشتری سرمایه اجتماعیاشان را به جریان در خواهند آورد.
بدین ترتیب،جبنشی در روابط اجتماعی ازمکانهای عمومی گرفته تاخانههای شخصی در پیش است. اگر مردم در عوض رفتن به رستوران در خانههایشان بمانند،از این رو احتمالا به استفاده از اینترنت جهت سفارش غذا روی خواهند آورد.
علاوه براین میتوانندبه گفتگوی اینترنتی؛ارسال نامه الکترونی(ایمیل)؛بحث باگروههایی نظیر «گروههای خبری» بپردازند.توسعه سریع اینترنت، امید بزرگی برای خلق اجتماع با درنظرگرفتن این موضوع که بیش از نیمی ازآمریکاییها (56درصد) تا سال 2000 به اینترنت دسترسی خواهندداشت، بوده است.
اگرچه بحث درخصوص نفوذ و تأثیر اینترنت برسرمایه اجتماعی درجریان بوده است، الگوی واضح و شفافی تاکنون استنتاج نگردیده است.تا این اواخر،بیشتر مباحثات بدون دادههای سیستماتیک انجام پذیرفته است.(
آرامانگرایان مدعی میباشند که اینترنت راههای بهتری از ارتباط را ارائه مینماید.
درحالیکه غیرآرمانگرایان خاطرنشان میسازند که اینترنت افراد را از خانوادهها و اجتماعاتشان باز میدارد.
از زمانیکه اینترنت در زندگی افراد آمریکای شمالی رخنه کرده است، تحلیل گرایان مجبور به بررسی اینترنت به عنوان پدیده ای متعلق به یک جهان خارجی به منظور درک این موضوع شدهاند که چگونه اینترنت با پیچیدگی و دشواری زندگی روزمره عجین گشته است. ما با طرح یک سؤال و آن اینکه آیا اینترنت سرمایه اجتماعی را افزایش،کاهش یا تکمیل میسازد، وارد بحث شده و استفاده اینترنتی افراد را در بافت جامعتری از ارتباط رودررو و تلفنیشان بررسی مینماییم.مدرک و دلیل برای بحثامان برگرفته از بررسی وب در مقیاس بزرگتری از بازدیدکنندگان وب سایب انجمن جغرافیای ملی است.
آیا اینترنت سرمایه اجتماعی را افزایش میدهد؟
برانگیختگی و هیجان اولیه و مستمر درخصوص اینترنت، این پدیده را به عنوان عامل انگیزش تغییر مثبت در زندگی افراد بواسطه ایجاد فرمهای جدیدی از کنش متقابل آن لاین و افزایش دهنده روابط خارج خط تداعی نموده است.اینترنت، به اصلاح جامعه به واسطه بوجود آوردن و مهیا نمودن مکان ملاقاتی برای افراد با علایق مشترک و مواجه با محدودیتهای زمانی و مکانی، مبادرت خواهد نمود. جوامع آنلاین، گفتمان دموکراتیک و آزاد را گسترش خواهد داد،دیدگاههای چندگانه را مجاز دانسته، و کنش گروهی را به جریان درخواهد آورد .
اگرچه گزارشات اخیر برساختار جوامع مجازی آن لاین تمرکز نموده است (Rheingold 1993)، بدیهی است که بیشترروابطی که در فضای سایبر(فضای مجازی) شکل گرفته در فضای فیزیکی تداوم یافته و منتج به فرمهای جدیدی ازجامعه میگردد که باترکیبی ازکنشهای متقابل داخل وخارج خط مشخص وقابل توصیف است
علاوه براین، کنشهای متقابل آن لاین، شکافهای ارتباطی میان ملاقاتهای رودررو را افزایش میدهد. از اینرو اینترنت تمایل به برقراری روابط وارتباطات غیرمحلی را بواسطه ماشینها، هواپیماها، تلفنها و درحال حاضر شبکههای کامپیوتری افزایش میدهد.
گواینکه پدیده درحال توسعه گسترده جهانی درآمریکای شمالی رایجتر ومتداولتر است، آمریکاییهایی که گاهی اوقات به دوردست نقل مکان مینمایند؛ و یا بواسطه مسافت از خانواده، دوستان، همسایگان قدیمی و همکاران جدا گشتهاند؛ با بسیاری از دوستان و خویشاوندان در موطن خود ارتباط برقرار مینمایند. به آن دسته از افرادی که به اینترنت به عنوان ایفاگر نقش اصلی در زندگی روزمره مینگرند خاطرنشان میگردد که این پدیده، ارتباطات خارج خط وآن لاین را افزایش میدهد.
در این دیدگاه ، نه تنها اینترنت فرصتهایی را در راستای تماس دوستان و خویشان با هزینه کمتر ارائه مینماید، بلکه ارتباط رودرروی تلفنی را در زمانی که اعضاء شبکه از نیازهای یکدیگر مطلع گشتند، افزایش داده و روابطشان را بواسطه تماس هرچه بیشتر تقویت می نماید.
به کمک چنین پدیده ای افراد می توانند آهنگها، تصاویر و ...... را مبادله نموده و به تعیین قرار ملاقات و تماسهای تلفنی به یکدیگر درآن لاین مبادرت نمایند.به کمک اینترنت همچنین میتوان با تسهیل جریان اطلاعات در ملاقاتهای رودررو و ترتیب دادن این ملاقاتها میان افراد، مشارکت سازمانی را افزایش داد. کثرت اطلاعات موجود در وب و سهولت استفاده از موتورهای جستجوگر و لینکهای اطلاعاتی در راستای معرفی و ارائه اطلاعات متناسب با علائق فرد،ملحق شدن و مشارکت کاربران جدید در تشکیلات و سازمانهای خویشاوندی را امکان پذیر می سازد ازاین رو، اگر اینترنت سرمایه اجتماعی را افزایش دهد، در نتیجه استفاده بیش از حد از این پدیده باید بواسطه تماس خارج خط بین فردی، با مشارکت سازمانی و تعهد اجتماعی بیشتر توأم شده باشد.
آیا اینترنت سرمایه اجتماعی را کاهش میدهد؟
دیدگاه دوم خاطر نشان میسازد که اینترنت سرمایه اجتماعی را کاهش میدهد.اینترنت ممکن است افراد را از کنشهای حقیقی افراد در بطن جامعه منحرف نماید چرا که کنشهای متقابل آن لاین بطور تفکیک ناپذیری کم ارزش تر از کنشهای متقابل رودررو وحتی تماسهای تلفنی میباشد.
در روابط آن لاین،احتمال و امکان افزایش و انسجام دوستی میان افراد ضعیفتر از روابط خارج خط می باشد. همانگونه که پوت من زمانی به ول من خاطر نشان نموده بود که، شما به منظور اندیشیدن در این خصوص که شبکههای فردی صرفاً به همان خوبی شبکههای خانگی میباشد، فردی خوشبین با چشمانی خیره میباشید.اینترنت ممکنست از نقطه نظر زمانی با دیگرفعالیتهای تغییرناپذیر24 ساعته شبانه روز در تعارض باشد.یافتههای مختلفی درخصوص این که آیا صرف زمان آن لاین، افراد را از دیگر کنشهای متقابل در داخل و خارج از خانه باز میدارد، وجود دارد.
برخی محققین با این روند موافق و برخی دیگرنظیر مخالف این نظر میباشند.اینترنت میتواند توجه افراد را از محیطهای فیزیکی بالافصلاشان در هنگامی که آن لاین میباشند، دور نماید. برخی از محققین، تأثیر اینترنت را با نفوذ تلویزیون بر عرصه زندگی بومیان آمریکای شمالی یکسان میدانند. تلویزیون نیز همانند اینترنت از تأثیرمشابهی برخوردار میباشد به نحوی که کنش متقابل اجتماعی خانوادگی و جنبش سیاسی یا اجتماعی خارج از خانه را کاهش میدهد
این در حالی است که تلویزیون سراسری تشابه مشخص و واضحی با اینترنتی که از نقطهنظر اجتماعی مؤثر میباشد ندارد. اینترنت ممکن است عامل بوجود آورنده استرسی باشد که افراد را نسبت به کنش متقابل با دیگران گریزان و افسرده سازد.
مطالعات اخیردر خصوص اینترنت نشان میدهد که از زمانی که کاربرد اینترنت افزایش یافته است، تماس اجتماعی خارج خط افراد کاهش یافته و افسردگی و انزوا افزایش یافته است.
اگرچه اینترنت روابط آنلاین ضعیفی را افزایش داده، در مقابل بطورهمزمان کنشهای متقابل خارج خط قویتری را کاهش داده است.
چگونه ممکن است اینترنت بیگانه باشد؟
دارندگان اینترنت خانگی اغلب فشارهای استرس و زمان را پس از استفاده کردن از کامپیوتر تجربه مینمایند.کاربران با تجربه ممکن است بهتر از عهده تکنیکها برآیند، اما استفاده پیچیدهتر از اینترنت مشکلاتی را بوجود میآورد چراکه برنامهها اغلب بنحوی تأثیر گذارده وزمان زیادی برای برطرف نمودن خطاهای کامپیوتری مورد نیاز میباشد.اینترنت افراد را بیشتر به یکدیگر نزدیک میسازد، خواه اینکه دریافت کننده این را بخواهد یا نخواهد.
تماس با افرادی که از بشاشیت کمتری برخوردار میباشند، ممکنست اطلاعات ناخواسته را بهمراه داشته و منتج به افسردگی و بیگانگی گردد.هرگونه استفادهای از اینترنت، اجتماعی نیست.بخش وسیعی از فعالیت افراد، صرف اطلاعات وب محور و جستجوی اطلاعات یا پرداختن به برنامه های تفننی انفرادی میگردد.