پیشدرآمد
1- وظایف سیستم سوخت از قرار زیر میباشد:
تأمین سوخت موتور به منظور احتراق مناسب و کنترل جریان سوخت مورد نیاز جهت استارت، شتابگیری و پایداری در هنگام حرکت. بنابراین از یک یا چند پمپ سوخت استفاده میشود تا سوخت را به نازلهای اسپری سوخت برسانند و میتوانند سوخت را به سیستم سوختپاش بپاشند. از آن جا که میزان جریان سوخت متناسب با میزان هوای وارد شده به موتور میباشد و همچنین برقرار کننده سرعت مناسب و فشار میباشد، کنترلکنندههای این بخش به صورت کاملا اتوماتیک میباشند. البته استثنایی که در این مورد وجود دارد مربوط به انتخاب قدرت موتور میباشد که توسط سوپاپهای غیرخودکار و یا اهرمهای قدرت صورت میگیرد. یک اهرم شیر مسدود کننده یا شیر (Cock) برای متوقف کردن موتور نیز به کار میرود. البته در مواردی این دو مورد ترکیب شده و جهت عملکرد منفرد اهرم به کار میرود.
2- همچنین لازم است که سیستم خودکار امنیتی وجود داشته باشد که دمای سوخت موتور، سیستم کمپرس و سیستم فشار را تحت کنترل خود قرار دهد.
3- توسط موتور سوق دهنده توربو، تغییرات در سرعت سوق دهنده و آهنگ آن حائز اهمیت است. زیرا بر قدرت خروجی موتور تأثیر میگذارند. هر چند معمول است که اهرمهای سوپاپ و کنترل کنندههای سوقدهنده را با هم در ارتباط میدانند و حداکثر میزان سرعت موتور توسط کنترلکننده سرعت سوقدهنده صورت میگیرد و سرعت بیش از حد نیز توسط یک عامل در سیستم سوخت کنترل میشود.
سیستم سوخت، کاربردهای دیگری نظیر خنکسازی روغن و کنترل هیدرولیک سیستمهای کنترلی مختلف موتور را به عهده دارد. به عنوان مثال بخش کنترل فشار جریان هوا.
کنترل غیرخودکار و خودکار
کنترل میزان قدرت سوخت توسط محدودسازی میزان سوخت پاشیده شده در محفظه احتراق صورت میگیرد. زمانی که نیروی بیشتری نیاز باشد سوپاپ باز میشود و فشار نسبت به نازلهای سوخت زیاد میشود زیرا جریان سوخت زیاد میشود و باعث افزایش دمای سوخت میشود و همچنین باعث شتابدهی به گاز داخل توربین میشود که نتیجتا منجر به سرعت بالای موتور و تطابق بهتر میان سوخت و هوای وارد شده میشود و متعاقبا باعث افزایش قدرت در موتور میشود.
- این روابط میان جریان هوا و میزان سوخت در موتور با تغیرات دمای هوا و ارتفاع متغییر خواهد بود. این متغییرها چگالی هوای وارد شده به موتور را تغییر میدهند و متعاقبا با تغییر چگالی، حجم هوای وارد شده به موتور نیز تغییر میکند. برای بررسی بیشتر به نمودار 10-1 توجه کنید و برای بررسی تغییرات در سوخت به نمودار 10-2 توجه کنید.
این دو کمیت باید تغییر کنند در غیر این صورت باعث کمی یا زیادی سرعت استاندارد موتور خواهند شد.
- در زمان حرکت پیوسته، مجرای سوپاپ در حالت همترازی با مجرای فشار قرار میگیرد و در مقابل سوپاپ کنترل فشار و نیروی جهشی قرار میگیرد و پمپ فشار، تنظیم کننده فشار سوخت میباشد تا بتواند جریان سوخت ثابتی ارائه دهد.
- زمانی که سوپاپ باز است شیر کنترلی، فشار پایینی را میبندد (L.P) مجرای سوپاپ به سمت وضعیت انتخاب شده حرکت میکند تا زمانی که کانال (L.P) باز شود و فشار به حالت عادی باز گردد. کاهش فشار سوخت بر روی سوپاپها توسط دیافراگم کنترل کننده فشار تعیین میشود یر کنترل به وضعیت حساسی خواهد رسید که مکانیزم پمپها را کنترل میکند که نتیجتا جریان سوخت به درستی برقرار خواهد شد.
- در زمان شتابگیری اولیه، کنترل سوخت به همان صورت که در پاراگراف 19 ذکر شده، میباشد. با این وجود، در حالتی که سوپاپ میخواهد به حالت پاراگراف 19 برسد موتور میتواند سوخت بیشتری را قبول کند. در این زمان نیز سوپاپ باز شده و میزان سوخت بیشتری را در فشار بالا فراهم میکند که در اینجا پمپها نقش محدود کننده دارند.
- در زمان کاهش شتاب، حرکت شیر کنترل دقیقا روی شیر سوپاپ عمل میکند. حرکت شیر کنترل کانالهای جریان را در شیرهای سوپاپ باز میکند. سوپاپ کنترل فشار نیز شیر سوپاپ را به جلو رانده که سبب کاهش ورود سوخت به پاشندههای نازل میشود.
- تغییرات در فشار هوای وارد شده که خود نتیجه تغییرات ارتفاع و سرعت رو به جلو میباشد توسط کپسولهایی در بخش کنترل سوخت اندازهگیری میشود. زمانی که ارتفاع افزایش پیدا کند وهوای کمتری وارد شود، کپسولهای تهی شیر را باز کرده و باعث کاهش قدرت پمپ میشوند. تا زمانی که جریان سوخت با جریان هوا متناسب گردد و البته حالت عکس مطلب بالا نیز صادق است.
- محور کمپرسور H.P در مقیاس r.p.m توسط یک عامل هیدرومکانیک برای تعیین سرعت موتور استفاده میشود. یک شیر گردان، سرعت موتور را تعیین کرده و فشار کنترل کننده برای محدودسازی قدرت پمپ و جلوگیری از زیاد شدن سرعت محور H.P به کار میرود.
- تا زمانی که محور H.P در حرکت است شیر گردان باز نگه داشته میشود اما هنگامی که سرعت موتور افزایش پیدا میکند بار گذارندههای سانتریفوژی شیر را در جهت بسته شدن دیافراگم جابهجا میکنند. این عمل باعث کاهش جریان سوخت به جانب L.P شیر میشود.
- اگر دمای سوخت موتور بخواهد از حد معین تجاوز کند میزان جاری در محدود کننده سرعت L.P و کنترلکننده دما کاهش خواهد یافت که باعث باز شدن شیر میشود که فشار را از روی دیافراگم کم کند.