مقدمه :
عصر فعلی را برخی عصر اطلاعات لقب داده اند .این نام گذاری شاید به این دلیل باشد که امروزه اطلاعات به جزء تفکیک ناپذیر زندگی بشر تبدیل شده است. اگر چه اطلاعات از دیر باز در زندگی بشر تاثیر به سزایی داشته و انسان برای تصمیم گیری ها و طی طریق ، همواره محتاج آن بوده است ولی آن چه که امروزه اهمیت آن را صد چندان کرده ، شرایط نوین زندگی و افزایش سهم اطلاعات در آن است .
اختراع رایانه ، امکان پردازش سریع و ذخیره ی حجم انبوهی از داده ها را فراهم آورد و پیشرفت های بعدی در زمینه ی ارتباط بین رایانه ها و امکان تبادل داده بین آنها ، تبادل و انتقال اطلاعات را در سطح وسیعی ممکن ساخته است. این رویدادها به همراه سایر پیشرفت های صورت گرفته در زمینه ی الکترونیک و ارتباطات اعم از میکروالکترونیک ، نیمه هادی ها ، ماهواره ورباتیک به وقوع انقلابی در زمینه ی نحوه جمع آوری ،پردازش ، ذخیره سازی ، فراخوانی و ارایه ی اطلاعات منجر گردید که شکل گیری فناوری اطلاعات ، حاصل این رویداد بود.
دراین میان نقش ابزارهای رایانه ای و مخابراتی به وضوح مشخص است . این فناوری به سرعت در حال رشد بوده و فعالیت ها وسرمایه گذاری های انجام شده در این زمینه به ویژه پس از ظهور پدیده ی اینترنت ،بسیار چشم گیر است ; دامنه ی علوم مرتبط با آن بسیار گسترده و وسیع شده و مباحثی نظیر علوم رایانه و مهندسی نرم افزار ، مخابرات ، هوش مصنوعی ، سیستم های اطلاعاتی مدیریتی ، مهندسی دانش ، فناوری چند رسانه ای ، مدیریت اطلاعات ، امنیت داده واطلاعات ، دادوستد و ارتباطات انسان-رایانه ، ارتباطات گروهی مبتنی بر رایانه ، روباتیک و پایگاه های اطلاعاتی اینترنتی را شامل می شود. پرتوهای این فناوری نوین بسیاری از زوایای زندگی انسان را فرا گرفته و بسیاری از علوم و موضوعها را تحت تاثیر خود قرار داده است .
امروزه موارد استفاده ی فناوری اطلاعات را می توان در آموزش ، مدیریت وسازمان ، پزشکی ، تجارت ، امور نظامی ، تولید وصنعت ، تحقیقات ، حمل ونقل ، کنترل ترافیک وصنعت نشر به وضوح مشاهده کرد.
اهمیت موضوع وتحقیق :
امروزه اهمیت اطلاعات ، هم به عنوان یک منبع مهم تاکتیکی و استراتژیکی در سازمان مطرح می باشد وهم به عنوان یک منبع عمده برای ارزش افزوره ی احتمالی شناخته شده است . اطلاعات همیشه در محیط کسب و کار به عنوان یک مزیت رقابتی مطرح بوده اما نکته ی مهم این است که تغییرات واقعی که می تواند ارزش بالقوه ی اطلاعات را افزایش دهد ، توانایی سازمان ها در استفاده از این منبع مهم از طریق کاربرد فناوری جدید است . فناوری اطلاعات با ویژگی ذخیره سازی ، پردازش ، بازاریابی و انتقال اطلاعات می تواند مدیران را در بهبود عملکرد سازمان هایشان یاری کند . فناوری اطلاعات ، تمام ابعاد سیاسی ، اجتماعی ، فرهنگی ، اقتصادی و تجاری زندگی انسان را متحول کرده وبا تغییرات زیربنایی بیشتری نیز مواجه خواهد ساخت . بدین ترتیب ساختار اشتغال ، صنعت ، اقتصاد ، تجارت و... به شدت از این پدیده متاثر خواهد شد.
بیان مسئله :
فناوری نو ظهور و پیشرفته ی اطلاعات ، برای حل مسایل مدیریتی ، در حال تغییر دادن شیوه های مدیریت سازمان ها و مهندسی مجدد هستند . مدیریت در محیط متحول امروز، برای هر تصمیم گیری نیازمند توجه به عوامل گوناگونی است. از جمله ی ای عوامل می توان به موارد زیر اشاره کرد: برنامه ریزی های قوانین دولتی ، نگرشهای کارفرمایانه ی توسعه ی فناوری اطلاعات و ارتباطات ، اطلاع رسانی و افزایش انتظار مشتریان با داشتن امکان انتخاب . در هر کدام از موارد فوق ، مدیریت نیاز به اطلاعات مناسبی دارد که دانش او را افزایش وعدم اطمینان وی را کاهش دهد تا بتواند فعالیت موثری داشته باشد . بنابراین بهتراست به جای عبارت آشنای "مدیریت ، انجام دادن کارها از طریق دیگران است" ، عبارت "مدیریت ، انجام دادن کارها با استفاده از اطلاعات مناسب و از طریق افراد است" را به کار ببریم . در این راستا توجه به فناوری اطلاعات ضروری به نظر می رسد.
در دنیای فعلی ، فناوری اطلاعات ، خمیر مایه ی توسعه ی انسانی در سازمان و جامعه است و محورهای اساسی توسعه ی منابع انسانی و ماهیت آن را نیز متناسب با نیاز جامعه و انسان ها تعیین می کند. در توسعه ی منابع انسانی ، همواره باید ظرفیت های جدید انسانی را شناخت ، با توسعه ی قابلیت ها و کیفیت های انسانی به صورت یک فرایند دایمی انجام شود . تحقق این امر در گرو بهره گیری از فناوری اطلاعات است ، چون در فرایند فناوری اطلاعات دایما اطلاعات ،تولید ،پردازش ، توزیع و مدیریت می شود . بنابراین ، فناوری اطلاعات زمانی حلال مشکلات خواهد بود که در خدمت توسعه و پرورش انسان ها قرار گرفته و قابلیت های انسانی با هم تلفیق و به توسعه ، کارایی و بهره وری منجر شود . دراین تحقیق رابطه ی بین فناوری اطلاعات و کارایی د رشرکت گاز استان خراسان مطمح نظر واقع می شود.
اهداف تحقیق :
هدف اصلی از انجام این تحقیق ، ارایه ی چارچوب نظام دار از چگونگی تاثیر گذاری فناوری اطلاعات بر کارایی است . آگاهی ازاین موضوع می تواند دانش مدیران و کارکنان را نسبت به اثرات فناوری اطلاعات بر کارایی افزایش دهد ; نگرش سیستمی به این موضوع زمینه ای فراهم می کند که در آن بتوان فناوری اطلاعات وابعاد کارایی و تعاملات آ ن دو را بررسی کرد .
بنابراین دو هدف فرعی زیر را می توان برای این تحقیق برشمرد :
بررسی رابطه ی بین به کارگیری فناوری اطلاعات و استفاده بهینه از منابع اطلاعاتی
بررسی رابطه ی بین به کارگیری اطلاعات و استفاده ی بهینه از منابع انسانی
فرضیه های تحقیق :
این پژوهش دارای یک فرضیه ی اصلی و دو فرضیه ی فرعی به شرح زیر است :
فرضیه های فرعی
فرضیه اول :
" به کار گیری فناوری اطلاعات موجب استفاده ی بهینه از منابع انسانی می شود".
فرضیه دوم:
" به کارگیری فناوری اطلاعات موجب استفاده ی بهینه از منابع اطلاعاتی می شود".
روش انجام تحقیق و جمع آوری اطلاعات :
روش انجام تحقیق ، توصیفی از نوع پیمایشی است و جمع آوری اطلاعات با استفاده از سه روش زیر انجام می گیرد :
بررسی میدانی شامل تدوین، توزیع و جمع آوری پرسشنامه ای است که هدف آن کسب اطلاعات درباره ی رد یا اثبات تحقیق می باشد.
تحقیق کتابخانه ای شامل بررسی انواع متون فارسی و انگلیسی در ارتباط با ادبیات فناوری اطلاعات و کارایی خواهد بود.
انجام مصاحبه با مدیران، کارشناسان و کارکنان شرکت گاز استان خراسان به ویژه واحد فناوری اطلاعات.