پایان نامه بررسی رابطه اهمال کاری سازمانی با افسردگی اضطراب و استرس کارمندان بنیاد مسکن اردبیل

پایان نامه جهت دریافت درجه کارشناسی رشته روانشناسی عمومی

چکیده :

پژوهش حاضر بررسی رابطه اهمال کاری و افسردگی اضطراب ، استرس کارمندان بنیاد مسکن اردبیل است که جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه کارکنان و کارمندان بنیاد مسکن اردبیل تشکیل داده است.نمونه پژوهش حاضر 30 کارمند و کارکنان بنیاد مسکن اردبیل می باشد .پس از نمونه گیری به روش تصادفی تعداد 30 کارمند زن و مرد با نسبت مساوی میباشد.ابزارهای پژوهش مقیاس اهمالکاری سازمانی و مقیاس استرس اضظراب و افسردگی میباشد .نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داه ها بدست آمد میزان ناکارآمدی، تشویش ذهنی، بیزاری از تکلیف و  همچنین اهمال کاری بیشتر باشد میزان استرس نیز بیشتر خواهد شد. هر سه  متغیر یعنی ناکارآمدی، تشویش ذهنی، بیزاری از تکلیف و  همچنین اهمال کاری کلی با میزان اضطراب کارمندان، در سطح  رابطه معنی داری دارند و این نشان می دهد که هر چه میزان ناکارآمدی، تشویش ذهنی، بیزاری از تکلیف و  همچنین اهمال کاری بیشتر باشد میزان اضطراب کارمندان نیز بیشتر خواهد شد. هر سه  متغیر یعنی ناکارآمدی، تشویش ذهنی، بیزاری از تکلیف و  همچنین اهمال کاری کلی با میزان افسردگی کارمندان، در سطح  رابطه معنی داری دارند و این نشان می دهد که هر چه میزان ناکارآمدی، تشویش ذهنی، بیزاری از تکلیف و  همچنین اهمال کاری بیشتر باشد میزان افسردگی نیز بیشتر خواهد شد.

مقدمه

افراد جامعه کنونی بیش از پیش نسبت به استرس و پیامدهای آن هوشیار شده اند . بزرگسالان ، نوجوانان و حتی کودکان از آلودگی محیط زیست امکان وقوع یک جنگ هسته ای به پایان رسیدن منابع طبیعی وجوه اافزوده های غذایی و مواد سرطان زا و .... سخن می گویند و تمامی اسائل بخشی از زندگی روزمره را تشکیل می دهند . زندگی عصر ما چنان است که در اغلب خانواده ها پدر و مادر هر دو باید کار کنند تا بتوانند هزینه ای روز افزون را تامین نمایند . طلاق افزایش یافته ، ازدواج مجدد هم امری نا ممکن نیست افزون رسانه های گروهی ، افراد به مشاهده ی صحنه های جنگ خشونت ، تخریب، بی رحمی و مرگ و کشتار عادت داده اند (استوا[1] ، 1998)

استرس یکی از مفاهیم مهم در مطالعه روانشناسی و بهداشت روانی به شمار می آید و به کفیات گوناگون در زندگی اطلاق می شود و به عنوان علل بسیاری از درد ها ، ناراحتی ها و بیماری ها و بیماری ها تلقی می شود . مردم عادی آن را پدیده ای رنج آور و ناخوشایند ، پزشکان مسئله را از دید واکنش های فیزولوژیک روانپزشکان بنا را بر فشارهای عصبی و به کار بردن مکانسیم های سایکوفیزیولوژیک و بالاخره روانشناسان آن را تغییر رفتار و حالات هیجانی و بحرانی می دانند (اتکینسون[2] ، ترجمه براهنی ، 1368 )

مطالعه استرس به عنوان احساس حاصل از ارزیابی موقعیتی به عنوان فشار یا اضافه باری به منابع روانشناختی ، مطالعه چگونگی تعادل بین جسم و روان است . محققان بر این نکته توافق دارند که ما را در وریطه ی یک همه گیری استرس هستیم که باعث بیماری و حتی مرگ می شود . اما درباره ی چگونگی تعریف استرس توافق کمتری دارند . تعریف استرس دشوار است . نظریه پردازان مختلف این اصطلاح را به شیوه های مختلفی بکار برده اند . یکی از شیوه های رایج تعریف استرس در نظر گرفتن آن به عنوان محرک است . توماس هوامز[3] (1979) استرس را واقعه محرکی که لازم است فرد با آن سازگار شود تعریف کرد . بنابراین استرس به عنوان یک محرک ، هر موقعیتی است که در خواست های غیر معقول و فوق العاده را داشته و نیازمند تغییر در الگوی زندگی جاری فرد باشد (هولمزو راهه[4] 1976)

افسردگی از رایچ ترین اختلالات خلقی وناراحتی های روانی است که به طرق مختلف بر انسان اثر می گذارد وعلایم ان در جنبه های مختلف اعمال ظاهر می شود افسردگی انگیزش انسان را تحت تاثیر قرارمی دهد وباعث می شود که فرد نتواند تمرکز پیدا کند ودر مورد خودش ودنیا وآینده افکاروعقاید منفی داشته باشد رفتارهای زیستی بدن مثل خواب و      میزان هورمون ها ومواد شیمیایی مغز نیز در افسردگی دچاراختلال می شود در گذشته تصور می شود که افسردگی  مربوط به سنین بالاست ولی امروزه معلوم شده است که هیچ گروه سنی از افسردگی معاف نیست ومی توان گفت افسردگی یکی از علت های به خطر افتادن بهداشت وسلامت روان است. اهمال کاری به معنای تأخیر انداختن کاری است که شخص تصمیم به انجام آن گرفته یا این که بدون علت، کاری را به تأخیر بیندازد. بعضی از مردم عادت کرده اند برای تأخیر در کارها، با آوردن عذر و بهانه، خطای خود را منطقی جلوه دهند و آن را موجّه بدانند. در نتیجه، عواقب آن را از یاد می برند. بعضی دیگر خود را به علت اهمال کاری در کارها، همیشه ملامت می کنند. اینان دچار خلقی افسرده، پریشان، مضطرب، منزوی و وحشت زدگی می گردند و احساس بی ارزشی می کنند. وجود نشانه های افسردگی، خستگی، سردردهای شدید، بی خوابی، فشار خون و زخم معده در اهمال کار، گواه بر آن است که او می خواهد از رنج اهمال کاری نجات یابد. همال کاری برای بیشتر افراد راه فرار از زندگی کردن در لحظه ی حال است . اهمال کاریدن به آنها این فرصت را می دهد تا از لحظه های ناخوشایند فرار کنند . همواره کسی یا چیزی را مسؤول ناراحتی خود دانسته و سرزنش می کنند تا مسؤولیت را از دوش خود بردارند در حالی که این مشکلی ست که خودشان ایجاد کرده اند و عوامل بیرونی تأثیر چندانی در آن ندارد . تنها در نوع شدید آن که به صورت عادت درآمده باشد از نگاه روانشناسان نوعی آسیب روانی شناخته می شود که ریشه در افسردگی ، اضطراب و ترس های ناشی از شکست دارد. اضطراب عبارت است از یک احساس منتشر نا خوشایند و مهم و دلواپسی با منشاّ ناشناخته که به فرد دست می دهد و شامل عدم اطمینان ، درماندگی و برانگیختگی فیزیولوژی است. وقوع مجدد موقعیت هایی که قبلاِّ استرس زا بوده اند یا طی آنها به فرد آسیب رسیده است باعث اضطراب در افراد می شود همه انسانها در زندگی دچار اضطراب می شوند. ولی اضطراب مزمن و شدید غیرعادی و مشکل ساز است. تحقیقات و بررسی ها نشان می دهند که اضطراب در خانم ها ، طبقات کم درآمد و افراد میانسال و سال خورده بیشتر دیده می شود.هیلگارد اضطراب را اینگونه تعریف می کند: حالت نگرانی و دلشوره که با ترس پیوند دارد و پر اضطراب را چنین تعریف می کند: اضطراب معمولاِّّّّّّّّّّّّ به یک حالت هیجانی ناخوشایند و مهم اطلاق می شود که با پریشانی ، هراس ، تشویش همراه است.

بیان مسئله

اضطراب در دنیای مدرن و پیشرفته ی امروزی ئاژه جدید و ناشناخته ای نیست اکثریت افراد آگاهی هایی جزیی در مورد واژه ی اضطراب دارند و دردسرهای زندگی ماشینی و مدرن روز به روز به این مشکلات دامن می رند. با یک مقایسه سطحی متوجه می شویم هر اندازه ساختارهای اجتماعی از هم گسسته می شود و روابط عاطفی بین انسان ها سردتر می شود به همان اندازه سلامت روانی افراد جامعه به خطر می افتد و این مخاطرات شکل حادتر اضطراب را بوجود می آورد.اثبات این نکته که تشدید اضطراب و افسردگی می تواند آسیب های جدی به سلامت جسمی افراد وارد نماید جواب بسیاری از معادلات مجهول علم پزشکی و البته به روان پزشکی را به دست می دهد.افسردگی یکی از شایعترین اختلالات روانی است که به علت شیوع زیاد آن در میان افراد عادی در روان نژندی گاهی از آن به عنوان «سرما خوردگی روانی» یاد می شود. بیشتر افراد نوسانات شدید خلق و خوی خویش را که مولد احساس موقت اندوه و نداشتن انرژی برای انجام فعالیت های روزانه است را تجربه کرده اند با این حال نشانگان بالینی افسردگی ترکیبی از مشکلات به هم تنیده از عملکرد فرد در زمینه های عاطفی، حرکتی، اجتماعی و بیولوژیکی را ارائه می دهد و در صورت شدت داشتن وجدی بودن موجبات بی کفایتی یعنی عدم قابلیت فرد را فراهم می سازد و حتی می تواند زندگی فرد را تهدید کند. اطلاعات موجود در علل تشخیص و درمان افسردگی بزرگسالان از سالها قبل رو به افزایش است. لیکن تحقیق در مورد افسردگی در مورد افراد هیجده ساله از دو دهه پیش به طور منظم شروع شده است وهنوز بر روی این مسئله تمرکز دارد که آیا نشانه های افسردگی را می توان از سایر اختلالات رفتاری در این گروه سنی تشخیص داد. (لیف کوریت[5] و بیورتون[6] 1991).

استرس به سه مفهوم در نظر گرفته شده است (الهه میرزایی ، 1378 ) در یک رویکرد ، تمرکز بر محیط معطوف است و استرس به عنوان محرک توصیف شده است که شامل واقعه یا رشته ای از شرایط ویژه به عنوان مثال ، زمانی که فرد می گوید شغل من بسیار پر استرس است از همین دیدگاه به مفهوم استرس نگاه کرده است . وقایع و شرایطی تهدید کننده یا زیان بخش اند و در نتیجه احساس تنش ایجاد می کند ، استرس زا خوانده می شود .

رویکرد دوم استری را به عنوان پاسخ در نظر گرفته و تمرکز آن بر واکنش مردم به عوامل استرس زاست. از این دیدگاه مردم به نقشی که احساس می کنند استرس می گویند ، مانند زمانی که فرد می گوید : به هنگام سخنرانی احساس استرس می کنم . پاسخ فرد شامل دو جزء مرتبط با هم است . جزء شناختی که شامل رفتار ، الگوی فکری و احساسات است . مانند زمانی که احساس می کنید عصبی هستید و جزء فیزیولوژیکی که برانگیختگی های جسمی را در بر می گیرد مانند زمانی که قلبتان تند تند می زند دهانتان خشک می شود و عرق می کند (الهه میرزایی ، 1378)

رویکرد سوم ، استرس را فرایندی می دانند که در عین آنکه در برگیرنده استرس زا ها و فرسایش هاست اما بعد مهم دیگری را نیز به آن می افزاید و آن رابطه ی میان فرد و محیط است ( به نقل از همان کتاب) این فرآیند شامل تعامل ها و تطابق های دایم مسان فرد و محیط است که هر یک بر دیگری اثر می گذارد و از دیگری اثر می پذیرد و بر اساس این نظریه ، استرس تنها یک محرک یا پاسخ نیست بلکه فرایندی است که فرد می تواند از طریق راهکارهای رفتاری ، شناختی و احساسی به گونه ای فعال از تاثیرات آن بکاهد .

[1] Istova

[2] Etkinson

[3] Tomas hovams

[4] Holms at al

[5] - Lefkowit

[6] - Bverton