پایان نامه جهت اخذ مدرک کارشناسی پیوسته
رشته (مدیریت برنامه ریزی آموزشی)
چکیده:
هدف از تحقیق حاضر مقایسه رفتار ضداجتماعی دربین جوانان حدود سنی 22 ساله شهر قزوین در دو گروه معتاد وغیر معتاد که زمینه عنوان شده عبارتنداز رفتار ضداجتماعی دربین جوانان معتاد بیشتر از جوانان غیر معتاد است که جامعه مورد مطالعه جوانان حدود سنی 22 ساله شهر قزوین است که 120 نفر عنوان نمونه انتخاب گردیده و آزمون m.m.p.lبرروی آن اجرا گردیده ومقیاس pd رفتار خود اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است وبعد از بدست آوردن نمرات از این پرسش نامه که دارای 1 سؤال درگزینه ای بله وخیر است و نمره گذاری این آزمون از طریق کلید صورت می گیرد که جهت آزمون فرضیه از روش آماری t متغیر مستقل استفاده گردیده که نتایج بدست آمده نشان می دهد که رفتار ضد اجتماعی در بین جوانان معتاد بیشتر از جوانان غیر معتاد است وبین دو گروه از لحاظ رفتار ضد اجتماعی تفاوت وجود دارد و سطح معنی داری آن برابر 5%است .
فصل اول
کلیات تحقیق
مقدمه :
دراکثر جوامع بشری چه از جنبه تاریخی وچه در زمان معاصر ،پنج نهاد اساسی را در شکل گیری شخصیت افرادی موثر می دانند که عبارتنداز :اجتماع ،خانواده ،محگنان ومدرسه ومذهب ،ممکن است عواملی مانند وسایل ارتباط و تبلیغات وایدئولوژیهای خاص تاثیر این نهادها را تاحدودی تحت الشعاع قرار داده باشد لیکن به هر تقدیر تاثیرات بنیادی این نهادها را در افراد واجتماعات نمی توان نادیده گرفت وشناخت این عوامل ،بویژه در رابطه با بهداشت وسلامت روانی امری ضروری است منش یا شخصیت اخلاقی انسان قسمتی از کل شخصیت اوست که گاهی انسان خود را هیچ وقت با جامعه واجتماع وفق نمی دهد وگاهی اوقات رفتارهای غیر رفتارهای عرف جامعه انجام می دهد که به رفتار ضداجتماعی معروف است . وگاهی اوقات رفتار غیر اجتماعی که تجارب تلخ و تعارضهایی دائمی اوبا اولیااورا به طرد تمام رفتارهای انسان و تاثیرات مطلوب دیگران مصمم کرده است . خشم ونفرت وسوءظن این شخصیت از دیگران اورا در مقابل خطرات آنها عایق سازی و محافظت می کند .افراد بزهکار وپرخاشگر ضا اجتماعی مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته اند و منش بی اخلاق آنها ثابت شده است . اما افراد دیگری نیز در اجتماع هستند که با هوش و موفق بوده قانون شکنی ویا رفتار ضد اجتماعی را نیز نکرده اند ،ولی گاهی به اندازه های نسبت به سرشت دیگران بی تفاوتند که گمان می رود در زیر این صورتک و نقاب به اندازه افراد بی اخلاق هستند این افراد به عنوان افرادی هستند که رفتار ضد اجتماعی از خود نشان می دهند اگر بخواهیم این ریشه ها و علل ایجاد منش ضد اجتماعی را بشناسیم باید به سد عامل مهم توجه کنیم یکی خصوصیات سرشتی یا فطری است که به آن مزاج هم می گویند و آمیزنک روان شناس بزرگ معاصر در تحقیقات خود به این نتیجه رسید که افراد برون گرا دمتلون الفراجشدید معیارهای اخلاقی را دیرتر می آموزند تا دیگران در دست است که نشان می دهد کسانی که از نظر عاطفی بی تفاوت هستند که گاهی اوقات این رفتارضداجتماعی باعث بوجودآمدن رفتارهای که بر خلاف جامعه است و گاهی آدمی را به حد نابودی وویرانگری می رساند .
بیان مسئله :
اعتیاد عبارت است از وصفی که در اثر تکرار استفاده از ماده یا موادی طبیعی یا مصنوعی ایجاد می شود ،که دراین حال فرد وابستگی جسمی وروانی به آن مواد پیدا می کند وپس از گذشت زمان قطع این وابستگی دشوار است ،براساس این مفهوم وابستگی به مواد یا سوءمصرف داروی را جانشین واژه اعتیاد کرد که این رفتار جزءرفتارضد اجتماعی به حساب می آیند که تعدادی از افراد شهر به دلایل مختلف درونی و بیرونی از موادی استفاده می کنند که چون جنبه تعزیر یا تحریک دارد ،علی رغم مضار این مواد به آسانی قادر به ترک آنها نیستند . سابقا"واژه معتاد معنی محدودی داشت و به کسانی گفته می شد که به الکل و مواد مخدر را بستگی داشتند این مطلبی شناخته شده بود که در حالات عاطفی ،شناختی و رفتاری انسان تغییرات عمده ایجاد می کنند و جزءرفتار غیر اجتماعی به حساب می آید و وابستگی روانی عبارت است از حالتی که فرد در استفاده از مواد به هدف لذت بردن احساس اجبار می کند این رفتار ،رفتار نادرست و ضد اجتماعی است .
(جلالی – 1383- ص 76 )
سئوال مسئله :
آیا رفتار ضد اجتماعی در بین جوانان معتاد بیشتراز جوانان غیر معتاد است ؟
اهداف تحقیق :
هدف از تحقیق حاضر مقادیر رفتار ضداجتماعی ورفتارهایی که باعث دوری فرد از دیگران و جدا سازی خود از جامعه است ورفتارهای که مطابق با عرف جامعه نیست در بین جوانان این قشر مهم واصلی جامعه که دچار عارضه اعتیاد هستند وجوانانی که به اعتیاد کشانده نشده اند تفاوت دارند وآیا جوانان معتاد از خود رفتارهای ضداجتماعی بیشتر نشان می دهد یا نه .
اهداف جزئی :
اهمیت وضرورت تحقیق :
کوششهای جامعه برای پیشگیری و ممانعت از سوءمصرف داروهای اعتیاد آور باید عمدتا"به صورت آموزش کودکان ونوجوانان از طریق برنامه های آموزشی و تبلیغات در مدارس ورسانه های محلی جهت داده شود که این باعث شود رفتارهای ضداجتماعی و انحراف از جامعه کاهش می یابند چرا بیشتر جوانان و نوجوانان داروهای اعتیاد آور مصرف می کنند دلایل آن تقریبا"شبیه همان دلایلی است که در مورد سوءاستفاده است وعلت اصلی در استفاده زودهنگام نوجوانان است به طور کلی روان شناسان نگران سلامت جامعه به علت رفتارهای غیر اخلاقی معتادین در جامعه هستند و عنوان می کنند که افراد معتاد گاهی اوقات با رفتارهای ناپسند خود جامعه را مورد توجه خود قرار می دهند و به این فکر می اندازند که باید این رفتار ضداجتماعی را از بین ببرند امیداست با تحقیقات انجام شده بتوان این رفتار غیر اخلاقی را از جامعه خارج کرده که این تحقیقات در مراکز آموزشگاهی و نهادهای اجتماعی مورد توجه قرار می گیرد .
متغییرهای تحقیق
رفتارضداجتماعی متغییر وابسته
دانشجویان معتاد وغیر معتاد متغییر مستقل در دو گروه مستقل
فرضیه تحقیق
بین رفتار ضد اجتماعی جوانان معتاد وجوانان غیر معتاد تفاوت معنی داری وجود دارد .
تعاریف عملیاتی و نظری واژهاومفاهیم
رفتارضداجتماعی : عبارت است رفتارهای ناخوشایند و غیر اصولی که از فرد نشات می گیرد و بر طبق اصول عنوان شده در جامعه و عرف آن نمی باشد و دوری از دیگران و منطبق نکردن خود با دیگران است و بالاخره عبارتنداز نمره ای است که آزمودنی از آزمون m.m.p.l در مقیاس pd بدست آورده است .
جوانان معتاد :عبارتنداز جوانانی که دلبستگی شدید به مواد مخدر دارند و حالتی که درآن فرد در استفاده از مواد به هدف لذت بردن احساس اجبارمی کند و این وابستگی شدید به این ماده بسیاری از فعالیتهایشان بر محور به دست آوردن است وجوانان غیر معتاد :جوانانی که به مواد مخدر توجه ندارند و اصلا"از این مواد دوری می کنند و به زندگی عادی و بدون دغدغه خود ادامه می دهند و اوقات فراغت خود را با سرگرمیهای مثبت مشغول می کنند.
فصل دوم
پیشینه وادبیات تحقیق
شروع فصل دوم
ویژگیهای شخصیتهای ضداجتماعی :
هروی کلک لی که یک بررسی کننده دراز مدت درباره این افراد ورفتارهای آنان است بعضی از این ویژگیها را در کتابی تحت عنوان نقاب سلامت روان توصیف کرده است (1964) .کلک لی شانزده ویژگی رفتار شخصیت ضداجتماعی را فهرست بندی کرده است . این شانزده ویژگی تحت سه گروه خصیصه آورده شده که عبارت است از :بی هدف بودن رفتار ضداجتماعی برانگیخته شده ،فقدان وجدان و احساس مسؤولیت نسبت به دیگران ،وفقر هیجانی .
الف :بی هدف بودن رفتار ضداجتماعی برانگیخته شده
جرم ،برای مجرمان عادی ،معنی و مفهوم خاصی را به دنبال دارد . می توان فهمید که آنان چه عملی را انجام داده اند وبه چه دلیل .مثلا"می خواهند که سریعا"ثروتمند شوند ،وموقعیت کسب کنند . گرچه بسیاری از این رفتارها مورد تایید نیستند ولی انگیزه هایی قابل فهم دارند .ولی جرمهای افراد ضداجتماعی اغلب به نظر بی هدف ،تصادفی ،وتکانه ای می رسد .نه خود می تواننددرک کنند ونه دیگران قادرند بفهمند که چرا وبه چه دلیل این افراد عمل خاصی را مرتکب شده اند .به نظر می رسد که آنان به دلیل یک هدف منطقی برانگیخته نشده اند ،بلکه بیشتر به صورت تکانه ای رفتار منحرفی را مرتکب شده اند .
ب- فقدان وجدان و احساس مسؤولیت نسبت به دیگران
نبود شرم یا پشیمانی برای کارهای بد گذشته ،از هر قبیل ،وهراندازه که ناپسند باشند،از متداولترین ویژگیهای افراد ضداجتماعی است .آنان فاقد وجدان اخلاقی اند وبدین ترتیب ،هیچ توجهی به حقوق دیگران ندارند (هیر،1980 ).بنابراین ،روابط آنان با دیگران کاملا"سطحی و به منظور بهره برداری ازآنان است .آنها توانائی عشق و وابستگی دائمی را نداشته نسبت به عطوفت ،مهربانی ومحبت تاثیر ناپذیرند . بی شرمانه دروغ می گویند ،وبی رحمانه نسبت به کسانی که به آنها اعتماد کرده اند ،تعدی و ظلم می کنند.
ج- یکی از تفاوتهای عمده که شخص بهنجار مجرم را ازیک فرد مبتلا به شخصیت ضداجتماعی متمایز می سازد ،عمق احساسات تجربه شده آنهاست به نظر می رسد که مجرمان عادی همان هیجاناتی را که سایر افراد عادی خواهند داشت ،تجربه می کنند ،ولی تجربه هیجانی افراد ضداجتماعی بسیار سطحی است . رفتار افراد ضداجتماعی به نحوی است که گوئی قادر به ادامه عشق ،خشم ،اندوه،لذت ،وناامیدی نیستند . در واقع ،ناتوانانی آنان در تجربه هیجانی ممکن است به طور معنی دار با فقدان وجدان اخلاقی آنها در رابطه باشد . به همین دلیل به سهولت حقوق دیگران را پایمال می سازند .
علل رفتار ضد اجتماعی
اختلال شخصیت ضداجتماعی دیرپاو دوام داراست .اگر این اختلال در کودکی یا اوایل نوجوانی ظاهر شود ،اختلال سلوکی نامیده شده ،وممکن است تابزرگسالی ادامه می یابد .چهار منبع بالقوه برای این اختلال مورد توجه واقع شده که عبارت است از :1- زمینه خانوادگی و اجتماعی 2- نارساییهای یادگیری 3- وراثت 4- بدعملکردی فیزیولوژیایی دستگاه عصبی مرکزی .
زمینه خانوادگی و اجتماعی
به نظر می رسد که افراد ضداجتماعی ،معیارهای اخلاقی جامعه را درونی نساخته اند . بنابراین ،طبیعی است که منابع تحول روانی – اخلاقی آنان ،به ویژه زمینه اجتماعی و خانوادگی ،به عن.ان علل ضد اجتماعی مورد بررسی قرار گیرد . شواهدی در دست است که رفتار ضداجتماعی با تجارب دوران کودکی افراد مبتلا در رابطه است . شماری از مطالعات ،دلالت برآن دارند که از دست دادن یکی از والدین به دلیل مرگ ،طلاق ،جدایی ،ویابستری شدن طولانی در بیمارستان ،با ظهور رفتارضداجتماعی درآینده همبستگی دارد (گری گوری ،1958 ،گریر ،1964،اولتمن وفریدمن ،1967 ).افزون برآن ،این مطالعات نشان داده اند که هر قدر رفتار ضد اجتماعی شدیدتر باشد ،این احتمال که فرد جدائی و محرومیت از والدین را تجربه کرده باشد ،بیشتر است .اکثر نویسندگان خاطرنشان ساخته اند که محرومیت از والدین فی نفسه وخود به خود موجب ظهور رفتار ضداجتماعی نمی شود ،بلکه فضای هیجانی که به طلاق سرعت بخشیده ،ورویدادهای بعدازآن در شخصیت ضداجتماعی موثر است .مثلا"مشاجره هاودعواهای شدید،درگیریها وهرج ومرجها ،می بارگی ،بی ثباتی والدین ،وبی توجهی پدر از عوامل عمده ایجاد کننده فضای هیجانی ضایعه گر محسوب شده اند (اسمیت ،1978).