مقدمه:
این تحقیق تحت عنوان بررسی مقایسه ارتباطات بین فردی در کلاسهای حضوری و مجازی را در دانشگاه مورد بررسی قرار می‌دهد با توجه به اینکه ارتباطات بین فردی دانش آموزان در یادگیریشان نقش بسزایی دارد پس به دنبال یادگیری موثرتر آنها با توجه به حضور و عدم حضور فرد در کلاسها می‌پردازیم و تاثیرات و مزایا و معایبی که با توجه به فعالیتهای که در هر کدام از این کلاسها می‌تواند صورت بگیرد بررسی می‌کنیم.
ارتباط به معانی گفته می‌شود که طی آن می‌توانیم اهداف و مقاصد خود را به دیگران منتقل کنیم و در مقابل بتوانیم اهداف و مقاصد دیگران را درک کنیم. فرایند ارتباط نقش ویژه‌ای در امور آموزش دارد و از طریق یادگیری، تدریس و مدیریت صورت می‌گیرد در آموزش مجازی برای انجام آنها و به کاربردن آن در کلاس درس به ابزارها و وسایلی نیاز دارد که در آن دانش آموزان حضور فیزیکی ندارد و بیشتر از طریق‌ارتباطات اینترنتی با هم رابطه دارد و در این آموزش ارتباطات فردی به صورت موثر صورت نمی‌گیرد ولی در کلاسهای حضوری دانش آموز با معلم رابطه متقابل دارد و‌در این‌آموزش به غیر از تدریس عوامل دیگری در یادگیری دانش آموزان موثر است.
بیان مسئله:
درک معنی و مفهوم روابط انسانی وابسته به شناخت عوامل یا شاخص‌های بوجود آورنده‌آن می‌باشد شاخص‌ها یا‌عواملی که نشاندهنده وجود‌و به وجود‌آورنده روابط در سازمانها و به ویژه محیطهای آموزشی است بسیار گوناگون و متنوع می‌باشد . اهم این شاخص‌ها شامل درک نیازها و استعدادها، درک تفاوتهای فردی، مشکل شناسی، شناخت و احترام به شخصیت دیگران، درک موقعیت فرد، بیان عواطف و احساسات و توان برقراری ارتباط که یکی از شاخص‌های مهم روابط انسانی می‌باشد بستگی دارد. ارتباط به عنوان فرایندی تعریف می‌شود که طی آن می‌توانیم اهداف و مقاصد خود را به دیگران منتقل دهیم و در مقابل، اهداف و مقاصد دیگران را نیز درک کنیم. فرایند ارتباط نقش ویژه‌ای در امور آموزشی دارد و از طریق یادگیری، تدریس و مدیریت صورت می‌گیرد.
تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد که آموزش مجازی ویژگیهای را حفظ کرده است، انجام تکالیف مشترک، مشارکت در بحثهای گروهی، و ابراز نظر به مسائل طرح شده از جمله این فعالیتهای مشترک است که زمینه ارتباط موثر در این نوع آموزش را به شرط رعایت پیش نیازها و زیر ساخت‌های لازم مهیا می‌سازد در این فرایند هر فرد هم تحت تاثیر دیگران خواهد بود و هم بر دیگران تاثیر خواهد گذاشت و یادگیری از طریق همیاری افراد ثبت نام شده در یک درس صورت می‌گیرد این پژوهش در همین راستا صورت می‌گیرد. بی تردید طرح و شروع عملیات آموزش مجازی در سطوح مختلف‌تحصیلی بویژه از‌دوره متوسط تا عالی و آموزشهای مداوم، اثرات چشمگیری بر مدیریت آموزشی خواهد گذارد.
دلایل انگیزه‌ای انتخاب موضوع
دلایل و‌انگیزه‌ای که در انتخاب‌این موضوع می‌تواند دخیل‌باشد: نحوه‌ارتباط بین فردی دانشجویان در کلاسهای حضوری و مجازی و بررسی میزان یادگیری دانشجویان در هر دو کلاس و همچنین به بررسی ویژگیهای مطالب که در این دو نوع کلاس مبادله می‌شود و وظایفی و ارتباطات بین فردی که در کلاسهای مجازی و حضوری وجود دارد و مقایسه ارتباطات بین فردی در کلاسهای حضوری و مجازی از دلایل انتخاب می‌باشد.
ضرورت و اهمیت پژوهش:
مدیر‌با تجربه‌و آشنا‌با مسائل‌تربیتی، خود را بی نیاز از آشنایی با چگونگی فرایندهای ارتباطی نمی‌داند زیرا ایجاد شرایط مطلوب آموزشی در آموزشگاه بدون فراهم کردن زمین‌های ارتباطی‌موثر امکان پذیر‌نخواهد بود.در واقع‌مدیر خوب باید بتواند پیامدهای خود را به بهترین نحو برای تغییر، کنترل و هدایت فعالیتهای آموزشی ارسال نماید. کلاسهای درس آموزش مجازی یک محیط یاددهی یادگیری در محدوده یک سیستم ارتباطات اینترنتی می‌باشد که در قالب یک محیط تدریس، یک سری ابزار، مزیتها و محدودیتهای ارتباطی‌را مهیا می‌سازد. که برای استفاده استاد جهت انتقال مواد دوره، و ساختن تجارب فراگیری آماده می‌باشد. درست همان گونه که کلاسهای درس در آموزش‌سنتی با‌تخته سیاه‌و میزهایشان‌این محیط‌تدریس را‌با محدودیتهای و مزیتهای ارتباطی خاص ایجاد می‌نمایند. شناخت محدودیتها و مزیتهای ارتباطی بالقوه این دو نوع محیط تدریس به همراه خلاقیت استاد و دانشجو، عامل حیات بخشیدن به آنها می‌باشد. با‌توجه به اینکه در روابط با چگونگی ارتباطات آموزشی در آموزش مجازی در کشور ما تاکنون تحقیقی صورت نپذیرفته است، پرسشهای بسیاری در مورد این نوع ارتباط و تشابه و تفاوتهای احتمالی آن در رابطه با آموزش حضوری مطرح است، که از طریق پژوهش به بهترین روش می‌توان به آنها پاسخ داد.
هدف پژوهش
هدف اصلی:
مقایسه ارتباطات بین فردی در کلاسهای مجازی و حضوری
هدف فرعی:
1. مقایسه وظایف بین فردی در کلاسهای مجازی و حضوری
2. مقایسه فعالیتهای گروهی در کلاسهای مجازی و حضوری
3. مقایسه ویژگیهای مطالب مبادله شده در کلاسهای مجازی و حضوری
4. مقایسه موانع ارتباطی در کلاسهای مجازی و حضوری
سوالات پژوهش:
سوالات اصلی:
ارتباطات بین فردی در کلاسهای مجازی و حضوری چگونه‌اند؟
سوالات فرعی:
1. وظایف بین فردی در کلاسهای مجازی و حضوری چگونه‌اند؟
2. فرصت فعالیتها و گروهی در کلاسهای مجازی و حضوری چقدر است؟
3. موانع ارتباطی در کلاسهای مجازی و حضوری کدامند؟
4. ویژگیهای مطالب مبادله شده در کلاسهای مجازی و حضوری کدامند؟
بیان فرضیه‌های تحقیق
- میزان‌یادگیری در کلاسهای حضوری با توجه به نوع ارتباطات فردی بیشتر و بهتر از میزان یادگیری در کلاسهای مجازی می‌باشد.
- ارتباطات بین فردی در کلاسهای حضوری بیشتر از ارتباطات فردی در کلاسهای مجازی است.
- بین ارتباطات بین فردی در کلاسهای حضوری و انگیزه دانشجویان رابطه وجود دارد.
بیان توصیف دقیق متغیرهای دخیل در مساله:
در‌این تحقیق که موضوع‌آن پیرامون‌مقایسه ارتباطات‌بین فردی‌در کلاسهای حضوری و مجازی دانشگاه پیام نور،بررسی می‌شود
متغیر مستقل: کلاسهای حضوری و مجازی دانشگاه می‌باشد.
متغیر وابسته: مقایسه ارتباطات بین فردی می‌باشد.
تعریف اصطلاحات و مفاهیم کلیدی:
مدیر آموزشی: فردی‌است که مسئولیت اداره فعالیتهای آموزشی عده‌ای را به عهده دارد. اعم از معلم، مدیر مدرسه، مدیر کل آموزش و پرورش، رئیس دانشگاه.
آموزشگر مجازی: در این تحقیق منظور از آموزشگر مجازی استادی می‌باشد که مسئولیت کلاسهای درس که به صورت مجازی در دانشگاه برگزار می‌گردد را دارد و ارتباطش با فراگیران از راه دور و بر پایه رسانه الکترونیکی انجام می‌شود.
فراگیر مجازی: در‌این تحقیق‌منظور از‌فراگیر مجازی‌می‌باشد که در کلاسهای آموزش مجازی ثبت نام نموده و ارتباطش با آموزشگر و سایر فراگیران از راه دور بر پایه رسانه الکترونیکی امکان پذیر است.
کلاس مجازی: یک موقعیت‌یاددهی- یادگیری‌در‌محدوده یک سیستم‌ارتباطات اینترنتی می‌باشد که در آموزشگر و فراگیران حضور فیزیکی نداشته و فاقد ارتباطات رودررو بوده، کلاس مجازی فاقد بعد مکان می‌باشد ولی دربرگیرنده بعد زمان می‌باشد در این تحقیق منظور از کلاس مجازی محیط الکترونیکی ارتباطات همزمان (دانشجو- دانشجو و استاد- دانشجو) از طریق رسانه ارتباطی می‌باشد.
موانع ارتباطی: هر عامل اخلال کننده‌ای که مانع برقراری ارتباط مطلوب می‌شود.
بازخورد ارتباطی: واکنش یا عکس‌العملی است که گیرنده‌پیام پس‌از تفسیر و ارزیابی پیام براساس دریافت و تفسیر تعمیم و درک فکر فرستنده پیام از خودشان می‌دهد و مجددا دریافت خود را به صورت پیام به فرستنده ارسال می‌کند.