پایان نامه بررسی بررسی رابطه کمالگرایی مثبت و منفی بر افسردگی در بین دانشجویان دانشگاه آزاد واحد اردبیل

پایان نامه جهت دریافت مدرک روانشناسی بالینی 

چکیده

هدف از این پژوهش بررسی رابطه کمالگرایی مثبت و منفی با افسردگی در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اردبیل است که از بین این دانشجویان 30 نفر به صورت نمونه گیری سیستماتیک انتخاب شد .با استفاده از نرم افزار SPSS و استفاده از روشهای آمار توصیفی و استنباطی بدست آمد که بین کمالگرایی و افسردگی همبستگی معناداری وجود ندارد و همبستگی مثبت در کمالگرایی مثبت و همبستگی منفی با کمالگرایی منفی در افسردگی ملاحضه شد . افرادی که دارای کمالگرایی مثبت هستند افسردگی کمتر و افرادی که دارای کمالگرایی منفی هستند افسردگی بیشتری دارند .

کلمات کلیدی: کمالگرایی مثبت – کمالگرایی منفی - افسردگی

مقدمه

با کاوش دقیق در حالات وروحیات انسان در می یابیم که انسان دوستدارخوبی وکمال است وتصور کامل وبی عیب بودن برای انسان ایرادی ندارد واگر همه ما این تصور را در وجود خود احساس کرده وبرای بارور کردن آن بکوشیم دنیای ما دنیایی بهتر میشود.تعالی وپیشرفت هر جامعه ای مستلزم داشتن افراد سالم وبا نشاط است روابط سالم با دیگران می تواند موجب تکامل ورشد شخصیت شود.

اگر شخصیت را به عنوان ترکیبی از اعمال وافکار ،هیجانات وانگیزشهای فرد بدانیم مولفه های سازنده شخصیت ممکن است در افراد متفاوت مختلف باشد از سوی دیگر امکان دارد این مولفه ها به طرق مختلفی ترکیب شده باشد به طوریکه الگوهای شخصیتی گوناگونی را به وجود می آورند.بسیاری از محققان معتقدند که وجود تفاوت های فردی وویژگی های شخصیتی متفاوت واکنش افراد نسبت به موقعیت ها وفشارزاها متمایز می گردند یکی از این ویژگی های شخصیتی کمال گرایی است که تاثیر زیادی بر سلامت روانی فرد می گذارد.انگیزه های کمال وتاثیر آن بر رفتار انسان در طول تاریخ به صورت همه جانبه وگسترده ای توسط روان شناسان بویژه نظریه پردازان رویکرد روان کاوی مورد بحث قرار گرفته است ودر دهه پایانی قرن 20 به عنوان سازه دو بعدی مطرح گردیده است.

از نظرتری شورت وهمکاران(1995) کمال گرایی دوبعد مثبت ومنفی است

کمال گرایی مثبت جهت نیل به برتری وکمال ودر راستای رسیدن به پیامد های مطلوب تلاش می نماید وبا احساس پیشرفت وکمال رضایت مندی وسلامت روانی رابطه دارد در حالی که کمال گرایی منفی انتظارات غیر واقع بینانه ای از عملکرد خویش دارد وبا احساس شکست مقابله ناکارامد در برابر استرس وعدم پذیرش خود ودیگران همبسته است ودر نهایت هر دو بعد کمال گرایی ویژگی های شخصیتی همبستگی دارد.

فروید(1975) در توصیف افراد کمال گرا بیان می کند:هدف اصلی در زندگی افراد کمال گرا رسیدن به خوشبختی نیست بلکه تکامل وبرتری یافتن است آنها می خواهند در هر کاری به حد کمال برسند ونرسیدن به کمالات آنها را دچار اضطراب،افسردگی واحساس گناه شدید می کند.

از جمله افرادی که در برخورد با واقعیت های زندگی دچار مشکل می شوند کمال گرایان می باشند این افراد به دلیل داشتن معیارهای بالای عملکرد وارزیابی سفت وسخت از خود ودیگران،در معرض انواع بیماریها وعملکردهای نامناسب قرار می گیرند.

هورنای(1950)نظریه پردازمعروف رویکرد روان کاوی اظهار می دارد:افراد کمال گرا با وجود تظاهر به استقلال فکری وعاطفی در حقیقت بسار کم اراده ودائما برای اخذ تصمیم به دیگران متکی می شوند به شدت بر روی عقاید دیگران نسبت به خود حساب می کنند واینکه دیگران آنها را اشخاص کامل بدانند برای آنها مهم است.لذا خود را در دامن پایان ناپذیر گرفتار می بینند ومستعد انواع آسب روانی خواهند بود.ارتباط کمال گرایی با دیگر متغیرهای مهم همانند افسردگی نیز مرد توجه برخی پژوهشگران قرار گرفته است بساری از محققان شواهدی دال بر ارتباط بین سلامت روانی وویژگی شخصیتی کمال گرایی ارائه نموده اند ونتایج برخی پزوهش نشان می دهد که کمال گرایی با پیامد های منفی مختلفتی نظیر احساس شکست وعزت نفس پایین وهمچنین برخی اختلالات روانی نظیر بی اشتهایی روانی،افسردگی واختلالهای شخصیت رابطه دارد پس کمال گرایی یک ویزگی منفی ایس که با سلامت روان رابطه دارد.

افسردگی از رایچ ترین اختلالات خلقی وناراحتی های روانی است که به طرق مختلف بر انسان اثر می گذارد وعلایم ان در جنبه های مختلف اعمال ظاهر می شود افسردگی انگیزش انسان را تحت تاثیر قرارمی دهد وباعث می شود که فرد نتواند تمرکز پیدا کند ودر مورد خودش ودنیا وآینده افکاروعقاید منفی داشته باشد رفتارهای زیستی بدن مثل خواب و      میزان هورمون ها ومواد شیمیایی مغز نیز در افسردگی دچاراختلال می شود در گذشته تصور می شود که افسردگی  مربوط به سنین بالاست ولی امروزه معلوم شده است که هیچ گروه سنی از افسردگی معاف نیست ومی توان گفت افسردگی یکی از علت های به خطر افتادن بهداشت وسلامت روان است.

بیان مسئله

نگرش کمال گرایی یک دور معیوب را به وجود می آورد.افراد کمال گرا نخست مجمو عه ای از اهداف غیر قابل دسترس را ردیف می کنند در گام بعدی در رسیدن به این اهداف شکست می خورند زیرا دسترسی به آن اهداف غیر ممکن می باشد.

رویکرد روان شناختی به کمال گرایی با دیدگاه فروید در مورد این سازه به عنوان نشانه عمومی نوروز وسواس که بر اساس آن یک فرامن خشن وتنبیه گر،پیشرفتها وعملکردهای عالی را طلب می کند،آغاز شد.

طبق این دیدگاه آسیب شناختی کمال گرایی به منزله تمایل پایدار فرد به وضع معیارهای کامل ودست نیافتنی وتلاش برای تحقق آن ها که با خود ارزشیابی های انتقادی از عملکرد شخصی همراه می باشدتعریف شده است.از سوی دیگر محققان با طرح کمال گرایی کنش وار در مقابل کمال گرایی نا کنش گر کمال گرایی سالم در مقابل کمال گرایی ناسالم یا کمال گرایی بهنجار در مقابل کمال گرایی نوروتیک جنبه های مثبت را در مقابل جنبه های را در مقابل جنبه های منفی این سازه متمایز کرده اند.

در واقع کمال گرایی بهنجاراز تلاش ورقابت برای برتری وکمال لذت می برد ودر عین حال محدودیت های شخصی را به رسمیت می شناسد.

کمال گرایی نوروتیک یا منفی به دلیل انتظارات غیر واقع بینانه هرگز از عملکرد خود خشنود نخواهد شد.

هویت وفلت با نظریه کمال گرایی در بافت اجتماعی،سه بعد کمال گرایی خویشتن مدار،کمال گرایی دگر مداروکمال گرایی جامعه مدار را متمایز کردند.کمال گرایی خویشتن مداربا تمایل به وضع معیارهای غیر واقع بینانه برای خود وتمرکز بر نقص ها وشکست ها در عملکرد همراه با خود نظارت گری های دقیق مشخص می شود.

کمال گرایی دگرمدار بیان گر تمایل به داشتن انتظارات افراطی وارزشیابی انتقادی از دیگران می باشدوکمال گرایی جامعه مداربه احساس ضرورت رعایت معیارها وبر اورده ساختن انتظارات تجویز شده از سوی افراد مهم به منظور کسب تایید اطلاق می شود.

در پزوهشی که توسط هالندر در سال (1965) انجام گرفت به این نتیجه رسید که کمال گرایی پاسخ رایج افراد برای مقابله با اعتقاد به نامطلوب بودن ارزش خویش است.

افسردگی نوعی عصبانیت ابراز نشده درونی است که از ضعف ودرماندگی فرد ناشی می شود افراد افسرده از دست تمام دنیا به خاطر اینکه به وی کمک نمی کنند گلایه مند وعصبانی هستند وبه خاطر ضعف فردی بیشتر از همه از دست خود عصبانی هستند وتنفر دارند وبه همین خاطر به اعمال تخریبی علیه خود دست می زنند گویی تلاش دارند خود را تنبیه کنند.

نظریه کارل آرراجرز در سال (1902-1987) ارزش های مشروط یعنی کودک برای ارزشمند بودن شرط هایی قایل می شود وتنها در شرایط خاص خود را ارزشمند می یابد کودک باید از رفتار یا تفکر که پسند مادر نیست ومخالف معیارهایی است که او یاد گرفته است،بپرهیزد در نتیجه بعدها در شخص بزرگسال حالت ندافعی فعال می شود ودر نتیجه حالت تدافعی،محدود شدن آزادی فردی وعیان نشدن کامل ماهیت حقیقی یا خود اوست ارزش های مشروط در نظریه راجرز با جنبه دیگرمدار کمال گرایی ارتباط دارد(شولترز-1977)

در این راستا پژوهش حاضربه دنبال پاسخ دهی به این سئولات است:

1.آیا کمال گرایی افسردگی را افزایش می دهد؟

2.آیا افسردگی رابطه تنگاتنگی با کمال گرایی دارد؟

ضرورت و اهمیت تحقیق

افرادی که دارای سلامت روانی بهتروموفقیت ها وشادکامی های پی در پی در زندگی هستند می توانندجز افرادی باشند که به آینده امیدوارند واین امر باعث به وجود آمدن خانواده وجامعه ای سالم می گردد.

تلاش برای کمال گرایی یک جنبه ذاتی انسان است از سوی دیگر خانواده یکی از جنبه های مهم وتاثیر پذیرزندگی انسان است که در رشد فرد نیز موثر است کودکان پدرومادر را الگو می سازند وآن ها نیز زمینه رشد وپیشرفت کودکان را فراهم می آورند از طرفی نفوز والدین به فرزندان نیز فقط جنبه ارثی ندارد بلکه آن ها در آشنایی کودک به زندگی جمعی و فرهنگ جامعه نیز نقش موثری را دارند موقعیت اجتماعی خانواده،وضع اقتصادی ،افکار وعقاید،آداب ورسوم و ایده آن ها وآرزوهای والدین وسطح تربیت آن ها در شیوه ورفتار کودکان نفوز فراوان دارد.

پرورش روحیه کمال گرایی در کودکان توسط والدین به ظاهر ویژگی مثبتی است زیرا باعث رقابت بین افراد می شود ولی در باطن امری منفی است زیرا زمینه ساز بسیاری از اختلالات روانی مثل وسواس،  افسردگی و اضطراب و استرس است.

مطالعه حاضر به منظور بررسی رابطه کمال گرایی مثبت و منفی با افسردگی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل می باشد.با تعیین این   ویژگی بر افسردگی در جمعیت مورد مطالعه درصدد ارائه

راه حل هایی برای کاهش میزان کمال گرایی منفی و افزایش کمال گرایی مثبت در حد نرمال هستیم که در نتیجه باعث ایجاد افراد وجامعه ای ایده ال می شود.

اهداف  تحقیق

هدف کلی پژوهش:

بررسی رابطه کمال گرایی مثبت و منفی بر افسردگی در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل

هدف جزئی پژوهش:

1- تعیین رابطه بین کمال گرایی مثبت با افسردگی

2- تعیین رابطه بین کمال گرایی منفی با افسردگی

سؤالات تحقیق

1- میزان افسردگی در بین نوجوانان دانش آموز دختر شهر اردبیل چگونه است؟

2 میزان افسردگی در بین نوجوانان دانش آموز دختر دوره های مختلف چگونه است؟

3- آیا بین استمرار در فعالیت های ورزشی و افسردگی در بین دانش اموزان رابطه وجود دارد؟

4- میزان رضایت مندی دانش آموزان از امکانات ورزشی چگونه است.

5- میزان افسردگی در بین دانش آموزان ورزشکار و غیر ورزشکار چگونه است.

فرضیه تحقیق

1- بین کمال گرایی مثبت با افسردگی رابطه وجود دارد.

2- بین کمال گرایی منفی با افسردگی رابطه وجود دارد.

تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای پژوهش

تعریف نظری یا مفهومی کمال گرایی:

کمال گرایی مجموعه ای از معیارهای بسیار بالا در عملکرد است که با خود ارزشیابی های انتقادی افراطی همراه است توقع عملکرد بیش از آنچه موقعیت می طلبد از دیگران یا از خود داشتن (کاپلان، 1371).

تعریف عملیاتی کمال گرایی: کمال گرایی میزان نمره ای است که آزمودنی در آزمون

تعریف مفهومی کمال گرایی منفی:

با شناخت ها ورفتارهایی گفته می شود که هدفشان کسب موقعیت ها و پیشرفت های سطح بالا به منظور اجتناب یا فرار از پیامدهای منفی است (اسلید و اؤننز 1988).

تعریف مفهومی افسردگی:

افسردگی نورتیک، اندوه شدید و غمگین را شامل می شود که غالبا تحت تاثیر یک رویداد محیطی از قبیل از دست دادن عزیزان بوجود می آید (دانیل ری، 1972).

تعاریف عملیاتی:

تعریف عملی افسردگی:

افسردگی نمره ای است که آزمودنی در آزمون افسردگی بک به دست می آورد.

تعریف عملی کمال گرایی:

منظور کمال گرایی در این پژوهش نمره ای است که آزمودنی در آزمون تری – شورت 1995 کسب می کند.

تعریف عملیاتی کمال گرایی مثبت و منفی:

تعریف کمال گرایی مثبت:

کمال گرایی مثبت نمره ای است که آزمودنی در 20 سوال آزمون تری – شورت به دست می آورد.

تعریف کمال گرایی منفی:

کمال گرایی منفی نمره ای است که آزمودنی در 20 سوال آزمون تری – شورت به دست آورد.