پایان نامه بررسی تاثیر تنیدگی بر افراد سالم وافراد متبلا به بیماری میگرن

پایان نامه :

جهت اخذ درجه لیسانس در رشته ی مشاوره و راهنمایی

چکیده :

پژوهش حاضر به دنبال بررسی تاثیر تنیدگی در افراد سالم و افراد مبتلا به بیماری میگرن در تهران می باشد . فرضیه هایی که به معرض آزمایش گذشته شدند عبارتند از:

فرضیه اول : مقایسه تاثیر تنیدگی بر افراد سالم و افراد مبتلا به میگرن و فرضیه دوم : مقایسه تاثیر تنیدگی در بین زنان  و مردان دارای سردردهای میگرنی!

گروه نمونه ی این پژوهش شامل 60 نفر از افرادی هستند که 30 نفر افراد سالم و 30 نفر افراد مبتلا به سردردهای میگرنی می باشد که به صورت تصادفی انتخاب شده اند و بر روی آنها آزمون استرس انجام شد که پس از آن از روش (t) استفاده شده که نتیجه بدست آمده به شرح زیر می باشد :

تاثیر تنیدگی بر افراد مبتلا به بیماری میگرن بیشتر می باشد.

تاثیر تنیدگی بر زنان میگرنی بیشتر ا ز مردان میگرنی است.

مقدمه :

بطور کلی تعاریف گوناگونی از فشار عصبی و روانی به مفهوم استرس «تنیدگی» شده است. تنیدگی مجموعه واکنش های عمومی فر نسبت به عوامل ناسازگاری و پیش بینی نشده داخلی و خارجی است بد نگیرند که هر گاه تعادل فرد به علت عواملی محیطی از بین برود استرس پدید می آید. استرس گاهی سبب آسیب روانی فرد و سازمان می شود و باعث می شود که بدان وظایفی که به طور عادی و به سادگی انجام می دهد با دشواری بیشتر انجام دهد.(رسول زاده 1375)

بررسی تاثیر تنیدگی بر انسان یکی از گسترده ترین قلمدادهای پژوهشی را در عصر حاضر تشکیل می دهد تنیدگی «استرس» می تواند بر اثر عوامل متعددی که عوامل تنیدگی زا نامیده شده اند به وجود آید و تغییرات عمده ای را در ارگانیزم ایجاد کند. هر وضعیتی که برای فرد با آسایش او تهدید کننده به حساب آید از آن جهت که وی را مجبور به استفاده از توانایی خود در مقابله با آن می کند «تنیدگی» نامیده می شود. عوامل تنیدگی زا نه تنها شامل بحرانهای شدید مثل : جنگ، طلاق، ... و وقایع معمولی روزانه مثل انتظار کشیدن در صف، خرید وسایل ضروری، اختلافات زناشویی و ... است بلکه مشکلات روزمره و درگیریهای خفیف زندگی را نیز در بر می گیرد. از سوی دیگر بین تنیدگی و اضطراب رابطۀ تنگاتنگی وجود دارد که متمایز کردن این دو را بسیار دشوار می سازد و به موازات افزایش تنیدگی و به دلیل فراوانی عوامل تنیدگی زا در زندگی امروزی بشر که حاصل صنعتی شدن جوامع است. اضطراب نیز به طور گسترده زندگی بشر را فرا گرفته تنیدگی در تمام قسمتهای ارگانیزم انسان اثر می گذارد. حالتهای تنیدگی همانند اضطراب ممکن است به صورت مختلف فیزیولوژیکی، رفتاری و شناختی متجلی گردند.(رسول زاده 1375)

مهمترین پاسخ های بدنی تنیدگی، پاسخ های سیستم خود مختار، غدد درون ریز و سیستم ایمنی بدن هستند. آنچه مسلم است تفاوتهای فردی زیادی در چگونگی مقابله با تنیدگی وجود دارد. یک عامل تنیدگی زا در دو فرد و حتی در یک فرد در زمانهای مختلف اثر یکسانی ندارند. یکی از مهمترین دلایل این تفاوت را باید در ساختارهای ژنتیکی و ارگانیکی افراد جستجو کرد. در بعضی خانواده ها سیستم اعمال ها و احساس ضعیفتر می باشد. یکی از شایع ترین پاسخ های بدنی تغییراتی است که در عملکرد سیستم قلبی، عروقی و عضلانی به وجود می آید، که به صورت های مختلف مشاهده می شود. اختلال در کارکرد قلب، فشار خون اساسی، بروز انواع دردهای مزمن در عضلات مختلف و بروز انواع سردردها و... در واقع جزء پاسخهای بدنی این دو سیستم به تنیدگی محسوب می شوند. همه ساله میلیون ها نفر در جهان به علت عارضه سردرد به پزشکان و متخصصان مختلف مراجعه می کنند. پژوهشهای گسترده ای نشان داده اند که عارضه سردرد به علل مختلف مانند گشاد شدن رگها «سردرد میگرنی» . فشار ماهیچه های پیشانی (سردردهای ناشی از تنش) و یا تغییرات فشار درون جمجمه ای و... ایجاد می شود. (1) (رسول زاده 1375)

سردردهای عروقی که شامل سردردهای ناشی از واکنش غیر عادی شریانهای مغزی است بیشترین فراوانی را در مقایسه با دیگر سردردها بعد از سردرد تنشی دارند.(2)

حدود 50 درصد از کسانی که به متخصصان و یا کلینیک های مربوط به سردرد مراجعه  می کنند به سردردهای عروقی مبتلا هستند که به این سردردها «سردرد میگرنی » می گویند. شریانهای مغزی که منجر به بروز سردرد میگرنی می شود وجود تنیدگی و اضطراب و افسردگی است. گر چه عوامل دیگر هم در بروز میگرن موثر هستند(3)

(1) رسول زاده طباطبایی، کاظم، بررسی ویژگی های شخصیتی مبتلایان به میگرن و مقایسه تاثیر دارد و درمان گری با روش آزمون تنش زدایی تدریجی همراه با پسخوراند زیستی در این بیماران. پایان نامه دکترا، تهران، دانشگاه تربیت مدرس 1375

(2) عبادزاده کرمانی، محمد، میگرن بلای قرن ما، انتشارات عارف 1360

(3) رسول زاده طباطبایی، بررسی ویژگی های شخصیتی .... 

به طور کلی بیماران میگرنی معمولاً افرادی جاه طلب و کمال جو هستند که دوست دارند بر طبق نقشه زندگی کنند نسبت به خود عیب جو و انتقاد گر می باشند و متعددند که نسبت به دیگران نیز عیب جویی نمایند و احتیاج دارند که نسبت به دیگران جلو تر باشند. این بیماران غالباً در مقابل ناکامیها که از ارتباطشان با مردم حاصل می شود به صورت خشم و رنجش دائم که مسلماً تخلیه کافی نخواهد شد واکنش می کنند ولی اینکه چرا واکنش عاطفی در یک تن بر شریانهای جمجمه تاثیر می گذارد و مثلاً سبب انقباض عضلات این ناحیه نمی شود. سؤالی است که تا کنون جوابش پیدا نشده است.

گاهی اثر استرس های وارد شده بر فرد تا مدت ها باقی می ماند و فرد با به خاطر آوردن آنها یا دیدن چیزهایی مشابه مجدداً دچار استرس می گردد. (گیدیجا کها نا 1382)

طرح مساله :

حملات میگرن در بعضی از افراد به طور متناوب رخ می نماید. این نوع سردرد که معمولاً یک طرف سر را فرا می گیرد ضرباتی و بسیار شدید بوده است و اغلب با تهوع همراه است حمله و درد ممکن است جلو سر و گاهی تمام سر را در برگیرد و چند ساعت یا چند روز طول بکشد. علت آن به روشنی شناخته نشده است، هرچند عامل اصلی آن هیجان و استرس و به دنبال آن انقباض و انبساط شریانهای سر ذکر شده است. در بعضی از موارد انبساط شریانهای سر به خوبی نمایان است. قبل از شروع حمله به دلیل انقباض عروق خونی نشانه هایی که وقوع حمله ها را خبر می دهند ظاهر می شوند. این نشانه ها عبارتند از :

نقاط سیاه در میدان بینایی، احساس مورمور کردن در پوست، اشکال در صحبت کردن ، سوت کشیدن گوش، کرختی و ضعف اعضاء، حساسیت فوق العاده نسبت به نور، احساس تهوع ، تغییر در خلق و خو، حالتی از تنیدگی شعور همراه، با احساس سرخوشی دنبال می شود. (منبع- حسین آزاد 1374)